Lutani apo pali nkhani

IVYO ŴACHINYAMATA ŴAKUFUMBA

Kasi Kugonana mu Mulomo Nkhugonana Nadi?

Kasi Kugonana mu Mulomo Nkhugonana Nadi?

 Mwakuyana na lipoti la U.S. Centres for Disease Control and Prevention, hafu ya ŵanthu awo ŵakafumbika, kwambira ŵa vyaka vya pakati pa 15 m’paka 19 ŵali kugonanapo mu mulomo. Sharlene Azam, uyo wali kulemba buku la Oral Sex is the New Goodnight Kiss, wakati “Para mungayowoya na ŵachinyamata [vya nkhani ya kugonana mu mulomo], ŵamuphalireninge kuti ilo ni suzgo yayi. Nakuti ŵakutiso kuchita nthena nkhugonana yayi.”

 Imwe mukutipo wuli?

 Zgorani mafumbo ghakulondezgapo agha kuti enya panji yayi.

  1.   Kasi msungwana wangatora nthumbo chifukwa cha kugonana mu mulomo?

    1.   Enya

    2.   Yayi

  2.   Kasi kugonana mu mulomo kungambiska suzgo lililose pa thupi la munthu?

    1.   Enya

    2.   Yayi

  3.   Kasi kugonana mu mulomo nkhugonana nadi?

    1.   Enya

    2.   Yayi

 Unenesko ngwakuti wuli?

 Yaniskani mazgoro ghinu na ghamusi agha.

  1.   Kasi msungwana wangatora nthumbo chifukwa cha kugonana mu mulomo?

     Zgoro: Yayi. Ndicho chifukwa chake ŵanthu ŵanandi ŵakuwona mwakubudika pa nkhani ya kugonana mu mulomo, ŵakuti kulije suzgo lililose.

  2.   Kasi kugonana mu mulomo kungambiska suzgo lililose pa thupi la munthu?

     Zgoro: Enya. Munthu uyo wakuchita mukhaliro wa kugonana mu mulomo wangatora matenda nga gha chiŵindi (hepatitis A panji B), mawuka, chizonono, vyakutupa, HIV, kweniso chindoko.

  3.   Kasi kugonana mu mulomo nkhugonana nadi?

     Zgoro: Enya. Chilichose icho munthu wangachita na viŵaro vyakubisika vya munthu munyake, kusazgapo kugonana, kugonana mu mulomo, kugonana ku matako, na kunyenyenkha nkhuli ya munthu munyake, vyose ivi nkhugonana.

 Chifukwa wuli tikwenera kumanya unenesko wake?

 Wonani ivyo malemba gha mu Baibolo ghakulongosora pa nkhani ya kugonana.

 Baibolo likuti: “Pakuti khumbo la Chiuta ndakuti . . . [mukane] kuchita uzaghali.”—1 Ŵatesalonika 4:3.

 Lizgu ilo lili kung’anamulika kuti “uzaghali” likung’anamura kachitiro kalikose kambura kwenelera ka ŵanthu awo ŵandatorane, kusazgapo kugonana, kugonana mu mulomo, kugonana ku matako, kweniso kunyenyenkha nkhuli ya munthu munyake. Munthu uyo wakuchita uzaghali wangakumana na masuzgo ghakuru chomene, ndipo chakofya chomene ntchakuti wangananga ubwezi wake na Chiuta.—1 Petrosi 3:12.

 Baibolo likuti: “Uyo wakuchita uzaghali wakwanangira thupi lake.”—1 Ŵakorinte 6:18.

 Kugonana mu mulomo kukwiziska masuzgo mu thupi kweniso munthu wakupwetekeka mwauzimu. Kungapangiska munthu kusuzgika maghanoghano. Buku la Talking Sex With Your Kids, likuti munthu “wangamba kujiwona wawakawaka, kujiyimba mulandu, panji kuwona kuti ngwambura kuvikilirika, ndipo vikuyana waka na kugonana nadi. Vyakufumapo viheni ivyo vingiza chifukwa chakuchita uzaghali ndivyoso munthu uyo wakuchita mtundu uliwose wakugonana mwambura kwenelera wangasangana navyo. Mtundu uliwose wa kugonana nkhugonana nipera.”

 Baibolo likuti: “Ine Yehova, ndine Chiuta winu, Uyo wakumusambizgani kuti musange chandulo.”—Yesaya 48:17.

 Kasi mukugomezga kuti malango gha Chiuta pa nkhani ya kugonana ghangamovwirani? Panji mukughawona kuti ngakufyenya? Kuti muzgore makora mafumbo agha, jitorani kuti muli mu msewu ukuru uwo mukwenda magalimoto ghanandi, ndipo muli vikhwangwani vya sipidi iyo mukwenera kwenda, vikhwangwani vya awo ŵakwenda pa msewu kweniso vya apo mukwenera kuyima. Kasi mungawona kuti vikhwangwani ivi vikumufyenyani panji mungawona kuti vikumuvikilirani? Kasi chingachitika ntchivichi para imwe na madilayivala ghanyinu mungasulako waka?

Malango gha pa msewu ghakumukanizgani kuchita vinyake, kweni ghakumuvikilirani. Mwakuyana waka, malango gha Chiuta ghakumukanizgani kuchita vinyake, kweni ghakumuvikilirani

 Ndimoso viliri na fundo za Yehova. Para mungasurako waka mbwenu muzamuvimyantha. (Ŵagalatiya 6:7). Buku la Sex Smart likuti “Para mwaleka kugomezga fundo zakovwira izo mukwendera, na kwamba kuchita vinthu ivyo mukuwona kuti ni vyambura kwenelera, mbwenu mujikayikirenge nyengo zose.” Kweni para mungendera fundo za Chiuta pa umoyo winu, muwoneskenge mikhaliro yiwemi. Chakuzirwa chomene, mulutilirenge kuŵa na njuŵi yituŵa.—1 Petrosi 3:16.