•  Terror ya teacher

•  Tips no panon mon nasarag

•  No panon kan mitongtong ed teacher mo

•  No antoy ibabaga na arum ya kabataan

 Amin lawarin estudyante et walaan na teacher ya aliwan patas, masyadon dakel so kekerewen to, odino basta masungit labat.

•   Oniay nanonotan nen Luis ya mantaon na 21: “Walay teacher ko ya maayew tan anggapoy respeto to ed saray estudyante to. Magano lan man-retire kanian seguro naisip to ya agnaekal ed trabaho anggano onman so ugali to.”

•   Nanonotan ni nen Melanie ya mantaon na 25 ya aliwliway panagtrato ed sikato na teacher to balet aliwan ontan ed saray kaklase to. “Say irarason da et lapud dumay relihyon ko kuno. Imbaga dan ipapasal da ak la ta seguradon ontan met so pantratod siak na arum no adulto ak la.”

 No walay singa ontan ya teacher mo, wala ray sarag mon gawaen pian agnaderal so interon taon mo. Salim irayan tips.

•   Mibagay ka. Nandurumay iilaloan na kada teacher ed saray estudyante da. Salim ya amtaen no antoy iilaloan na teacher mo ed sika, tan gawam so anggaay nayarian mon mibagay ed satan.

   Prinsipyo na Biblia: “Say toon marunong et ondedengel tan mangaawat na kaaruman a bilin.”​—Proverbio 1:5.

   “A-realize ko ya kaukolan koy mibagay ed style na teacher ko, kanian ginawak so anggaay nayarian kon sumpalen iray pagagawa da diad paraan ya labay da. Kanian agak nairapan ya mikaaro ed teacher ko.”​—Christopher.

•   Mansiansian marespeto. Marespeton mitongtong ed saray teacher mo. Agmo ran balot eebat-ebatan, anggano parad sika et manepeg labat so ontan ya pitongtong ed sikara. Tandaan, duga labat ya ituring da kan estudyante, aliwan kabarkada ra.

   Prinsipyo na Biblia: “Naynay komon a maabig iray salita yo, ya atimplaan na asin, pian amta yo no panon so nepeg yon iyebat ed kada too.”​—Colosas 4:6.

   “Aglanang ya naaawat na saray teacher so respeton parad sikara, kanian no gawaen moy anggaay nayarian mon respetoen iray teacher mo, baleg so epekto na satan ed pantrato da ed sika.”​—Ciara.

•   Talosan mo ra. Too met labat iray teacher mo. Kanian wala met iray nononoten tan pakakaaburidoan da, ya singa sikatayo. Agmo sirin ibabagan tampol ya, ‘Masungit so teacher ko’ odino ‘Kabusol to ak may teacher ko.’

   Prinsipyo na Biblia: “Amin tayo et naynay a nalilingo.”​—Santiago 3:2.

   “Talagan mairap so trabaho na saray teacher. Agko naimadyin so sarilik ya manbabano tan manbabangat na dakel ya ugugaw. Kanian pian nalemewan so teacher ko, naisip ko ya dapat agak la onarum ed sakit na ulo to.”​—Alexis.

•   Mitongtong kad atateng mo. Seguradon natalosan da ka. Labay dan maabig so pansumpalan mod panaaral mo, tan makatulong so bilin da pian nakaarom so teacher mo ya naiirapan mon pibagayan.

   Prinsipyo na Biblia: “Agnasumpal iray plano no anggapoy pantotongtong.”​—Proverbio 15:22.

   “Mas eksperiensyado iray atateng ed panagresolbe na problema nen saray kabataan. Kanian dengel moy bilin da. Makatulong itan pian maabig so pansumpalan mo.”​—Olivia.

 No maminsan, ompan kaukolan moy mitongtong ed teacher mo tan ibagam ya naiirapan ka. No natatakot kan mitongtong, agka mapaga ta aliwa itan ya debate. Mantongtong ki met labat, tan ompan nabigla ka ya matmainomay labat manaya tan epektibo itan.

 Prinsipyo na Biblia: “Seetan tayon gawaen iray bengatlan mamapawala na kareenan.”​—Roma 14:19.

 “No sika labat so susungitan na teacher mo, tepet mod sikato no wala kasi ginawam ya agto agustoan. Nayarin makatulong so ebat to pian naamtaan mo no antoy kaukolan mon umanen.”​—Juliana.

 “Mas maong no kalmadom ya ipaliwawa so naliliknam ed teacher mo ya sikayon dua labat antis odino kayari na klase yo. Diad ontan, ompan mas talosan tan respetoen to ka lapud paraan ya ginawam.”​—Benjamin.

 TUAN AGAWA

 “Abebbeba iray grades ko tan agak natutulongan na teacher ko. Labalabay ko lay ontundan manaral ta papairapen toy bilay ko.

 “Kinmerew ak na advice ed sakey nin teacher. Tan say imbaga to: ‘Agto ka ni kabat ya maong, tan agmo met ni kabat ya maong. Kaukolan mon ibagad sikato ya naiirapan ka. Ompan natulongan mo ni ingen iray arum ya estudyantin natatakot met ya mitongtong ed sikato.’

 “Aman so agko labay ya gawaen! Pero naisip ko ya duga may imbaga to. No labay kon nauman so situasyon ko, siak lay unonan manggaway paraan.

 “Kanian diad tinmumbok ya agew, akitongtong ak ed teacher ko tan marespetok ya imbagad sikato ya talagan naaapresyak so pambabangat to tan labay koy makaaral ya maong ed sikato. Pero naiirapan ak tan agko amtay gawaen ko. Wala ray in-suggest tod siak ya gawaen ko tan imbaga to ni ingen ya tulongan to ak kayari klase mi odino diad email.

 “Abigla ak! Lapud saman ya impantongtong mi, akaarok so teacher ko tan agak la naiirapan ed eskuelaan.”​—Maria.

 Tip: No naiirapan kad sakey a teacher, isip mon walay naaralan mod satan ya makatulong ed sika no baleg ka la. Oniay imbaga nen Katie ya mantaon na 22: “Anggano aka-graduate ka la, wala ni ray nakabat mon totoon walay autoridad da ya agmo nagustoan so ugali ra. No asarag mon kaaroen so teacher mo ya naiirapan kan pibagayan, mas mainomay mo lan pibagayan diad arapen iray totoon singa ontan.”