Skip to content

BAKUBUSI BALABUZYA

Ino Mbuti Mbondikonzya Kupandulula Nzyondisyoma Kujatikizya Makani Aakoonana?

Ino Mbuti Mbondikonzya Kupandulula Nzyondisyoma Kujatikizya Makani Aakoonana?

“Baccu​—ucili nakalindu?”

Kuti kamuyanda kwiingula kuti inzya, sena inga mwayanda kuzyiba mbomukonzya kucita boobo cakusinizya? Cibalo eeci cilamugwasya!

 Ino nakalindu muntu uuli buti?

 Nakalindu muntu uutanaonana amusankwa naa musimbi.

 Nokuba boobo, koonana kucitwa akati kamwaalumi amukaintu taili buyo nenzila yalikke yakoonana. Bamwi bantu balyaamba kuti “mbaanakalindu” akaambo kakuti tabanabuzuba boonana amuntu uumbi​—nokuba kuti balacita nzila zimwi zyakoonana.

 Mucikozyanyo, ibbala lyakuti “koonana” lilakonzya kwaamba kubikka cinswe caumwi kumulomo, kumatako, alimwi akusobanya cinswe caumwi.

 Masimpe ngakuti: Muntu wakacita micito yakoonana, iibikkilizya kubikka cinswe caumwi kumulomo, kumatako naa kusobanya cinswe caumwi, takonzyi kwaamba kuti ngunakalindu.

 Ino Bbaibbele lyaamba nzi kujatikizya makani aakoonana?

 Bbaibbele lyaamba kuti koonana kweelede kucitwa buyo akati kamwaalumi amukaintu ibakwetene. (Tusimpi 5:​18) Aboobo, muntu uuyanda kukkomanisya Leza tayelede kujatikizyigwa mumicito iili yoonse yakoonana kusikila ciindi aakukwata naa kukwatwa.​—1 Batesalonika 4:​3-5.

 Bantu bamwi baamba kuti ncolyaamba Bbaibbele tacicibeleki alimwi buya taceendelani abukkale bwamazuba aano. Pele amuyeeye kuti munyika mazuba aano kuzwide makani aakulekana, mada aamusyokwe, alimwi amalwazi aaboola akaambo kakutalilemeka. Masimpe, bantu munyika mazuba aano tabakonzyi kupa lulayo lujatikizya kulilemeka!​—1 Johane 2:​15-​17.

 Ikuti mwaayeeyesya makani aaya, lulayo ndolipa Bbaibbele kujatikizya kulilemeka lulagwasya. Mucikozyanyo: Amweezeezye kuti muntu wamupa mali aasika ku $1,000 kacili cipego. Sena mali aayo inga mwaafwusila simweendanzila uuli woonse?

 Andinywe muli mubukkale bukozyenye aboobu caboola kumakani aakoonana. Musimbi wazina lyakuti Sierra, uujisi myaka yakuzyalwa iili 14, wakaamba kuti: “Tandiyandi kumana bunakalindu bwangu kumuntu ngonditakayeeyi zina myaka iiboola kumbele.” Tammy, uujisi myaka yakuzyalwa iili 17 awalo ulazuminizya naamba kuti: “Koonana ncipego cilibedelede citeelede kunyonyoonwa.”

 Masimpe ngakuti: Bbaibbele likulwaizya bunakalindu alimwi abukkale busalala kulibaabo batanakwata naa kukwatwa.​—1 Bakolinto 6:​18; 7:​8, 9.

 Ino nywebo musyoma nzi?

  •   Sena musyoma kuti lulayo lwamu Bbaibbele kujatikizya makani aakoonana lulagwasya naa nduyumu kulutobela?

  •   Sena musyoma kuti koonana akati kabantu batakwetene kuli buyo kabotu ikuti kabayandana ncobeni?

 Nibakakalanga-langa kaambo aaka, bakubusi banji bakajana kuti kusala kuba nakalindu akuba abukkale busalala nzyeziinda kubota. Tabauside akaambo kakuti bakasala boobo naa kulimvwa kuti kuli ncobaindwa. Amulange-lange ncobakaamba bamwi:

  •  “Ndilikkomene kuti ndili nakalindu! Kunyina cilubide kuti koyanda kweeleba mapenzi aamumizeezo alimwi aamumubili aaboola akaambo kakoonana kotanakwata naa kukwatwa.”​—Emily.

  •  “Ndilikkomene kuti taakwe nondakajatikizyidwe muzisyabo zijatikizya koonana, alimwi cilakkomanisya kuzyiba kuti tandikonzyi naaba asyoonto kujanika abulwazi buboola akaambo kakutalilemeka.”​—Elaine.

  •  “Ndakamvwa basimbi banji bamusela wangu abapati kabaamba kuti baluuside akaambo kakoonana alimwi baamba kuti nibakalindila, aboobo tandiyandi kucita mbobakacita.”​—Vera.

  •  “Ndabona bantu banji bapengede mumizeezo akaambo kakuti bunakalindu bwabo bwakamana naa akaambo kakusyabwa kubantu banji. Mebo ndibona kuti, oobu mbuumi buusisya kapati.”​—Deanne.

 Masimpe ngakuti: “Mweelede kuzyiba nzyomusyoma kamutanasunkwa koonana.​—Jakobo 1:​14, 15.

 Mbuti mbomukonzya kubapandulwida bamwi nzyomusyoma?

 Ncinzi ncomweelede kwaamba ikuti muntu umwi wamubuzya nzyomusyoma kujatikizya koonana? Mulakonzya kumwiingula kweelana abukkale.

 “Ikuti ndabona kuti muntu ujisi buyo makanze aakundifwubaazya, inga tiindaumuna buyo pe. Inga ndaamba kuti, ‘Aaya makani taakujatikizyi,’ mpoonya akuzwa abusena aawo.”​—Corinne.

 “Cuusisya ncakuti, bantu bamwi kucikolo bamvwa kabotu kufwubaazya beenzinyina. Ikuti kabajisi makanze aayo nobandibuzya, tandikonzyi akubaingula.”​—David.

 Sena mulizyi? Zimwi ziindi Jesu wakali ‘kuumuna’ buyo nobakali kumubuzya cakumufwubaazya.​—Matayo 26:62, 63.

 Pele ino mbuti kuti muntu uumubuzya ujisi makanze mabotu? Kuti kamuzyi kuti muntu ooyo ulailemeka Bbaibbele, mulakonzya kumutondezya lugwalo mbuli 1 Bakolinto 6:18, ilwaamba kuti muntu uutakwete naa kukwatwa ikuti woonana amuntu uumbi nkokuti ubisizya mubili wakwe mwini naa kuucisa.

 Kufwumbwa naa mubelesya Bbaibbele mpoonya-mpoonya naa pe, cilayandika kuti kamwaambaula cakusinizya. Kamuyeeya kuti mweelede kukkomana akaambo kakusala kuba bantu basalala mubukkale.​—1 Petulo 3:​16.

 “Kwiingula cakusinizya kutondezya kuti tamudooneki nzyomusyoma alimwi akuti mucita nzyomucita akaambo kakuti zililuzi, ikutali akaambo kakuti ncomwakaambilwa kucita.”​—Jill.

 Masimpe ngakuti: Kuti kamusinizyide akusala kwanu mumakani aakoonana, muyoocikonzya kupandulwida bamwi. Alimwi inga mwagambwa ncobakonzya kucita. Melinda uujisi myaka yakuzyalwa iili 21 waamba kuti: “Babelesima balandilumbaizya akaambo kakuti ndicili nakalindu. Tabaciboni kuba cintu cigambya. Bacibona kuti ncitondezyo cakulilesya alimwi akuti mbobukkale bubotu.”

 Muzeezo! Kuti kamuyanda lugwasyo kujatikizya mbomukonzya kwaamba cakusinizya kujatikizya koonana, mulakonzya kukkopa pepa lyakulembela lyakuti “Mbomukonzya Kupandulula Nzyomusyoma Kujatikizya Koonana.” Alimwi mulakonzya kubona bbuku lyakuti Questions Young People Ask​—Answers That Work.

  •    Cibalo 24 muvolyumu 1 cijisi mutwe wakuti “Will Sex Improve Our Relationship?

  •    Cibalo 5 muvolyumu 2 cijisi mutwe wakuti “Why Stay a Virgin?

 “Ndilakkomana mbwaalembedwe mabbuku aa ‘Young People Ask.’ Mucikozyanyo, apeeji 187 muvolyumu 1 kuli cikozyanyo citondezya koonana kotanakwata naa kukwatwa mbokuli mbuli kupa necklace iidula kakunyina kubbadelwa. Ulalyuubya-ubya. Peeji 117 itondezya koonana kotanakwata naa kukwatwa mbokukozyenye akubweza cintu cipentedwe kabotu akucibelesya mbuli doomati. Pele citondezyo cakandikkomanisya kapati cijanika apeeji 54 muvolyumu 2. Majwi aaliko aamba boobu: ‘Koonana kotanakwata naa kukwatwa cili mbuli kujalula cipego ncotanapegwa.’ Cili buyo mbuli kubba cintu camuntu uumwi, nkokuti ngoyookwatana limwi kumbele.”​—Victoria.