BACHA BAA BOTSA
Nka Sebelisa Chelete ea ka Hantle Joang?
“Haufinyane tjena ke ne ke ile lebenkeleng ke il’o fepa mahlo. Ke ile ka tsoa ka moo ke rekile ntho e turu eo ha e le hantle ke neng ke sa e hloke.”—Colin.
Colin o re o na le bothata ba ho sebelisa chelete hantle. Na le uena u na le bothata bo tšoanang? Haeba ho joalo, sehlooho sena se tl’o u thusa.
Ke hobane’ng ha u lokela ho sebelisa chelete hantle?
Bohata: Haeba u tšoenyehile ka hore na u sebelisa chelete joang, u ke ke oa lokoloha.
’Nete: Ha u sebelisa chelete hantle u tla lokoloha. Buka ea I’m Broke! The Money Handbook e re: “Haeba u tseba ho sebelisa chelete hantle, u tla ba le e lekaneng bakeng sa ho e sebelisa hona joale le ka moso.”
Nahana ka taba ena: Haeba u sebelisa chelete hantle . . .
U tla lula u e-na le chelete e lekaneng ha u e hloka. Mocha e mong eo lebitso la hae e leng Inez o re: “Ka le leng ke batla ho etela South America, ke ka hona ke lulang ke boloka chelete.”
U tla ba le likoloto tse nyane kapa li be sieo ho hang. Bibele e re: “Ea alingoang ke mohlanka oa motho ea mo alimang.” (Liproverbia 22:7) Mocha e mong ea bitsoang Anna o ikutloa ka tsela e tšoanang. O re: “Likoloto li ka u hloa setha ka nako le motsotso empa ha u se na tsona ho na le lintho tse ngata tseo u ka li finyellang.”
U tla be u bontša hore u na le boikarabello. Bacha ba khonang ho sebelisa chelete hantle ha ba sokole ha ba se ba le baholo. Jean ea lilemo li 20 o re: “Ha ke sebelisa chelete hantle hona joale, ke ikoetlisetsa hore ke nolofalloe ho e sebelisa ka tsela e nepahetseng nakong e tlang.”
Taba-taba ke ena: Buka ea The Complete Guide to Personal Finance e re: “Ho khona ho sebelisa chelete hantle ke mohato o motle o bontšang hore motho a ka khona ho itlhokomela. Haeba u khona ho sebelisa chelete ea hao hantle, hoo ho tla u tsoela molemo ka nako e telele.”
U ka e sebelisa joang?
Tseba bofokoli ba hao. Haeba u lula u hloka chelete, sheba hore na chelete ea hao e fella hokae. Batho ba bang ba qetoa ke ho reka lintho Inthaneteng. Ba bang bona ba e sebelisa hanyane ka hanyane ho fihlela ba sala ba chonne ha khoeli e fela.
“Lintho tse nyane tseo u tloaetseng ho li reka, u ka fumana li u jeletse chelete e ngata haholo. Mohlala, e ’ngoe e ka ba ho reka mphonyana, ho reka kofi kapa ho reka ntho e theotsoeng lebenkeleng. Joale ha khoeli e fela kea ipotsa hore na ke entse’ng ka chelete.”—Hailey.
Etsa lethathamo la lintho tseo u tla li hloka. Bibele e re: “Ka sebele merero ea ea khothetseng e tlisa molemo.” (Liproverbia 21:5) Ho etsa lethathamo ho tla u thusa hore litšenyehelo tsa hao li se ke tsa feta chelete eo u e fumanang ka khoeli.
“Haeba u sebelisa chelete e fetang eo u e kholang, fokotsa litšenyehelo tsa lintho tseo u sa li hlokeng. Li fokotse ho fihlela chelete eo u e kholang e ba ngata ho feta litšenyehelo tsa hao.”—Danielle.
Nka Khato. Ho na le litsela tse ’maloa tseo ka tsona u ka lekang ho bona hore na chelete ea hao e fella kae ebe u qoba ho e sebelisa ho sa hlokahale. Bacha ba bang ba ile ba sebelisa mekhoa ena e latelang ’me ba atleha:
“Hang ha ke fumana chelete, ke e isa bankeng e le hore ke se ke ka lekeha ho e sebelisa.”—David.
“Ha ke ea lebenkeleng, ke nka cheletana e seng kae feela. Ha ke etsa joalo ke qoba hore ke reke lintho tseo ke neng ke sa li tlela moo.”—Ellen.
“Ke nka nako e telele pele nka reka ntho e itseng, hoo ho nthusa hore ke bone hore na ehlile kea e hloka kapa che.”—Jesiah.
“Ha ke rate ho iketsa ea sa fetoeng ha batho ba intša. Ha ke se na chelete ha ke ee ho hang.”—Jennifer.
Taba-taba ke ena: Ho sebelisa chelete hantle ke boikarabello bo tebileng haholo. Colin eo re ileng ra bua ka eena qalong o ile a hlokomela taba eo. O re: “Haeba ka le leng ke tl’o ba hlooho ea lelapa, ha kea tlameha ho hasanya chelete feela tjena. Haeba ke sitoa ho sebelisa chelete hantle hona joale ke e-s’o nyale, ho bolela hore lenyalo la ka le tla ba le mathata.”
Leka sena: “Joetsa motho e mong ka lethathamo leo u iketselitseng lona la lintho tseo u li hlokang, ebe nako le nako lea sheba hore na u phelela seo u se ngotseng. U lokela ho ba motho ea nang le boikarabelo.”—Vanessa.