Skip to content

BAKUBUSI BALABUZYA

Sena Kumyonta Cinswe Caumwi Nkoonana?

Sena Kumyonta Cinswe Caumwi Nkoonana?

 Kweelana alipooti yakapegwa aba U.S. Centers for Disease Control and Prevention, akati kabantu boonse ibakabuzyigwa-buzyigwa ibajisi myaka iili 15 kusika ku 19, bantu basika kucisela bakajanika kuti bakajatikizyigwa mukoonana ikucitwa kwiinda mukumyonta cinswe caumwi. Sharlene Azam, mulembi wabbuku lyakuti Oral Sex Is the New Goodnight Kiss, wakaamba kuti: “Ikuti mwabandika abakubusi, [kujatikizya koonana ikucitwa kwiinda mukumyonta cinswe caumwi] bayoomwaambila kuti taali makani mapati. Mubwini ooku tabakuboni kuti nkoonana.”

 Ino muyeeya buti?

 Amwiingule mibuzyo iitobela kwiinda mukwaamba kuti inzya naa peepe.

  1.   Sena musimbi ulakonzya kumita akaambo kakunjizyigwa cinswe camusankwa mukanwa?

    1.   Inzya

    2.   Peepe

  2.   Sena koonana ooku kulakonzya kuleta malwazi?

    1.   Inzya

    2.   Peepe

  3.   Sena kumyonta cinswe caumwi nkoonana?

    1.   Inzya

    2.   Peepe

 Ino ntwaambo nzi twamasimpe

 Amweezyanisye bwiinguzi bwanu abwiinguzi butobela.

  1.   Sena musimbi ulakonzya kumita akaambo kakunjizyigwa cinswe camusankwa mukanwa?

     Bwiinguzi: Peepe. Nkakaambo kaako bantu banji ncobajisi muzeezo uutaluzi wakuti kumyonta cinswe caumwi takuleti ntenda iili yoonse.

  2.   Sena koonana ooku kulakonzya kuleta malwazi?

     Bwiinguzi: Inzya. Muntu iwoonana kwiinda mukumyonta cinswe caumwi ulakonzya kuciswa bulwazi bwa hepatitis (A naa B), zilonda kucinswe, bbolabbola, kuyabuluka lukanda (herpes), HIV, alimwi akanswende.

  3.   Sena kumyonta cinswe caumwi nkoonana?

     Bwiinguzi: Inzya. Mucito uuli woonse uujatikizya cinswe camuntu umwi​—kubikkilizya akoonana, kumyonta cinswe caumwi, kunjizya cinswe caumwi kumatako, naa kusobanya cinswe caumwi​—nkoonana.

 Nkaambo nzi ncaali makani mapati?

 Amubone magwalo aali mbwaabede aamu Bbaibbele aamba kujatikizya makani aaya aakumyonta cinswe caumwi.

 Bbaibbele lyaamba kuti: ‘Leza ncayanda nceeci cakuti kamulilesya kubwaamu.’​—1 Batesalonika 4:​3.

 Ibbala lyakusaanguna lyakasandululwa kuti “bwaamu” lyaamba nzila zyoonse zyakutalilemeka ikucitwa kunze aacikwati, kubikkilizya akoonana, kumyonta cinswe caumwi, kunjizya cinswe caumwi kumatako, naa kusobanya cinswe caumwi. Muntu uucita bwaamu ulakonzya kulinjizya mumapenzi mapati, penzi lipati kwiinda nkunyonyoona cilongwe a Leza.​—1 Petro 3:12.

 Bbaibbele lyaamba kuti: “Kufwumbwa ooyo uucita bwaamu ubisizya mubili wakwe mwini.”​—1 Bakorinto 6:18.

 Kumyonta cinswe caumwi kulakonzya kuleta ntenda zyakumubili akumuuya. Alimwi kulakonzya kunyonganya mizeezo yamuntu. Bbuku litegwa Talking Sex With Your Kids lyaamba kuti: “Takuli buyo koonana kwakunjizya cinswe camwaalumi mucinswe camukaintu kulikke ikukonzya kupa muntu kulimvwa kuti walikubelesyegwa, kuusa, naa kubula mulimo. Koonana kuli koonse ikucitwa munzila iitali kabotu kulakonzya kupa muntu kulimvwa bubi. Koonana nkoonana.”

 Bbaibbele lyaamba kuti: “Mebo, nde Jehova ndime Leza wako, ndime ndikuyiisya kuti ugwasyigwe.”​—Isaya 48:​17.

 Sena mulasyoma kuti milawo ya Leza iijatikizya koonana ilakonzya kumugwasya? Naa muyeeya kuti taimupi lwaanguluko? Kutegwa mwiingule mibuzyo eeyi, amuyeeyele buyo mugwagwa mwiindwa myootokala minji, uujisi zikwankwani zyaamba mboyeelede kubalika myootokala, zitondezyo zyamumugwagwa, alimwi azikwankwani zitondezya mpoyeelede kwiima myootokala. Sena zitondezyo azikwankwani eezyo muzibona kuti zilamukwabilila naa zimukasya kuba alwaanguluko? Ncinzi cikonzya kucitika ikuti nywebo​—alimwi abanamutekenya bamwi​—tiimwatobela zili azitondezyo azikwankwani?

Milawo yamumugwagwa imulesya kuba alwaanguluko, pele ilamukwabilila. Mbubwenya buyo, milawo ya Leza ipa kuti kamutaanguluki kucita zintu zimwi, pele ilamukwabilila

 Ncimwi buyo azyeelelo zya Leza. Ikuti tiimwazitobela, muyootebula ncomusyanga. (Bagalatiya 6:7) Bbuku litegwa Sex Smart lyaamba kuti: “Mwaleka kubikkila maano kuzintu nzyomusyoma azyeelelo nzyomutobela, akutalika kucita micito njomubona kuti tailuzi, muyoolimvwa kubula mpindu.” Mukwiimpana, ikuti mupona kweelana azyeelelo zya Leza, muyootondezya kuti mulalilemeka ncobeni. Ciinda waawo, muyooba amanjezyeezya aasalala.​—1 Petro 3:16.