1-3. Pheexiroosi mitto barra mayi ikkanna laino? Hakko hashsha mayi tuncu yiinosiyya?

PHEEXIROOSI hashsha dambalu giddoonni laaqiˈrate shelleggamanni no. Isi soojjaati widoonni xawaabbu caange laino daafira, ‘Duuˈmo saaqqanni nookka?’ yee hedino. Seeda saate laaqiˈranni keeshshino daafira, lowo geeshsha daafurino. Galiilu Baara hembeeltanni noo bubbe Pheexiroosira umu danancho farsha assitanni no. Dambalu yowolote daye gaˈni kiiro kaatanno wayi Pheexiroosi shanshino. Ikkirono isi laaqiˈra diagurino.

² Pheexiroosinna miillasi kawira daggu woyite, Yesuusa baaru qaccera agurte daggino. Insa hakko barra, Yesuusi shiima daabbonninna qulxuˈmenni hudiˈrinoha lowo kume ikkanno manna itisanna laˈe kaˈino. Mannu tenne lae Yesuusa moohisara hedino; isi kayinni poletiku coyira anga wodha dihasiˈrino. Yesuusi rosaanosino togoo coyira eˈannokki gede rosiisansara hasiˈrino. Isi mannu noowiinni hoˈlihu gedensaanni, rosaanosi yowolotenni baaraho kaˈiidi qacce hadhanno gede kule, huuccatto assiˈrara callisi ilaala haˈri.—Maq. 6:35-45; Yohaannisi 6:14-17 nabbawi.

³ Rosaano umo noowiinni kaˈu woyite, dukkaadurino agani uminsa taalo no; xa kayinni galchimi widoonni eara kae no. Kayinni insa baaru aana shiima geeshshalla hadhino. Bubbetenna dambalu luulatto kuˈu yaannore kuˈu macciishshannokki gede assitino. Pheexiroosi hakkawote duuchare hedanni nooha ikkara dandaanno.

4. Pheexiroosi kaajja lawishsha ikkinonkehu maa qeeˈlate sharramino daafiraati?

⁴ Addanko Pheexiroosi heda dandaannohu lowo coyi no! Isi Naaziretete Yesuusinni xaadinku hakkawote lamu diri sae no. Pheexiroosi kageeshsha lowore rosino; ikkirono, xaano rosa hasiissannosiri lowori gate noosi. Isi albinni woyyino mancho ikka hasiˈrino daafira, guficho ikkannosire lawishshaho huluullonna waajja qeeˈlate sharramino; konni garinni  ninkera kaajja lawishsha ikkinonke. Hatto yineemmohu mayiraatiro hanni laˈno.

5, 6. Pheexiroosi hiittoo heeshsho heeˈranno?

⁵ Pheexiroosi Yesuusinni xaadino barra horo dihawanno. Isira “Kiristoosa anfummowe” yee umo hagiirsiisanno duduwo kulinosihu rodoosi Indiriyaasiiti. Pheexiroosi tenne macciishshihu gedensaanni, heeshshosi woˈmunni woˈma soorrantino.—Yoh. 1:41.

⁶ Pheexiroosi heeˈrannohu, Galiilu Baara yinanni garbira aliyye qacce widoonni noohu Qifirinahoomi yinanni katamiraati. Isinna rodiisi Indiriyaasi, Zebidewoosi ooso Yaiqoobinna Yohaannisi ledo mitteenni qulxuˈme woshshaaxxitanno. Pheexiroosi minaamasi ledo calla ikkikkinni ballosinna rodiisi Indiriyaasi ledo mitteenni heeˈranno. Qulxuˈme woshshaande kageeshshi maate towaaxxate, diinaggaawe loosa, wolqanna qarumma hasiissanno. Pheexiroosinna miillasi lame yowolo mereero woshshaado tugge, woshshaado amaddino qulxuˈme goshooshshe fushshate woˈnaaltanno gara hanni hedi; haammata hashsha konne looso loossanni mageeshshi geeshsha daafurtannoro heda dandaatto. Qoleno barra barra qulxuˈme gari garinsanni babbaddanni, hirtanni, woshshaadonsa gophitanni, hattono hayishshitanni hossanno.

7. Pheexiroosi Yesuusi daafira maa macciishshino? Hakku duduwi lowo geeshsha hagiirsiisannoho yineemmohu mayiraati?

⁷ Qullaawu Maxaafi, Indiriyaasi Cuuaanchu Yohaannisi rosaancho ikkinota kulanno. Indiriyaasi, Yohaannisi duduwanno sokka abbe Pheexiroosira kulanno woyite isi quqquxame macciishshannoti dihuluullissannote. Mitto barra Indiriyaasi, Yohaannisi Naaziretete Yesuusa lae “Maganu Wiliiˈlichi kuneeti” yaanna macciishshi. Indiriyaasi hakkawoyintenni Yesuusi rosaancho ikkino; qoleno, Mesihichu dayino yee konne hagiirsiisanno duduwo Pheexiroosira kulino! (Yoh. 1:35-40) Hakkawaro mitu 4,000 diri albaanni Edenete Addaaminna Heewani finqilihu gedensaanni, Maganu Yihowa mannu oosora addu hexxo aannohu baxxino sirchi daannota kule qaale eino. (Kal. 3:15) Indiriyaasi xa konni Gatisaanchinni yaano Kiristoosinni xaade kaino! Pheexiroosino Yesuusinni xaadara rahe mari.

8. Yesuusi Pheexiroosira fushshino suˈmi mayi tiro afiˈrino? Mitootu kuni suˈmi Pheexiroosira dimalinoho yitannohu mayiraati?

⁸ Hakko barri geeshsha, Pheexiroosi suˈmi Simiooniiti. Yesuusi kayinni iso seekke lae kae togo yiisi: “Ati Yoona beetti Simiooniiti. Kunni kaˈa, Keefa (Pheexiroosi yaate) yinannihe.” (Yoh. 1:42) “Keefa” yaa “kincho” woy “jawa kincho” yaate. Yesuusi hatto yaasi masaalote. Isi, Pheexiroosi albillitte kinchu gedeeha yaano shashshafamannokkiha, muratinoha, hattono ammaˈninanniha ikke Kiristaana kaaˈlannota masaalanni no. Pheexiroosi kayi ani hattooho yee hedino ikka? Hedinoha dilawanno. Xaa yannara Wongeella nabbawannohu mitu manni nafa,  Pheexiroosi kinchu gede shashshafamannokki manchooti yee dihedanno. Mitootu Qullaawu Maxaafi Pheexiroosi daafira kulannore hendiro, isi ammaˈninannikkihonna yiinotenni hosannokkiho yitanno.

9. Yihowanna Beettisi maa illachishshanno? Insa lao gara ikkitinota addaxxa hasiissannonkehu mayira lawannohe?

⁹ Hige Pheexiroosino laanfe noosi manchooti. Yesuusino tenne seekke afino. Ikkollana Yesuusi Annisi Yihowa gede, woˈmanka woyite mannunniha dancha akata laˈˈanno. Isi Pheexiroosira lowohu danchu akati noosita wodanchino; qoleno tini dancha akattasi roore xabbe leeltanno gede kaaˈlasira hasiˈrino. Xaa yannarano Yihowanna Beettisi dancha akatanke illachishshanno. Ninke kayinni, danchu akati mama nooeha laˈanno yine hendeemmoha ikkara dandaanno. Ikkirono, Yihowanna Yesuusi lao gara ikkitinota addaxxanna Pheexiroosi gede qajeelatenna woyyaawate maahoyye yaa hasiissannonke.—1 Yohaannisi 3:19, 20 nabbawi.

10. Pheexiroosi maa lainoha ikkara dandaanno? Ikkirono isi agure maaho higino?

¹⁰ Yesuusi hakkuyi gedensaanni sabbakara haˈri woyite, Pheexiroosi ledosi haˈrikki digatino. Hakko daafira, isi Yesuusi Qaanaho sargete jiliwa waa woyinete soorre umi maalale loosi woyite lainoti dihuluullissannote. Roorenkanni Pheexiroosi, Yesuusi Maganu Mangiste daafira duduwinota dhagge ikkitannotanna hexxo uyitanno sokka macciishshino. Ikkirono, isi Yesuusi ledo haˈra agure qulxuˈme woshshaaxxate higino. Ikkollana boodu agani gedensaanni, Pheexiroosi Yesuusi ledo galagale xaadino; hatte yannara Yesuusi iso woˈma yanna ledosi sabbakanno gede koyisinosi.

11, 12. (a) Pheexiroosi hashsha hiittoo looso loosanni galino? (b) Pheexiroosi, Yesuusi rosiisanna macciishshi woyite mayyee hedinoha ikkara dandaanno?

¹¹ Pheexiroosi hashsha woˈma beebba daafuranni galino. Isinna miillasi qulxuˈme woshshaaxxitara woshshaadonsa baaru giddora duucha higge tugginoha ikkirono, mitte qulxuˈmichono diamaddino. Pheexiroosi egennosinna dandoosi baala horoonsiˈre, qulxuˈme heedhanno yee hedino bayicho baala hasinoti dihuluullissannote. Qulxuˈme woshshaaxxannohu wolu manninte gede, Pheexiroosino ‘Mayi wayi giddo qulxuˈme noowa lae woshshaadoˈya giddoralla eessiˈro!’ yee halchinoha ikkara dandaanno. Kayi hatto yee heda roore caaccaawanno gedella assitannosi. Pheexiroosi qulxuˈme woshshaadannohu boohaarate yee ikkikkinni minisi mannira sagale afiˈrateeti. Jeefote, mitte qulxuˈmichono amadikki mulla anganni fuli. Xa woshshaado hayishsha hasiissannosi. Hakko daafira, Yesuusi isiwa mari woyite isi woshshaado hayishshiˈranni anga mitiiˈme no.

¹² Hakkawote lowo manni Yesuusa dukkise, rosiisannore macca wore macciishshanni no. Mannu cifamino daafira, Yesuusi Pheexiroosi yowolo gidde yowolo baaru giddora qole shiqqi assanno gede kulisi. Yesuusi  yowolote aana heeˈre rosiisannori dancha gede ikke macciishshaminsa. Pheexiroosino baaru qaccera noohu wolu manninte gede seekke macciishshanni no. Isi, Yesuusi soqqanshosita qara cuˈmo ikkitinote Maganu Mangistere xawise rosiisanna macciishsha diceeˈmino. Kiristoosi tenne jawaachishshanno sokka Israeelete gobba baalate duduwanno gede kaaˈla lowo ayirrinyeeti! Kayi Pheexiroosi tennera kaaˈla dandaanno? Hatto ikkiro maatesi hiitto ikke towaaxxanno? Pheexiroosira hakkawote hakku mitte qulxuˈmichono amadikki gali hashshi qulli yiinosiha ikkara dandaanno.—Luq. 5:1-3.

13, 14. Yesuusi Pheexiroosira hiittenne maalale loosino? Pheexiroosi hiitto ikkiyya?

¹³ Yesuusi manna rosiise kaihu gedensaanni, Pheexiroosira togo yii: “Jaallakki ledo yowolo giddora shiqqi assitine qulxuˈme amadate woshshaadoˈne baaru giddora tugge.” Pheexiroosi kayi huluullamino daafira togo yii: “Rosiisaancho, hashsha woˈma daafurre mitto qulxuˈmichono diamandoommo; ati yiittoro kayinni woshshaado tugeemmo.” Pheexiroosi woshshaado xaallalla hayishshe kaino. Isi hakko iso qulxuˈme anfannikkite hattee saatera galagale woshshaado baaru giddora tuga horo dibaxino! Ikkirono isi Yesuusi yiinore assino; hakkawote layinki yowolora noo miillasino qiphi asse woshshikki digatino.—Luq. 5:4, 5.

¹⁴ Pheexiroosi woshshaado goshooshita lowo geeshsha ayirritusi. Lowo geeshsha dhagge assiˈre, noosi wolqa baalatenni goshooshe laˈˈanno woyite, woshshaadote giddo lowo qulxuˈme shaaˈmaltanni no! Hakkiinni Pheexiroosi layinki yowolora noo miillasi kaaˈlitasira woshshiˈri. Insa kaaˈlitara dagguhu gedensaanni, kageeshshi qulxuˈme mitte yowolo calla haadhannokkita wodanchitu. Lamente yowolora wonshituhu gedensaanni nafa lowo qulxuˈme gattino; qoleno qulxuˈme woˈmiteenna lamenti yowolo itama hanaffu. Pheexiroosi tenne laita yaannori baisi. Isi, Kiristoosi maalale loosanna konni albaanni laino; xaati kayinni isira yee loosino maalaleeti. Ada qulxuˈme woshshaadote giddora eˈanno gede nafa assa dandaanno manchi no! Pheexiroosi tenne lae lowo geeshsha waajji. Hakko daafira guluphe Yesuusa togo yii: “Mooticha, ani cubbaataamohona anewiinni hoˈli.” Pheexiroosi Maganu wolqanni togoo maalale loosannohu ledo hiitto ikke jaala ikka dandaanno?—Luqaasi 5:6-9 nabbawi.

15. Yesuusi, Pheexiroosi huluullamasinna waajjasi gara ikkitinokkita rosiisinosihu hiittoonniiti?

¹⁵ Yesuusi shaqqillunni togo yiisi: “Waajjitooti; kunni kaˈa manna woshshaadattoha ikkatto.” (Luq. 5:10, 11) Hatti yanna Pheexiroosi huluullama woy waajja hasiissannosita diˈˈikkitino. Pheexiroosi ‘Qulxuˈme woshshaaxxa agurummoro maateˈya hiikkita ikka?’ yee yaadasi, hattono  loosino soˈronna laanfesi hedanni waajjasi gara diˈˈikkitino. Yesuusi loosanni noo loosi mannu oosota albillittete heeshsho gudise soorrannoho. Soqqamannohuno “maarosi batiˈra ikkitino” Maganiraati. (Isa. 55:7) Yihowa Pheexiroosira maalaamittetenna ayyaanaamittete hasattosi wonshannosi.—Mat. 6:33.

16. Pheexiroosi, Yaiqoobinna Yohaannisi Yesuusi hoodesi hadhara koyisinsata ma assitino? Insa doodhitinori wolere baalankare roorannoreeti yineemmohu mayiraati?

¹⁶ Yaiqoobinna Yohaannisi gede, Pheexiroosino Yesuusira bayichonko hajajamino. “Insa yowolonsa baaru qacce fushshituhu gedensaanni, woˈmanka coye agurte Yesuusi hoode hadhu.” (Luq. 5:11) Pheexiroosi Yesuusanna Yesuusa soyino Magano addaxxino. Isi heeshshosi giddo wolu baalunkunni roorino doorsha doodhino. Xaa yannara huluullonna waajja qeeˈle Maganoho soqqama doodhanno Kiristaanino  ammana noonsata leellishanni no. Insa konni garinni Yihowa addaxxino daafira horo diˈˈirraawanno.—Far. 22:4, 5.

17. Pheexiroosi, Yesuusi ledo xaadihu gedensaanni noohu lamu diri giddo ikkinoha hiikkoye hiikkoye coye hedinoha ikkara dandaanno?

¹⁷ Pheexiroosi Yesuusi ledo xaadihunni mitu lamu diri gedensaanni, tenne fooliishshora bitimaho xawinsinte gede, mitto hashsha Galiilu Baara bubbe hembeeltanna laaqiˈranni no. Hige Pheexiroosi hakkawote maa hedanni nooro gunde dianfoommo. Isi hakkawote heda dandaannohu lowo coyi no! Hakkuyira albaanni Yesuusi Pheexiroosi ballo hursino. Ilaalu aanano sabbake kaino. Yesuusi rosiisino rosinnino ikko loosino maalalenni, Yihowa doodhino Mesihicha ikkinota duucha hige leellishino. Yanna saˈanni hadhuta, Pheexiroosi mite laanfesi lawishshaho waajjanna huluullo mito geeshshano ikkiro qeeˈlino. Isinni Yesuusi iso 12 soqqamaasinesi wido ikkanno gede doodhinosi! Ikkollana mulenni, Pheexiroosi waajjanna huluullo woˈmunni woˈma qeeˈlinokkita huwatasi digattanno.

18, 19. (a) Pheexiroosi Galiilu Baari aana maa lainoro xawisi. (b) Yesuusi, Pheexiroosi xaˈmiˈrinore wonshinosihu hiittoonniiti?

¹⁸ Yanna, hashsha mite honse saatenni soodimaru geeshsha noote; hatte yannara Pheexiroosi baaru aana laaqiˈranni heeˈre, hedeweelcho mase jalli yii. Baaru aana haˈrayi noorichi no! Aganu caange dambalu kaachishino wayi aana ubbeenna kalaqantino misileeti ikka? Hatto yinayikki gede, bae bae leellannore diˈˈikkino. Baaru aana waa kaxxe haˈranni noo manchooti! Kuni manchi rosaanonniwa shiqqi yee dayita, sae haˈrannoha lawinsa. Rosaano lowo geeshsha waajjite ekerate yite heddu. Hakkiinni hakku manchi, “Galfatte! Aneetina waajjitinoonte!” yiinsa. Kuni manchi ada Yesuusaati!—Mat. 14:25-28.

¹⁹ Hakkiinni Pheexiroosi, “Mootichaˈya, ateetiro baaru aana haˈranni atewa dayemmo gede hajajie!” yii. Pheexiroosi umi qara bashshino diassino. Tenne baxxitino maalale lae dhagge assiˈrino daafira, isino ammanasi leellisha hasiˈrino. Hakko daafira, isino wayi aana haˈra hasiˈrino. Hakkiinni Yesuusi amo yee koyisisi. Pheexiroosi yowolote midaadoonni hige dirre, hembeelamanni noo baari aana uurri. Hanni hakkawote Pheexiroosi baaru giddo itamikkinni waa kaxxe uurra dandii woyite hiitto ikkinoro hedi! Hakkiinni wayi aana qaafanni Yesuusiwa hige haˈri woyite lowo geeshsha maalaˈlinoti dihuluullissannote. Ikkollana, mulenni wolere heda hanafi.—Maatewoosi 14:29 nabbawi.

20. (a) Pheexiroosira hedosi bebbeehantinohu hiittoonniiti? Tini hiitto ikkanno gede assitinosi? (b) Yesuusi Pheexiroosira maa rosiisinosi?

²⁰ Pheexiroosi illesi Yesuusi aaninni hoola dihasiissannosi. Yihowa uyinosi wolqanni, iso hembeelamanni noo baari aana uurra dandaanno gede assinosihu Yesuusaati. Yesuusi hatto assinohu Pheexiroosi ammana laeeti. Kayinni Pheexiroosira hedosi bebbeehantu. Qullaawu Maxaafi,  “[Pheexiroosi] bubbete wolqa lae waajji” yaanno. Pheexiroosi lowo dambali yowolote gaˈne higanno garanna waa iima qole kaachishanno gara hixamanye laiti, lowo geeshsha waajji. Isi hakkawote baaru giddo itame gatannoti leeltinosiha ikkara dandaanno. Waajjasi lexxituta, ammanasi ajjanni hadhu. Albillitte murata ikkanno daafira Jawa Kincho yine suˈma fushshinoonnihu Pheexiroosi, ammanasi hembeelanteenna shiimu kinchi gede itama hanafi. Pheexiroosi waa daaha lowo geeshsha dandaannoha ikkirono, xa dandoosi diaddaxxino. Hakko daafira isi, “Mootichaˈya gatisie!” yee raari. Yesuusino anga amade goshooshe fushshisi. Hakkiinni lamunku hakko wayi aana uurrite heedheennanni, Yesuusi mitto lowo geeshsha hasiisanno roso rosiisinosi; togo yiinosi: “Ati ammaˈna xeˈinohehu, mayira huluullamitto?”—Mat. 14:30, 31.

21. Huluullo gawajjitannonkehu hiittoonniiti? Huluullo qeeˈla dandiineemmohu ma garinniiti?

²¹ Yesuusi, “Mayira huluullamitto?” yaasi garankolla! Huluullo wolqa huntankeranna gawajjitankera dandiitanno. Huluullammeemmoha ikkiro, ammananke hoshooshantaranna baˈara dandiitanno. Hakko daafira, huluullo seekkine gargadha hasiissannonke! Tenne assa dandiineemmohu hiittoonniiti? Illachisha hasiissannonkere illachinsheeti. Waajjineemmo gede, hexxo mudhineemmo gedenna Yihowanna Beettosi illachinsheemmokki gede assannonkere hiincineemmoha ikkiro, huluullonke lexxitanni hadhanno. Hatteentenni Yihowanna Beettosi, hattono insa baxxannonsarira xaa geeshsha assitinore, xa assitanni noorenna albillitte assitannore illachinsheemmoha ikkiro, ammananke hoshooshshanno huluullo qeeˈla dandiineemmo.

22. Pheexiroosi ammanatenni dancha lawishsha ikkinonke yineemmohu mayiraati?

²² Pheexiroosinna Yesuusi yowolo giddituhu gedensaanni, dambalu sunu sununni sammi yii. Galiilu Baari gudisame qaxaqaˈa yii. Pheexiroosinna wole rosaano Yesuusa, “Halaalinta ati Maganu Beettooti!” yitu. (Mat. 14:33) Insa garbaho heedheenna duuˈmo saaqqu woyite, Pheexiroosira galatu woˈminositi dihuluullissannote. Isi waajjanna huluullama hasiissannosikkita rose kaino. Kayinnilla isira, Yesuusi yii gedeeha kinchu gede shashshafamannokki Kiristaancho ikkate woyyeessiˈrannori lowori gate noosi. Ikkirono woyyaawanni haˈratenna ayyaanaamittetenni lophate murciˈre kaino. Atino hatto murciˈrootto? Pheexiroosi ammanatenni dancha lawishsha ikkinonketa ammanattoti dihuluullissannote.