Lutani apo pali nkhani

IVYO ŴACHINYAMATA ŴAKUFUMBA

Kasi Ningachita Wuli Kuti Nichepeskeko Chitima?

Kasi Ningachita Wuli Kuti Nichepeskeko Chitima?

 Kasi mwasonosono apa mwataya mubwezi panji wachibali winu? Para ni nthena, mbwenu nkhani iyi yingamovwirani kuti muchepeskeko chitima icho muli nacho.

Mu nkhani iyi

 Kasi nili na chitima chakujumphizga?

 Ŵanyake ŵakuŵa na chitima chikuru chomene ndipo pakutora nyengo kuti ŵambe kujipulikako makora.

 “Zuŵa likujumpha yayi kwambura kuŵakumbuka asekuru ŵane. Nangauli pajumpha vyaka viŵiri kufuma apo ŵakafwira, kweni nichali kusuzgika kuti niyowoye vya iwo kwambura kuthiska masozi.”—Olivia.

 “Abuya ŵakatemwanga kunichiska kuti nifiske vilato vyane, kweni ŵakafwa luŵiro pambere nindafiske vilato ivyo nkhaŵa navyo. Ntheura para nafiska chilato chinyake pa umoyo wane, chitima chikunikora kuti abuya ŵane ŵandachiwone.”—Alison.

 Chitima chingapangiska kuti munthu wasinthenge pafupipafupi umo wakujipulikira. Mwachiyelezgero:

 “Afumu ŵa ankhazi ŵati ŵafwa, nkhagomezga yayi, ndipo vikanitolera nyengo yitali chomene kuti nizomerezge. Kakaŵa kakwamba kuti munthu wapafupi wafwe, ndipo nkhajipulikanga nga kuti sitima yapamtunda yaniganda na kwendapo.”—Nadine.

 Nkhaŵakwiyira chomene asekuru ŵati ŵafwa, chifukwa ŵakapweleleranga yayi umoyo wawo, nangauli tikaŵachiskanga kuchita nthena.”—Carlos.

 “Ine na mukuru wane tikaŵapo yayi apo asekuru ŵakafwanga. Ntheura kufuma waka pa nyengo iyi, nkhamba kujiyimba mulandu kuti nkhalayirana nawo yayi.”—Adriana.

 “Banja linyake ilo likapulikananga na mbumba yithu likafwa pa ngozi ya galimoto. Kufuma waka pa nyengo iyi, para munthu wamumbumba yithu wafumapo pa nyumba, nkhachitanga wofi kuti nayo wangafwa.”—Jared.

 “Abuya ŵati ŵafwa vyaka vitatu ivyo vyajumpha, nkhamba kujiyimba mulandu kuti nkhachezga nawo mwakukwana yayi apo ŵakaŵa ŵamoyo.”—Julianna.

 Ntchakawiro kuti munthu uyo wali na chitima waleke kugomezga ivyo vyachitika, wakwiye, wambe kujiyimba mulandu, kuŵa na wofi, kweniso kudandawura. Para namwe mukujipulika mwakuyana waka, manyani kuti pachoko na pachoko muzamwambaso kujipulika makora. Kweni pasono, kasi mungachita wuli kuti muchepeskeko chitima?

 Umo mungachitira kuti muchepeskeko chitima

 Phaliraniko mubwezi winu. Baibolo likuti mubwezi wanadi “wali kubabikira kovwira mu suzgo.” (Zintharika 17:17) Para mwaphalirako munthu umo mukujipulikira vingamovwirani kuti musange wovwiri uwo mukukhumbikwira.

 “Ntchakawiro kuchita chitima. Nyengo zinyake ungalira kwawekha, kweni kuchita nthena kungapangiska kuti wamunthu wambe kujipulika kuti vinthu vizamuŵaso makora yayi. Lekani ntchiwemi kuphalirako munyako umo ukujipulikira.”—Yvette.

 Mukumbukenge wakutemweka winu uyo wali kufwa. Baibolo likuti “munthu muwemi wakufumiska viwemi mu usambazi uwemi wa mu mtima wake.” (Luka 6:45) Mungalemba vinthu viwemi ivyo mukachitira lumoza na munthu uyo wali kufwa panji kusunga alubamu ya vithuzi vyake.

 “Nkhasankha kulemba vinthu vyose ivyo mubwezi wane wakanisambizga apo wakaŵa wamoyo, ndipo ivi vikanovwira kuti nilutilire kusambirako kwa iyo. Nkhati nalemba chitima chikamba kuchepako.”—Jeffrey.

 Lutilirani kujipwelelera. Baibolo likuzomerezga fundo yakuti maseŵero ghakukhozga thupi ghali na chandulo. (1 Timote 4:8) Woneseskani kuti mukurya vyakurya vya magulu ghose, mukuchita maseŵero ghakukhozga thupi, na kugona mwakukwana.

 “Para wamunthu uli na chitima ntchipusu kuti uleke kughanaghana makora, ntheura ntchakukhumbikwa chomene kupwelelera umoyo wako. Mukwenera kuwoneseska kuti mukurya vyakurya vya magulu ghose na kugona mwakukwana.”—Maria.

 Wovwirani ŵanji. Baibolo likuti: “Uyo wakupeleka wakukondwa chomene kuluska uyo wakupokera.”—Milimo 20:35.

 “Yezgani kovwira ŵanji, chomene awo nawo ŵali na chitima chifukwa cha nyifwa ya wakutemweka wawo. Ivi vimukumbuskaninge kuti ndimwe pera yayi mukusangana na masuzgo.”—Carlos.

 Muphalirani Chiuta umo mukujipulikira mu lurombo. Baibolo likuti Yehova Chiuta wakumanyikwaso kuti ‘Wakupulika malurombo.’ (Salimo 65:2) Likutiso Yehova “wakuchizga ŵakusweka mtima, wakukaka vilonda vyawo.”—Salimo 147:3.

 “Pemphani Yehova kuti wamovwirani na kumupembuzgani. Mazuŵa ghanyake vinthu vingafika paheni, kweni nyengo zose Yehova ngwakunozgeka kutovwira.”—Jeanette.

 Lekani kukhazga vinandi. Kumbukani kuti tingalongora chitima mwakupambana. Baibolo likuti Yakhobe “wakakana kusanguluskika” apo wakaphalirika kuti mwana wake wafwa. (Genizesi 37:35) Ntheura lekani kuzizwa para chitima chikumara yayi.

 “Nkhasanga kuti pali vinthu vinandi ivyo vikanikumbuskanga nyifwa ya abuya ŵalara, nangauli pajumpha vyaka 15 kufuma apo ŵakafwira.”—Taylor.

 Tiyelezgere kuti mwaphyoka chiwangwa. Mungapulika vyakuŵinya chomene, ndipo pangatora nyengo kuti chifike pakulunga. Dokotala wangamuphalirani masachizgo gha umo mungachitira kuti mujipulikengeko makora kweniso kuti muchire.

 Vikuyanaso waka na kuchira ku “vyakuŵinya” ivyo vikwiza chifukwa cha nyifwa ya wakutemweka winu. Pakutora nyengo kuti chitima chichepeko. Ntheura zikirani. Wonani masachizgo agho ghali mu nkhani iyi na kusankhapo agho ghangamovwirani.