Ania kadagitoy ti kapada ti konsiensiam?

•   kompas

•   sarming

•   gayyem

•   ukom

 Amin dagitoy ket umiso a sungbat. Ilawlawag ti artikulo no apay.

•  Ania ti konsiensia?

•  Apay a sanayem ti konsiensiam?

•  Kasanom a sanayen ti konsiensiam?

•  Ti kuna dagiti padam nga agtutubo

 Ti konsiensiam ket ti abilidadmo a mangilasin iti naimbag ken dakes. Kuna ti Biblia a dayta ket kas iti naisurat a linteg iti puso ti tao. (Roma 2:15) Ti nasayaat a konsiensia tulongannaka a mangkita no umiso wenno saan ti aramidem wenno ti naaramidmon.

•   Ti konsiensiam ket kas iti kompas. Iwanwannaka iti umiso a direksion tapno maliklikam ti problema.

•   Ti konsiensiam ket kas iti sarming. Ipakitana no ania ti ibilangmo nga umiso wenno di umiso, ken ipakitana ti pudpudno a kinataom.

•   Ti konsiensiam ket kas iti nasayaat a gayyem. Mabalin nga ikkannaka iti nasayaat a balakad ken tulongannaka nga agballigi—no denggem dayta.

•   Ti konsiensiam ket kas iti ukom. Ibagana kenka no adda dakes a naaramidam.

 Laglagipem: Ti konsiensiam ket maysa a napateg nga instrumento a makatulong kenka a (1) mangaramid iti umiso a desision ken (2) mangilinteg kadagiti kamalim.

 Ibaga kadatayo ti Biblia a ‘taginayonentayo ti nasayaat a konsiensia.’ (1 Pedro 3:16) Narigat nga aramiden dayta no saan a nasanay ti konsiensiam.

 “Diak ibagbaga kadagiti nagannakko no sadino ti agpayso a napanak. Idi damo, makonkonsiensiaak, ngem idi bumaybayag, awanen, saanakon a makonkonsiensia.”—Jennifer.

 Idi agangay, ti konsiensia met laeng ni Jennifer ti nangtulong kenkuana tapno ibagana kadagiti nagannakna no ania ti mapaspasamak ken tapno saannan a lokuen ida.

 Panunotem: Mabalin kadi a nasapsapa koma a nagalarma ti konsiensia ni Jennifer?

 “Nagrigat ken makapa-stress ti doble kara a panagbiag. No iti damo ket saankan a makonsiensia a mangaramid iti dakes a banag, nalaklakanton para kenka ti agaramid iti dakes.”—Matthew.

 Saanen a pulos a dengdenggen ti dadduma a tattao ti konsiensiada. Kuna ti Biblia a “kimmalio ti konsiensiada.” (Efeso 4:19) Kastoy ti patarus ti Naimbag a Damag Biblia: “Saandan nga ammo ti agbain.”

 Panunotem: Nasaysayaat kadi ti biag dagiti tattao a saan a makonkonsiensia kadagiti dakes nga ar-aramidenda? Ania dagiti problema a sigurado a maipasango kadakuada?

 Laglagipem: Tapno maaddaanka iti nasayaat a konsiensia, masapul a sursuruem nga ‘usaren ti abilidadmo nga agpanunot tapno mailasinmo ti umiso ken di umiso.’—Hebreo 5:14.

 Tapno masanaymo ti konsiensiam, kasapulam ti pagrukodan a pangikomparaam kadagiti aramidmo. Sursuroten ti dadduma a tattao ti pagrukodan ti:

•   pamilia ken kultura

•   gagayyem

•   popular a tattao

 Ngem nasaysayaat nga amang ti pagalagadan nga adda iti Biblia. Saan a nakaskasdaaw dayta, ta ti pannakaisurat ti Biblia ket “inwanwan ti Dios,” ti Namarsua kadatayo ken ti makaammo iti kasayaatan para kadatayo.—2 Timoteo 3:16.

 Kitaem ti sumagmamano a pagarigan.

 TI PAGALAGADAN: “Kayatmi ti agbiag a mapagtalkan iti amin a banag.”—Hebreo 13:18.

•   Kasano nga apektaran dayta ti konsiensiam no masulisogka nga agkusit iti eksam, agulbod kadagiti nagannakmo, wenno agtakaw?

•   No tignayennaka ti konsiensiam nga agbalin a mapagtalkan iti amin a banag, panagkunam, ania ti maitulong dayta kenka ita ken iti masanguanan?

 TI PAGALAGADAN: “Adaywanyo ti seksual nga immoralidad!”—1 Corinto 6:18.

•    Kasano nga apektaran dayta ti konsiensiam no masulisogka nga agbuya iti pornograpia wenno makiseks a saan pay a nagkasar?

•   No tignayennaka ti konsiensiam nga umadayo iti seksual nga immoralidad, ania ti maitulong dayta kenka ita ken iti masanguanan?

 TI PAGALAGADAN: “Agbalinkayo a naimbag iti tunggal maysa, sidudungngo a makipagriknakayo, ken situtulok nga agpipinnakawankayo.”—Efeso 4:32.

•    Ania ti maitulong dayta no adda diyo pagkinnaawatan iti kabsatmo wenno iti gayyemmo?

•   No tignayennaka ti konsiensiam a mangpakawan ken agbalin a naasi, ania ti maitulong dayta kenka ita ken iti masanguanan?

 TI PAGALAGADAN: “Kagura [ni Jehova] ti asinoman a mangay-ayat iti kinaranggas.”—Salmo 11:5.

•    Kasano a makatulong dayta kenka no agpilika iti pelikula, pabuya iti TV, ken video game?

•   No tignayennaka ti konsiensiam a mangliklik iti naranggas a paglinglingayan, ania ti maitulong dayta kenka ita ken iti masanguanan?

 PUDNO A KAPADASAN: “Adda dagiti gagayyemko nga agay-ay-ayam kadagiti naranggas a video game, ken uray siak agay-ay-ayamak met. Idi kuan, imbaga kaniak ni Papa a saanakon a mabalin nga agay-ayam kadagita. Isu a no kayatko ti agay-ayam, mapanak kadagiti gagayyemko. No agawidak ’diay balaymi, saanko nga ibagbaga a nagay-ayamak. No damagen kaniak ni Papa no adda problema, ibagak nga awan. Maysa nga aldaw, nabasak ti Salmo 11:5 ket nangrugi a mariknak a kamali ti ar-aramidek. Nabigbigko a masapul nga isardengkon ti agay-ayam kadagita a video game. Ita, naaramidakon dayta. Gapu iti inaramidko, maysa kadagiti gagayyemko ti natignay a saanen nga agay-ayam kadagiti naranggas a video game.”—Jeremy.

 Panunotem: Kaano koma a nangrugi nga agkurri ti konsiensia ni Jeremy, ken kaano a nangrugi a dinengngegna dayta? Ania ti masursurom iti kapadasan ni Jeremy?

 Laglagipem: Ipakita ti konsiensiam no asinoka ken no ania ti ibilangmo a napateg. Ania ti ipakita ti konsiensiam maipapan kenka?