Ti birhen ket maysa a saan pay a pulos aktual a nakiseks.

 Ngem siempre, saan la a ti aktual a pannakiseks ti kakaisuna a pamay-an ti seksual nga aktibidad. Dadduma ti mangibilang iti bagida kas “birhen” gapu ta dida pay “aktual” a nakiseks uray no naaramidda metten ti amin a dadduma pay a pamay-an ti pannakiseks.

 Ti sao a “seks” ket mabalin a tumukoy, kas pagarigan, kadagiti panagseks babaen iti ngiwat (oral sex), kerret (anal sex), wenno panangay-ayam iti mabagbagi ti sabali a tao.

 Laglagipem: Saanen a makuna a birhen dagiti makiramraman iti seks—a pakairamanan ti oral sex, anal sex, wenno panangay-ayam iti mabagbagi ti sabali a tao.

 Kuna ti Biblia a ti seksual nga aktibidad ket aramiden laeng koma ti agassawan a lalaki ken babai. (Proverbio 5:​18) No ngarud kayat ti maysa a paragsaken ti Dios, rumbeng a saan a makiraman iti seksual nga aktibidad agingga a di pay nagkasar.​—1 Tesalonica 4:​3-5.

 Ibaga ti dadduma a ti panangmatmat ti Biblia ket kadaanan ken saanen a pulos a praktikal iti moderno a lubongtayo. Ngem laglagipem a mapaspasaran ti moderno a lubongtayo ti panagsisina, diborsio, di kinayat a panagsikog, ken saksakit a mayakar babaen ti pannakiseks. Talaga ngarud nga awan ti karbengan ti moderno a lubongtayo a mangted iti balakad maipapan iti moralidad!​—1 Juan 2:​15-​17.

 No panunotem dayta, nainsiriban ngarud dagiti pagalagadan ti Biblia maipapan iti moralidad. Kas panangyilustrar: Ipapantayon nga adda nangted kenka iti $1,000. Umulika kadi iti atep sa ipalladawmo dayta tapno mapidut ti asino lattan a lumabas?

 Maipaspasangoka iti umasping a kasasaad no maipapan iti seks. “Diak kayat nga ipadawat ti kinabirhenko iti uray asinoman a diakto payen malagip ti naganna sumagmamano a tawen manipud ita,” kuna ti 14 anyos a ni Sierra. Umanamong ti 17 anyos a ni Tammy. “Ti seks ket nakapatpateg a regalo isu a di rumbeng a sayangen,” kunana.

 Laglagipem: Kadagidiay awan pay asawana, iparparegta ti Biblia nga agtalinaedda a birhen ken nadalus iti kabibiagda.​—1 Corinto 6:​18; 7:​8, 9.

•   Mamatika kadi a nainkalintegan wenno estrikto unay ti panangmatmat ti Biblia maipapan iti seks?

•   Mamatika kadi nga OK laeng nga agseks ti dua a di pay nagkasar no la ketdi ibagada a talaga nga agin-innayatda?

 Kalpasan a tiningitingda dayta, adu nga agtutubo ti mamati a kasayaatan ti panagtalinaed a birhen ken panagbiag a nadalus. Dida pulos pagbabawyan dayta a desision wenno dida marikna a maikapkapisda. Usigem ti kuna ti dadduma kadakuada:

•  “Imbag laengen ta birhenak! Awan pagdaksanna ti panangliklik iti mental, pisikal, ken emosional a saem nga ibunga ti pannakiseks a di pay nagkasar.”​—Emily.

•  “Nagsayaat ta awan pay a pulos ti nakadennak, ken awan a pulos ti dadanagak ta sigurado a diak pulos maaddaan iti STD.”​—Elaine.

•  “Nangngegko ti kinuna ti dadduma a katawenak ken in-inauna ngem siak a pagbabawyanda ti pannakiseksda idi ken no nagurayda la koma. Diak kayat ti agkamali a kas kadakuada.”​—Vera.

•  “Nagadun ti nakitak nga agsagsagaba iti nasaem a rikna gapu ta saandan a birhen wenno adun ti nakadennada. Para kaniak, nakapimpiman ti kasta a panagbiag.”​—Deanne.

 Laglagipem: Masapul nga ammuem no ania ti patpatiem sakbay a maipasangoka iti impluensia wenno sulisog a makiseks.​—Santiago 1:​14, 15.

 Ania ti masapul nga ibagam no adda ti mangkuestion iti panangmatmatmo maipapan iti seks? Kaaduanna a depende dayta iti situasion.

 “No adda mangkantiaw kaniak ken dayta laeng ti motiboda, saanak a basta agulimek sa baybay-ak lattan. Kunak no kua, ‘Awan ti bibiangmo ditan,’ saak pumanawen.”​—Corinne.

 “Nakalkaldaang ta kaay-ayo ti dadduma a kaeskuelaak ti mangsutil tapno laeng adda pagkakatawaanda. No dayta ti panggepda a mangkuestion kaniak, diak lattan sungsungbatan ida.”​—David.

 Ammom kadi? Adda idi tiempo a nagulimek ni Jesus kas ‘sungbat’ kadagiti mangum-umsi kenkuana.​—Mateo 26:62, 63.

 Ngem kasano ngay no maseknan kenka ti agsalsaludsod? No ti panagkunam ket raraemenna ti Biblia, mabalinmo a dakamaten ti maysa a teksto a kas iti 1 Corinto 6:​18, a mangibagbaga a ti tao a nakidenna a di pay nagkasar ket agbasbasol wenno dangdangranna ti mismo a bagina.

 Usarem man a dagus ti Bibliam wenno saan, masapul nga agsaoka a sikokompiansa. Laglagipem nga adda kalintegam a mangipannakkel iti desisionmo nga agtalinaed a nadalus iti moral.​—1 Pedro 3:​16.

 “No sumungbatka a sikokompiansa, ipakpakitam a saanmo a kueskuestionaran wenno pagduaduaan ti patpatiem ken ammom nga umiso ti ar-aramidem, saan laeng a gapu ta dayta ti naibaga kenka.”​—Jill.

 Laglagipem: No adda kompiansam iti takdermo maipapan iti seks, kabaelam nga ilawlawag dayta. Ken mabalin a masdaawka iti sungbatda. “Kinapudnona, dayawen dagiti katrabahuak ti kinabirhenko,” kuna ti 21 anyos a ni Melinda. “Dida ibilang dayta nga abnormal. Matmatanda ketdi dayta a pagilasinan ti panagteppel ken nadalus a panagbiag.”

 Singasing! No kasapulam ti tulong a mangpatibker iti panangmatmatmo maipapan iti seks, i-download-mo ti worksheet a “No Kasanom nga Ilawlawag ti Panangmatmatmo Maipapan iti Seks.” Kitaem met ti libro a Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo—Dagiti Sungbat nga Epektibo.

•    Ti kapitulo 24 iti Tomo 1 ket napauluan iti “Makatulong Aya ti Seks iti Relasionmi?”

•    Ti kapitulo 5 iti Tomo 2 ket napauluan iti “No Apay a Liklikam ti Makidenna No Saanka Pay a Naasawaan?”

 “Magustuak ti pannakirinnason kadagiti libro nga ‘Iyimtuod ti Agtutubo.’ Kas pagarigan, iyilustrar ti panid 187 iti Tomo 1 a ti pannakiseks a di pay nagkasar ket kayarigan ti panangipadawat iti nangina a kuentas. Daddadaelem laeng ti dayawmo. Ipakita ti panid 177 a no makisekska iti kaayan-ayatmo a dikay pay nagkasar, arigna nga inusarmo a pagpigadan ti nagpintas a lamina. Ngem ti paboritok nga ilustrasion ket adda iti panid 54 iti Tomo 2. Kuna ti kapsionna: ‘Ti pannakidenna no saanka pay a naasawaan ket umasping iti pananglukat iti maysa a regalo a di pay nayawat kenka.’ Kas man la taktakawem ti banag a kukua ti sabali—ti agbalinto nga asawam.”​—Victoria.