Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

MGBAVOLƐ NEE MBƐLƐRA BIZA KƐ

Kɛ Ɔkɛyɛ Na Meakpa Awie Mɔɔ Mebazukoa Ye La Ɛ?

Kɛ Ɔkɛyɛ Na Meakpa Awie Mɔɔ Mebazukoa Ye La Ɛ?

“Ɛnee saa meyia ngyegyelɛ wɔ sukulu na mekakye kɛ awie wɔ ɛkɛ mɔɔ me nye die ɔ nwo mɔɔ ɔdaye noko yeyia ngyegyelɛ zɔhane bie ɛlɛ a, ɔboa me kpalɛ. Akee mebɔ mɔdenle mesukoa ahenle zɔhane neazo ne. Saa ɛnyia awie mɔɔ ɛbazukoa ye la a ɔmaa ɛkola ɛgyinla ngyegyelɛ nloa.”​—Haley.

Saa ɛkpa awie na ɛsukoa ye a, ɔbahola yeaboa wɔ yeamaa wɔahoati ngyegyelɛ na wɔadwu wɔ bodane nwo. Mɔɔ hyia la a le kɛ ɛbazukoa awie mɔɔ lɛ subane kpalɛ la.

 Duzu ati a ɔwɔ kɛ ɛnea boɛ a?

  • Awie mɔɔ ɛbakpa ye kɛ ɛsukoa ye la banyia wɔ nyɛleɛ zo tumi.

    Baebolo ne ka kile Kilisienema kɛ bɛkpondɛ menli mɔɔ yɛ neazo kpalɛ la. Ɔse: “Bɛnlea kɛzi bɛ ɛbɛlabɔlɛ kɔ ye la, bɛzukoa bɛ diedi.”​—Hibuluma 13:7.

    Nzuzulɛ: Kɛmɔ menli mɔɔ ɛbakpa bɛ kɛ ɛsukoa bɛ la bahola amaa wɔayɛ mɔɔ le kpalɛ anzɛɛ ɛtane la ati, kpa menli mɔɔ lɛ subane kpalɛ la na tɛ bɛdabɛ mɔɔ bɛlie duma anzɛɛ nee wɔ sɛ atipɛne la.

    “Menzukoale ninyɛne dɔɔnwo menvile Kilisienenli bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Adam la subane nee kɛzi ɔyɛ ye ninyɛne la anu. Ɔyɛ me nwanwane kɛ metɛkakye edwɛkɛ titili bie mɔ mɔɔ ɔhanle la nee ninyɛne bie mɔ mɔɔ ɔyɛle la. Ɔnze kɛzi ɔnyianle me nwo zo tumi la.”​—Colin.

  • Awie mɔɔ ɛbazukoa ye la baha kɛzi ɛdwenle nee kɛzi ɛte nganeɛ la.

    Baebolo ne ka kɛ: “Bɛmmamaa bɛbɛlɛbɛla bɛ. Agɔnwolɛ ɛtane sɛkye ɛbɛla kpalɛ.”​—1 Kɔlentema 15:33.

    Nzuzulɛ: Kpa awie mɔɔ lɛ subane kpalɛ la na mmanea ye anwofɛlɛko ne. Tɛ ye zɔhane a ɛ rɛle babɔ.

    “Saa dahuu ɛfa ɛ nwo ɛtoto menli mɔɔ anwo yɛ fɛ la anwo a, ɔmaa ɛte nganeɛ kɛ ɛ nwo ɛnyɛ fɛ yɛɛ ɛ nwo ɛngyia. Ɔbahola yeamaa kɛzi ɛde la agyegye wɔ.”​—Tamara.

    Dwenle ɛhye anwo: Saa ɛsukoa menli mɔɔ ɛlie duma nee menli mɔɔ su ɛnriandilɛ la a, ngyegyelɛ boni mɔ a ɛbahola wɔayia a?

  • Awie mɔɔ ɛbakpa kɛ ɛbazukoa ye la bahola amaa wɔadwu wɔ bodane nwo anzɛɛ ɛnrɛdwu nwo.

    Baebolo ne ka kɛ: “Sonla mɔɔ nee nrɛlɛbɛvolɛma tu la nwu nrɛlɛbɛ.”​—Mrɛlɛbulɛ 13:20.

    Nzuzulɛ: Kpa menli mɔɔ lɛ subane kpalɛ mɔɔ ɛkulo kɛ ɛda bɛ ali la na sukoa bɛ. Mekɛ mɔɔ ɛlɛsukoa bɛ la, bie a ɛbanwu ndenle titili bie mɔ mɔɔ ɛbalua zo wɔadwu wɔ bodane nwo la.

    “Kɛ anrɛɛ ɛbaha kɛ ‘mekulo kɛ menyia subane kpalɛ’ la, ɛbahola wɔaha kɛ, ‘mekulo kɛ menyia Jane subane kpalɛ ne bie. Ɔdi mekɛ zo yɛɛ ɔmaa ɔ nye bolo ye gyima nwo.’”​—Miriam.

    Nɔhalɛ edwɛkɛ: Saa ɛsukoa awie mɔɔ lɛ subane kpalɛ la a, ɔmaa ɛkola ɛdwu wɔ bodane nwo.

Ɛbahola wɔadwu wɔ bodane nwo mɔɔ ɛnrɛvɛ a, saa ɛsukoa awie mɔɔ lɛ subane kpalɛ la a!

 Kɛzi ɛbakpa ahenle la

Ɛbahola wɔalua ndenle nwiɔ ɛhye anu ko azo wɔakpa awie mɔɔ ɛbazukoa ye la.

  1. Ɛbahola wɔakpa subane mɔɔ ɛkulo kɛ ɛnyia la na akee wɔakpondɛ awie mɔɔ ɛkulo ye edwɛkɛ mɔɔ lɛ subane zɔhane bie la.

  2. Ɛbahola wɔakpa awie mɔɔ ɛ nye die ɔ nwo la na akee wɔakpa ye subane mɔɔ ɛkulo kɛ ɛnyia bie la.

Gyimayɛlɛ kɛlata mɔɔ boka edwɛkɛ ɛhye anwo la bahola aboa wɔ yeamaa wɔayɛ ɛhye.

Menli mɔɔ ɛbazukoa bɛ la bahola ayɛ:

  • Ɛ tipɛnema. “Mekulo kɛ mesukoa me gɔnwo ne. Ɔnle awie mɔɔ dahuu ɔnlɛ alagye a yɛɛ ɔdwenle awie mɔ anwo. Metɛla ye kpanyinli noko ɔlɛ subane kpalɛ bie mɔɔ menlɛ bie la na mekulo kɛ mesukoa ye neazo ne.”​—Miriam.

  • Mgbanyima. Bɛbahola bɛayɛ wɔ awovolɛ anzɛɛ menli mɔɔ bɛ nee wɔ lɛ diedi ko la. “Nɔhalɛ nu, me awovolɛ a mesukoa bɛ a. Bɛlɛ subane ngɛnlɛma. Menwu bɛ sinlidɔlɛ ne mɔ, yɛɛ eza menwu kɛ bɛlɛkɔ zo bɛali nɔhalɛ ɔnva nwo bɛ sinlidɔlɛ. Melɛ anwodozo kɛ saa meyɛ kpanyinli a awie mɔ baha edwɛkɛ zɛhae avale me nwo.”​—Annette.

  • Baebolo nu menli. “Mekpa Baebolo nu menli dɔɔnwo kɛ mesukoa bɛ​—Timote, Wulutu, Dwobu, Pita, Yizilayɛnli kakula raalɛ ne​—debie bie ati a mekpa bɛ nuhua ko biala a. Mekɛ mɔɔ melɛsukoa Baebolo nu menli anwo debie la ɛnee melɛnwu bɛ kpalɛ. Me nye die edwɛkɛ mɔɔ wɔ Sukoa Bɛ Diedi buluku ne nee ‘Role Model Index’ mɔɔ wɔ Questions Young People Ask​—Answers That Work mbuluku ne mɔ anu la anwo kpalɛ.”​—Melinda.

Nzuzulɛ: Mmasukoa sonla ko ala. Ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle hilele ɔ gɔnwo mɔ Kilisienema kɛ: “Bɛnlea bɛdabɛ mɔɔ bɛlɛbɔ bɛ ɛbɛla kɛ mɔɔ yɛyɛ nwolɛ neazo yɛmaa bɛ la.”​—Felepaema 3:17.

Ɛze ye ɔ? Awie bahola azukoa ɛdawɔ noko! Baebolo ne ka kɛ: “Yɛ neazo maa nɔhavoma ne wɔ ɛdendɛlɛ nu, ɛbɛlabɔlɛ nu, ɛlɔlɛ nu, diedi nu, nee anwodelɛ nu.”​—1 Timote 4:12.

“Ɔwɔ nuhua kɛ ɔwɔ kɛ ɛsukoa kɛzi ɛbala subane bie mɔ ali kpalɛ la ɛdeɛ, noko ɛbahola wɔaboa awie mɔ wɔamaa bɛala subane kpalɛ ali. Ɛnze awie mɔɔ ɛlɛnea wɔ a, yɛɛ ɛnze kɛzi wɔ edwɛkɛhanlɛ bahola ahakyi awie ɛbɛlabɔlɛ la.”​—Kiana.