UA FESILI MAI TALAVOU
E Faapefea Ona Fai Māeʻaeʻa Aʻu Meaaʻoga e Fai i le Fale?
“E tā le 1:00 i le vaveao ua matuā ou lēlavā lava i le faiga o aʻu meaaʻoga. Pau lava le mea ou te mafaufau i ai o loʻu alu loa ou te moe.”—David.
“O nisi taimi e ʻafa a le 4 i le vaveao o la e fai lava aʻu meaaʻoga ae ou te toe ala i le 6:oo i le taeao e sauni i le aʻoga. E matuā lē fetaui lava!”—Theresa.
Pe e tele naʻuā ni au meaaʻoga e ave i le fale? Pe afai o lea, e aogā tele la lenei mataupu iā te oe.
Aiseā e avatu ai e faiaʻoga meaaʻoga e fai i le fale?
E tele aogā o meaaʻoga e fai i le fale, ma o nisi nei o aogā . . .
e faalautele ai lou iloa o mea
e fesoasoani i le avea o oe ma tagata e maufaatuatuaina
e faaleleia ai ou tomai i le faaaogā tatau o le taimi
e fesoasoani e te manatua ai mea na e aʻoaʻoina i le aʻoga a
“O le ave o meaaʻoga e fai i le fale o se tasi lea o auala e faamautinoa ai e faiaʻoga, e manatua e tamaiti aʻoga mea na latou aʻoaʻoina nai lo le tau ina faalogo i ai ma galo.”—Marie.
E aogā tele le matematika ma le faasaienisi e faaleleia ai ou tomai e foʻia ai faafitauli i meaaʻoga. E faatupu ma faamalosia ai fesootaʻiga fou i le faiʻai, e pei ona fai mai ai tagata popoto e suʻesuʻeina le faiʻai. O lea la, o meaaʻoga e fai i le fale e tai pei o ni faamalositino mo lou faiʻai.
E tusa pe e te iloa pe lē iloa le aogā o le faia o meaaʻoga i le fale, ae o se vaega o lou olaga ma e lē mafai ona e ʻalo ese ai. Ae o le tala fiafia lenei: E ui e leai se mea e mafai ona e faia i le aofaʻi o meaaʻoga e avatu e fai i le fale, ae e ono mafai ona faaitiitia le taimi e alu i le faiga o au meaaʻoga ina ia māeʻa lelei ai. E faapefea ona fai lenā mea?
Auala e fesoasoani ai
Pe a fai o se faafitauli le faamāeʻa lelei o au meaaʻoga, o le tali la, e lē o le galue mamafa ae o le galue ma le poto. Ia faataʻitaʻi mea nei.
Auala e Fesoasoani Ai 1: Sauniuni lelei. Ua faapea mai le Tusi Paia: “O fuafuaga a le tagata toʻaga e manuia ai o ia.” (Faataoto 21:5) Ia sauni mea uma e te manaʻomia i le faia o au meaaʻoga ina ia ʻalofia ai lou toe alu e suʻe mai.
Ia filifili lelei se nofoaga e mafai ona e uaʻi lelei ai i le faia o au meaaʻoga. O nisi e latou te filifilia se potu i le fale e filemu ma malamalama lelei. A o nisi e sili atu mo i latou le fai meaaʻoga i se faletusi.
“O le iai o se kalena mo tamaiti aʻoga, e mafai ona fesoasoani iā te oe e faatulaga ai le faaaogā tatau o lou taimi. O lou iloa o au meaaʻoga ma le aso e faagata ai, e fesoasoani e tuuitiitia ai lou popole.”—Richard.
Auala e Fesoasoani Ai 2: Faatulaga lelei le auala e fai ai. Ua faapea mai le Tusi Paia: “Ia faia mea uma i se tulaga . . . maopoopo.” (1 Korinito 14:40) O lea la, ia filifili po o lē fea meaaʻoga e tatau ona fai muamua ma faasolosolo ai seʻia uma.
O nisi e mananaʻo e amata i meaaʻoga faigatā. A o nisi e mananaʻo e amata i meaaʻoga faigofie ina ia faaoso ai lo latou naunau e fai meaaʻoga. Ia filifili le auala e sili ona lelei mo oe.
E matuā tāua le faia o se lisi o meaaʻoga ina ia iloa ai meaaʻoga e fai ma le auala e faatulaga ai ona fai. O le faia faapea, o le a mafai ai ona e pulea le auala e fai ai au meaaʻoga ma lē fāʻatu ai i le tele o meaaʻoga.”—Heidi.
Auala e Fesoasoani Ai 3: Fai meaaʻoga. “Ua faapea mai le Tusi Paia: “Aua le faifaiaga i a outou galuega. Ia maelega.” (Roma 12:11) Aua le avea isi mea e te fiafia e fai, e fāoa ai le taimi e tatau ona fai ia māeʻa ai au meaaʻoga.
O le tagata e fai mea tuu, e oo atu i le aso e faagata ai se meaaʻoga e leʻi uma, a le o lenā ua faatopelau ona fai, ma e lē lelei le iʻuga e oo i ai. O le vave lava e amata ai ona fai au mea aʻoga, o lou lē popole foʻi lenā.
“Pe a fai aʻu meaaʻoga i le taimi ou te taunuu ai i le fale, ou te lē toe popole la e fai i se isi taimi, ma o le a lē faalavelave ai foʻi i isi aʻu mea e fai.”—Serina.
FAUTUAGA: Ia fai au meaaʻoga i aso uma i le taimi ua faatulaga e fai ai. O le faia faapea, o le a faamalosia ai lou naunau e fai meaaʻoga ma fai ai ma au masani le fai i aso uma i le taimi ua faatulaga e fai ai.
Auala e Fesoasoani Ai 4: Uaʻi i meaaʻoga. Ua faapea mai le Tusi Paia: “O ou mata e ao ona pulatoʻa i luma.” (Faataoto 4:25) Ina ia faatatau lenā fautuaga a o fai au meaaʻoga, ia ʻalofia mea e te tosina ese ai, e pei o telefoni feaveaʻi ma masini faaonapōnei.
E umi le taimi e fai ai au meaaʻoga pe a faaaogā sesē le Initaneti ma fai au text i le taimi e tasi. Ae pe a e uaʻi i au meaaʻoga, o le a faaitiitia ai lou popole ma tele ai lou taimi e fai ai isi mea.
“E faigatā ona e uaʻi i au meaaʻoga a o faaaogā le telefoni feaveaʻi, komepiuta, taaloga i le komepiuta ma le TV. E fesoasoani iā te aʻu le tapē o le telefoni ma mea uma ou te tosina ese ai pe a fai aʻu meaaʻoga.”—Joel.
Auala e Fesoasoani Ai 5: Ia paleni. Ua faapea mai le Tusi Paia: “Ia iloa . . . lo outou magafagafa.” (Filipi 4:5) Ia faaitiitia le popole i meaaʻoga e ala i le fai ma mālōlō pe a manaʻomia. Ia alu e savalivali, tiʻetiʻe i le uila pe tamoʻe foʻi.
Ae afai e te lagona lava ua tele naʻuā au meaaʻoga, talanoa i ou faiaʻoga. Afai e latou te iloa mai lou faamaoni ma o loo e taumafai i le mea e gata ai lou mafai, atonu o le a uunaʻia ai i latou e fai ni suiga.
“Aua le faatagaina lou popole i au meaaʻoga e te mafatia ma e lē fiafia ai. Ia fai le mea e te mafaia. E iai mea e lē tatau ona maʻimau ai fua le filemu o le mafaufau ma lo tatou fiafia, ma e aofia ai meaaʻoga i na mea.”—Julia.
Fesili e te fesili ifo ai:
O ā mea ou te manaʻomia mo le faia o aʻu meaaʻoga?
O fea le taimi e sili ona lelei e fai ai aʻu meaaʻoga?
O fea le nofoaga e mafai ona ou uaʻi lelei ai i le faia o aʻu meaaʻoga?
E faapefea ona ou ʻalofia le fai mea tuu?
O ā mea ou te ono tosina ese ai ma tuai ona uma ai aʻu meaaʻoga?
E faapefea ona ou ʻalofia mea e tosina ese ai e pei o masini faaonapōnei ma isi mea?
E faapefea ona ou faaalia le paleni i le faia o aʻu meaaʻoga?
FAAMANATU TĀUA: Ia faamautinoa e te malamalama lelei i au meaaʻoga e ave i le fale. Afai e te lē malamalama, fesili i le faiaʻoga ae e te leʻi tuua le potu aʻoga.
a O na manatu tāua na aumai i le tusi o le School Power na tusia e Jeanne Schumm.