1, 2. Saamueeli Israeelete manna hasaawisi woyite noo ikkito maati? Isi insa aagintaabbe higganno gede kaaˈla hasiissinosihu mayiraati?

SAAMUEELI Galgalu katamira gamba yiino mannisira albaanni uurre insa laˈˈanni no. Mannu hakko gamba yiinohu, kuni lowo diro ammaname soqqamino masaalaanchi woshsheennaati; coyensa tiranni keeshshinohuno isooti. Yannankete barru kiiro garinni, hatti Onkoleessu woy Ellu woggaati; arru einkuno keeshshino. Qooxeessaho qamade midote iillitino daafira gatu laˈˈate baxisannoho. Gamba yiino manni mereero cuqqi curuqqi yaannohu nafa dino. Saamueeli insa wodana kakkayisate mayyaakka?

² Kuni manni mageeshshi geeshsha soˈrinoro insankura dileellinonsa. Insa iso gashshannonke moote moohisinke yite wotto wortino. Insa hatto yaansa Maganonsa Yihowanna masaalaanchosi lowo geeshsha misha ikkitinoti dileeltinonsa. Israeele wole yaattonni ‘Yihowa Mootenke ikkara dihasiˈneemmo’ yitinohu gedeeti! Saamueeli kuni manni aagintaawe higanno gede kaaˈla dandaannohu hiittoonniiti?

3, 4. (a) Saamueeli anjesi yannare coyiˈrinohu mayiraati? (b) Saamueeli ammana ninkera dancha lawishshaati yineemmohu mayiraati?

³ Hakkiinni Saamueeli coyiˈra hanafi. Isi gamba yiino mannira, “Ani geedhoommo” yiino. Saamueeli awuuwe bulutta tainoha ikkino daafira, mannu isi coyiˈrannore ayirrinyunni macciishsha dandaanno. Hakkiinni aanche isi, “Anjeˈyanni kayise xaa geeshsha gashshoommoˈne” yiino. (1 Sam. 11:14, 15; 12:2) Saamueeli geedhinoha ikkirono, wedellichimmasi yanna dihawino. Isi hattenne yanna seekke qaaganno. Isi hakkawaro anjesinni doodhinori, heeshshosi diro woˈma Maganisira Yihowara ammaname heeˈranno gedenna iso waajjanno gede kaaˈlinosi.

⁴ Saamueeli, ammana noonsakkirinna Maganoho hajajamannokki  manni mereero heeˈrinoha ikkirono, ammana lossiˈratenna cuˈmiˈre heeˈrate woˈnaalino. Xaa yannarano, ammana nookkite maaeela alamera heeˈnoommo daafira, ammana kaajjishiˈra shota coye diˈˈikkitino. (Luqaasi 18:8 nabbawi.) Kawiinni aanchine Saamueeli xaggenni maa ronseemmoro xiinxallineemmo. Hanni umo isi anjesinni assinore laˈno.

5, 6. Saamueeli lophino gari baxxinoho yineemmohu mayiraati? Annisinna amasi iso towaantannita huluullaminokkihu mayiraati?

⁵ Saamueeli lophino gari baxxinoho. Isi unuuna agurihunni shiima yanna gedensaanni (mitu sasu dirihu heeˈre ikkikki digatino), Seelo noohu Yihowahu qullaawu xaadooshshu dunkaanira baxxitino soqqansho soqqama hanafino; Seelo Saamueeli ilaminohu Raama kataminni 30km sae xeertiˈranno. Annisinna amasi Hilqaananna Haanna iso heeshshosi diro woˈma Naaziricha * ikke Yihowara baxxitino soqqansho soqqamanno gede uyitino. Hatto yaa insa Saamueeli giwe mulaagisino yaateni?

⁶ Deeˈni, hatto diˈˈikkino! Insa qaaqqonsa Seelo dancha gede assine towaantannita afino. Saamueeli Kakkalaasinete Biili Eeli ledo soqqamanno daafira, Eeli baalankare biddi biddi assannoti egennantinote. Qoleno xaadooshshu dunkaanira addi addi looso loosanni soqqamannohu batinyu meenti no; insa loosonsa afe, qinaawino garinni soqqamannoreeti.—Ful. 38:8; Eje. 11:34-40.

7, 8. (a) Saamueeli anninna ama iso diru dirunku baxillunni jawaachishinohu hiittoonniiti? (b) Yannankera noo annuwinna amuuwi Saamueeli anninna ama assitinorinni maa rosanno?

⁷ Hakkiinni saeno, Haannanna Hilqaana Yihowa huuccattonsa macciishshe uyinonsaha konne muxxe qaaqqo horo dihawino. Alba Haanna Maganu labbaa qaaqqo uyisero, heeshshosi diro woˈma isira qullaawa soqqansho soqqamara eemma yite xaˈnitino. Haanna diru dirunku xaadooshshu dunkaana martanno yannara, Saamueeli soqqamanno woyite aanaanni uddiˈrannota haaro uddano gante massitannosi. Qaaqqu Saamueeli amasi martanno woyite lowo geeshsha hagiidhannoti egennantinote. Annisinna amasi hakko ayirrado bayicho Yihowara soqqama lowo ayirrinye ikkitinota rosiissinosi, hattono baxillunni jawaachishshinosi; isino tenne lowo geeshsha baxinota dihuluullammeemmo.

⁸ Yannankera noo annuwinna amuuwi, Haannanna Hilqaana assinorinni lowore rosa dandaanno. Xaa yannara batinyu annuwinna amuuwi oosonsara maalaamittete coye qawaaxxisate helli buufi yaanni, oosonsata ayyaanaamittete hasatto lashshi assanno. Saamueeli anninna ama kayinni ayyaanaamittete coye balaxisiisino; tini qaaqqinsa geedo seekkanno gede lowore kaaˈlitino.—Lawishsha 22:6 nabbawi.

9, 10. (a) Xaadooshshu dunkaani hiittoohoronna qaaqqu Saamueeli hakko soqqamasinni hiitto ikkinoro xawisi. (Lekkaalliidi qaagiishshano lai.) (b) Saamueeli hakko maa maa assanno? Yannankera noo wedellooti isi lawishsha ma garinni harunsa dandiitannoha lawannohe?

 ⁹ Qaaqqu Saamueeli lophanni haˈriti, Seelo qooxeessira noo ilaalla gidde daaˈˈatanno gara heda dandiineemmo. Ilaalu iima heeˈre eela qole katamanna katamaho woroonni noo xeicho laˈˈanno woyite, Yihowaha xaadooshshu dunkaana laˈˈasi digattanno. Isi hakkawote lowo geeshsha hagiidhannoti egennantinote. Addanko xaadooshshu dunkaani qullaawa bayichooti. * Kuni xaadooshshu dunkaani mitu 400 diri albaanni Muse uyino biddishshi garinni minnoonniho. Qoleno hakkawaro alame woˈmate aana halaalu magansiˈrara qara base konne dunkaana callaati.

¹⁰ Qaaqqu Saamueeli lophanni haˈriti, xaadooshshu dunkaana baasa baxino. Isi gedensoonni togo yee borreessino: “Saamueeli kayinni shiimu heeˈrenni fila shalonni gannoonnita gagasu uddano uddiˈre Kaaliiqi albaanni soqqamanni heeˈri.” (1 Sam. 2:18) Saamueeli togoota anga harancho uddano uddiˈrasi, kakkalaasinete looso kaaˈlannota leellishshannota ikkitukki digattino. Isi kakkalaasinete ayiddi wido ikka hoogirono, soodo soodo xaadooshshu dunkaani hoowe waalcho fananno, hattono geercho Eeli towatanno. Isi xaadooshshu dunkaanira uyinoonnisi looso baasa baxannoha ikkirono, gedensoonni dadillisannori tuncu yiinosi. Isi Yihowa mine kashiˈi yinannire assinanna laino.

11, 12. (a) Afiininna Finihaasi lowo cubbo loossanno gede assinonsahu qaru coyi maati? (b) Afiininna Finihaasi xaadooshshu dunkaanira loossino bunshe xawisi. (Lekkaalliidi qaagiishshano lai.)

¹¹ Saamueeli shiinqu heeˈrenni, mannu amanyoote bainorenna maaeela coye assanna laino. Eelira Afiininna Finihaasi yinanniri lame labballi ooso noosi. Saamueeli togo yee borreessino: “Eeli ooso yawaawulootaho; Kaaliiqano diwaajjitannoreeti.” (1 Sam. 2:12) Konni qummeeshshira nooti tini lamenti hedo xaadooshshe afidhinote. Afiininna Finihaasi “yawaawuloota” (woy noo gedeenni tirriro, “haafa ooso”) ikkitinohu, Yihowa waajjitannokki daafiraati. Insa Yihowaha xalala seeranna wodho bushshano diassitannoreeti. Maganu seera mishansa wole lowo cubbo loossanno gede assitinonsa.

 ¹² Maganu Seeri, kakkalaasinete loosi maatironna xaadooshshu dunkaanira kakkalo ma garinni shiqisha hasiissannonsaro bade kulanno. Maganu togoo seera fushshinohu dimullaati! Mayira yiniro, xaadooshshu dunkaanira shiqinshanniti addi addi kakkalo, Maganu mannu atootesinna biddishshasi afiˈrate ikkado ikkanno gede, cubbonsa gatona yaate qixxeessinota wodote kakkalo riqibbanno. Ikkollana Afiininna Finihaasi ledonsa soqqantanno kakkalaasine xaadooshshu dunkaanira shiqinshanni kakkalo shotissanno gede assitino. *

13, 14. (a) Xaadooshshu dunkaanira assinanni bunshe jooga manna ma garinni gawajjitunsakki digattino? (b) Eeli annu assannoreno kakkalaanote biili assannoreno assikki gatinohu hiittoonniiti?

¹³ Wedellichu Saamueeli, Eeli ooso hayi yaannohu nookkiha togo baxxure assitanna lae lowo geeshsha dhagge assiˈrino gara hanni hedi. Isi ayyaanaamittete sheshonna jawaante afiˈneemmo yee xaadooshshu dunkaana dayinohu batinyu manni lawishshaho, buxanenna hawaaxantinori tenne oosonni kainohunni dadillite, hexxo mudhitenna saalfatte hadhanna lainoti dihuluullissannote. Qoleno Saamueeli, Afiininna Finihaasi Yihowaha amanyootu seera lashshi assite xaadooshshu dunkaanira soqqamannohu mitu meenti ledo foortinota afiti mageeshshi geeshsha dadillino ikka? (1 Sam. 2:22) Isi Eeli konne baalanka biddi assanno yee hedinoha ikkara dandaanno.

¹⁴ Konne lexxanni haˈranni noo qarra tirate malinohu Eeliiti. Mayira yiniro, isi kakkalaasinete biilo ikkino daafira xaadooshshu dunkaanira assinannire afanna bushare assitannore yeˈe yaa hasiissannosihu isooti. Qoleno, oosote annu iso ikkino daafira oososi hayi yaa hasiissannosi. Insa umonsano wole mannano gawajjannore assitanni no. Ikkollana, Eeli annu assannoreno kakkalaanote biili assannoreno diassino. Isi oososi mulla raga qole, seejjinohu gede assella agurino. (1 Saamueeli 2:23-25 nabbawi.) Oososira hasiissinoti kayinni kaajjado seejjooti. Woleteemmero insa loossino cubbira reya hasiissannonsa!

15. Yihowa Eelira soyinoti kaajjado sokka hiitteeti? Eeli maate tenne sokka macciishshite hiitto ikkitino?

¹⁵ Coyi horo bushanni haˈrita, Yihowa Eelira kaajjado yoote sokka kulanno gede mitto ‘himanaancho’ (suˈmasi dikulloonni) soyino. Yihowa Eeli, “Anenni roore oosokki mayira ayirrisitto?” yiino. Maganu Eeliti lamenti busha ooso mitto barra reyitannotanna maatesi lowo qarri amadannota masaalino; qoleno Eeli mininna ilamasi xaate kakkalaasine ikkite soqqantannokkita kulino. Tini maate tenne kaajjado sokka macciishshite gaabbite higginokka? Qullaawu Maxaafi kulanno garinni, insa gaabbite dihiggino.—1 Sam. 2:27–3:1.

16. (a) Saamueeli lopho daafira Qullaawu Maxaafi mayyaanno? (b) Isi ayyaanaamittetenni lophino gara kultanno xagge nabbawakki jawaachishshinohehu hiittoonniiti? Xawisi.

 ¹⁶ Tini amanyootu maaeelle Saamueeli huntinosi? Bunshe togo batidhino yannara nafa Saamueeli ayyaanaamittetenni lophanni haˈrinota kultanno xagge no. Umi Saamueeli 2:18 aana isi “Kaaliiqi albaanni soqqamanni heeˈri” yaannoha nabbamboommota qaagi. Isi hattee anjesi yannara nafa, Yihowara soqqamate illachishino. Hatte fooliishshonkura kiiro 21 (NW) isinni, togo yine roore jawaachishannore kulloonni: “Qaaqqu Saamueeli kayinni Yihowa albaanni lophanni haˈri.” Isi lophanni haˈrita, iimi Annisi ledo noosi jaaloomi roore lexxanni haˈrino. Duuchunku gari bunshenni ganteemmo gede kaaˈlannonkehu qaru coyi, Yihowa ledo noonkeho togooho muli jaaloomaati.

17, 18. (a) Kiristaanu wedellooti amanyoote baino coyi tuncu yaannonsa woyite, Saamueeli lawishsha harunsa dandiitannohu hiittoonniiti? (b) Saamueeli gara ikkinore assa doodhinota leellishannori maati?

¹⁷ Saamueeli hasiˈriro, ‘Kakkalaasinete biilinna oososi cubbo loossu geeshsha, anino baxummota ikka dandeemmo’ yee heda dandaanno. Ikkollana wolootu lawishshaho silxaane noonsari cubbo loossino daafira ninkeno cubbo loosa hasiissannonke yaa diˈˈikkino. Xaa yannara, batinyu Kiristaanu wedellooti qooxeessinsara dancha lawishsha ikkannonsahu hoogirono, Saamueeli lawishsha harunsite ‘Yihowa albaanni lophitanni no.’

¹⁸ Saamueeli togoo heeshsho doodhasi kaaˈlitinosihu hiittoonniiti? Maganu Qaali togo yaanno: “Saamueeli kayinni Kaaliiqinna mannu albaanni ayirrinyenna gaacheena afiˈratenni lophi.” (1 Sam. 2:26) Konni daafira, Saamueeli ajayi ajeenna Magano waajjanno manni baxannosi. Kuni wedellichi ammanaminoha ikkino daafira, Yihowano lowo geeshsha baxannosi. Saamueeli, mannu Seelo loosanni noo bunshe baalanta Maganu hoolasi gattannokkita afino; kayi ‘Maganu  konne assannohu mamooteetikka?’ yee hedikki digatino. Isi mitto hashsha, togoo xaˈmuwara dawaro afiˈrino.

19, 20. (a) Mitto hashsha Saamueeli xaadooshshu dunkaanira goxe heeˈreenna ikkinore xawisi. (b) Saamueeli Eeli ayirrisannota leellishinohu hiittoonniiti? (c) Saamueeli woshshinosihu ayetiro afinohu ma garinniiti?

¹⁹ Soodara kainoha ikkirono, duuˈmo disaaqqino; xaadooshshu dunkaanira noo caabbichino xawannilla no. Qooxeessu baalu qaxaqaˈa yee heeˈreenna, Saamueeli mitte huuro woshshitannasi macciishshi. Isi, Eeli woshshinoe yee hedino. Eeli hakkawoyite lowo geeshsha geedhino; illeno jaaroorte laˈˈa gibbe noosi. Saamueeli goxinowiinni kae, “dode” Eeliwa mari. Kuni qaaqqi ‘Eeli maa hasiˈrinokka?’ yee mulla lekkanni isiwa dodanni marino gara hanni hedi! Saamueeli Eeli ayirrisannonna baxanno gari dhagge ikkannoho. Eeli lowo sao assinoha ikkirono, isi xaano Yihowa shoominoho kakkalaanote biilooti.—1 Sam. 3:2-5.

²⁰ Saamueeli Eeli goxinowa mare, “Woshshittoeni? Kune dayummowe!” yii. Eeli kayinni ‘Diwoshshoommohena hadhe goxi’ yiisi. Kayi kuni coyi lame sase hige ikkino! Jeefote, Eeli Saamueeli woshshanni noohu ayetiro wodanchi. Hatte yannara, Yihowa ajuujatenni woy masaalaanosi widoonni mannasi hakkeya coyishiishe diegennino; kuni kayi mulla ikkinore diˈˈikkino. Ikkollana Eeli, Yihowa xa konni qaaqqi widoonni galagale coyiˈranni noota huwatino! Eeli, Saamueeli haˈre galagale goxanno gedenna Yihowa tenne woshshisiro mayyee qola hasiissannosiro kulinosi. Saamueelino maahoyye yee haˈre goxi. Isi hakkawoyintenni, “Saamueeli! Saamueeli!” yitanno huuro macciishshi. Isino, “Ani borojjichikki macciishsheemmona coyiˈri” yee dawari.—1 Sam. 3:1, 5-10.

21. Xaa yannara Yihowa huuro macciishsha dandiineemmohu hiittoonniiti? Hatto assanke kiissannote yineemmohu mayiraati?

²¹ Yihowa xa Seelo isi yaannore macciishshannoha afiˈrino. Saamueeli heeshshosi diro woˈma Yihowa yaannore macciishshanni heeˈrino. Atino Yihowa yaannore macciishshatto? Xaa yannara Yihowa alba Saamueeli coyishiishi gede hashsha baxxino garinni dicoyishiishannonke. Kayi ninkeno Maganu huuro macciishshinanni heeˈnoommo yaa dandiineemmo. Mayira yiniro, Qaalisi yaano woˈmu Qullaawu Maxaafi noonke. Maganu yaannore macciishshinummonna hajajammummo kiiro, ammananke roore lophitanno. Saamueelino hatto assino.

22, 23. (a) Saamueeli umi qara kula waajji sokka woˈmitinohu hiittoonniiti? (b) Saamueeli roore egennamanni haˈrinohu hiittoonniiti?

²² Hakko hashsha Seelo ikkinori, Saamueeli heeshshosi giddo horo hawannokki coyeeti; mayira yiniro, isi hakko barra Maganu masaalaanchonna iso riqiwe coyiˈrannoha ikke, Yihowa ledo baxxino jaalooma kalaqiˈrino. Saamueeli umi qara, Yihowa sokka Eelira kula waajjino; korkaatuno, tini sokka Eeli maate daafira masaalloonni masaalo mulenni woˈmitannota kultannote. Ikkollana, Saamueeli ikkita ikke Yihowa sokka Eelira kulino; Eelino Maganu yoo maahoyye yee adhino.  Mulenni, Yihowa yiinori baalunkuri woˈmino: Israeelete daga Filisxeemete ledo olantara hadhinowa, Afiininna Finihaasi mitto barra reyitino; Eelino, Yihowaha qullaawa taaboota qafandoonnita macciishshiti, reyino.—1 Sam. 3:10-18; 4:1-18.

²³ Saamueeli kayinni ammanamino masaalaancho ikkino daafira roore egennamanni haˈri. Maganu Qaali, “Kaaliiqino ledosi no” yaanno; qoleno, Yihowa kaaˈlannosi daafira coyiˈranno qaali mittuno uulla diuwanno.—1 Saamueeli 3:19 nabbawi.

24. Israeele yannate gedensaanni maa assinansara hasidhino? Kuni jawa cubbooti yineemmohu mayiraati?

²⁴ Israeele Saamueeli lawishsha harunsite ayyaanaamittetenni jawaattinore, ammanantino daga ikkitinoni? Diˈˈikkitino. Gedensoonni insa, masaalaanchu calla yoo yaannanke diheeˈneemmo yitino. Insa wole daga gede, moote moohinsansara hasidhino. Saamueeli, Yihowa yiino garinni hasidhinore assinonsa. Ikkollana isi Israeele loossino cubbi mageeshshi geeshsha lowohoro affanno gede assa hasiissinosi. Insa mishshinohu manna ikkikkinni Yihowa umosiiti! Konni daafira Saamueeli, Israeele Galgalu katamira gamba yitara woshshino.

25, 26. Geerchu Saamueeli Galgalu katamira, Israeele loossino cubbi lowoha ikkinota huwattanno gede kaaˈlinohu hiittoonniiti?

²⁵ Hanni Saamueeli Galgalu katamira gamba yitino Israeele coyishiishara kae noo yanna galagalle hendo. Isi hakkawote, minshe nookkiha ikke ammaname heeˈrino gara Israeelete mannira qaagiissino. Hakkiinni “Saamueeli Kaaliiqa huucci.” Isi Yihowa beleqonna xeena soyanno gede huucciˈrino.—1 Sam. 12:17, 18.

²⁶ Beleqonna xeena? Kaakku arri giddo? Togoore afa agurrinku lowo yanna saˈinowe! Israeelete mereero mitootu tenne huluullantinohanna haariintinoha ikkiro, mulenni afoo amaxxansa digattino. Gordu hedeweelcho gomiche tunsi. Lowo bubbe dagge gate noo qamade uullate gantu. Belequno macca beeshshinoho! Hakkiinni biite xeena dirrisino. Mannu hiitto ikkiyya? “Mannu baalunku Kaaliiqanna Saamueeli lowo geeshsha waajji.” Insa loossino cubbi mageeshshi geeshsha lowoha ikkinoro xa huwattino.—1 Sam. 12:18, 19.

27. Yihowa ammanatenni Saamueeli faale hadhannore ma garinni laˈˈanno?

²⁷ Finqiltino Israeele wodana kakkayisinohu Saamueeli ikkikkinni Maganosi Yihowaati. Saamueeli anjesinni kayise geedhimmasi geeshsha, Maganosi addaxxino. Yihowano kiisinosi. Yihowa xaano disoorramino. Ammanatenni Saamueeli faale hadhannore isi xaano irkisannonsa.