1, 2. Nohi warinni kayisse alame hiittoota ikkitino? Tenne daafira Abiraamira mayi macciishshaminosi?

ABIRAAMI Uuri yinanni katamira noo qaesira heeˈre katamu giddo luphi yee leellannoha kaphu maganna galma laˈˈanni no. * Hakkiicho mannu koocanninna wiliile tunni yitanni no. Agana magansiˈranno manni kakkalaasinete ledo bashshonsante gede kakkalo shiqishiˈranni no. Abiraami alba xiphi yee dadillunni umo milli assanni shawwu yii. Isi mannu shaaˈmalanno doogo amade minisira haˈranni, Uuri katamira kaphu maganna batidhino gara hedikki digatino. Maaeela ikkitinoti tini kaphu magansiˈra Nohi warinni kayisse halaˈlitanni keeshshitino.

² Nohi reyinohu Abiraami ilamara lamu dirira albaanniiti. Nohinna maatesi Baote Wayi gedensaanni markaawetenni fultuta, ammanamino manchi Nohi Yihowara kakkalo shiqishino; Yihowano magani-seemo fushshino. (Kal. 8:20; 9:12-14) Hatte yannara alamete aana halaalu magansiˈralla no. Nohi gedensaanni dagginoti tonnikki ilama babbaxxino qooxeessa billaallitu yannara kayinni, Magano halaalunni magansiˈranno manni gariha diˈˈikkino. Marriwa baalawa mannu kaphu maganna magansiˈranno. Abiraami anni Taarano kaphu maganna magansiˈrino; isi kaphu maganna misilla nafa seekkiˈrinoha ikkara dandaanno.—Iya. 24:2.

3. Abiraami qooxeessisira heeˈranno manninni baxxinoha assinosi akati hiikkonneeti? Ninke isi lawishshinni maa ronseemmo?

³ Abiraami kayinni baxxino manchooti. Isi Magano ammananno daafira, qooxeessisira heeˈranno manni gedeeha ikkinokkiti galte hossanni roore xabbe leeltino. Yannate gedensaanni soqqamaasinchu Phaawuloosi qullaawu ayyaaninni Abiraami, ‘Ammana  noonsarira baalaho annaho’ yiino. (Roomu Sokka 4:11 nabbawi.) Hanni Abiraami ammanatenni worba mancho ikkanno gede kaaˈlinosiri maatiro laˈno. Ninkeno isi lawishshinni ammananke kaajjishiˈra dandiineemmo gara ronseemmo.

4, 5. Abiraamira Yihoware rosiisinosihu aye ikkara dandaanno? Hatto yineemmohu mayiraati?

⁴ Abiraamira Maganu Yihoware rosiisinosihu ayeti? Hakkawaro uullate aana Yihowara ammanantino soqqamaasine noosita anfoommo. Insa giddo mittu Seemiiti. Nohite labballi ooso mereero bayiriidihu Seemi ikka hoogirono, roore woyite balanxe kullannihu isooti. Tini Seemi ammanatenni worba mancho ikkinota leellishshannota ikkitukki digattino. * Baote Wayi dayihunni shiima yanna gedensaanni Nohi Yihowa, ‘Seemi Magano’ yiino. (Kal. 9:26) Seemi Yihowanna halaalu magansiˈra ayirrisannota leellishino.

⁵ Abiraami Seemi egennino? Egennino yine heda dandiineemmo. Hanni Abiraami shiimu noo yanna hedi. Isi 400 saˈˈanno diro heeˈrinohunna heeshshosi giddo lowore lainohu fiixisi Seemi lubbote noota afiti lowo geeshsha maalaˈlikkinni digatino! Seemi Baote Wayira albaanni noo alamera batidhino bunshe, uulla keereensinoha Baote Waa, mannu ooso uullate aana halaˈliteenna kalaqantinota umi gosa, hattono Baabeeli Gimbera heeˈrannohu Naamiruudi finqili warita qarru yanna laino. Ammanamino manchi Seemi kayinni hakko manni gede difinqilino; konnira Yihowa Baabeeli Gimbe minanno manni coyiˈranno afoo burduuqita, Seeminna maatesi mannu ooso umo coyiˈra hanaffinoha Nohi coyiˈranno qaale coyiˈra diagurtino. Abiraamino tenne maate widooti. Hakko daafira, isi anjesinni kayise Seemi lubbora ayirrisannoti egennantinote. Hakkiinni saeno, Seemi reyinohu Abiraami jawa mancho ikkihu gedensaanniiti. Konni daafira, Abiraamira Yihoware rosiisinosihu Seemi ikkara dandaanno.

6. (a) Abiraami Baote Wayinni lowore rosinota leellishinohu hiittoonniiti? (b) Abiraaminna Saarayi hiittoo heeshsho heeˈrino?

⁶ Abiraami Baote Wayinni lowore rosino. Nohi Maganu ledo qaafinte gede isino Maganu ledo qaafate sharramino. Abiraami kaphu magannawiinni xeertiˈrinohunna Uuri katamira heeˈranno manniwiinni,  wole agurina muli fiixisiwiinni nafa baxxinoha ikkinohu iseraati. Ikkirono, Abiraami kaajja aggaare afiˈrino. Isi Yihowara kaajjado ammana nooseta xuma mancho Saarayi (Soora) adhino. * Insa ilaweeloota ikkirono, mitteenni Yihowara soqqamansanni tashshi yiinonsati egennantinote. Annano amano shiiˈrinoha Abiraami rodii ilinoha Looxi lossitannorino insaati.

7. Yesuusi harunsaano Abiraami faale haˈra dandiitannohu hiittoonniiti?

⁷ Abiraami Uuri katamira noota kaphu maganna magansiˈrara yee Yihowa diagurino. Isinna minaamasi Saarayi, kaphu maganna magansiˈrannohu qooxeessinsara heeˈranno manniwiinni baxxitinoreeti. Ninkeno kaajjado ammana heedhannonke gede, baxxinoommore ikka hasiissannonke. Yesuusi harunsaanosi “tenne gobba” woy alame wido ikkitinokkitanna konnira alame gibbannonsata coyiˈrino. (Yohaannisi 15:19 nabbawi.) Yihowa magansiˈrattoha ikkakkinni maatekki woy olliichikki seedhe giwinohe daafira dadilloottoha ikkiro, togoo coyi iillinohehu ate calla ikkoottokkita qaagi. Atino Abiraaminna Saarayi gede Maganu ledo qaaffanni nootto.

8, 9. (a) Abiraamira hiikku hawannokki coyi tuncu yiinosi? (b) Yihowa Abiraami mayyee hajajino?

⁸ Mitto barra Abiraamira horo hawannokkiri tuncu yiisi. Maganu Yihowa mitte baxxitino hajajo hajajisi! Qullaawu Maxaafi Maganu Abiraamira tenne hajajo uyino gara tittire xawisannokkiha ikkirono, “ayirrinyu Magani” leellinosita kulanno. (Soqqamaasinete Looso 7:2, 3 nabbawi.) Abiraami Maganu sokkaasinchi widoonni kalqete alame Mootichiha maalaˈlisanno ayirrinye mito geya lainoha ikkara dandaanno. Isi heeshshote Magani Yihowanna qooxeessisira heeˈranno manni magansiˈrannote heeshsho afidhinokki maganna mereero noo badooshshe laiti lowo geeshsha hagiidhinoti dihuluullissannote!

⁹ Yihowa Abiraami mayyee hajajino? “Gobbakkinni fulte, fiixikkiwiinni baxxite, ani leellisheemmohe gobba haˈri!” yiinosi. Yihowa Abiraami ‘Haˈratto gobba leellisheemmohe’ yiino ikkinnina, mamira haˈrannoro dikulinosi. Ikkirono, Abiraami balaxe qaesinna fiixa firasi agure fula hasiissannosi. Hakkawaro insa qooxeessira yaano Mereerimu Soojjaatira mannu fiixaho ikkannoti wole garaati. Mittu manchi fiixisiwiinni baxxe wolewa haˈranno gede assannori tuncu yiisiro kaayyosi bushate yinanni; mitootu isinni togoo hedeweelcho reyotenni nafa roore bushaati yitanno!

10. Abiraaminna Saarayi Uuri katamira noo qaensanni fule haˈrate lowore facci asse agura hasiissinonsa yineemmohu mayiraati?

¹⁰ Abiraami qaesinni fulinohu lowo coye facci asse agureeti.  Taje leellishshanno garinni Uuri lophino katamaati. (“ Abiraaminna Saarayi Agure Fulino Katama” yitanno saaxine lai.) Baatto umme fushshinoonni taje, hundihu Uuri katamira hoola yinoonni minna noota leellishshanno; mite minna isinni maatenna soqqamaasine galtannota 12 woy hakkiinni saˈino kifillanna kinna karroonni hoowe afidhino. Qoleno mannu guto dirrirannohu wayi baambi, shumate minnanna ishine tunganni bayichi no. Hatte yannara Abiraaminna Saarayi aja manna ikkinokkita qaango; Abiraamira 70, Saarayira kayinni 60 diri balla ikkisekki digatino. Shaqqadu minaanni minaamasira halchannonte gede, Abiraamino minaamasi teessenna qawaaxxidhe heedhara hasiˈrannoti egennantinote. Hanni kuri minaanninna minaama Yihowa asse yiinonsa coyi daafiranna huluullinonsare mimmitoho hasaabbanno gara hedi. Abiraami, Saarayi ikkirino ikkiro badhera higgannokkita afasinni lowo geeshsha hagiidhikki digatino! Saarayi minaannisente gede iibbitino qaese agurte haˈrate maahoyye yitino!

11, 12. (a) Abiraaminna Saarayi Uuri kataminni fultara albaanni maa assa hasiissinonsa? (b) Insa hadhu barra mayi ikkinoha lawannohe?

¹¹ Abiraaminna Saarayi haˈrate sumuu yiihu gedensaanni, lowo loosi agare noonsa. Adhite hadhanno uduunne gamba assanna usura shota looso diˈˈikkino. Mamira hadhanni nooro affinokki daafira, maa adhite maa agurtanno ikka? Roorenkanni, insa ledonke heeˈranno manna hiissineemmo ikka yite yaaddukki digattino. Lophinyu amadinoha Taara hiissitanno ikka? Insa Taara ledonsa haadhe hadhe lubbote noo geeshsha towaatate heddino. Qullaawu Maxaafi Taara maatesi adhe Uuri kataminni fulinota kulanno daafira isino haˈrate maahoyye yiikkinni digatino. Hatte yannara Taara kaphu maganna magansiˈra agure nooti dihuluullissannote. Abiraami rodii beetti Looxino ledonsa haˈraraati.—Kal. 11:31.

¹² Hanni hadhanno barri iillita ikkinore hendo. Haˈrara feeffatino manninna uduunne hogomboonni saada Uuri katami huxxi gobbaanni gamba yite no. Gaalahonna harrete uduunne hogombe heeˈnoonni; geˈreewunna meu hoshsha hubbi yite uurrite no; Abiraami maatenna soqqamaanonsa haˈrate quqquxante no. * Baalunku, Abiraami ‘Kaˈe haˈnona’ yaa geeshsha agarte no. Hakkiinni, quqquxante agadhite noo yanna iillituta, layinkita higgaakkita Uuri kataminni fultu.

13. Xaa yannara batinye Yihowa soqqamaasine Abiraaminna Saarayi lawishsha harunsitanni noohu hiittoonniiti?

¹³ Xaa yannarano lowoti Yihowa soqqamaano Maganu Mangiste sawaakooti roore hasiissannowa hadhe soqqantanno. Mitootu kayinni albinni roore soqqamate yite wole qaale rossanno. Konni albaanni sabbakke egentinokki hayyo horoonsidhe sabbakate sharrantannorino  no. Insa hatto assitanno woyite, mite injonna qiniite facci assite agurtannoti egennantinote. Kuri roduuwi, Abiraaminna Saarayi faale hadhe hatto assitanno daafira galanteemmonsa! Konni garinni ammana noonketa leellinsheemmoha ikkiro, Yihowa isira assinoommorinni roorse aannonketa dihuluullammeemmo. Yihowa addaxxitannosire maassiˈrikkinni diaguranno. (Ibi. 6:10; 11:6) Isi Abiraami maassiˈrinoyya?

14, 15. Abiraaminna maatesi Uuri kataminni Kaaraani hadhinohu ma garinniiti? Insa boode yanna Kaaraani heedhinohu mayira ikkara dandaanno?

¹⁴ Gale hosanni mannu haˈrinsho biso assiˈre aguri. Abiraaminna Saarayi saadate goowira worroonni bilbili qili qili yaanna mimmitu ledo hasaawa tuntanni mito woyite saada guluffe, mito woyite kayinni lekkatenni hadhanni no. Seeda doogo hadhe egentinokkiri nafa, galte hossanni dukkana qasanna diige adhe haˈra, hattono akkalle amaddinosihu Taara gaalaho woy harrichoho deseˈe yee ofolle haˈranno gede kaaˈla rossu. Insa Efiraaxisi Laga amadde Galchimira hadhu. Gooro gooddidhanna, hattono xawo tayissanna barru lexxanni haˈri.

¹⁵ Jeefote mite 960km meddi yitanno doogo hadhuhu  gedensaanni Kaaraani yinanni katama iillitu; Kaaraani, Soojjaatinni Galchimira hadhanno daddalaasine tayisse saˈannoho lophino katamaati. Abiraaminna maatesi boode yanna hakko heedhino. Insa hakko heedhinohu, Taara haˈrate wolqa hoogeenna ikkara dandaanno.

16, 17. (a) Abiraami jawaante afiˈranno gede kaaˈlinosihu hiikkonne gondoorooti? (b) Abiraami Kaaraani heeˈri yannara Yihowa maassiˈrinosihu hiittoonniiti?

¹⁶ Gedensoonni Taara 205 dirisinni mannu aalo ikki. (Kal. 11:32) Hatte yannara Yihowa Abiraami hasaawisinosi daafira shesho afiˈrino. Yihowa Abiraami Uuri katamira heeˈreenna uyinosi biddishsha wirro kulinosi; hattono alba einosi qaale roore xawisinosi. Abiraami “wolqaataame gosa” ikkanno; hattono uullate aana heeˈranno manni baalu isi widoonni atoote afiˈranno. (Kalaqama 12:2, 3 nabbawi.) Maganu Abiraami ledo einohu kuni gondoori, Abiraami wolqa assiˈre Kaaraani kataminni kae haˈranno gede kaaˈlinosi.

¹⁷ Abiraami Kaaraani heeˈri yannara Yihowa maassiˈrinosi daafira, hakkiinni haˈrara kai woyite adhe haˈrannori lexxino. Qullaawu Maxaafi, “Kaaraani heedhe afidhino jajjanna soqqamaasinensa baala adhite . . . hadhu” yaanno. (Kal. 12:5) Abiraami wolqaataame gosa ikkannohu, jironna soqqamaasine afidhinoti halaˈlado maate heedhusirooti. Yihowa soqqamaasinesi woˈmanka woyite dureeyye assannonsa yaa ikka hoogirono, fajjosi wonshitanno gede hasiisannonsare baala aannonsa. Xa Abiraami jawaatino daafira, noosire adhe afinokki gobba haˈrara kai.

18. (a) Maganoho mannisi ledo noosi aantera lowo geeshsha hasiisanno coyi ikkinohu mamooteeti? (b) Yannate gedensaanni Niisaani 14 mayi ikkino? (“ Qullaawu Maxaafi Xagge Giddo Baxxino Barra” yitanno saaxine lai.)

¹⁸ Doogaanchu Kaaraaninni kae, duucha woyite Efiraaxisi Laga fullanniwa Karkemiishi yinanni qooxeessa iillannohu lowo barra haˈreeti. Maganoho mannisi ledo noosi aantera lowo geeshsha hasiisanno coyi ikkinohu, Abiraami hakko qooxeessa iilli yannara ikkikki digatino. Abiraaminna maatesi Efiraaxisi Laga fultinohu K.A. Niisaani 14, 1943 ikkikki digatino; konne agana Niisaani yinoonnihu yannate gedensaanniiti. (Ful. 12:40-43) Yihowa Abiraamira eemmohe yee qaale eino gobba wodiidoonni leeltanni no. Yihowa Abiraami ledo eino gondoori woˈma hanafinohu hakko barraati.

19. Yihowa Abiraamira qaale ei woyite maa kulinosi? Maganu eino qaali Abiraami maa qaaganno gede assinosiha ikkara dandaanno?

 ¹⁹ Abiraaminna maatesi wodiidira higge hadhanni keeshshituhu gedensaanni, Sekeemi qooxeessira More yinanniwa noote jajjabba haqqe mule fooliishshidhu. Hakkono Yihowa Abiraami hasaawisinosi. Maganu hatte yannara einosi qaali, Abiraami sirchi hatte gobba ragiˈrannota xawisannoho. Abiraami hakka woyite, Yihowa albillitte mannu ooso gatisanno “sirchi” daafira Edeni Gannatete coyiˈrino masaalo qaagino ikka? (Kal. 3:15; 12:7) Qaaginoha ikkara dandaanno. Ikkollana Maganu hedinore wonshate iso horoonsiˈrannohu hiittoonniitiro hakkeeshshi geeshsha diafino.

20. Abiraami Maganu uyinosi hexxo naadannota leellishinohu hiittoonniiti?

²⁰ Abiraami, Yihowa uyinosi qoosso lowo geeshsha naadino. Isi haˈranni heeˈre umo More yinanniwa jajjabba haqqe mule, gedensoonni kayinni Beeteli qooxeessira Yihowara kakkalote darga seekkino; Kanaani manni hatte gobbanni fulinokki daafira isi gura qiniite layiˈranni haˈrinoti egennantinote. Qullaawu Maxaafi Abiraami Maganu suˈma ganinota kulanno; tini, albillitte daanno sirchisi daafira hiincanni Magano galaxxinota leellishshara dandiitanno. Qoleno, miteekke Abiraami Kanaani heeˈranno olliichisira sabbakinoha ikkara dandaanno. (Kalaqama 12:7, 8 nabbawi.) Hakkuyi gedensaanni Abiraamira ammanasi buuto fonqolannori tuncu yiinosi. Isi Uuri katamira agure fulino qaesinna qiniitesi qaage digaabbino. Hatteentenni Maganu uyinosi hexxo illachishino. Ibiraawoota 11:10 Abiraami daafira kultanni, “Maganu akeekinohanna minino katama agadhe no” yitanno.

21. Maganu Mangiste daafira Abiraaminni roore maa anfoommo? Maa assate murciˈrootto?

²¹ Ninke Abiraami agadhinohu lawishshu katami yaano Maganu Mangiste daafira isinni roore anfoommo. Xa tini Mangiste iima gashshite nootanna tenne busha alame muli yannara huntannota, hattono qaale eˈnoonnihu Abiraami Sirchi yaano Yesuusi Kiristoosi tenne Mangiste Moote ikkinota anfoommo. Albillitte Abiraami reyotenni kaˈˈanno; hattono Maganu hedinori woˈmino gara woˈmunni woˈma huwatanno; hakkawote tenne laˈˈanke ninkera lowo ayirrinyeeti! Yihowa eino qaali baalunku woˈmanna laˈˈa hasiˈratto? Hasiˈrattoha ikkiro, Abiraami faale haˈrate dandaamihere baala assi. Umikki horo facci assite aguri, hajajamattoha ikki, hattono Yihowa uyinohe qoossora huuccattotenni galatisi. ‘Ammana noonsari baalu anni’ Abiraami faale haˈrittoro, isi aterano anna ikkannohe!