1, 2. Noa gi joode ne odich gi tich mane, to gin pek mage ma ne giromogo?

 NOA ne koro ojony kendo nowinjo ka dende lit. Tem ane neno kobet e bao moro mondo oyue matin kong’iyo yie marang’ongo matamre gi nono ma ne ogero. Lam maliet ne ng’we kendo ne nitie koko mang’eny nikech bepe ma ne igoyo. Gi kama nobetieno, Noa ne nyalo neno kaka yawuote tiyo matek kuonde mopogore opogore e yie maduong’no. Chiege ma ne ohero ahinya kaachiel gi yawuote gi mondgi, nosebedo ka tiyo kode matek e tijni kuom higni pieche. Ne gisetiyo ahinya, kata kamano, tich ne pod nitie!

² Jomoko ne paro ni Noa gi joode duto ne gin joma ofuwo. Kaka Noa ne dhi ka tieko yieno e kaka jogo ne medo nyiero ka giwuoro kabe ataro maumo piny ngima ne nyalore. Masira ma Noa ne wacho ni ne dhi biro ne chalonegi mana lek! Ne giwuoro gimomiyo ng’ato ne nyalo ketho higni mang’eny mag ngimane koda mag joode e tich manono kaka mano. Kata kamano, Jehova, Nyasach Noa, ne ok okawe kaka ng’at mofuwo to ne onene e yo mopogore ahinya.

3. Noa nowuotho gi Nyasaye e yo mane?

³ Wach Nyasaye wacho ni: “Noa nowuotho gi Nyasaye.” (Som Chakruok 6:9.) Mano tiende ne en ang’o? Ok ni Nyasaye ne owuotho e piny kata ni Noa ne odhi e polo. Kar mano, Noa ne winjo Nyasaye e yore duto mag ngimane kendo nohero Nyasaye ahinya ma koro ne chalo ka gima en gi Jehova giwuotho kanyachiel kaka osiepe. Higni alufe bang’e, Muma nowacho ni ‘kuom yie, Noa noketo ne piny bura.’ (Hib. 11:7) Notimo kamano nade? Ang’o mwanyalo puonjore e kindewagi kuom yie mare?

4, 5. Ang’o momiyo kinde Noa piny nomedo bedo marach ahinya?

⁴ Noa ne odongo e piny ma ne medo mana sikore e richo. Piny ne rach kata mana e kinde kwar mare miluongo ni Enok, ma bende ne en ng’at makare ma ne owuotho gi Nyasaye. Enok nosekoro ni chieng’ bura ne dhi bedoe ne jogo maok oluoro  Nyasaye. To koro, e kinde Noa, timbe maricho nomedore ahinya. Kuom adier, e wang’ Jehova, piny ne okethore nikech ne opong’ gi mahundu. (Chak. 5:22; 6:11; Juda 14, 15) Ang’o ma notimore ma nomiyo richo omedore ahinya?

⁵ Gimoro marach ahinya notimore e kind yawuot Nyasaye, ma gin malaike. Achiel kuomgi ne oseng’anjo ne Jehova kuom ketho nying Nyasaye kendo rwako Adam gi Hawa e richo, mobedo Satan Jachien. E kinde Noa, malaike mamoko bende nochako ng’anjo ne loch makare mar Jehova. Kane giweyo kar dak ma ne Nyasaye omiyogi e polo, ne gibiro e pinyka ma gilokore gibedo dhano kendo gikawo nyiri mabeyo beyo mondo obed mondegi. Malaike ma jong’ayigo ne orwako dhano e timbe maricho.—Chak. 6:1, 2; Juda 6, 7.

6. Ere kaka nyithindo ma ne malaike onyuolo nomiyo piny omedo bedo marach, to Jehova nong’ado mar timo ang’o?

⁶ E wi mano, nyithindo ma ne malaikego onyuolo gi mon-go nobedo joma robede mokalo tong’ kendo tekregi nohingo tekre mar dhano. Muma luongogi ni joroteke ma ne goyo jomoko. Nikech ne gin jokwinyo kendo jomahundu, ne gimiyo piny omedo bedo gi timbe ma achach kendo mag gero. Ok kawwa gi wuoro ni e wang’ Jachwech ‘timbe maricho mag dhano nogundho e piny, kendo paro duto mag chunye ne rach pile.’ Jehova nong’ado mar tieko piny marachno bang’ higni 120.—Som Chakruok 6:3-5.

7. Ang’o momiyo Noa gi chiege ne nyaka nyagre matek e rito nyithindgi mondo joma richo kik kethgi?

⁷ Parie kaka pidho nyithindo e piny marach kamano ne tek!  Noa to ne opidho nyithinde maber. Ne oyudo dhako maber. Kane Noa obedo jahigni 500, nochako nyuolo nyithindo; yawuoyi adek—Shem, Ham, gi Jafeth. a Jonyuolgo ne nigi ting’ mar rito nyithindgi mondo jomaricho ma ne odak e alworano kik kethgi. Nikech yawuoyi matindo jodwaro ni gibed “jo marateke” kendo “man gi duong’,” ne yot mondo yawuot Noa bende ogomb bedo kaka nyithind malaikego. Kata obedo ni Noa gi chiege ne ok nyal dino it nyithindgi mondo kik giwinj gik maricho duto ma jorotekego ne timo, ne ginyalo puonjo nyithindgi adiera mabeyo e wi Jehova Nyasaye, ma en Nyasaye mosin gi timbe maricho. Ne nyaka gipuonj nyithindgi ni timbe mahundu koda mag ng’anjo ma ne onya ahinya e piny, ne miyo Jehova owinj malit e chunye.—Chak. 6:6.

8. Ere kaka jonyuol mariek kindegi nyalo luwo ranyisi mar Noa gi chiege?

⁸ Jonyuol me kindegi ong’eyo kaka Noa gi chiege ne ni e chal matek. Piny masani bende opong’ gi mahundu koda ng’anjo. Taonde bende opong’ gi rowere ma jonjore. Kata gik molos mondo nyithindo otuggo bende opong’ gi weche ma kamago. Jonyuol mariek timo duto ma ginyalo mondo gilo weche ma kamago kuom puonjo nyithindgi e wi Jehova, ma en Nyasach kue, ma chieng’ moro biro tieko timbe mahundu duto. (Zab. 11:5; 37:10, 11) Inyalo puonjo nyithindi ma gibed jomabeyo! Noa gi chiege ne otimo kamano. Yawuotgi nodongo mobedo jomabeyo kendo ne gikendo mon ma bende ne oyie keto Nyasaye madier, Jehova, obed mokwongo e ngimagi.

9, 10. (a) En chik mane ma Jehova nomiyo Noa ma noloko ngimane? (b) Ang’o momiyo Jehova ne onyiso Noa mondo oger yie, to yieno ne chalo nade?

⁹ Gimoro notimore chieng’ moro ma ne oloko ngima Noa nyaka chieng’. Jehova nonyiso jatichne moherono ni nodwaro tieko piny. Nyasaye nochiko Noa niya: “Los yie gi yien mar gofer.”—Chak. 6:14.

¹⁰ Yie Noani ne ok en meli kaka jomoko paro. Ne ok olose malich ahinya kaka iloso meli ma kindewagi. Ne en mana kaka sanduk marang’ongo. Jehova nomiyo Noa pim sie mar yieno, nolerone kaka nonego ogere, kendo nonyise kaka nonego omwon iye gi oko kotiyo gi lam. Nonyiso Noa gimomiyo nonego oger yieno, kowacho niya: “Ne, akelo ataro mar pige kuom piny . . gik  moko duto ma ni e piny notho.” Kata kamano, Jehova nonyiso Noa niya: “Inidonji e yie, in kod yawuoti, kod chiegi, gi mond yawuoti kodi.” Ne dwarore bende ni Noa okel kit le duto e i yie. Mana gik ma ne dhi bedo e i yie ema ne dhi tony e Ataro ma ne dhi birono!—Chak. 6:17-20.

11, 12. En tich mane matek ma ne Noa onego otim, to ne otimo tijno nade?

¹¹ Noa ne nigi tich mapek ma ne pok odwar one. Yieni ne dhi bedo marang’ongo—borne ne dhi bedo mita 133, lachne ne dhi bedo mita 22, kendo ne odhi bedo mita 13 kadhi malo. Ne oduong’ moloyo yie moro amora molos gi bao kata mana gie kindewagi. Be Noa ne otemo panjo ne migawoni, kata ywagore ni tijno ne pek ahinya, kata temo loko kaka nonyise ni otim mondo omi tijno obedne mayot? Muma dwoko kama: “Noa notimo kamano; duto ma Nyasaye nochike, kamano notimo.”—Chak. 6:22.

¹² Tijno ne okawo higni pieche, samoro kind higni 40 gi 50. Ne onego otong’ yien, otergi kama ne itiyoe kodgi, opagi, kendo oriwgi. Yieno ne onego obed gi gorofe adek, opog iye, kendo oket dhoot e bathe. Nenore ni ne nitie dirise gi yo ka malo, kendo tado mar yieno ne othulore mondo pi oridre.—Chak. 6:14-16.

13. Kuom tije ma ne Noa timo, en tich mane ma ne tek moloyo kata mana gero yie, to ji nokawo tijno nade?

¹³ Kaka higni ne kalo kendo yie ne dhi ka rumo, nyaka bed ni Noa ne mor ahinya gi kaka joode ne riwe lwedo. Ne nitie tich moro machielo ma ne tek kata mana moloyo tij gero yie. Muma nyisowa ni Noa ne en “jayal wach makare.” (Som 2 Petro 2:5.) Omiyo, ne otelo ne joode e tich mar siemo jomaricho ni kethruok ne biro ma ne dhi tieko joma ok oluoro Nyasaye. Ji ne okawo siemno nade? Higni mang’eny bang’e, Yesu Kristo nowuoyo kuom kindeno kowacho ni siemno “ne ok odonjonigi.” Nowacho ni ne ji odich gi yoregi mapile—chiemo, metho, koda kendo—mi ne ok giwinjo Noa. (Math. 24:37-39) Onge kiawa ni ji mang’eny ne jaro Noa kaachiel gi joode. Nyalo bedo ni moko ne dwaro hinye kendo ne kwede gi gero.

14. Joot ma Jokristo nyalo puonjore ang’o kuom Noa gi joode?

¹⁴ Kata kamano, Noa gi joode ne ok ojok. Kata ka joma ne odak e kindego ne neno ni tij gero yie ma ne en tich maduong’ie moloyo e ngima Noa ne en tich mofuwo kendo manono, Noa gi joode to ne odhi mana nyime gi gedo. Joot ma Jokristo e kindegi nyalo puonjore weche mang’eny kuom yie ma ne Noa gi joode onyiso nimar wan be wadak e kinde ma Muma luongo ni “ndalo mag giko.” (2 Tim. 3:1) Yesu ne owacho ni kinde ma  wadakieni ne dhi chalo gi kinde ma ne Noa ogeroe yie. Sama jopiny bedo mang’ich ng’ich ka gikwedo kata gijaro wach Pinyruodh Nyasaye kata sando Jokristo, Jokristo onego opar ranyisi mar Noa. Ok gin e jo mokwongo romo gi pek ma kamago.

15. Noa nolalo jomage e tho kane ochomo hike mar 600?

¹⁵ Gikone, ne otiek gero yie bang’ higni pieche. Kane Noa ochomo hike mar 600, nolalo wedene moko e tho. Lamek wuon-gi, ne otho. b Higni abich bang’e, kwar Noa miluongo ni Methusela ma enie ng’ama nodak aming’a moloyo ji duto mowuo kuomgi e Muma, ne otho ka en jahigni 969. (Chak. 5:27) Methusela gi Lamek nodak e kinde achiel gi Adam, dhano mokwongo.

16, 17. (a) Kane Noa ochopo hike mar 600, en wach mane machielo ma ne onyise ni otim? (b) Ler ane gima Noa gi joode noneno ma wigi ne ok nyal wilgo.

¹⁶ Kane Noa ochopo hike mar 600, nochako oyudo wach machielo kowuok kuom Jehova Nyasaye, niya: “Biuru, in kod joodi duto udonj e yie.” Kendo Nyasaye nonyiso Noa mondo okaw kit le duto—gik maler, abiriyo abiriyo minyalo tigo e chiwo misango, to mak ler, ariyo ariyo.—Chak. 7:1-3.

¹⁷ Neno ka lego donjo e yie ne en gima wi Noa ok nyal wilgo.  Le ne ng’eny nyowuoyo—ma wuotho wuotho, ma fuyo fuyo, ma lak lak, kamano kamano—ka le moko dongo, moko tindo, kendo kitgi opogore opogore. Nyaka bed ni Noa ne nigi tich matek ahinya kotemo mako, ywayo, kata sembo legi mondo gidonj e yie. Muma wacho ni ‘ne gidonjo . . . e yie ir Noa.’—Chak. 7:9.

18, 19. (a) Inyalo kony nade joma keto kiawa kabe weche mayudore e sigand Noa ne otimore? (b) Ang’o momiyo yo ma Jehova ne oyiero tiyogo e reso le nyiso rieko?

¹⁸ Jomoko ma keto kiawa nyalo wacho ni: ‘Gima kamano ne ok nyalre. Ere kaka lego duto ne nyalo dak kanyachiel kama odiyore kamano?’ Par ane wachni: Be chiko le kod winy en gima nyalo tamo Jachwech gik moko duto? Par ni Jehova e Nyasaye ma ne opogo Nam Makwar kendo ma ne ochungo chieng’ kik sud. Be chopo gik moko duto mowuo kuomgi e sigand Noa ne nyalo tame? Ooyo, ne ok nyal tame, kendo nochopogi duto!

¹⁹ En adier ni Nyasaye ne nyalo yiero yo machielo mar reso le kod winygo. Kata kamano, en gima ber ni Nyasaye noyiero tiyo gi dhano e reso le, nimar mano paronwa ni dhano ema ne omi ting’ mar rito gik mangima duto manie piny a chakruok. (Chak. 1:28) Jonyuol mang’eny e kindegi tiyo gi sigand Noa e puonjo nyithindgi ni Jehova dewo ahinya le koda dhano mochweyo.

20. Nyalo bedo ni Noa gi joode ne odich gi tije mage e juma mogik kapok Ataro ochakore?

²⁰ Jehova nonyiso Noa ni ne odong’ juma achiel to Ataro  chakore. Nyaka bed ni mano ne en kinde modich ahinya ne joodno. Parie kaka ne en tich matek rwako kendo chano lego duto koda chiemo ma ne gidhi chamo e i yie kendo kaka ne en tich matek rwako gik moko duto ma joodno ne dhi tiyogo e kinde ma ne gidhi bedo e yie. Nyaka bed ni chi Noa koda mond yawuote ne temo loso i yie obed kama ji ne nyalo dakie.

21, 22. (a) Ang’o momiyo ok kawwa gi wuoro ni joma ne odak e kinde Noa ne ok dew? (b) Ji noweyo ng’ayo wach ne Noa gi joode karang’o?

²¹ To nade joma ne olworogi? Kata obedo ni ne gineno gik manyiso ni Jehova ne gwedho Noa kaachiel gi tije, pod wach “ne ok odonjonigi.” Ne gineno ka le kod winy donjo e yie, to ne ok gikawo okang’ moro amora. Kata kamano, chuny ma ne ginyisono ok kawwa gi wuoro. Kindewagi, ji neno gik mang’eny manyiso achiel kachiel ni wadak e ndalo giko, to ok gidew. To mana kaka jaote Petro nokoro, jong’a wach osebiro kod ng’ayi ka gijaro wach ne joma winjo siem ma Nyasaye chiwo. (Som 2 Petro 3:3-6.) To mano e kaka ji ne ng’ayo wach ne Noa kaachiel gi joode.

²² Ere kaka notiek joma ne ng’ayo wach? Muma nyisowa ni kane Noa gi joode kaachiel gi le osedonjo e i yie, “Jehova nochiegone iye.” Kapo ni ne nitie jong’a wach bute kanyo, nyaka bed ni mano ne ogoyogi nyang’eng’. To ka ok mano, koth malich ma ne ochweno ne omiyo giling’. Kendo koth nochwe, mochwe kendo ochwe—moimo piny mana kaka Jehova nowacho.—Chak. 7:16-21.

23. (a) Ere kaka wang’eyo ni Jehova ne ok mor ka joma richo ma ne odak e kinde Noa otho? (b) Ang’o momiyo en gima ber luwo yie mar Noa e kindegi?

²³ Be Jehova ne mor nikech jomarichogo notho? Ooyo! (Ezek. 33:11) Kar mano, noyudo osechiwonegi thuolo moromogi loko yoregi kendo gitim gik makare. Be ne ginyalo timo mano? Ngima Noa dwoko penjono. Kuom wuotho gi Jehova, kowinjo Nyasaye e weche duto, Noa nonyiso ni ji ne nyalo kwo. Mano e momiyo iwacho ni kuom yiene, noketo ne piny bura, kendo en owuon yieneno nokete kare e nyim Nyasaye. Yiene nomiyo okwo, en kaachiel gi joode. Ka iluwo yie mar Noa, ibiro resi kaachiel gi joma ihero. Mana kaka Noa, in be inyalo wuotho gi Jehova Nyasaye kaka osiepni. Kendo osiepno nyalo dhi nyime nyaka chieng’!