Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO 12

Ikupona Munzila Iikkomanisya Leza

Ikupona Munzila Iikkomanisya Leza
  • Mbuti mbomunga mwaba mulongwe wa Leza?

  • Muunzila nzi ikupa kudooneka bulelo bwa Leza nkwaakacita Saatani mbokumujatikizya?

  • Mbukkale nzi butamukkomanisyi Jehova?

  • Mbuti mbomunga mwapona munzila iimukkomanisya Leza?

1, 2. Amupe zikozyanyo zyabantunsi bamwi Jehova mbaakabona kuti mbalongwe bakwe beni-beni.

INO MMUNTU uuli buti ngomunga mwasala kuba mulongwe wanu? Cakutadooneka inga mwayanda kuba amulongwe uuzilanga mbomuzilanga zintu, uukkomanina nzyomukkomanina alimwi uutobela zyeelelo nzyomutobela. Alimwi inga mwayanda muntu uujisi bube bubotu mbuli kusyomeka alimwi alubomba.

2 Kuzwa kaindi, Leza wali kusala bantunsi bamwi ikuba balongwe bakwe beni-beni. Mucikozyanyo, Jehova wakaita Abrahamu kuti mulongwe wakwe. (Amubale Isaya 41:8; Jakobo 2:23) Leza wakaamba Davida kuti “mwaalumi wakumoyo wangu” akaambo kakuti wakali wooyo ngwaakali kuyanda Jehova. (Incito 13:22) Alimwi Jehova wakabona musinsimi Daniele kuba “muntu uuyandwa loko.”—Daniele 9:23.

3. Nkaambo nzi Jehova ncasala bantunsi bamwi kuba balongwe bakwe?

3 Ino nkaambo nzi Jehova ncaakabona Abrahamu, Davida alimwi a Daniele kuti mbalongwe bakwe? Wakaambila Abrahamu kuti: “Waswiilila ijwi lyangu.” (Matalikilo 22:18) Aboobo Jehova mmulongwe kuli baabo ibacita nzyabaambila cakulicesya. Wakaambila bana Israyeli kuti: “Amuswiilile ijwi lyangu, lino njooba Leza wanu, anywebo muyooba bantu bangu.” (Jeremiya 7:23) Ikuti mwamumvwida Jehova, anywebo mulakonzya kuba mulongwe wakwe!

JEHOVA ULABAYUMYA-YUMYA BALONGWE BAKWE

4, 5. Mbuti Jehova mbwabayumya-yumya bantu bakwe?

4 Amuyeeye mpindu zijanika akaambo kakuba acilongwe a Leza. Ibbaibbele lyaamba kuti Jehova uyandaula ziindi “[zya]kuti ayumye-yumye baabo bamusyoma amoyo woonse.” (2 Makani 16:9, BT) Ino mbuti Jehova mbwanga wamuyumya-yumya? Inzila yomwe ilaambwa ku Intembauzyo 32:8 nkotubala kuti: “[Mebo nde Jehova] njookulaya akukutondezya inzila njoelede kutola, njookweenzya kukubika liso lyangu alinduwe.”

5 Elo kaka mmabotu majwi aa Jehova aaya aatondezya mbwalanganya! Uyoomupa busolozi buyandika alimwi akumukwabilila nkaambo mulabutobela. Leza ulayandisya kumugwasya kuliyumya mumasukusyo amasunko aamucitikila. (Amubale Intembauzyo 55:22) Aboobo ikuti kamubelekela Jehova camoyo woonse, mulakonzya kuba masimpe mbuli bwakali sintembauzyo iwakati: ‘Ndibikkide Jehova kubusyu bwangu lyoonse, nkaambo uli kululyo lwangu kuti nditazungaanizyigwi.’ (Intembauzyo 16:8; 63:8) Inzya, Jehova ulakonzya kumugwasya kupona munzila iimukkomanisya. Pele mbubwenya mbomuzyi, Leza ulijisi sinkondonyina uuyandisya kumulesya kupona buumi buli boobu.

IKUKAZYA KWA SAATANI

6. Ino nkutamikizya nzi nkwaakacita Saatani kujatikizya bantu?

6 Mu Cibalo 11 mubbuku lino, twakabandika Saatani Diabolosi mbwaakapa kuti bulelo bwa Leza budoonekwe. Saatani wakatamikizya Leza kuti mmubeji akuti Jehova wakalubizya ikutazumizya ba Adamu a Eva kulisalila cintu ciluzi acitaluzi. Ba Adamu a Eva nobakabisya alimwi nyika noyakatalika kuvwula bana babo, Saatani wakadooneka makanze aabantunsi boonse. Saatani wakatamikizya kuti: “Ibantu tababelekeli Leza akaambo kakuti balamuyanda. Kondilekela, eelyo ndilakonzya kuzandula muntu woonse kuli Leza.” Imakani aajatikizya mwaalumi uutegwa Jobu atondezya kuti eeci ncaakali kusyoma Saatani. Ino Jobu wakali ni, alimwi ino wakajatikizyidwe buti akukazya kwa Saatani?

7, 8. (a) Ncinzi cakapa kuti Jobu abe muntu uulibedelede akati kabantunsi bakuciindi eeco? (b) Mbuti Saatani mbwaakaadooneka makanze aa Jobu?

7 Jobu wakapona imyaka iitandila ku 3,600 yainda. Wakali mwaalumi mubotu, nkaambo Jehova wakati: “Taakwe muntu munyika uuli mbuli muntu wangu Jobu, muntu uutakwe mulandu, uululeme, uulemeka Leza akuyoowa cibi.” (Jobu 1:8) Jobu wakali muntu uumukkomanisya Leza.

8 Saatani wakaadooneka makanze ngaakajisi Jobu mukubelekela Leza. Diabolosi wakaambila Jehova kuti: ‘Sena teewamukwabilila walo [Jobu] abaŋanda yakwe azyoonse nzyajisi? Wamukupusya mumulimo wakwe, alimwi matanga aakwe avwula munyika. Pele kuti waleka kumukwabilila alimwi ikuti wamunyanga nzyajisi, ulakonzya kukusinganya kolimvwidide.’—Jobu 1:10, 11.

9. Mbuti Jehova mbwaakakweendelezya kukazya kwa Saatani, alimwi ino nkaambo nzi?

9 Aboobo Saatani wakataminina kuti Jobu wakali kubelekela Leza akaambo kabubotu mbwaakajana mukucita boobo. Alimwi Diabolosi wakati, ikuti Jobu wasunkwa, inga wamuzangila Leza. Ino Jehova wakakweendelezya buti kukazya kwa Saatani? Mbwaanga ikaambo kakali kujatikizya makanze aa Jobu, Jehova wakamuzumizya Saatani kumusunka Jobu. Munzila eeyi, cakali kuyoosalala naa Jobu wakali kubelekela Leza nkaambo kaluyando ndwaakajisi kulinguwe naa pe.

JOBU WASUNKWA

10. Ino mmasukusyo nzi aakamucitikila Jobu, alimwi ino wakalimvwa buti?

10 Ndilyonya Saatani wakasunka Jobu munzila ziindene-indene. Akati kabanyama mbaakavwubide Jobu, bamwi bakabbigwa alimwi bambi bakajaigwa. Ibunji bwababelesi bakwe bakajaigwa. Eeci cakapa kuti kube buyumuyumu mubukkale. Kwakaba penzi limbi eelyo bana ba Jobu bali kkumi nobakajaigwa aguwo. Pele nokuba kuti wakacitikilwa zintu zibyaabi zili boobu, “Jobo taakwe naakabisya nikuba kumutongookela Leza pe.”—Jobo 1:22.

11. (a) Nkutamikizya nzi kwabili nkwaakatamikizya Jobu Saatani, alimwi ino Jehova wakacita nzi? (b) Ino Jobu wakalimvwa buti kujatikizya bulwazi bucisa kapati mbwaakaciswa?

11 Saatani tanaakacileka pe. Weelede kuti wakayeeya kuti nokuba kuti Jobu wakali kukonzya kuliyumya kukusweekelwa lubono lwakwe, babelesi alimwi abana, wakali kuyoomuzangila Leza ikuti naa waciswa. Jehova wakamuzumizya Saatani kupa Jobu kuciswa bulwazi busesemya alimwi bucisa kapati. Pele nobuba bulwazi kunyina nobwakapa kuti Jobu aleke kusyoma Leza. Muciindi caboobo, cakusinizya wakati: ‘Mane kusikila ndikafwe nsikooleka pe kusyomeka!’—Jobu 27:5.

Jobu wakalumbulwa akaambo kakusyomeka kwakwe

12. Mbuti nzyaakacita Jobu mbozyakatondezya kuti kutaminina kwa Saatani kwakali kwakubeja?

12 Kunyina Jobu naakazyi kuti Saatani nguwakatalisya mapenzi aakamucitikila. Akaambo kakuti tanaakaazyi makani aakali kujatikizya kukazya kwa Diabolosi kwabweendelezi bwa Jehova, Jobu wakayeeya kuti mapenzi aakali kumucitikila akazwa kuli Leza. (Jobu 6:4; 16:11-14) Nokuba boobo, wakazumanana kusyomeka kuli Jehova. Alimwi nzyaakaamba Saatani kuti Jobu wakali kubelekela Leza akaambo kabubotu mbwaakali kujana zyakatondezyegwa kuti nzyakubeja akaambo kakuti Jobu wakazumanana kusyomeka!

13. Ino ncinzi cakacitika akaambo kakuti Jobu wakali kusyomeka kuli Leza?

13 Ikusyomeka kwa Jobu kwakapa kuti Jehova akwiingule munzila iigaminide kukazya kwa Saatani kwakusampaula. Mmasimpe Jobu wakali mulongwe wa Jehova, alimwi Leza wakamulumbula akaambo kakusyomeka kwakwe.—Jobu 42:12-17.

MBOMUJATIKIZYIDWE

14, 15. Nkaambo nzi ncotunga twaamba kuti kukazya kwa Saatani ikujatikizya Jobu kulabajatikizya bantunsi boonse?

14 Imakani aaya aakusyomeka kuli Leza aakatalisyigwa a Saatani tanaakali kujatikizya Jobu alikke pe. Anywebo mulijatikizyidwe. Eeci cilitondezyedwe kabotu-kabotu kubbuku lya Tusimpi 27:11 ooko Jwi lya Jehova nkolyaamba kuti: “Songwaala, mwanaangu, ukondezye moyo wangu, kuti mbe aluvwiilo kuliyooyo uundisampaula.” Imajwi aaya aakalembwa myaanda-myaanda yamyaka Jobu kafwide kale atondezya kuti Saatani wakacili kusampaula Leza akutamikizya babelesi ba Leza. Eelyo notupona munzila iimukkomanisya Jehova, tulagwasyilizya mukupa bwiinguzi kukutamikizya kwa Saatani kwakubeja, alimwi notucita boobo tumupa kukondwa Leza. Ino mulimvwa buti kujatikizya ceeci? Kayi inga cabota kapati kuba alubazu mukwiingula kutamikizya kwa Diabolosi kwakubeja, nokuba kuti caamba kucita kucinca kumwi mubuumi bwanu.

15 Amubone kuti Saatani wakati: “Muntu uyakupa zyoonse kuti akabe abuumi bwakwe mwini.” (Jobu 2:4) Ikwiinda mukwaamba kuti “muntu,” Saatani wakacisalazya kuti kutamikizya kwakwe tiikwakali kujatikizya Jobu alikke, pele kwakali kujatikizya bantunsi boonse. Ikaambo aaka kalayandika kapati. Saatani wakudooneka kusyomeka kwanu kuli Leza. Inga camubotela Diabolosi ikuti naa mwazangila Leza akuleka kupona bukkale bululeme mwacitikilwa mapenzi. Ino eeci Saatani inga wasoleka buti kucizuzikizya?

16. (a) Ninzila nzi nzyabelesya Saatani ikusola kuzandula bantu kuli Leza? (b) Mbuti Diabolosi mbwanga wabelesya nzila eezyi kulindinywe?

16 Mbubwenya mbokwakabandikwa mu Cibalo 10, Saatani ubelesya nzila ziindene-indene ikusola kuzandula bantu kuli Leza. Imwi njakuti ulabalwana ‘mbuli syuumbwa wabutambo uuyandaula ngwatiilume.’ (1 Petro 5:8) Aboobo kuyunga kwa Saatani kulakonzya kubonwa eelyo balongwe, basazinyoko naa bantu bambi buyo nobamukasya kwiiya Bbaibbele akutobela nzyomwiiya. * (Johane 15:19, 20) Inzila iimbi njakuti, lyoonse Saatani “ulalisandula mbuli angelo wamumuni.” (2 Ba-Korinto 11:14) Diabolosi ulakonzya kubelesya nzila zyabucenjezu kutegwa amweene akumoongelezya kucileka kupona munzila iimukkomanisya Leza. Alimwi ulakonzya kubelesya kutyompwa, ambweni kwiinda mukumupa kulimvwa kuti tamukonzyi kusika azyeelelo zyakukkomanisya Leza. (Tusimpi 24:10) Kunyina makani naa Saatani uli mukucita mbuli “syuumbwa wabutambo” naa mbuli “angelo wamumuni,” ikutamikizya kwakwe nkumwi: Waamba kuti eelyo nomusikilwa masukusyo naa nomutepaulwa, muyoocileka kubelekela Leza. Mbuti mbomunga mwakweendelezya kutamikizya kwakwe akutondezya kusyomeka kwanu kuli Leza mbubwenya bwakacita Jobu?

IKUTOBELA MILAWO YA JEHOVA

17. Nkaambo nzi kapati ncotweelede kutobela milawo ya Jehova?

17 Mulakonzya kupa bwiinguzi kukutamikizya kwa Saatani kwiinda mukupona munzila iimukkomanisya Leza. Ino eeci cijatikizya nzi? Ibbaibbele liingula kuti: “Uleelede kuyandisya Jehova Leza wako amoyo wako woonse, amuuya wako woonse, anguzu zyako zyoonse.” (Deuteronomo 6:5) Mbomuya kumbele kuyanda Leza, muyooba aluyandisisyo lwakucita nzyayanda kuti mucite. Imwaapostolo Johane wakalemba kuti: “Oku nkokuyanda Leza, kuti twabamba milazyo yakwe.” Ikuti mwayandisya Jehova amoyo wanu woonse, muyoobona kuti “milazyo yakwe tiili miyumu.”—1 Johane 5:3.

18, 19. (a) Ino milawo ya Jehova imwi ijatikizya nzi? (Amubone kabbokesi ikajisi mutwe wakuti “ Amuzitantamuke Nzyasulaika Jehova.”) (b) Ino tuzyi buti kuti Leza talangili kuti tucite zintu nzyotutakonzyi kucita?

18 Ino milawo ya Jehova ijatikizya nzi? Imwi ijatikizya bukkale mbotuteelede kutobela. Mucikozyanyo, amubone zili mukabbokesi ikajisi mutwe wakuti, “ Amuzitantamuke Nzyasulaika Jehova.” Mukabbokesi oomo, kuli bukkale Bbaibbele mbolikasya cakutainda mumbali. Ciindi cakusaanguna, izilengwa zimwi izyaambwa inga zyalibonya mbuli kuti tazyili zibi kapati. Pele mwamana kuzinzibala kuyeeya kuli zyeezyo zilembedwe mumagwalo aabikkidwe, cakutadooneka muyoobona ncoigwasya milawo ya Jehova. Ikucinca bukkale bwanu ambweni ncecintu ciyoomuyumina kwiinda zyoonse nzyomwakacita. Pele ikupona munzila iikkomanisya Leza kuletela kukatalukwa alukkomano lunji. (Isaya 48:17, 18) Alimwi ikupona buumi buli boobo ncintu ncomukonzya kucita. Ino tuzyi buti oobo?

19 Kunyina Jehova nalangila kuti tucite zintu nzyotutakonzyi kucita. (Amubale Deuteronomo 30:11-14) Ulizizyi nzyotukonzya kucita anzyotulezya kwiinda mbotuzizyi. (Intembauzyo 103:14) Kunze lyaboobo, Jehova ulakonzya kutupa nguzu zyakuti tumumvwide. Imwaapostolo Paulo wakalemba kuti: ‘Leza ulasyomeka, alimwi takonzyi kumulekela kuti mutepaulwe kwiinda nguzu zyanu, pele antoomwe alutepauzyo uyoomupa nzila yamatijilo kuti mukakonzye kuliyumya.’ (1 Ba-Korinto 10:13) Kutegwa amugwasye kuliyumya, Jehova ulakonzya kumupa “inguzu zigambya.” (2 Ba-Korinto 4:7) Naakaliyumya mumasukusyo manji-manji, Paulo wakali kukonzya kwaamba kuti: “Zintu zyoonse buyo ndazikonzya nkaambo kanguzu nzimpedwe kuli-Kristo.”—Ba-Filipi 4:13.

IKUBA ABUBE MBWAKKOMANINA LEZA

20. Mbube nzi mbwakkomanina Leza mbomweelede kuba ambubo, alimwi ino nkaambo nzi ncobuyandika bube oobu?

20 Ee, nzinji zijatikizyidwe mukukkomanisya Jehova, teensyi buyo kutacita zintu nzyasulaika. Muleelede akuyanda zintu nzyayanda. (Ba-Roma 12:9) Sena teensyi bantu ibazilanga mbomuzilanga zintu, ibayanda nzyomuyanda alimwi ibatobela zyeelelo nzyomutobela mbomusala kuba balongwe? Awalo Jehova mbwacita oobo. Aboobo amwiiye kuyanda zintu nzyakkomanina Jehova. Zimwi zyazyeezi zilapandululwa ku Intembauzyo 15:1-5 (Amubale), ooko nkotubala zyabaabo Leza mbabona kuti mbalongwe bakwe. Ibalongwe ba Jehova balacitondezya eeco Bbaibbele ncoliita kuti “micelo ya-Muuya.” Ibikkilizya bube mbuli “luyandano, lukondo, luumuno, busicamba, buuya, bubotu, lusyomo, lubombo, kulyeendele[zya].”—Ba-Galatiya 5:22, 23.

21. Ino ncinzi ciyoomugwasya kuba abube mbwayanda Leza?

21 Ikubala alimwi akwiiya Bbaibbele lyoonse kuyoomugwasya kuba abube mbwayanda Leza. Alimwi ikwiiya eeco Leza ncayanda kuti mucite kuyoomugwasya kweendelanya mizeezo yanu akuyeeya kwa Leza. (Isaya 30:20, 21) Mbomuya kumbele kuyumya luyando lwanu lwa Jehova, alwalo luyandisisyo lwanu lwakupona munzila iikkomanisya Leza luyookomena.

22. Ncinzi ncomuyoozuzikizya ikuti kamupona munzila iimukkomanisya Leza?

22 Ikusoleka kulayandika kutegwa mupone munzila iimukkomanisya Jehova. Ibbaibbele likozyanisya kucinca bukkale bwanu kukusamununa buntu bwanu bwakaindi alimwi akusama bupya. (Ba-Kolose 3:9, 10) Pele ikujatikizya milawo ya Jehova, sintembauzyo wakalemba kuti: ‘Kwiibamba nkokuleta bulumbu bupati.’ (Intembauzyo 19:11) Anywebo muyoobona kuti ikupona munzila iimukkomanisya Leza kulagwasya kapati. Kwiinda mukucita boobo, munoopa bwiinguzi kukutamikizya kwa Saatani alimwi munookkomanisya Jehova!

^ munc. 16 Eeci tacaambi kuti aabo bamukazya beendelezyegwa a Saatani cacigaminina. Pele Saatani ngoleza wabukkale oobu bubyaabi, alimwi nyika yoonse yeendelezyegwa anguwe. (2 Ba-Korinto 4:4; 1 Johane 5:19) Aboobo inga twalangila kuti ikupona buumi bukkomanisya Leza mbukkale butakoyookkomaninwa pe, aboobo bamwi bayoomukazya.