•  Sarag mo kasi man-multitasking?

•  Say lingon iisipen na arum nipaakar ed multitasking

•  Mas maabig ya gawaen

•  No antoy ibabaga na arum ya kabataan

 Kasin antam so man-multitasking, ya sarag mon pambansagen ya gawaen iray pigaran kimey? Iisipen na dakel ya saramay totoon binmaleg ya amta da lan usaren iray teknolohiya et mas marunong ya man-multitask kompara ed saramay totoon akaaral labat ya mangusar ed saratan nen matatken la ra. Balet talaga kasin tua itan?

 TUA odino ALIWAN TUA?

•   No sabay-sabay mon gawaen iray pigaran kimey, maples kan nasumpal.

•   No lanang kan man-multitasking, lalo kan magmaliw ya marunong ed satan.

•   Mas marunong ya man-multitask iray kabataan nen saray mas matatken.

 No “tua” so ebat mo ed saratan ya amin, ompan aloko ka la na “lingon iisipen na arum nipaakar ed multitasking.”

 Kasin iisipen mon sarag mon pambansagen ya gawaen so duaran bengatla? Ompan sarag mo met ya pambansagen ya gawaen so pigaran bengatla ya agmet nabalang so pokus mo. Singa bilang, no ondengel kay musika legan mon lilinisan so kuartom, nayarin nalinisan mon maong so kuartom.

 Balet no bansag mon gawaen so duaran bengatla ya parehon mankaukolan na atension mo, ompan aliwan marakep so pansumpalan na saratan. Kampega la ya oniay imbaga na sakey ya kabataan ya si Katherine nipaakar ed multitasking: “No sabay-sabay mon gawaen so pigaran kimey, papairapen mo labat so sarilim.”

 “Aminsan, walay katongtong ko, insan walay biglan nan-text ya kaukolan kon i-reply. Sinalik iran ebatan ya dua. Balet say nansumpalan to, agko atalosan so ibabaga to may katongtong ko tan aliwa-liwa laingen iray salitan ni-type ko.”​—Caleb.

 Oniay insulat na sakey ya technology expert ya si Sherry Turkle: “No salien tayoy man-multitask, . . . aliwan marakep so resulta ta agtayo akapokus ed kada kimey tayo. No sabay-sabay tayon gawaen iray nanduruman bengatla, walay epekto na satan ed utek tayo ya magmaliw tayon energetic kanian say amta tayo et mas marakep so resulta na gagawaen tayo, balet diad tua, andi manaya.” a

 “No maminsan, iisipen kon duga so pan-text legan ya mitotongtong ed arum, balet aliwa manaya ta amay ibagak komon ed katongtong ko, aman laingen so nibagak ed samay ka-text ko!”​—Tamara.

 Saramay sasalien day man-multitask et papairapen da laingen so sarili da. Singa bilang, mas mabayag dan nasumpal iray assignment da. Odino ompan kaukolan dan uliten so trabaho ya iisipen dan asumpal la komon. Antokaman so resulta, naupot so panaon na saramay sasalien dan sabay-sabay ya gawaen iray trabaho da lapud balanglan nabayagan ira odino kaukolan dan uliten iratan.

 Oniay imbaga na sakey ya psychotherapist tan school counselor ya si Thomas Kersting: “No ikompara tayoy utek ed sakey ya cabinet ya ditan iiyan iray kaukolan ya impormasyon, say utek na saramay mahilig ya man-multitask et atakatak.” b

 “No pansasabayen mon gawaen so dakel ya kimey, seguradon wala ray importantin detalye ya agmo nagawaan. Kanian naaruman laingen so trabahom tan say oras ya iisipen mon natipid mo et nasayang labat.”​—Teresa.

•   Ipasal moy manpokus ed sakey labat ya kimey. Ompan mairap itan ya gawaen, lalo la no apasal kan gawaen ya sabay-sabay so pigaran kimey, singa say, panaral legan kan mante-text. Balet ibabaga ed sikatayo na Biblia ya ‘seguroen no anto ray mas importantin bengatla.’ (Filipos 1:10) Aliwan amin ya kimey et pare-parehon importante. Kanian pilien tayo no antoy kaukolan tayon iyuna, tan manpokus labat ed satan anggad nasumpal itan.

   “Say utek ya ag-akapokus et singa ugaw, ya dakel so labay ton gawaen. Tua, mas mainomay no iter mo lan tampol iray labay to, balet kaukolan mo met ya ibagay andi. Mipadpara, kaukolan itayon mapekder ed no anto labat so nepeg ya pampokusan na utek tayo.”​—Maria.

•   Ekalen iray makadisturbo. Kasin natutukso kan man-cellphone legan kan manaaral? Mas marakep no iyan mo ni itan ed arum ya pasen. Erep moy TV, tan lingwanan mo ni social media! Ibabaga na Biblia: “Usar yod sankaabigan so panaon yo.”​—Colosas 4:5.

   “Apaneknekan ko ya mas makapampokus ak no sakey labat so gawaen ko. Kanian mas maliket ak no sakey-sakey kon nagagawaan iray akalistan gawaen ko ta amtak ya walay nasusumpal ko. Lapud satan et balibali liknaan ko.”​—Onya.

•   Manpokus ka ed katongtong mo. No mansi-cellphone ka legan kan mitotongtong ed arum, singa agmo rerespetoen so katongtong mo tan aliway pansumpalan na tongtongan yo. Ibabaga na Biblia ya nepeg tayon tratoen so arum diad paraan ya labay tayon pantrato da ed sikatayo.​—Mateo 7:12.

   “No maminsan, onsyodot ak ed agik ta anggano amta ton mitotongtong ak ed sikato, manti-text odino walay arum ya gagawaen tod cellphone to. Pero diad tua, onman ak met no maminsan!”​—David.