Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

YITSO NYƆŊMAI-ENYƆ

“Miheɔ Miyeɔ”

“Miheɔ Miyeɔ”

1. Tsɔɔmɔ bɔ ni Marta nu he eha kɛ nɔ hewɔ ni enu he nakai lɛ.

MARTA hiɛ nyɛɛɛ akpa enyɛmi nuu lɛ gbonyobu ni akpɛ́ yɛ tɛsaa mli ni akɛ tɛ etsĩ naa lɛ nɔ kɔkɔɔkɔ. Ewerɛ eho ehe aahu akɛ ehiii lɛ nɔ ko feemɔ. Ewa kɛha lɛ akɛ ebaahe eye akɛ Lazaro ni esumɔɔ esane waa lɛ egbo. Enyɛmi nuu lɛ gbo nɛɛ gbii ejwɛ sɔŋŋ nɛ, no hewɔ lɛ enáaa hiɛ kwraa ejaakɛ eeye awerɛho waa, ni mɛi miisara lɛ koni amɛshɛje emii.

2, 3. (a) Beni Marta na Yesu lɛ, mɛɛ hewalɛ ekolɛ ená yɛ enɔ? (b) Mɛni sane ni he hiaa fe fɛɛ ni je Marta naa lɛ haa wɔnaa yɛ ehe?

2 Amrɔ nɛɛ, Yesu ni no mli lɛ Lazaro sumɔɔ esane fe mɔ fɛɛ mɔ lɛ damɔ Marta hiɛ. Beni ena Yesu lɛ, ewerɛho lɛ mli wo wu, ejaakɛ je lɛŋ fɛɛ lɛ, Yesu ji mɔ pɛ ni kulɛ ebaanyɛ ehere enyɛmi nuu lɛ yiwala. Fɛɛ sɛɛ lɛ, Marta tsui nyɔ emli akɛ ekɛ Yesu ekpe yɛ Betania, ni ji maŋ ko ni yɔɔ gɔŋ fioo ko nɔ lɛ klotia lɛ. Marta le Yesu akɛ mɔ ko ni musuŋ tsɔɔ lɛ, ni be fioo ni eye yɛ Yesu ŋɔɔ lɛ ha etsui nyɔ emli, ni ená hewalɛwoo. Yesu bi lɛ saji ni ye ebua lɛ koni ekɛ ejwɛŋmɔ ama ehemɔkɛyeli lɛ kɛ hiɛnɔkamɔ ni eyɔɔ yɛ gbohiiashitee lɛ mli lɛ nɔ. Amɛsanegbaa lɛ ha sane ko ni he hiaa waa fe saji fɛɛ ni Marta ewie pɛŋ lɛ je enaa akɛ: “Miheɔ miyeɔ akɛ bo ji Kristo, Nyɔŋmɔ Bi lɛ ni baa je lɛ mli lɛ.”—Yoh. 11:27, Ga Biblia hee.

3 Taakɛ nakai wiemɔ lɛ tsɔɔ lɛ, Marta ji yoo ko ni ná hemɔkɛyeli ni sa kadimɔ waa. Ehe saji fioo ni Biblia lɛ gbaa wɔ lɛ haa wɔkaseɔ nibii ni he hiaa waa ni baanyɛ aye abua wɔ koni wɔ hu wɔwaje wɔhemɔkɛyeli lɛ. Bɔni afee ni ona akɛ sane nɛɛ ji anɔkwale lɛ, ha wɔsusu klɛŋklɛŋ amaniɛ ni Biblia lɛ bɔɔ wɔ yɛ Marta he lɛ he wɔkwɛ.

“Oogba Ohe Naa ni Oohao Ohe”

4. Mɛɛ gbɛ nɔ Marta weku lɛ yɔɔ srɔto yɛ wekui krokomɛi ahe, ni te amɛkɛ Yesu bɔ ha tɛŋŋ?

4 Nyɔji komɛi ni tsɔ hiɛ lɛ amli lɛ, no mli lɛ Lazaro yɛ wala mli, ni eyɛ hewalɛ. Yesu Kristo, ni ji gbɔmɔ ni he hiaa fe fɛɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ miiba abasara amɛ yɛ Betania. Lazaro, Marta, kɛ Maria shihilɛ lɛ yɛ srɔto yɛ wekui krokomɛi lɛ anɔ̃ he, ejaakɛ nyɛmimɛi etɛ nɛɛ edara, shi etamɔ nɔ ni amɛkã he amɛyɛ shĩa kome mli. Niiamlitaolɔi komɛi kɛɔ akɛ ekolɛ, Marta ji amɛteŋ onukpa akɛni etamɔ nɔ ni lɛ enyiɛɔ hiɛ kɛfeɔ Yesu gbɔ, ni bei komɛi lɛ atsĩɔ etã klɛŋklɛŋ lɛ hewɔ. (Yoh. 11:5) Wɔnyɛŋ wɔle kɛji mɛi etɛ nɛɛ ateŋ mɔ ko bote gbalashihilɛ mli lo. Bɔ fɛɛ bɔ ni ji lɛ, amɛbatsɔmɔ Yesu nanemɛi kpaakpa. Beni Yesu tsuɔ esɔɔmɔ nitsumɔ lɛ yɛ Yudea, he ni ate shi awo lɛ waa yɛ lɛ, amɛshĩa lɛ ji he ni eyahi. Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, ehiɛ sɔ toiŋjɔlɛ kɛ yelikɛbuamɔ ni ená yɛ amɛshĩa lɛ waa.

5, 6. (a) Mɛni hewɔ Marta titri náaa hiɛ kwraa beni Yesu basara amɛ lɛ? (b) Te Maria fee enii yɛ hegbɛ ni ená akɛ Yesu eba amɛshĩa lɛ he eha tɛŋŋ?

5 Marta bɔ mɔdɛŋ waa koni eha amɛshĩa lɛ afee tsuiwoohe kɛ he ko ni haa mɔ hiɛ mɛɔ. Akɛni eji yoo ni hiɛ wa kɛnitsumɔ hewɔ lɛ, etamɔ nɔ ni daa nɛɛ ebɛ dekã kwraa kɛ shĩa nitsumɔ. Amrɔ nɛɛ ni Yesu ebasara amɛ lɛ, eefee nakai nɔŋŋ. Oona kɛ onaaa nɛɛ, ebɔi gbɛjianɔtoo koni ehoo niyenii kpakpai srɔtoi eha egbɔ krɛdɛɛ nɛɛ, kɛ ekolɛ enanemɛi ni fata ehe kɛba lɛ. Gbɔfeemɔ ji nɔ ko ni he hiaa waa yɛ nakai beaŋ. No beaŋ lɛ, kɛ́ gbɔ ko bashɛ shi lɛ, ashɔɔ enaa, ajieɔ etokotai, afɔɔ enaji ahe ahaa lɛ, ni akɛ mu ni jeɔ ŋma kpaa eyiteŋ. (Nyɛkanea Luka 7:44-47.) Akwɛɔ koni ená wɔɔhe kɛ niyenii kpakpa hu.

6 Marta kɛ Maria eyanáaa hiɛ kwraa yɛ nibii ni amɛsaa amɛtoɔ Yesu saramɔ lɛ hewɔ. Eyɛ mli akɛ yɛ yei enyɔ nɛɛ ateŋ lɛ, bei komɛi lɛ anaa Maria akɛ ejwɛŋɔ nii anɔ waa ni esumɔɔ koni ele saji moŋ, shi ekã shi faŋŋ akɛ shishijee mli lɛ eye ebua enyɛmi yoo lɛ. Shi beni Yesu bashɛ shi lɛ, nibii tsake kwraa. Yesu bu esaramɔ lɛ akɛ hegbɛ ni ená ní ekɛbaatsɔɔ amɛ nii—ni nakai pɛpɛɛpɛ efee! Yesu tamɔɔɔ jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi ni hi shi yɛ nakai beaŋ lɛ, ejaakɛ ejie bulɛ kpo etsɔɔ yei, ni ekɛ miishɛɛ tsɔɔ amɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ he nii, ni no ji eshiɛmɔ nitsumɔ lɛ saneyitso lɛ he nii. Akɛni Maria ná hegbɛ nɛɛ he miishɛɛ waa hewɔ lɛ, eyata Yesu naji anaa, ni ebo nɔ fɛɛ nɔ ni ewieɔ lɛ toi jogbaŋŋ.

7, 8. Mɛni hewɔ Marta tsui nɔ wo lɛ, ni naagbee lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ etsɔ ejie lɛ kpo?

7 Feemɔ bɔ ni Marta tsui nɔ baabɔi womɔ lɛ he mfoniri okwɛ. Ehe baahia ni ehoo niyenii, koni efee nibii krokomɛi eha egbɔi lɛ, no hewɔ lɛ egba ehe naa ni ehao ehe fe tsutsu lɛ. Beni Marta náaa hiɛ kwraa ní eeya eeba, ní eena enyɛmi yoo lɛ ta shi ni ebawaaa lɛ lɛ, ani emli fu, ehũ waa, loo etu ehiɛ? Efeŋ wɔ naakpɛɛ kɛ́ efee nakai. Ekome enyɛŋ etsu nitsumɔ lɛ fɛɛ!

8 Agbɛnɛ Marta nyɛɛɛ etsui mli emɔ dɔŋŋ. Efo Yesu wiemɔ lɛ mli, ni efɔ̃ enaa ekɛɛ: “Nuŋtsɔ okwɛɛɛ akɛ minyɛmi lɛ eshi mi ni mikome misɔmɔo nɛɛ? No hewɔ lɛ kɛɛmɔ lɛ, ni lɛ hu ebafata mihe.” (Luka 10:40) Wiemɔi ni wa nɛ. Biblia shishitsɔɔmɔi komɛi bi Marta sane lɛ nɛkɛ: “Nuŋtsɔ, . . . jeee ohe sane ko ni lo?” Kɛkɛ ni ebi koni Yesu kɛ enyɛmi yoo lɛ awie, ní eha ebaye ebua lɛ.

9, 10. (a) Te Yesu ha Marta hetoo eha tɛŋŋ? (b) Te wɔfeɔ tɛŋŋ wɔleɔ akɛ, jeee akɛ no mli lɛ Yesu miiwie Marta hiɛ yɛ mɔdɛŋ ni ebɔɔ koni ehoo niyenii ni ŋɔɔ lɛ hewɔ?

9 Ekolɛ, hetoo ni Yesu ha Marta lɛ ha ehiɛ fee lɛ yaa, taakɛ bɔ ni mɛi babaoo ni kaneɔ Biblia lɛ hu nuɔ he lɛ. Ekɛ mlijɔlɛ kɛɛ lɛ akɛ: “Marta, Marta! oogba ohe naa ni oohao ohe yɛ nibii pii ahewɔ; shi nɔ kome ehia. Nɔ ni hi lɛ, Maria ekɔ lɛ, ni no lɛ ashɔŋ yɛ edɛŋ.” (Luka 10:41, 42) Te Yesu wiemɔ nɛɛ shishi lɛ? Ani eetsɔɔ akɛ Marta tiuɔ heloonaa nibii asɛɛ? Ani Yesu wie ehiɛ yɛ mɔdɛŋ ni ebɔɔ koni ehoo niyenii ni ŋɔɔ lɛ hewɔ?

Eyɛ mli akɛ Marta ‘gba ehe naa ni ehao ehe’ moŋ, shi ejɛ heshibaa mli ekpɛlɛ ni ajaje lɛ

10 Dabi. Yesu yɔse faŋŋ akɛ Marta hiɛ jwɛŋmɔ kpakpa kɛ susumɔi ni ja. Kɛfata he lɛ, Yesu nuuu he akɛ eji tɔ̃mɔ ákɛ akɛ nibii babaoo baaŋmɛ okpɔlɔ kɛfee mɔ ko gbɔ. Mra mli lɛ, ejɛ esuɔmɔ mli etee “okpɔlɔ kpeteŋkpele” ko ni Mateo ŋmɛ lɛ lɛ. (Luka 5:29) Jeee niyenii ni Marta hoɔ lɛ ji sane lɛ; moŋ lɛ, nɔ ni ekɛye klɛŋklɛŋ gbɛhe lɛ. Ekɛ ejwɛŋmɔ ema niyenii babaoo ni ehoɔ lɛ nɔ aahu akɛ eku ehiɛ eshwie nɔ ni he hiaa titri lɛ nɔ. Mɛni ji no?

Yesu hiɛ sɔ Marta gbɔfeemɔ lɛ, ni ele akɛ Marta hiɛ jwɛŋmɔ kpakpa kɛ susumɔi ni ja

11, 12. Mɛɛ gbɛ nɔ Yesu tsɔ ekɛ naajɔlɛ jaje Marta?

11 No mli lɛ Yesu, Yehowa Nyɔŋmɔ Bi koome lɛ eba Marta shĩa lɛ koni ebatsɔɔ amɛ anɔkwale lɛ. Enɛ he miihia fe nɔ fɛɛ nɔ, ní niyenii ni Marta hoɔ lɛ hu fata he lɛ. Ekã shi faŋŋ akɛ, edɔ Yesu akɛ Marta miiha hegbɛ kple ni ená akɛ ekɛbaaha ehemɔkɛyeli lɛ mli awa lɛ miiŋmɛɛ lɛ, shi Yesu ŋmɛ lɛ gbɛ koni lɛ diɛŋtsɛ ehala nɔ ni esumɔɔ. * Eyɛ mli akɛ Marta yɛ hegbɛ ni ehalaa nɔ ni esumɔɔ moŋ, shi ákɛ ebaakɛɛ Yesu koni eha nɔ ni Maria ehala lɛ abɔ lɛ lɛ ji nɔ ko ni esaaa.

12 No hewɔ lɛ, Yesu kɛ naajɔlɛ jaje Marta, etsɛ egbɛ́i blɛoo fe shi kome kɛjɔɔ etsui he, ni ema nɔ mi eha lɛ akɛ ehe ehiaaa koni ‘egba ehe naa ní ehao ehe yɛ nibii pii ahewɔ.’ Kulɛ niyenii fioo ko pɛ ni heee be tsɔ he baahia, titri lɛ akɛni Yesu eba koni ebatsɔɔ amɛ nii lɛ hewɔ. Belɛ, Yesu sumɔŋ koni “nɔ ni hi,” ni ji hegbɛ ni amɛná akɛ amɛbaakase nii kɛjɛ edɛŋ, ní Maria ekɔ lɛ aŋmɛɛ lɛ kɔkɔɔkɔ!

13. Mɛɛ nibii wɔbaanyɛ wɔkase kɛjɛ bɔ ni Yesu jaje Marta lɛ mli?

13 Kristo sɛɛnyiɛlɔi ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ baanyɛ akase nibii babaoo kɛjɛ nɔ ni tee nɔ yɛ Marta kɛ enyɛmimɛi lɛ ashĩa lɛ mli. Esaaa akɛ wɔhaa nɔ ko kwraa tsĩɔ ‘wɔmumɔŋ hiamɔ nii’ ahe nii ni wɔbaatsu lɛ naa. (Mat. 5:3) Eyɛ mli akɛ esa akɛ wɔkase ejurɔ ni Marta fee lɛ, kɛ ehiɛ ni wa kɛnitsumɔ lɛ moŋ, shi esaaa akɛ ‘wɔgbaa wɔhe naa ní wɔhaoɔ wɔhe’ yɛ nibii ni he ehiaaa tsɔ ni wɔkɛbaafee mɛi agbɔ lɛ ahe koni no ha nibii ni he hiaa titri lɛ ŋmɛɛ wɔ. Jeee niyenii babaoo loo niyenii ni jara wa lɛ hoomɔ kɛ eyeli titri hewɔ wɔkɛ wɔnanemɛi Kristofoi lɛ bɔɔ lɛ, shi moŋ wɔkɛ amɛ bɔɔ koni wɔwowoo wɔhe hewalɛ ní wɔkɛ mumɔŋ duromɔ keenii ahahaa wɔhe. (Nyɛkanea Romabii 1:11, 12.) Kɛ́ niyenii fioo ko po kɛkɛ wɔkɛ ŋmɛ okpɔlɔ lɛ, ebaanyɛ eha wɔnaanyobɔɔ lɛ afee nɔ ni tswaa mɔ emaa shi.

Nyɛmi Nuu ko ni Asumɔɔ Lɛ lɛ Gbo ni Atee Lɛ Shi

14. Mɛni hewɔ wɔbaanyɛ wɔkɛɛ akɛ beni ajaje Marta lɛ, efee nɔkwɛmɔnɔ kpakpa lɛ?

14 Ani Marta kpɛlɛ mlijɔlɛ mli ni Yesu jɛ ekã lɛ lɛ nɔ, ni ekase nii kɛjɛ mli? Ekã shi faŋŋ akɛ efee nakai. Beni bɔfo Yohane wieɔ sane ko ni yɔɔ miishɛɛ waa ni kɔɔ Marta nyɛmi nuu lɛ he lɛ he lɛ, eha wɔle akɛ: “Yesu sumɔɔ Marta kɛ enyɛmi yoo lɛ kɛ Lazaro fɛɛ.” (Yoh. 11:5) Kɛjɛ beni Yesu tee Betania eyasara amɛ ni eshi nɛɛ, nyɔji komɛi eshwie mli. Ekã shi faŋŋ akɛ, Marta hako ŋaa ni Yesu jɛ suɔmɔ mli ewo lɛ lɛ agba enaa; ebɛɛɛ Yesu ewooo emli. Ekpɛlɛ ŋaawoo lɛ nɔ. Yɛ shihilɛ nɛɛ mli hu lɛ, efee hemɔkɛyeli he nɔkwɛmɔnɔ kpakpa eha wɔ, ejaakɛ wɔteŋ namɔ po yɔɔ ni jajemɔ ko kwraa he ehiaaa lɛ yɛ be kɛ beaŋ?

15, 16. (a) Mɛni ekolɛ Marta fee beni enyɛmi nuu lɛ he baye lɛ? (b) Mɛni hewɔ Marta kɛ Maria gbɛkpamɔi lɛ fee eflo lɛ?

15 Beni Lazaro he baye lɛ, Marta gbe ehe kɛkwɛ lɛ. Efee nɔ fɛɛ nɔ ni ebaanyɛ koni ekɛha enyɛmi nuu lɛ he ajɔ lɛ ní ehe awa lɛ. Shi fɛɛ sɛɛ lɛ, Lazaro hela lɛ tee nɔ emli wo wu. Lazaro nyɛmimɛi yei lɛ kwɛ lɛ nyɔɔŋnyɔɔŋ kɛ shwaneshwane fɛɛ. Kwɛ bɔ ni Marta baakwɛ enyɛmi nuu ni hiɛ eshale lɛ hiɛ shii abɔ, ni ebaakai afii babaoo ni amɛkɛhi shi, kɛ shihilɛi srɔtoi amli ni amɛtsɔmɔ lɛ!

16 Beni Marta kɛ Maria yɔse akɛ nibii eje fule lɛ, amɛtsu kɛtee Yesu ŋɔɔ. No mli lɛ, Yesu miishiɛ yɛ he ko ni kɛ jɛmɛ jɛkɛmɔ aaafee gbii enyɔ gbɛnyiɛmɔ. Shɛɛ ni amɛkɛmaje Yesu lɛ yɛ kuku: “Nuŋtsɔ, naa, mɔ ni osumɔɔ lɛ he miiye.” (Yoh. 11:1, 3) Amɛle akɛ Yesu sumɔɔ amɛnyɛmi nuu lɛ, ni amɛyɛ hemɔkɛyeli akɛ bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ Yesu baaye abua enaanyo lɛ. Ani amɛhiɛ kã nɔ akɛ Yesu baashɛ shi dani nibii akpe sɛɛ tsɔ? Kɛ́ nakai amɛsusu lɛ, amɛgbɛkpamɔ lɛ fee eflo. Lazaro gbo.

17. Mɛni ha Marta hiɛ fee lɛ yaa lɛ, ni beni enu akɛ Yesu ebɛŋkɛ amɛkrowa lɛ mɛni efee?

17 Marta kɛ Maria fó amɛnyɛmi nuu lɛ, amɛto efuu lɛ he gbɛjianɔ, ni amɛhere gbɔi babaoo ni jɛ Betania kɛ ehewɔ amɛba lɛ. Loloolo lɛ, amɛnuko Yesu he. Ekolɛ, beni be shwieɔ mli lɛ, Marta hiɛ baafee lɛ yaa diɛŋtsɛ. Naagbee mli aahu yɛ Lazaro gbele sɛɛ gbii ejwɛ lɛ, Marta nu akɛ Yesu ebɛŋkɛ amɛkrowa lɛ. Akɛni Marta ji mɔ ko ni yɔɔ ekãa waa hewɔ lɛ, yɛ ewerɛhoyeli be nɛɛ mli po lɛ, ete shi pá, egbaaa he ekɛɛɛ Maria, kɛkɛ ni esha foi kɛyanina Yesu.—Nyɛkanea Yohane 11:18-20.

18, 19. Mɛɛ hekɛnɔfɔ̃ɔ Marta tsɔɔ akɛ eyɔɔ, ni mɛni hewɔ ehemɔkɛyeli lɛ sa kadimɔ waa nakai lɛ?

18 Beni Marta hiŋmɛi gba e-Nuŋtsɔ lɛ nɔ lɛ, ewie nɔ ni gbaa ekɛ Maria naa gbii abɔ sɔŋŋ nɛ lɛ he akɛ: “Nuŋtsɔ, eji oyɛ biɛ kulɛ, minyɛmi lɛ naaa agbo.” Shi no mli lɛ, Marta hemɔkɛyeli kɛ ehiɛnɔkamɔ etako. Ekɛshi sɛɛ akɛ: “Shi agbɛnɛ hu tete po mile akɛ, nɔ fɛɛ nɔ ni ooobi Nyɔŋmɔ lɛ, Nyɔŋmɔ aaahao.” Nɔŋŋ kɛkɛ ni Yesu wie nɔ ko kɛwaje Marta hiɛnɔkamɔ lɛ. Ekɛɛ lɛ akɛ: “Onyɛmi nuu lɛ baate shi.”—Yoh. 11:21-23.

19 Marta susu akɛ Yesu miiwie gbohii ashi ni abaatee wɔsɛɛ lɛ he, no hewɔ lɛ eto he akɛ: “Mile akɛ ebaate shi yɛ gbohiiashitee lɛ mli yɛ naagbee gbi lɛ nɔ.” (Yoh. 11:24) Hemɔkɛyeli ni Marta yɔɔ yɛ tsɔɔmɔ nɛɛ mli lɛ sa kadimɔ waa. Yudafoi ajamɔŋ hiɛnyiɛlɔi komɛi ni atsɛɔ amɛ Sadukifoi lɛ heee yeee akɛ abaatee gbohii ashi, tsɛ eji tsɔɔmɔ ni yɔɔ faŋŋ ni yɔɔ Ŋmalɛi ni ajɛ mumɔŋ aŋmala lɛ amli. (Dan. 12:13; Mar. 12:18) Shi no mli lɛ, Marta le akɛ Yesu etsɔɔ mɛi akɛ abaatee gbohii ashi, ni ele hu akɛ, Yesu etee mɛi komɛi po ni egboi ashi—shi no mli lɛ, eteko mɔ ko ní egbo ni esɛɛ etsɛ tamɔ Lazaro nɔ̃ lɛ shi pɛŋ. Marta leee nɔ ni Yesu eto eyiŋ akɛ ebaafee.

20. Gbalamɔ sane ni Yesu wie ni hiɛ kpaŋ nɔ kɔkɔɔkɔ ni aŋma yɛ Yohane 11:25-27 lɛ mli, ni ogbala hetoo ni Marta kɛha lɛ hu mli.

20 Kɛkɛ ni Yesu wie sane ko ni hiɛ kpaŋ nɔ kɔkɔɔkɔ nɛɛ akɛ: “Mi lɛ miji shitee lɛ kɛ wala lɛ.” Hɛɛ, Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ hegbɛ eha e-Bi lɛ akɛ etee gbohii ashi yɛ shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ wɔsɛɛ. Yesu bi Marta akɛ: “Oheɔ enɛ oyeɔ lo?” Kɛkɛ ni Marta ha hetoo ni wɔsusu he yɛ yitso nɛɛ shishijee lɛ. Eheɔ eyeɔ akɛ Yesu ji Kristo, loo Mesia lɛ, ni ákɛ eji Yehowa Nyɔŋmɔ Bi, ni gbalɔi lɛ egba akɛ ebaaba je lɛ mli lɛ.—Yoh. 5:28, 29; nyɛkanea Yohane 11:25-27.

21, 22. (a) Mɛni Yesu fee kɛtsɔɔ akɛ enuɔ he ehaa mɛi ni agbo yɛ amɛ nɔ lɛ? (b) Tsɔɔmɔ bɔ ni fee ni atee Lazaro shi.

21 Ani Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ e-Bi Yesu Kristo ahiɛ sɔɔ hemɔkɛyeli ni tamɔ Marta nɔ̃ lɛ? Nibii ni nyiɛ sɛɛ kɛba ni Marta na kɛ ehiŋmɛi lɛ haa sanebimɔ nɛɛ hetoo kɛmlijelɛ. Ewo foi kɛyatsɛ enyɛmi yoo lɛ. No sɛɛ lɛ, Marta na akɛ Yesu werɛ eho ehe waa beni ekɛ Maria kɛ mɛi babaoo ni fata ehe kɛfoɔ lɛ wieɔ lɛ. Ena akɛ Yesu hiŋmɛiiaŋ etɛo nu ni eefo kɛmiitsɔɔ bɔ ni gbele lɛ edɔ lɛ waa eha. Enu ni Yesu miifã akɛ ajie tɛ lɛ yɛ enyɛmi nuu lɛ gbonyobu lɛ naa.—Yoh. 11:28-39.

22 Taakɛ Marta kɛ hiɛshikamɔ feɔ enii lɛ, ekɛɛ amɛ akɛ amɛkafee nakai ejaakɛ gbonyo lɛ eye gbii ejwɛ, ni benɛ esha. Yesu kai lɛ akɛ: “Ani mikɛɛɛo akɛ: Kɛji ohe oye lɛ, ooona Nyɔŋmɔ anunyam lɛ?” Ehe eye, ni ena Yehowa Nyɔŋmɔ anunyam lɛ. Amrɔ nɔŋŋ lɛ, Yehowa ha e-Bi lɛ hewalɛ koni ekɛtee Lazaro shi kɛba wala mli! Bo lɛ susumɔ nibii ni nyiɛ sɛɛ kɛba nɛɛ ní Marta hiɛ kpaŋ nɔ ewala gbii abɔ fɛɛ lɛ ahe okwɛ: Yesu kɛ gbee ni wa bo akɛ, “Lazaro ee, jee kpo!”; beni Lazaro miite shi lɛ, anu gbɛɛmɔi bibii ahe kɛjɛ egbonyobu lɛ mli, fũu mamai lɛ fimɔ ehe, ni enyiɛ kɛba gbonyobu lɛ naa; Yesu fã akɛ, “nyɛfɛ̃nea lɛ, ni nyɛhaa eyaa”; ni ŋwanejee ko bɛ he akɛ, Marta kɛ Maria kɛ miishɛɛ babaoo fua amɛnyɛmi nuu lɛ. (Nyɛkanea Yohane 11:40-44.) Awerɛho ni Marta yeɔ lɛ fɛɛ sɛɛ efo!

Marta ná hemɔkɛyeli ni eyɔɔ yɛ Yesu mli lɛ he sɛɛ be ni ekɛ Maria na akɛ atee amɛnyɛmi nuu lɛ shi lɛ

23. Mɛni Yehowa kɛ Yesu taoɔ koni amɛfee amɛha bo, ni mɛni esa akɛ ofee?

23 Amaniɛbɔɔ nɛɛ tsɔɔ akɛ gbohiiashitee lɛ jeee lamɔ flo ko kɛkɛ; eji Biblia mli tsɔɔmɔ ni haa mɔ tsui nyɔɔ emli, ni yinɔsane maa nɔ mi akɛ eba mli lɛɛlɛŋ. (Hiob 14:14, 15) Yehowa kɛ e-Bi lɛ sumɔɔ akɛ amɛto mɛi ni yɔɔ hemɔkɛyeli lɛ anajiaŋ, taakɛ amɛfee amɛha Marta, Maria, kɛ Lazaro lɛ. Kɛ́ bo hu otswa ohemɔkɛyeli oma shi ni emli wa lɛ, amɛbaajɔɔ bo wɔsɛɛ.

“Marta Sɔmɔ”

24. Mɛni ji naagbee sane ni Biblia lɛ wie yɛ Marta he?

24 Saji nɛɛ asɛɛ lɛ, shi kome pɛ Biblia lɛ tsĩ Marta tã ekoŋŋ. No mli lɛ, eshwɛ aaafee otsi pɛ ni abaagbe Yesu. Akɛni Yesu le jaramɔ shihilɛ ni ekɛbaakpe lɛ hewɔ lɛ, eyahi Marta kɛ enyɛmimɛi lɛ aŋɔɔ yɛ Betania ekoŋŋ koni ewo etsui fioo. Ebaanyiɛ kilomitai etɛ kɛjɛ jɛmɛ kɛya Yerusalem. Yesu kɛ Lazaro tá niyenii ashi yɛ Simon, kpitiyelɔ lɛ we lɛ, ni jɛmɛ awie Marta he nɔ ni ji naagbee nɔ akɛ: “Marta sɔmɔ” lɛ.—Yoh. 12:2.

25. Mɛni hewɔ eji jɔɔmɔ akɛ wɔyɛ nyɛmimɛi yei yɛ asafoi lɛ amli ni feɔ amɛnii tamɔ Marta lɛ?

25 Kwɛ bɔ ni enɛ maa nɔ mi kɛhaa wɔ akɛ Marta hiɛ wa kɛnitsumɔ! Klɛŋklɛŋ beni atsĩ etã yɛ Biblia lɛ mli lɛ, no mli lɛ eetsu nii; beni atsĩ etã nɔ ni ji naagbee nɔ lɛ, no mli hu lɛ eetsu nii, enɛ tsɔɔ akɛ ebɔɔ mɔdɛŋ eyeɔ ebuaa mɛi ni ekɛsharaa lɛ. Ŋmɛnɛ lɛ, ayɛ yei ni tamɔ Marta yɛ Kristofoi asafoi lɛ amli—amɛhiɛ wa kɛnitsumɔ, amɛfeɔ ejurɔ, ni amɛjieɔ amɛhemɔkɛyeli lɛ kpo kɛtsɔ Yehowa ni amɛsɔmɔɔ kɛ mɛi krokomɛi ni amɛyeɔ amɛbuaa lɛ anɔ. Ani Marta tee nɔ efee nakai pɛpɛɛpɛ? Etamɔ nɔ ni efee nakai. Kɛ́ nakai ni lɛ, be lɛ ekɛ nilee tsu nii ejaakɛ etsɛŋ ni lɛ hu ekɛ naagbai baakpe.

26. Marta hemɔkɛyeli lɛ ye ebua lɛ ni efee mɛni?

26 Gbii fioo komɛi asɛɛ lɛ, ehe bahia ni Marta amia ehiɛ kɛkpee Yesu, ni ji e-Nuŋtsɔ ni esumɔɔ esane waa lɛ yiwalɛ gbele lɛ naa. Kɛfata he lɛ, nakai gbɔmɔgbelɔi osatofoi ni gbe Yesu lɛ nɔŋŋ tswa amɛfai shi akɛ ja amɛgbe Lazaro hu, ejaakɛ eshitee lɛ eha mɛi babaoo miihe Yesu nɔ amɛmiiye. (Nyɛkanea Yohane 12:9-11.) Ni agbɛnɛ hu, beni be shwie mli lɛ gbele gbála Marta kɛ enyɛmimɛi ni esumɔɔ amɛ waa lɛ ateŋ. Wɔleee be ni enɛ ba mli kɛ bɔ ni eba lɛ eha, shi wɔbaanyɛ wɔná nɔmimaa yɛ sane nɛɛ he: Marta hemɔkɛyeli ni mli wa lɛ ye ebua lɛ ni ehiɛ mli kɛyawula shi. Enɛ hewɔ ni esa akɛ Kristofoi ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ abɔ mɔdɛŋ amɛkase Marta hemɔkɛyeli lɛ.

^ kk. 11 Klɛŋklɛŋ afii 100 lɛ mli yɛ Yudafoi lɛ ashihilɛ mli lɛ, akpaaa gbɛ akɛ yei kɛ amɛhe baawo nikasemɔi tamɔ nɛkɛ mli, titri lɛ kɛ́ shĩa nifeemɔ yɛ. Atsɔseɔ amɛ koni amɛhiɛ amɛ shĩa nifeemɔi ahe moŋ. No hewɔ lɛ ekolɛ, Marta enaaa nɔ hewɔ kwraa ni esa akɛ yoo ayata woloŋlelɔ kpanaa naji anaa koni ekase nii.