नीतिवचनं २६:१-२८
२६ उन्हाळ्यात बर्फवृष्टी आणि कापणीच्या वेळी पाऊस,तसा मूर्खाला सन्मान शोभत नाही.+
२ पक्षी निसटून जाण्यामागे आणि पाकोळी उडून जाण्यामागे काहीतरी कारण असतं,तसंच कोणताही शाप विनाकारण लागत नाही.*
३ घोड्यासाठी चाबूक आणि गाढवासाठी लगाम,+तशीच मूर्खांच्या पाठीसाठी काठी असते.+
४ मूर्खाला त्याच्या मूर्खतेप्रमाणे उत्तर देऊ नकोस,नाहीतर तुझ्यात आणि त्याच्यात काय फरक राहील?*
५ मूर्खाला त्याच्या मूर्खतेप्रमाणेच उत्तर दे,नाहीतर तो स्वतःला बुद्धिमान समजेल.+
६ जो मूर्खावर कामं सोपवतो,तो स्वतःचे पाय कापून टाकणाऱ्‍या आणि स्वतःचं नुकसान करणाऱ्‍या* माणसासारखा असतो.
७ मूर्ख लोकांच्या तोंडी बोधवाक्य,*लंगड्या माणसाच्या लुळ्या* पायांसारखं असतं.+
८ मूर्खाचा गौरव करणंगोफणीला दगड बांधून ठेवण्यासारखं असतं.+
९ मूर्खांच्या तोंडी बोधवाक्य*म्हणजे दारुड्याच्या हाती आलेलं काटेरी झुडूप.
१० जो मूर्खाला किंवा कोणत्याही येणाऱ्‍या-जाणाऱ्‍याला कामावर ठेवून घेतो,तो नेम न धरता सर्वांना जखमी करणाऱ्‍या तिरंदाजासारखा असतो.
११ पुन्हापुन्हा तोच मूर्खपणा करणारा मूर्ख,आपल्या ओकारीकडे परत जाणाऱ्‍या कुत्र्यासारखा असतो.+
१२ स्वतःला बुद्धिमान समजणारा माणूस तू पाहिला आहेस का?+
त्याच्यापेक्षा एखाद्या मूर्खाला जास्त आशा आहे.
१३ आळशी म्हणतो: “रस्त्यावर सिंहाचा छावा आहे,चौकात सिंह आहे!”+
१४ जसा दरवाजा बिजागऱ्‍यांवर फिरत राहतो,तसा आळशी माणूस अंथरुणावर लोळत राहतो.+
१५ आळशी माणूस मेजवानीच्या ताटात हात तर घालतो,पण तो तोंडाजवळ नेण्याचीही ताकद त्याच्यात नसते.+
१६ आळशी माणूस स्वतःला,विचारपूर्वक उत्तर देणाऱ्‍या सात लोकांपेक्षा हुशार* समजतो.
१७ जो रस्त्याने जाताना दुसऱ्‍याच्या भांडणात पडून संतापतो,*तो एखाद्या कुत्र्याचे कान ओढणाऱ्‍यासारखा असतो.+
१८ एखाद्या वेड्या माणसाने जळते बाण सोडावेत किंवा जीवघेणे भाले फेकावेत,
१९ तसा एखादा माणूस आपल्या शेजाऱ्‍याची फसवणूक करून, “मी तर फक्‍त चेष्टा करत होतो” असं म्हणतो.+
२० लाकूड नसलं, तर आग विझून जाते,तसंच, बदनामी करणारा नसला की भांडण आपोआप मिटतं.+
२१ जसं आगीसाठी लाकूड आणि निखाऱ्‍यांसाठी कोळसा लागतो,तशी भांडखोर माणसामुळे भांडणं पेटतात.+
२२ बदनामी करणाऱ्‍याचे शब्द जणू चविष्ट पदार्थाचे घास* असतात,ते गिळल्यावर सरळ पोटात जातात.+
२३ दुष्ट मनाच्या माणसाचे प्रेमळ शब्द,*मडक्याच्या खापरीवर चांदीच्या मुलाम्यासारखे असतात.+
२४ दुसऱ्‍यांचा द्वेष करणारा वरवर गोड बोलतो,पण त्याच्या मनात कपट असतं.
२५ तो प्रेमळपणे बोलला तरी त्याच्यावर भरवसा ठेवू नकोस,कारण त्याच्या मनात सात घृणास्पद गोष्टी आहेत.*
२६ त्याने कपटीपणे आपला द्वेष लपवला,तरी त्याचा वाईटपणा सर्वांसमोर उघडा पडेल.
२७ जो खड्डा खोदतो, तो स्वतःच त्याच्यात पडेलआणि जो धोंडा बाजूला लोटतो, त्याच्यावरच तो उलटेल.+
२८ खोटं बोलणारा, त्याने चिरडलेल्यांचा द्वेष करतोआणि खोटी स्तुती करणारा नाशाला कारण होतो.+
तळटीपा
^ किंवा कदाचित, “विनाकारण दिलेला शाप खरा ठरत नाही.”
^ किंवा “नाहीतर तूही त्याच्या पातळीवर येशील.”
^ शब्दशः “हिंसा पिणाऱ्‍या.”
^ किंवा “नीतिवचन.”
^ किंवा “लटकणाऱ्‍या.”
^ किंवा “नीतिवचन.”
^ किंवा “बुद्धिमान.”
^ किंवा कदाचित, “नाक खुपसतो.”
^ किंवा “हावरटपणे गिळल्या जाणाऱ्‍या गोष्टी.”
^ शब्दशः “उत्सुक ओठ.”
^ किंवा “कारण त्याचं मन पूर्णपणे घृणास्पद आहे.”
