Hechos 7:1-60
7 Chéen baʼaleʼ u maas nojchil le sacerdoteʼoboʼ tu kʼáataj tiʼ Esteban: «¿Jaaj wa le baʼaxoʼob ku yaʼalaʼalaʼ?».
2 Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «In sukuʼuneʼex, in taataʼex, uʼuyeʼex baʼax ken in waʼale. Le Dios jach yaan u poderoʼ tu chíikbesuba tiʼ k-úuchben taata Abrahán le tiaʼan kaʼach Mesopotamia táanil tiʼ u bin kajtal Aránoʼ,+
3 Dioseʼ tu yaʼalajtiʼ: ‹Jóokʼkech tiʼ le luʼum tuʼux yanechoʼ yéetel lukʼkech tu yiknal a láakʼtsiloʼob utiaʼal ka xiʼikech teʼ luʼum ken in weʼestechoʼ›.+
4 Abrahán túuneʼ jóokʼ tu luʼum le caldeoʼoboʼ ka pʼáat kajtal Arán. Ka tsʼoʼok túun u kíimil u taata+ Abraháneʼ Dioseʼ tu beetaj u lukʼliʼ utiaʼal ka taalak kajtal tu kaʼatéen teʼ luʼum tuʼux kajaʼaneʼex bejlaʼaʼ.+
5 Chéen baʼaleʼ teʼ lugaraʼ Dioseʼ maʼ tu tsʼáaj mix junjaats luʼum tiʼiʼ, mix tak u chan xéetʼ utiaʼal u waʼatal. Pero tu yaʼalaj yaan u tsʼáaiktiʼ, yéetel kex maʼ yanak u paalaleʼ tu yaʼalaj xan yaan u tsʼáaiktiʼob.+
6 Tsʼoʼoleʼ Dioseʼ tu yaʼalajtiʼeʼ u paalaleʼ yaan u binoʼob kajtal táanxel luʼumil, yaan u pʼáatloʼob esclavoiloʼob yéetel yaan u beetaʼal u muʼyajoʼob durante 400 años.+
7 Dioseʼ tu yaʼalaj: ‹Le luʼum tuʼux kun meyajoʼob bey esclavoiloʼ yaan in juzgartik,+ kéen tsʼoʼokkeʼ letiʼobeʼ yaan u jóokʼloʼob yéetel yaan u taal u adorartenoʼob teʼ lugaraʼ›.+
8 Dios xaneʼ tu beetaj junpʼéel pacto yéetel Abrahán, lelaʼ yaan yil yéetel u circuncidartaʼal*+ máak. Abrahán túuneʼ kʼuch u beetuba u taata Isaak,+ ka tu circuncidartaj tu ocho días síijik.+ Isaak túuneʼ kʼuch u beetuba u taata Jacob,* yéetel Jacobeʼ kʼuch u beetuba u taata le máaxoʼob nuʼuktik le 12 tribuʼoboʼ.
9 Le máakoʼob túunaʼ kʼuuxilnajoʼob tiʼ Joséeʼ+ ka tu konoʼob tu luʼumil Egipto.+ Chéen baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ xuʼul u yáantaʼal tumen Diosiʼ.+
10 Dioseʼ tu tokaj tiʼ le baʼaxoʼob tu muʼyajtoʼ yéetel tu beetaj u yantal u naʼat bey xan u lúubul utsil tu táan Faraón, u reyil Egipto. Faraón túuneʼ tu tsʼáaj utiaʼal ka u gobernart u luʼumil Egipto bey xan tuláakal le máaxoʼob yanoʼob tu yotochoʼ.+
11 Chéen baʼaleʼ taal junpʼéel wiʼijil tu yóokʼol tuláakal u luʼumil Egipto yéetel tu luʼumil Canaán, jach nojoch le baʼax muʼyajtaʼaboʼ. K-úuchben láakʼtsiloʼob túuneʼ pʼáat mix tuʼux ku kaxtikoʼob baʼal u jaantoʼob.+
12 Chéen baʼaleʼ Jacobeʼ tu yuʼubaj u yaʼalaʼal yaan baʼal jaantbil Egipto, ka túun tu túuxtaj k-úuchben láakʼtsiloʼobiʼ.+
13 Le ka túuxtaʼaboʼob tu kaʼatéeneʼ Joséeʼ tu yaʼalaj tiʼ u sukuʼunoʼob máax letiʼ. Faraón túuneʼ tu yojéeltaj yaan u láakʼtsiloʼob José.+
14 Ka tsʼoʼokeʼ Joséeʼ tu túuxtaj aʼalbil tiʼ u taata ka taalak bey xan ka taalak u láakʼtsiloʼob yanoʼob kaʼach Canaánoʼ,+ tuláakloʼobeʼ 75 u túulal.+
15 Jacob túuneʼ bin Egipto,+ yéetel tiʼ kíimiʼ.+ Tiʼ xan kíim k-úuchben láakʼtsiloʼobiʼ.+
16 U baakeloʼobeʼ bisaʼaboʼob tu kaajil Sikem, ka tsʼaʼaboʼob teʼ muknal tu manaj Abrahán tiʼ u paalaloʼob Amoroʼ, le muknal tu manaj yéetel u taakʼinil plataoʼ.+
17 Le táan u náatsʼal u kʼiinil utiaʼal u béeychajal le baʼax u yaʼalmaj Dios tiʼ Abrahánoʼ u paalal Jacobeʼ jach yaʼabchajoʼob tu luʼumil Egipto.
18 Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ yanchaj juntúul túumben rey tu luʼumil Egipto. Le reyaʼ maʼ u kʼaj óol kaʼach Joséiʼ.+
19 Le kʼasaʼan reyaʼ tu chʼaʼtuklaj u xuʼulsik tiʼ k-láakʼtsiloʼob, le oʼolal tu obligartaj le taatatsiloʼob utiaʼal ka u pʼat u mejen paalaloʼob utiaʼal ka kíimsaʼakoʼoboʼ.+
20 Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ síij Moisés, letiʼeʼ jach kiʼichkelem u yilaʼal tumen Dios. Letiʼeʼ tres meses tséentaʼab tu yotoch u taata.+
21 Chéen baʼaleʼ le ka obligartaʼab u taataʼob utiaʼal ka u xúumpʼattoʼobeʼ+ chʼaʼab tumen u hija Faraón. Le koʼolelaʼ tu tséentaj Moisés bey u hijoeʼ.+
22 Le oʼolal kaʼansaʼab tiʼ Moisés tuláakal le baʼaxoʼob u yojel kaʼach le egipcioʼoboʼ. U jaajileʼ jach yaan u muukʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼ bey xan le baʼaxoʼob ku beetkoʼ.+
23 Chéen baʼaleʼ le ka tu tsʼáaj 40 años tiʼeʼ taakchaj u bin u yil bix u bin tiʼ u sukuʼunoʼob le israelitaʼoboʼ.+
24 Le ka tu yilaj táan u beetaʼal loob tiʼ juntúul tiʼ letiʼobeʼ tu yoksuba u toke, ka túun tu nóokjatsʼtaj le egipcio utiaʼal u sutik u jeel le baʼax ku beetkoʼ.
25 Letiʼeʼ ku tuklik kaʼacheʼ u sukuʼunoʼobeʼ yaan u naʼatkoʼob Dios túuxtmil utiaʼal u salvartoʼob, chéen baʼaleʼ letiʼobeʼ maʼ tu naʼatoʼobiʼ.
26 Ka sáaschaj tuláakʼ kʼiineʼ bin yiknal le israelitaʼoboʼ ka tu yilaj táan u baʼateloʼob, letiʼ túuneʼ tu yóotaj u beet u xuʼulul u baʼateloʼob, tu yaʼalajtiʼob: ‹Xiibeʼex, teʼexeʼ sukuʼuntsileʼex, ¿baʼaxten ka baʼateleʼex?›.
27 Chéen baʼaleʼ le máak táan kaʼach u beetik loob tiʼ u yéet máakiloʼ tu túulchʼinteʼ ka tu yaʼalajtiʼ: ‹¿Máax beetech gobernanteil yéetel juezil t-óokʼol?
28 ¿A kʼáat wa xan a kíimsen jeʼex ta kíimsil le egipcio joʼoljeakeʼ?›.
29 Le ka tu yuʼubaj Moisés lelaʼ púutsʼeʼ ka bin kajtal tu luʼumil Madián, teʼeloʼ tiʼ yanchaj kaʼatúul u paalaliʼ.+
30 Ka túun máan 40 añoseʼ chíikpaj juntúul ángel tiʼ Moisés teʼ desiertooʼ, teʼ Montaña Sinaíoʼ. Le ángelaʼ chíikpaj ichil junkúul chan cheʼ ku tóochʼbal u kʼáakʼil.+
31 Ka tu yilaj Moisés lelaʼ jaʼakʼ u yóol. Chéen baʼaleʼ le ka jach náatsʼ u yil baʼax ku yúuchleʼ tu yuʼubaj u tʼaʼanal tumen Jéeoba, ka aʼalaʼabtiʼ:
32 ‹Teen u Dios a úuchben láakʼtsiloʼob, u Dios Abrahán, Isaak yéetel Jacob›.+ Moisés túuneʼ káaj u kikilankil, yéetel maʼ tu yóotaj maas náatsʼliʼ.
33 Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼ: ‹Pit a xaanab, tumen le lugar tuʼux waʼalakbalechoʼ santo.
34 Tsʼoʼok in wilik u loobiltaʼal in kaajal tu luʼumil Egipto, yéetel tsʼoʼok in wuʼuyik u yáakam,+ le oʼolal tsʼoʼok in wéemel in jáalkʼabtoʼob. Koʼoten, yaan in túuxtikech Egipto›.
35 Moisés túuneʼ túuxtaʼab tumen Dios utiaʼal u nuʼukt yéetel u salvart le israelitaʼoboʼ. Moiséseʼ letiʼe máax pʼektaʼab yéetel aʼalaʼabtiʼ: ‹¿Máax beetech gobernanteil yéetel juezil t-óokʼol?›.+ Dios túuneʼ utiaʼal u túuxtikeʼ+ meyajnajtiʼ le ángel chíikpaj ichil le chan cheʼ ku tóochʼbal u kʼáakʼileʼ.
36 Moiséseʼ letiʼ jóoʼs le israelitaʼob+ tu luʼumil Egiptooʼ,+ letiʼeʼ tu beetaj milagroʼob bey xan nukuch baʼaloʼob teʼ luʼum jeʼeloʼ, teʼ Mar Rojooʼ+ bey xan teʼ desierto tuʼux tu máansoʼob 40 añosoʼ.+
37 Moiséseʼ letiʼe máax aʼal tiʼ le israelitaʼoboʼ: ‹Dioseʼ yaan u beetik u yantal juntúul profeta ichil a sukuʼuneʼex, juntúul profeta jeʼex teneʼ›.+
38 Letiʼeʼ tiaʼan kaʼach yéetel le israelitaʼob teʼ desiertooʼ, tu yéeteleʼ tiaʼan xan le ángel+ tʼaanaj tu yéetel+ teʼ Montaña Sinaíoʼ, Moiséseʼ tiaʼan kaʼach yéetel k-úuchben láakʼtsiloʼob le ka tsʼaʼabtiʼ tumen Dios u tʼaaniloʼob kuxtal utiaʼal ka u tsʼáateʼexoʼ.+
39 Chéen baʼaleʼ k-úuchben láakʼtsiloʼobeʼ maʼ tu yóotoʼob u yuʼuboʼob u tʼaan Moisésiʼ, baʼaxeʼ tu mixbaʼalkúuntoʼob,+ yéetel ichil u puksiʼikʼaloʼobeʼ tu tsʼíiboltoʼob u suutoʼob Egipto,+
40 ka tu yaʼaloʼob tiʼ Aarón: ‹Beet tiʼ toʼon diosoʼob utiaʼal ka u nuʼuktoʼonoʼob, tumen maʼ k-ojel baʼax úuch tiʼ Moisés, le máax jóoʼsoʼon tiʼ u luʼumil Egiptooʼ›.+
41 Bey túunoʼ teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ tu beetoʼob juntúul chan wakax, tsʼoʼoleʼ tu kíimsoʼob juntúul baʼalcheʼ utiaʼal ka u kʼuboʼob tiʼ le beetbil diosaʼ, tu beetoʼob xan junpʼéel fiesta utiaʼal u kiʼimakkúuntik u yóoloʼob tu yoʼolal le baʼaxoʼob tu beetoʼoboʼ.+
42 Dios túuneʼ tu pʼatoʼobeʼ ka tu chaʼaj u adorarkoʼob le baʼaloʼob yanoʼob teʼ kaʼanoʼ,+ jeʼex úuchik u yaʼalik u tsʼíib le profetaʼoboʼ: ‹U kaajil Israel, durante le 40 años máaneʼex teʼ desiertooʼ, ¿máasaʼ maʼ tiʼ teen ta kʼubeʼex le sacrificioʼob yéetel le ofrendaʼob ta beeteʼexoʼ?
43 Baʼaxeʼ ta kuchaj a máanseʼex le naj tuʼux yaan le dios Molokoʼ+ bey xan u estrellail le dios Refánoʼ. Leloʼobaʼ letiʼe imagenoʼob ta beeteʼex utiaʼal a adorarkeʼexoʼ. Le oʼolaleʼ yaan in beetik a bisaʼaleʼex maas náach tiʼ Babilonia›.+
44 K-úuchben láakʼtsiloʼobeʼ yaantiʼob kaʼach le tabernáculo teʼ desiertooʼ. Le tabernáculooʼ beetaʼab jach jeʼex úuchik u yeʼesaʼal tiʼ Moisésoʼ.+
45 Tiʼ k-úuchben láakʼtsiloʼob pʼaʼat le tabernáculoaʼ, letiʼobeʼ tu taasoʼob yéetel Josué teʼ luʼum tuʼux kajaʼan kaʼach le j-táanxel luʼumiloʼoboʼ,+ le máaxoʼob tojolchʼintaʼaboʼob tumen Dios tu táan k-úuchben láakʼtsiloʼoboʼ.+ Teʼ túunaʼ tiʼ pʼáat tak tu kʼiiniloʼob Davidiʼ.
46 Letiʼeʼ lúub utsil tiʼ Dios, ka tu kʼáataj ka chaʼabak u beetik junpʼéel naj utiaʼal u kajtal u Dios Jacobiʼ.+
47 Chéen baʼaleʼ Salomón beet le naj utiaʼal Diosoʼ.+
48 Pero le Maas Nojoch Diosoʼ maʼatech u kajtal tiʼ naj beetaʼan tumen u kʼab wíinik.+ Jeʼex u yaʼalik le profetaaʼ:
49 ‹Jéeobaeʼ ku yaʼalik: «Le kaʼanoʼ in trono,+ le luʼumoʼ letiʼe tuʼux kin tʼalkúuntik in wookoʼoboʼ.+ Le oʼolaleʼ, ¿bix le naj jeʼel a beetkeʼextenoʼ? ¿Tuʼux yaan le lugar jeʼel u meyaj utiaʼal in jeʼeleloʼ?
50 ¿Maʼ wa in kʼaboʼob beet tuláakal le baʼaloʼobaʼ?»›.+
51 Máakeʼex maʼ ta wuʼuyikeʼex tʼaan, ka makikeʼex a xikneʼex yéetel maʼ a kʼáateʼex a kʼex a tuukuleʼexiʼ. Teʼexeʼ maʼ ta chaʼikeʼex a nuʼuktaʼaleʼex tumen le espíritu santooʼ, jeʼex tu beetil a úuchben láakʼtsileʼexoʼ bey xan a beetkeʼexoʼ.+
52 ¿Máakalmáak tiʼ le profetaʼob maʼ chʼaʼpachtaʼab tumen a úuchben láakʼtsileʼexoʼ?+ Letiʼobeʼ tu kíimsoʼob le máaxoʼob tu yaʼaloʼob yaniliʼ u taal le máax ku beetik baʼax maʼaloboʼ,+ le máax ta traicionarteʼex yéetel ta kíimseʼex maʼ sen úuchoʼ.+
53 Teʼexeʼ ta kʼameʼex le Ley kʼubéentaʼab tiʼ le ángeloʼob ka u tsʼáateʼexoʼ,+ chéen baʼaleʼ maʼ a tsʼoʼokbeseʼexiʼ».
54 Ka túun tu yuʼuboʼob le baʼaxoʼob aʼalaʼabtiʼob tumen Estebanoʼ jach pʼuʼujoʼobeʼ ka joʼopʼ u karachʼtik u kojoʼob tu contra.
55 Chéen baʼaleʼ Estebaneʼ tumen chuup yéetel espíritu santoeʼ paakatnaj kaʼaneʼ ka tu yilaj u kiʼichkelmil Dios, ka tu yilaj xan waʼalakbal Jesús tu x-noʼoj kʼab Dios,+
56 ka tu yaʼalaj: «¡Ilawileʼex! Táan in wilik jeʼekʼab le kaʼanoʼ, yéetel táan in wilik u Paal máak+ waʼalakbal tu x-noʼoj kʼab Dios».+
57 Ka tu yuʼuboʼob lelaʼ kʼaʼam awatnajoʼob yéetel tu makaj u xiknoʼob yéetel u kʼaboʼob, tuláakloʼob túuneʼ líikʼoʼobeʼ ka tu machoʼob Esteban.
58 Tu jóoʼsoʼob paach kaajeʼ ka joʼopʼ u chʼiʼinchʼinkoʼob yéetel tuunich.+ Le máakoʼob tʼaanajoʼob tu contraoʼ+ tu bisaj u pejkúunt u nookʼoʼob yiknal juntúul táankelem xiʼipal ku kʼaabaʼtik Saulo.+
59 Le táan u chʼiʼinchʼinaʼaloʼ Estebaneʼ tu kʼáat óoltaj lelaʼ: «Yuumtsil Jesús, kʼam in kuxtal».
60 Xolaj túuneʼ ka tu kʼaʼam aʼalaj: «Jéeoba, maʼ a tsʼáaik u kuchoʼob le kʼebanaʼ».+ Ka tsʼoʼok u yaʼalik lelaʼ kíimi.*
Notas
^ Ilawil página 2559.
^ Uláakʼ bix u traducirtaʼaleʼ «bey xan tu beetil yéetel Jacoboʼ».
^ Ich griegoeʼ ku yaʼalaʼal kaʼach «weeni».
