Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

MTWE 9

Jwatesile Yindu Mwalunda

Jwatesile Yindu Mwalunda

1-3. (a) Ana cici cacatendekasisye kuti liŵasa lya Abigayeli lisimane ni cindu cakogoya? (b) Ana citulijiganye cici pakwamba ya Abigayeli?

Abigayeli akuwona kuti mnyamata jwayice kwa jwalakwe umkamwile woga. Mnyamatajo akutenda woga pamagongo gakupikanika. Cindu cine cakogoya cisigele panandi kutendekwa. Pandaŵi jijiji Asilikali ciŵandika 400 ali mwitala, akwisa ali asimicisye kukuwulaga jwamlume jwalijose jwa m’liŵasa lya Nabala ŵali ŵamkwakwe Abigayeli. Ligongo cici akwisa kukutenda yeleyi?

2 Yosopeyi yatandite ligongo lya Nabala. Mpela mwandaŵi syosope, jwalakwe jwatesile yindu mwangalwe soni mwacipongwe. Nambo pandaŵi ajino, jwalakwe anyosisye mundu jwakulemweceka jwali jwamkulungwa jwa kakuga ka asilikali kakumanyilila cenene kuputa ngondo. Sambano jumo mwa anyamata ŵamasengo ŵa Nabala, jwele komboleka kuti jwaliji mkucinga, jwawutucile kwa Abigayeli kukumsalila yayitendekweyo kuti jwalakwe mpaka aganicisye ya litala lyambone lyakwakulupucisya ŵamwiŵasamo. Nambo ana jwamkongwe jumo mpaka alimbane ni likuga lya asilikali?

Ana jwamkongwe jumo mpaka akombole catuli kulimbana ni likuga lya asilikali?

3 Candanda, kwende tutagulilane kaje panandi yakwamba jwamkongwe jwamboneju. Ana Abigayeli ŵaliji ŵani? Ana yakusawusya yeleyi yatandite catuli? Soni ana mpaka tulijiganye cici kutyocela pa cisyasyo cambone ca cikulupi cakwe?

“Jwaliji Jwalunda Soni Jwakusalala”

4. Ana Nabala jwaliji mundu jwatuli?

4 Abigayeli ni Nabala nganaŵajilana kuŵa paulombela. Abigayeli ŵaliji jwamkongwe jwambone, nambo Nabala ŵaliji jwamlume jwakusakala. Yili yisyene kuti Nabala jwakwete cipanje. Ligongo lya yeleyi komboleka kuti jwalakwe jwaliwonaga kuŵa mundu jwakusosekwa mnope. Nambo ana ŵandu ŵane ŵam’wonaga camti m’yoyo? M’Baibulo mosope mwangali mundu jwakusamkolanga ni maloŵe gakusakala mpela mwayiŵelele ni Nabala. Soni lina lyakweli, likusagopolela kuti mundu “jwangali lunda” kapena “jwakuloŵela.” Ngatukumanyilila naga acinangolo ŵakwe ŵampele linali paŵapagwaga, kapena naga ŵandu ŵampele linali ligongo lyakulola ndamo syakwe. Mulimosemo, nambo yatukumanyilila niyakuti jwalakwe jwatendaga yindu mwakamulana ni lina lyakwe. Nabala jwaliji mundu “jwakumula mtima soni jwakunonyela kutenda yakusakala.” Ligongo lyakuti jwalagasyaga ŵandu soni jwakolelwaga, ŵandu ŵajinji ŵamjogopaga soni nganamnonyelaga.—1 Sam. 25:2, 3, 17, 21, 25.

5, 6. (a) Ana akuganisya kuti Abigayeli ŵakwete ndamo syapi syambone mnope? (b) Ana komboleka kuti caliji cici cacamtendekasisye Abigayeli kulombegwa ni jwamlume jwangali mate?

5 Nambo Abigayeli jwaliji mundu jwakulekangana mnope ni Nabala. Lina lyakweli lyagopolelaga kuti “Atati Ŵangu Asangalele.” Atati ŵajinji akusapocela naga aŵelece mwanace jwamkongwe jwakusalala, nambo atati ŵalunda akusasangalala mnope naga mwanace jwawo akwete ndamo soni umundu wambone. Ndaŵi syejinji mundu jwakusalala akusalepela kulola kusosekwa kwa kola ndamo mpela, lunda, kulimba mtima, kapena cikulupi. Nambo Abigayeli nganaŵa m’yoyo. Baibulo jikusamkolanga mwakumlapilila kuti jwalakwe jwaliji jwalunda soni jwakusalala.—Aŵalanje 1 Samueli 25:3.

6 Nambo ŵane lelo jino mpaka asimonje ligongo lyakwe jwamkongwe jwalundaju jwalombegwe ni jwamlume jwangali mateju. Tukumbucileje kuti maulombela gejinji mu ndaŵi sya m’Baibulo, acinangolo ni ŵaŵasoselaga ŵanace ŵawo ŵandu ŵakuti alombane nawo. Cinga mwanacejo apatile jika jwakulombana najo, nambo cakusosekwa mnope caliji cakuti acinangolo ajiticisye ulombelawo. Ana acinangologwe Abigayeli ni ŵampatile jwamlume mwanagwawo ligongo lyakuti Nabala jwaliji jwakusicila soni jwakupikanika? Kapena mwine ŵatesile yeleyi ligongo lya usawuci? Mulimose mwayaŵelele, mbiya syakwe nganisimtendekasya kuti aŵe jwamlume jwambone.

7. (a) Ana acinangolo akusosekwa kuŵambala cici naga akusaka kwajiganya ŵanace ŵawo kawone kakuŵajilwa ka ulombela? (b) Ana Abigayeli jwaliji jwakusimicisya kutenda cici?

7 Acinangolo ŵalunda akusiŵajiganya cenene ŵanace ŵawo kuti awuwoneje mwakuŵajilwa ulombela. Acinangoloŵa ŵangakanganicisya ŵanace ŵawo kuti alombegwe ni mundu ligongo lya mbiya. Soni ŵangacisya ŵanace kutanda uganja mkanayice pa msingu wampaka apakombole kusamalila ma ukumu gakusatenda jwamlume, soni jwamkongwe jwa peŵasa. (1 Akoli. 7:36) Nambope pakwamba ya Abigayeli, mesi galiji gali gayice kala m’lukosi kuti atande ganisya yeleyi. Cinga paliji magongo gatuli, nambope jwalakwe jwalombegwe ni Nabala. Soni jwaliji jwakusimicisya kutenda yosope yakomboleka kupilila yakusawusya ya mwiŵasa mwakwe.

“Juŵecetele Ndumetumesyo Yacipongwe”

8. Ana Nabala jwam’ŵecetele ŵani maloŵe gacipongwe, soni ligongo cici mpaka tujile kuti kutenda yeleyi nganiliŵa lunda?

8 Nabala jwatendekasisye kuti yindu yiyice pakusawusya mnope kwa Abigayeli kupundana ni kalakose. Mundu jwaŵam’ŵecetele maloŵe gacipongwe jwaliji jwakumanyikwa mnope lina lyakwe Daudi. Jwalakwe jwaliji jwakutumicila jwakulupicika jwa Yehofa jwele jwakulocesya Samuyele jwamsagwile. Yeleyi yalosisye kuti Mlungu ni juŵamsagwile Daudi kuti caŵe mwenye m’malo mwa Sauli. (1 Sam. 16:1, 2, 11-13) Jwalakwe jwajuŵaga mwipululu ni likuga lyakwe lya asilikali ŵakulupicika ŵakwana 600, ligongo lyakuti mwenye Sauli jwamtendelaga jelasi soni jwasakaga kum’wulaga.

9, 10. (a) Ligongo cici umi waliji wakusawusya kwa Daudi ni acalume ŵakwe? (b) Ana ligongo cici Nabala ŵasosekwaga kum’yamicila Daudi ni acalume ŵakwe? (Alolesoni maloŵe gamwiŵanda pa ndime 10.)

9 Nabala ŵatamaga ku Mawoni, nambo jwakamulaga masengo soni komboleka kuti jwakwete malo ciŵandika ni ku Kalimeli. * Matawuniga galiji pamalo gakwela soni gakwete malo gambone gakulicisya ngondolo. Nabala jwakwete ngondolo syakwanila 3,000 ku malo gelega. Maloga gakwete litinji lyekulungwa. Cakum’mwela kwa maloga kwaliji cipululu cekulungwa ca Palana. Nambo kutandila cakungopoko lyuŵa mpaka ku Nyasa ja Njete kwagambile kuŵa malo gejumu kwakuti ŵandu ngaŵa mkulimako mbeju. Maloga galiji gana yicenje soni mbanga. Umi waliji wakusawusya kwa Daudi ni asilikali ŵakwe paŵatamaga kumalo gakusawusyaga. Mwangakayicila jwalakwe ni asilikali ŵakweŵa ŵasosekwaga kusakula yinyama kuti apateje yakulya. Ndaŵi syejinji jemanjaji ŵasimanaga ni anyamata ŵaŵacingaga yilango ya mundu jwakusicila Nabala.

10 Ana asilikali ŵamtawuŵa, ŵatendaga yindu mwatuli ni ŵakucingaŵa? Yikaliji yangasawusya kwa jemanjaji kwiŵaga ngondolo ndaŵi ni katema. Nambo jemanjaji nganatendaga yeleyo. M’malo mwakwe jemanjaji ŵacenjelaga ngondolosyo yalumo ni ŵakucinga ŵakwe. (Aŵalanje 1 Samueli 25:15, 16.) Ngondolosyo yimpepe ni ŵakucingawo ŵaliji pangosi, ligongo yinyama yakogoya yaliji yejinji kumaloga. Soni maloga gatesile malile ni cilambo ca Yisalayeli cakumwela, mwati ndaŵi ni katema ŵawiyi ŵakutyocela ku yilambo yine ŵajiŵaga yilangoyo. *

11, 12. (a) Mu utenga waŵamtumicisye Nabala, ana Daudi ŵalosisye catuli lunda soni kuti ŵamcimbicisyaga Nabala? (b) Ana cici cacalemwecekwe ni yaŵatesile Nabala paŵapocele utenga wakuŵenda kutyocela kwa Daudi?

11 Kusala yisyene galiji masengo gakusawusya kwalisya acalume wosope ŵaŵaliji ni Daudi mwipululu mula. M’yoyo, lisiku line Daudi jwatumisye anyamata ŵakwe ŵakwana 10 kuti akaŵende cikamucisyo kwa Nabala. Daudi jwasagwile ndaŵi jakuŵajilwa jakuŵenda cikamucisyoco. Jaliji ndaŵi ja cindimba jele ŵandu ŵasengaga manyunya ga ngondolo, m’yoyo pandaŵiji ŵandu ŵaŵaga ŵakoloŵa magasa. Daudi jwalolecesye kuti anyamata ŵakwewo akaŵecete kwa Nabala mwakuŵajilwa soni mwakumcimbicisya. Jwalakwe jwayikene pakulikolanga kuti “mwanagwenu Daudi,” komboleka Daudi jwasagwile maloŵe gelega ligongo lyakuti Nabala jwaŵaliji jwamkulungwa kupunda Daudijo. Ana Nabala jwatesile cici ali apikene kuŵendaku?—1 Sam. 25:5-8.

12 Jwalakwe jwatumbilile mnope! Mwati ‘jwaŵecetele anyamatawo yacipongwe.’ Mwelemu ni mwaŵaŵecetele kwa Abigayeli mnyamata jwatumkolasile kundanda kwa nganiji. Pakusaka kulosya kuti nganasaka kwagaŵila ŵanduwo, Nabala, jwalalatile anyamatawo pakwamba ya mikate, mesi soni nyama yaŵasakaga ŵanduwo. Jwalakwe jwamnyosisye Daudi mwakulosya kuti ali mundu jwangali mate soni jwamlandanicisye ni jwakutumicila jwakutila mbujegwe. Nganisyo sya Nabala pakwamba ya Daudi syaliji syakulandana ni Sauli, juŵam’ŵengaga Daudi. Jemanjaji nganam’wonaga Daudi mpela muŵam’wonelaga Yehofa. Mlungu jwamnonyelaga Daudi soni nganam’wonaga jwalakwe mpela jwakutumicila jwakwimucila mbujegwe, nambo mpela mundu jucaciŵa mwenye ja Ayisalayeli.—1 Sam. 25:10, 11, 14.

13. (a) Ana Daudi ŵatesile cici ni cipongwe caŵatesile Nabala? (b) Ana maloŵe gagakusimanikwa pa Yakobo 1:20 gakusatujiganya cici pakwamba ya yindu yaŵasakaga kutenda Daudi ali atumbile?

13 Anyamata ŵala ali amsalile Daudi yaŵajanjile Nabala, Daudi jwatumbile. Mwati jwalamwile kuti: “jwalijose alitaŵilile upanga!” Daudi jwalongolele yakuja kuputa ngondo yalumo ni acalume ŵaŵaliji nawo ŵakwana 400. Jwalakwe jwasimicisye yakuja kuwulaga jwamlume jwalijose jwa mnyumba ja Nabala. (1 Sam. 25:12, 13, 21, 22) Yaliji yakupikanika kuti Daudi atumbile camti m’yiyi, nambo cakulemweceka caliji cakuti jwalakwe jwasakaga kuwulaga ŵandu. Baibulo jikusasala kuti: “Kutumbila kwa mundu kwangatendekasya cilungamo ca Mlungu.” (Yak. 1:20) Ana Abigayeli akakulupwisye catuli ŵandu ŵam’liŵasa lyakwe?

“Mpate Majali Ligongo lya Lunda Lwenu”

14. (a) Ana cindu candanda capi caŵatesile Abigayeli pakusaka kumalana ni cakulemweceka caŵatesile Nabala? (b) Ana mpaka tulijiganye cici kutyocela kwa Nabala ni Abigayeli? (Alolesoni maloŵe gamwiŵanda.)

14 Pakwikana apano, tuciweni cindu candanda caŵatesile Abigayeli pakusaka kumalana ni cakulemweceka cekulungwa caŵatesile Nabala, cacili kusacilila kumpikanila mnyamata juŵayice ni utenga wula. Mwakulekangana ni ŵamkwakwe, jwalakwe jwapikanilaga ŵane paŵaŵecetaga. Pakusala yakwamba Nabala, jwamasengo jwakwe jwatite: “jwalakwe ali mundu jwangali mate jwakuti ngaŵa mkuŵeceta najo.” * (1 Sam. 25:17) Yakutesya canasa yaliji yakuti, Nabala jwaliwonaga kuŵa mundu jwakusosekwa mnope yayamtendekasisye kuti akapikanilaga yakuŵeceta ya ŵane. Umi wakulikwesya welewu uli wakuwanda mnope moŵa agano. Nambo jwamasengo jwacinyamataju jwamanyililaga kuti Abigayeli ali jwakulekangana ni Nabala ni ligongo lyakwe jwalakwe jwam’yicile jwamkongweju ni nganiji.

Mwakulekangana ni Nabala, Abigayeli jwasacililaga kwapikanila ŵane pakuŵeceta

15, 16. (a) Ana Abigayeli jwalosisye catuli kuti ŵaliji mpela jwamkongwe jwakumsamkolanga m’buku ja Miyambo? (b) Ana ligongo cici mpaka tujile kuti yaŵatesile Abigayeli nganikuŵa kwimucila ulamusi wa ŵamkwakwe?

15 Abigayeli ŵaganicisye yakutenda mwacitemacitema. Tukusaŵalanga kuti: “Pandaŵi jijojo Abigayeli jwatesile yindu mwacitemacitema,” Maloŵe gelega gakusasimanikwa ndaŵi syakwana mcece munganiji pakusala ya Abigayeli. Jwalakwe mwakoloŵa makono jwalinganyisye yakuti akapelece mtuka kwa Daudi ni acalume ŵaŵatamaga nawo. Mtukawu wakwe waliji mikate, finyo, nyama ja ngondolo, tiligu jwamkalanje, yigumu ya mipeleya, soni ya nguju. Mwangakayicila, Abigayeli jwamanyililaga yindu yakwete, soni jwalakwe ni jwalondesyaga cenene masengo ga panyumba jakwe. (Miy. 31:10-31) Abigayeli jwalongwele kutumisya yakulya yaŵajigele ŵamasengo ŵakwe. Jwalakwe jwakuyaga panyuma pawo. “Nambo,” tukusaŵalanga kuti, “jwalakwe nganamsalila cilicose Nabala, ŵamkwakwe.”—1 Sam. 25:18, 19.

16 Ana yeleyi yikugopolela kuti Abigayeli jwajimucilaga ulamusi wa ŵamkwakwe? Iyayi. Tukaliŵalila kuti Nabala jwamlemwecesye ndumetume jesagulwe ja Yehofa. Soni kuti yaŵatesileyi yikawulajisye ŵandu ŵajinji ŵangalemwa ŵamwiŵasa lya Nabala. Ana Abigayeli akalepele kutendapo kandu panganiji, ngamkanasimanikwasoni jwakulemwa mpela ŵamkwakwewo? Ni ligongo lyakwe, jwalakwe jwasagwile kumpikanila kaje Mlungu m’malo mwa ŵamkwakwe.

17, 18. (a) Ana Abigayeli jwam’yicile Daudi catuli, soni ana jwaŵecete maloŵe gatuli (b) Ana cici cacatendekasisye kuti maloŵe gakwe gaŵe gakamula mtima?

17 Jagambile kumala ndaŵi jamnono, kaneko Abigayeli jwasimene ni Daudi ni acalume ŵakwe ŵala. Jwalakwe, jwatesilesoni yindu mwacitemacitema, jwatulwice pa bulu jwakwe ni jwalinondiye pameso pa Daudi mwakumtindiŵalila. (1 Sam. 25:20, 23) Jwalakwe jwaŵaŵecete ya mumtima mwakwe ali kum’ŵenda Daudi kuti amkolele canasa yalumo ni ŵamwiŵasa mwakwe pa yakulemweceka yatesile ŵamkwakwe. Ana cici cacatendekasisye kuti maloŵe gakwe gaŵe gakamula mtima mnope?

“Conde, amkunde kuti kapolo jwawo jwamkongwe aŵecete”

18 Jwalakwe jwaliweni kuti nombe najo julemwisye ni jwam’ŵendile Daudi kuti amkululucile. Jwalakwe jwayimanyi kuti ŵamkwakwewo ŵaliji mundu jwangali lunda mwakamulana ni mate ga lina lyawo. Komboleka kuti jwalakwe jwamsalile Daudi kuti kum’wucisya mundu mpela jweleju kukamtyocesye ucimbicimbi wakwe. Abigayeli jwalosisyesoni kuti jwakulupililaga kuti Daudi ŵaliji mpela jwakumjimila Yehofa. Ŵayimanyisoni kuti jwalakwe ŵaputaga “ngondo sya Yehofa.” Jwalakwe jwaŵecetesoni mwakulosya kuti ŵamanyililaga cilanga ca Yehofa cakwamba ya Daudi soni ucimwene, ligongo jwalakwe jwatite: “Yehofa . . . mwangakayicila cacaŵika kuŵa jwakulongolela jwa Ayisalayeli.” Konjecesya pelepa, jwalakwe jwamlimbikasisye Daudi kuti akatenda cilicose cacikamtendekasisye kuti apalagule magambo ga miyasi, kapena cindu cele mkupita kwandaŵi ‘cikamtendekasisye kuti aligambeje.’ Mwangakayicila jwalakwe jwasalaga yakulaga ni cikumbumtima. (Aŵalanje 1 Samueli 25:24-31.) Maloŵe gacinonyeloga gamtamice mtima pasi Daudi.

19. Ana Daudi jwatesile cici paŵapikene maloŵe ga Abigayeli, soni ligongo cici jwaŵecete maloŵe gakumlapilila?

19 Ana Daudi jwatesile cici paŵapikene maloŵe ga Abigayeliga? Jwalakwe jwapocele mtuka waŵajigele Abigayeli, ni ŵatite: “Acimbicikwe Yehofa Mlungu jwa Ayisalayeli, jwamtumile m’mwejo lelo kuti msimane ni une. Mpate majali ligongo lya lunda lwenu, soni ligongo lyakundekasya une kuti ngapalagula magambo ga miyasi.” Daudi jwamlapilile Abigayeli ligongo lyakutenda yindu mwakulimba mtima soni mwacitemacitema. Soni jwayimanyi kuti ŵam’ŵambesye kuti akasimanikwa ni magambo ga miyasi. M’yoyo, Daudi jwamsalile kuti: “Mjawule mumtendele kunyumba jenu, mbikanile maloŵe genu.”—1 Sam. 25:32-35.

“Une Kapolo Jwawo Jwamkongwe Ngosece”

20, 21. (a) Ana cici cacikutesya lung’wanu ni Abigayeli pakusacilila kwakwe kuwujilasoni kwa ŵamkwakwe? (b) Ana yaŵatesile Abigayeli pakusagula ndaŵi jakuŵajilwa jakuŵaceta ni Nabala yalosisye catuli kuti jwalakwe jwaliji jwakulimba mtima soni jwalunda?

20 Abigayeli ali alekangene ni Daudi jwaganicisyagape yayatendekwe paŵacingangene, soni jwayiweni kuti Daudi mundu jwakulupicika soni jwacanasa jwaliji jwakulengana ni Nabala mundu jwangalwe jwaŵalombene najo. Nambo jwalakwe nganagambaga kuganicisya yeleyi. Tukusaŵalanga kuti: “Kaneko Abigayeli ŵapite kwa Nabala.” Jwalakwe jwawujilile kwa ŵamkwakwe ali jwakusacilila mnope kwendelecela kutenda yiliyose yakakombwele mpela jwamkongwe jwamlombegwe. Abigayeli jwasalile ŵamkwakwewo ya mtuka waŵapelece kwa Daudi yalumo ni acalume ŵaŵatamaga nawo, soni yindu yakogoya yayikatendekwe. Ŵamkwakwewo ŵasosekwaga kumanyilila yeleyi, ligongo yikaliji yakutesya sooni akajipikene nganiji kutyocela kwa ŵandu ŵane. Nambo Abigayeli nganasalila ŵamkwakwewo ndaŵi jijijo, ligongo ŵaliji kusangalala pacindimba mpela mwenye, soni ŵaliji ali akolelwe mnope.—1 Sam. 25:36.

Abigayeli mwakulimba mtima jwamsalile Nabala yaŵatesile kuti akulupusye umi wakwe

21 Abigayeli jwalosisyesoni kuti jwaliji jwakulimba mtima soni jwalunda, ligongo jwajembeceye kuti kolelwa kwa ŵamkwakwewo kumale, m’yoyo jwasalile nganiji kundaŵi kwa lisiku lyakuyicisya. Jeleji jaliji ndaŵi jambone jakumsalila Nabala ligongo akakombwele kwapikanicisya cenene ŵamkwakwewo. Nambope cakogoya caliji cakuti Nabala jwaliji jwangakaŵa kupya mtima. Abigayeli ŵamjawulilepe ni kumsalila ngani josope. Mwangakayicila jwalakwe ŵajembeceyaga kuti ŵamkwakwewo camkalipile kapena kumputa kwene. M’malo mwakwe ŵagambile kutama ngatenda cilicose.—1 Sam. 25:37.

22. Ana Nabala camtendelecele cici, soni mpaka tulijiganye cici pakwamba ya ngalwe syosope syasikusatendekwa mwiŵasa?

22 Ana ligongo cici Nabala jwagambile kutama ngatenda cilicose? Baibulo jikusati, “Mtima ŵakwe ŵawile mkati mwakwe, ni jwaliji mpela liganga.” Komboleka kuti jwalakwe ŵamkamwile ulwele wakuwulaga yiŵalo. Kaneko panyuma pa masiku likumi jwalakwe jwawile. Nabala nganawa ligongo lyakuti alwasileje. Baibulo jikusatusalila kuti “Yehofa ŵamputile Nabala mwati mpaka ŵawile.” (1 Sam. 25:38) Kumjamuka kwa cilungamo kweleku, kwamkamucisye Abigayeli kuti agopoce ku yipwetesi yaŵasimanganaga nayo mwiŵasa. Atamose kuti lelojino Yehofa jwangajinjilila mwakusimonjesya pa yipwetesi ya mwiŵasa, nambo nganiji jikutukamucisya kumanyilila kuti jwalakwe akusalola yangalwe yiliyose yayikusatendekwa mwiŵasa. Soni pandaŵi jakuŵajilwa, Yehofa cacilolecesya kuti cilungamo citendekwe.—Aŵalanje Luka 8:17.

23. Ana Abigayeli ŵapatilesoni majali gatuli, soni ana jwaŵecete yatuli yakulosya kuti nganacenga ndamo jakwe?

23 Kupwatika pa kugopoledwa ku liŵasa lyakusawusyali, Abigayeli ŵaliji jwakuti cajaliŵesoni m’litala line. Daudi paŵagambile kumanyilila kuti Nabala awile, jwatumisye ŵamitenga kukum’wucisya ulombela. Jwalakwe pakwitika ulombelawo jwatite: “Une kapolo jwawo jwamkongwe ngosece kojesya sajo sya ŵamasengo ŵawo.” Mwangakayicila, Abigayeli jwajendelecele kuŵa jwalunda mpaka pandaŵi jele Daudi ŵam’wucisye ulombela. Jwalakwe jwayikene pakulipeleka kuti caciŵa jwakutumicila ŵamasengo wa Daudi. Kaneko, tukusaŵalangasoni kuti jwalakwe jwakosece mwacitema kwawula kwa Daudi.—1 Sam. 25:39-42.

24. Ana Abigayeli ŵasimene ni yakusawusya yatuli pa umi wakwe wasambano, nambo ana ŵamkwakwe soni Mlungu ŵam’wonaga catuli?

24 Nambo yeleyi nganiyigopolelaga kuti yindu yicigambaga kwenda cenene pa umi wa Abigayeli. Daudi ŵaliji ali alombele kala jwamkongwe jwine lina lyakwe Ahinowamu. Atamose kuti Mlungu jwakundaga mitala pandaŵiji, nambo ulombelawu waliji ni yakusawusya yakwe kwa ŵakutumicila ŵakulupicika ŵa Mlungu. Soni pandaŵiji Daudi ŵaliji mkanaŵe mwenye, m’yoyo paliji yakusawusya yayayikaga mkanatande kumtumicila Yehofa mpela mwenye. Nambope Abigayeli jwalijiganyisye kuti jwapatile jwamlume juŵamnonyelaga soni kumcenjela. Yeleyi yawonecele paŵamkamucisyaga Daudi payakusawusya yaŵasimanaga nayo, soni pandaŵi jaŵaŵelece mwanace jwamlume. Pandaŵi jine Daudi ŵamcenjele Abigayeli kwa ŵandu ŵaciswamba. (1 Sam. 30:1-19) Daudi ŵasyasyaga Yehofa Mlungu jwakusiŵanonyela soni kwawona kuŵa ŵakusosekwa acakongwe ŵalunda, ŵakulimba mtima soni ŵakulupicika.

^ ndime 9 Lyeleli ngaŵaga litumbi lyakumanyikwa mnope lya Kalimeli lyalyaliji cakumpoto, kwele jwakulocesya Eliya jwalimbene ni ŵakulocesya wa Baala. (Alole Mtwe 10.) Kalimeli jwatukwamba apano jaliji tawuni jajaliji mungulugulu cipululu ca kumwela.

^ ndime 10 Mwangakayicila Daudi jwawonaga kuti kwacenjela asyene maloga soni yilango yawo kwaliji kumtumicila Yehofa. Mundaŵi jeleji, lyaliji lisosa lya Yehofa kuti mbagwilo sya Abulahamu, Isaki soni Yakobo sitameje m’cilamboci. M’yoyo, kwacenjela ŵanduwo soni yilango yawo kwa ŵawiyi ŵakutyocela m’yilambo yine soni kwa yinyama yakogoya waliji undumetume wapajika.

^ ndime 14 Maloŵe gaŵagakamulicisye masengo m’nyamataju pakusala ya Nabala gakwamba gopolela kuti “mwanace jwa Baliyali, (kapena kuti mundu jwangali mate).” M’ma Baibulo gane pakugopolela maloŵega gakusamsalasoni Nabala mpela mundu “jwangapikanila ya mundu jwalijose” soni gakusamalisya kuti, “nganaŵa mundu jwakusosekwa kuŵeceta najo.”