Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONTOPOLWA 6

Okwa galikana Kalunga tashi zi komutima

Okwa galikana Kalunga tashi zi komutima

1, 2. (a) Omolwashike Hanna a li inaa nyanyukwa sho ti ilongekidhile olweendo lwokuya kuShilo? (b) Oshike tatu ilongo mwaashoka sha ningilwa Hanna?

HANNA okwa li i ipyakidhila nokwiilongekidhila olweendo, ta kambadhala kaa dhiladhile komaupyakadhi ge. Osha li shi na ando okukala ethimbo linyanyudha kuHanna, molwaashoka omusamane gwe, Elkana, okwa li e na ondjigilile yokuya noyaandjawo molweendo lwokomumvo oku ka galikana Kalunga ketsalihangano kuShilo. Jehova okwa li a hala aantu ya kale haya nyanyukilwa omathimbo ngoka. (Lesha Deuteronomium 16:15.) Kapu na omalimbililo kutya Hanna iituthi ya tya ngaaka okwa kala he yi nyanyukilwa okuza kuunona we. Ihe ngashingeyi iinima oya lunduluka.

2 Hanna okwa li a lalekwa nuuyamba okukala e na omusamane e mu hole. Ihe nonando ongaaka, Elkana okwa li e na po ishewe omukulukadhi gulwe. Edhina lye oPeninna, notashi monika sha fa a li ha kala a hala okuyemateka Hanna. Peninna okwa li a kongo ondunge okweetela Hanna uuwehame uunene pethimbo lyoshituthi shoka. Ngiini mbela? Epulo lya simana noonkondo olyo kutya ongiini eitaalo lyaHanna muJehova lya li lye mu kwathele u ungaunge nonkalo ndjoka ondhigu? Uuna tu li muudhigu mboka tawu kutha po enyanyu lyetu, shoka sha li sha ningilwa Hanna otashi vulu oku tu ladhipika.

“Omolwashike wa nika uupongo?”

3, 4. Omaupyakadhi gaali omanene geni ga li ga taalela Hanna, nomolwashike uupyakadhi kehe wa li eshongo kuye?

3 Ombiimbeli otayi popi omaupyakadhi gopaali omanene monkalamwenyo yaHanna. Uupyakadhi wotango, Hanna okwa li ta vulu okuninga po sha, ihe uutiyali ka li ta vulu okuninga po sha. Oshinima shotango, okwa li a hokanwa ombanda pamwe nanyamunkwawo ngoka a li e mu tonde. Oshitiyali, okwa li ihaa mono aanona. Onkalo ndjoka ondhigu komukulukadhi kehe ngoka e na ehalo okumona aanona, ihe pethimbo lyaHanna nopamuthigululwakalo gwawo, osha li oshinima shinikitha oluhodhi noonkondo. Aavali kehe oya li yi inekela maanona ya kaleke po edhina lyezimo lyawo. Okukala ihoo mono aanona osha li hashi shekitha omuntu noshisitha ohoni.

4 Hanna otashi vulika a li ta vulu okwiidhidhimikila onkalo ndjoka ando okwa li ihaa shekwa kuPeninna. Okuhokana ombanda kaku shi nando oshinima oshiwanawa. Uutondwe, oontamanana nosho wo eyemateko oya li ya ha moondjokana dha tya ngaaka. Oondjokana dha tya ngeyi odha li dha yooloka ko lela kondjokana ndjoka Kalunga a li a dhike po moshikunino shaEden. (Gen. 2:24) Nonkalamwenyo yinikitha oluhodhi megumbo lyaElkana otayi ulike sha yela kutya okuhokana ombanda kaku li oshinima oshiwanawa.

5. Omolwashike Peninna a li a hala okuuvitha Hanna nayi, nokwa li e shi ningi ngiini?

5 Elkana okwa li e hole Hanna noonkondo shi vulithe Peninna. Pamuthigululwakalo gwawo, Aajuda oyi itaala kutya Elkana okwa li a hokana tango Hanna opo nduno okwa ka hokana Peninna. Kutya nduno shoka shi itaalwa kAajuda oshoshili nenge hasho, Peninna ngoka a li a sila Hanna efupa, okwa li a kongo omikalo dhi ili nodhi li opo a monithe Hanna iihuna. Peninna okwa li e wete e vule Hanna sho ha mono aanona. Peninna okwa li e wete a dhenga ondjamba nekuma sho a li ta mono aanona mbali lwaali. Pehala lyokukala u uvitile Hanna ohenda noku mu hekeleka, Peninna okwa li a longitha ompito ndjoka a gwedhe ko ishewe kuuwehame waHanna. Ombiimbeli otayi ti nyamunkwawo, Peninna, okwa li he mu ehameke “noku mu sitha ohoni.” (1 Sam. 1:6) Peninna iinima mbyoka okwa li he yi ningile owina a hala okulya Hanna pothingo, naashika osha li hashi uvitha Hanna nayi.

Hanna okwa li a yemata noonkondo sho ihaa mono aanona, na Peninna okwa li a ningi kehe shimwe ta vulu, opo u uvithe nayi Hanna

6, 7. (a) Nonando Elkana okwa li ha kambadhala okuhekeleka Hanna, omolwashike Hanna inee mu lombwela kutya oha ningwa nayi? (b) Mbela Hanna okwa li ihaa mono aanona, molwaashoka inaa pandika kuJehova? Shi yelitha. (Tala enyolo lyopevi.)

6 Peninna okwa fa a li e hole oku shi ninga unene tuu pethimbo lyolweendo lwokomumvo okuya kuShilo. Elkana okwa li ha pe ‘okamwana kehe’ kaPeninna oshitopolwa shomayambo ngoka haga pewa Jehova. Ihe Hanna, molwaashoka ka li e na okanona, okwa li owala ha pewa oshitopolwa she mwene. Naashika osha li hashi ningitha Peninna a ninge Hanna nayi noonkondo nokudhimbulukitha Hanna kutya iha mono uunona sigo a tameke okulila e ta kala nokuli inaa hala okulya. Elkana okwa li a kambadhala okuhekeleka omuholike gwe Hanna sho a mono kutya okwa li u uvite nayi nokwa kanitha ehalo lyokulya. Okwe mu pula a ti: “Hanna, oto lilile shike? Oshike inoo hala okulya? Omolwashike wa nika uupongo aluhe[?] Ku li nani, ngaashi te dhiladhila, kutya ngame kungoye ondi vule aamwoyemati omulongo?” —  1 Sam. 1:4-8.

7 Elkana okwa li e shi mono mo kutya Hanna okwa yemata, molwaashoka ihaa mono aanona. Osha yela kutya osha li hashi nyanyudha Hanna sho ha shilipalekwa kutya oku holike. * Ihe Elkana ina popya sha kombinga yankene Hanna ha ningwa nayi kuPeninna nOmbiimbeli itayi popi kutya Hanna okwa li e shi lombwele omulume. Otashi vulika a mono kutya ngele okwa yambulula Peninna otashi ka nayipaleka owala onkalo ye. Ando okwe mu lombwelele, mbela ando Elkana okwa vulu ngaa okuninga po sha? Ando Peninna okwa vuka owala mokuhinda Hanna, noyana nosho wo aadhike ye ando oya landula owala oshiholelwa she shokuninga nayi Hanna. Ando okwa ka kala owala u uvite a fa omukwiilongo megumbo lye mwene.

Sho Hanna a li ta ningwa nayi megumbo, okwa li a kongo ehekeleko kuJehova

8. Ngele oho ningilwa oluhindo nenge okwaanuuyuuki, omolwashike hashi hekeleke okudhimbulukwa kutya Jehova oKalunga omuyuuki?

8 Kutya nduno Elkana okwa li e shi nawa oluhindo lwaPeninna nenge hasho, Jehova Kalunga okwa li e lu wete nawa. Oohapu dhe otadhi ulike kutya okwa li e shi ashihe shoka tashi ningwa po notadhi gandja elondodho kwaayehe mboka haya tsile yalwe ondumbo noye ya tonde. Ihe mboka kaaye na ondjo moshinima shika naanambili, ngaashi Hanna, otaya vulu okuhekelekwa okutseya kutya Kalunga ngoka e li omuyuuki ota ka yukipalitha ayihe pethimbo lye lyo opala nomomukalo gwe mwene. (Lesha Deuteronomium 32:4.) Otashi vulika Hanna naye a li e shi shi, nomolwaashoka a li a pula ekwatho kuJehova.

“Ina sa we oluhodhi”

9. Oshike tatu ilongo moshiholelwa shaHanna shokukala nehalo okuya kuShilo nonando okwa li e shi kutya nyamunkwawo ote ke mu ningila shike?

9 Yaandjawo yaHanna oya li ya kwata ondjuhwa komulungu yi ilongekidhile olweendo. Ooembumbangele nayo oya li nokuli tayi ilongekidha. Aanegumbo mbaka oyendji oya li taya ka ya mela lyondjila okuya kuShilo mpoka pu na oshinano shookilometa dha konda po 30, taya taakana oshilongo Efraim shoka shu udha iikulundundu. * Olweendo otalu ka kwata esiku limwe nenge gaali kolupadhi. Hanna okwa li e shi shoka nyamunkwawo ta ka ninga. Ihe nonando ongaaka, Hanna ina kala pegumbo. Onkee ano, okwa tulila po aalongeli yaKalunga yokunena oshiholelwa oshiwanawelela. Kashi li nando pandunge okweetha po okulongela Kalunga molweihumbato ewinayi lyayalwe. Ngele otwe shi ningi, nena itatu ka mona omayambeko ngoka twa pumbwa, opo tu vule okwiidhidhimikila onkalo ndjoka tu li muyo.

10, 11. (a) Omolwashike Hanna a kongo nziya ompito yokuya ketsalihangano? (b) Hanna okwa li a mbumbulile He gwomegulu omutima gwe ngiini megalikano?

10 Konima yokweenda esiku alihe mondjila yomoondundu ya goyoka, aanegumbo mbaka oyendji hugunina oya thiki popepi noshilando shaShilo. Oye shi monene kokule shi li koshikulundundu sha kundukidhwa kiikulundundu yilwe iile. Sho taya hedha popepi, Hanna otashi vulika a li ta dhiladhila muule kombinga yaashoka ta ka lombwela Jehova megalikano. Sho ya thiki, oya kuutumba ya taaguluke oshama. Hanna okwa kongo mbala ompito a ze po puyo e ta yi ketsalihangano lyaJehova a ka galikane. Okwa a dha ko Eli, Omuyambi Omukuluntu, a kuutumba pomweelo. Ihe Hanna ine mu mona, molwaashoka okwa li ta dhiladhila unene kwaashoka ta ka popya megalikano lye. Okwa li e na omukumo kutya egalikano lye otali ku uvika. Nonando kapwa li pu na omuntu u uvite ko uudhigu we thiluthilu, He gwomegulu okwa li e wu uvite ko nawanawa. Hanna okwa li u uvite uudhigu noonkondo e ta tameke okulila.

11 Okwa li ta kakama kokulila sho ta galikana momutima kuJehova. Omilungu dhe odha li tadhi dhekweta sho ta dhiladhila kutya oku na okulongitha iitya yini a popye uuwehame we. Okwa galikana ethimbo ele ta lombwele He ashihe shoka shi li momutima gwe. Hanna ka li owala a pula Kalunga e mu pe oluvalo noku mu yambeke, ihe okwa li wo a hala okuningila Kalunga ashihe shoka ta vulu. Onkee ano, okwa gana kutya ngele okwa mono okanona kokamati ote ke ka gandja po ka longele Jehova onkalamwenyo yako ayihe. —  1 Sam. 1:9-11.

12. Ngaashi tu shi wete moshiholelwa shaHanna, oshike tu na okukaleka momadhiladhilo ngele tashi ya pegalikano?

12 Kungawo Hanna okwa tulile po aapiya yaKalunga oshiholelwa shi na ko nasha negalikano. Jehova ota hiya aapiya ye ayehe ya popye naye ya manguluka, taye mu lombwele omaudhigu gawo ngaashi okanona taka popi nomuvali gwako ke mu inekela. (Lesha Episalomi 62:8; 1 Aatessalonika 5:17.) Omuyapostoli Petrus okwa li a nwethwa mo a nyole oohapu ndhika tadhi hekeleke kombinga yokupopya naJehova megalikano a ti: “Mu tsikeni iimpwiyu yeni ayihe, oshoka oye omusilishimpwiyu gweni.” —  1 Pet. 5:7.

13, 14. (a) Eli okwa thikile ta ti ngiini kuHanna, nomolwashike? (b) Hanna okwa tula po ngiini oshiholelwa oshiwanawa sheitaalo momukalo moka a yamukula Eli?

13 Ihe aantu kaye li ngaashi Jehova ngoka he tu uvu ko noku na ohenda natse. Sho Hanna ta tsikile negalikano lye ye ta lili, okwa haluthwa kewi lyaEli, omuyambi omukuluntu, ngoka a kala e mu tala sho ta galikana. Eli okwa popi naye a ti: “Ethimbo oli thike peni to italitha wa kolwa? Etha okunwa e to kololokwa.” Eli okwa li a tala sho omilungu dhaHanna tadhi kakama, nokwa li e wete kutya ota hekumuna nokwa nika oluhodhi. Pehala lyokupula kutya omolwashike a nika oluhodhi, okwa thikile owala ta ti okwa kolwa. —  1 Sam. 1:12-14.

14 Hanna ka li tuu a yemata pethimbo ndyoka e li muudhigu sho ta pulakene koohapu ndhoka dhiifundja tadhi popiwa komulumentu ngoka e na ondondo ya simana! Ihe nonando ongaaka, Hanna okwa li a tula po natango oshiholelwa oshiwanawa sheitaalo. Ka li e etha okwaagwanenena kwomuntu ku mu ethithe okulongela Jehova. Okwa li a yamukula Eli nesimaneko noku mu yelithila onkalo ye. Eli sho a mono kutya okwa puka otashi vulika a li e mu yamukula newi etalala a ti: “Inda nombili. Kalunga kaIsraeli ne ku pe shoka we mu indile.” —  1 Sam. 1:15-17.

15, 16. (a) Hanna okwa li u uvite ngiini konima sho a mbumbulile Jehova omutima gwe noku mu galikana ketsalihangano? (b) Otatu vulu ngiini okulandula oshiholelwa shaHanna uuna tu uvite nayi?

15 Hanna okwa li u uvite ngiini konima sho a mbumbulile Jehova omutima gwe noku mu galikana ketsalihangano lye? Ehokololo otali ti: “Nena okwa zi po e ta li ye ina sa we oluhodhi.” (1 Sam. 1:18) O-The Jerusalem Bible, movelise oyo tuu ndjoka, oya ti: “Ka li we a yemata.” Hanna okwa li u uvite a pepelelwa. Okwa li a fa a tsikulula ko omutenge komapepe ge noku gu tsika komapepe gaHe yomegulu ngoka e na oonkondo e mu vule. (Lesha Episalomi 55:22.) Mbela opu na ngaa uupyakadhi Jehova itaa vulu oku wu humbata? Nandonando!

16 Uuna tu uvite twa gwililwa po nenge twa nika oluhodhi, natu landule oshiholelwa shaHanna nokupopya twa manguluka naangoka Ombiimbeli tayi ti ‘ohu uvu omagalikano.’ (Eps. 65:2) Ngele otwe shi ningi tu na eitaalo, otashi vulika oluhodhi lwetu nalwo lu ka pingenwe po ‘kombili yaKalunga ndjoka yi vule uunongo auhe wopantu.’ —  Fil. 4:6, 7.

“Kaku na emanya li fe Kalunga ketu”

17, 18. (a) Elkana okwa li a ambidhidha ngiini Hanna sho a ningi egano lye? (b) Oshike sha ningitha Peninna kaa hinde we Hanna?

17 Ongulonene yesiku lya landula Hanna okwa shuna ketsalihangano pamwe naElkana. Otashi vulika a li e mu lombwele kombinga yaashoka a li i indile Kalunga nosho wo kombinga yegano lye, molwaashoka paMpango yaMoses omusamane oku na uuthemba okudhima po egano lyomukulukadhi gwe ngele omukulukadhi okwe li ningi inaa pewa epitikilo kuye. (Num. 30:10-15) Ihe omusamane ngoka omudhiginini, Elkana, ka li e li dhimi po. Pehala lyaashono, Elkana nosho wo Hanna oya li ya galikana Jehova pamwe ketsalihangano manga inaaya shuna kegumbo.

18 Okuza uunake Peninna a dhimbulula kutya Hanna ihu uvithwa we nayi koluhindo lwe? Ehokololo inali shi popya, ihe uutumbulilo ‘ye ina sa we oluhodhi’ otawu ulike kutya Hanna okwa li a nyanyukwa noonkondo noka li we ti ipula nasha. Otashi monika sha fa Peninna a li e shi dhimbulula nziya nokwa mono kutya oluhindo lwe italu pondola. Okuza mpono Ombiimbeli inayi popya we nando edhina lye.

19. Hanna okwa li a lalekwa nuuyamba nashike, nokwa li u ulike ngiini kutya oku shi mpoka she mu zile?

19 Sho oomwedhi tadhi ende tadhi piti po, ombili yaHanna oye ende tayi indjipala noonkondo, molwaashoka okwa li a ningi omusimba. Nonando okwa li a nyanyukwa, Hanna ka li nando a dhimbwa kutya eyambeko lye olye mu zile peni. Sho okanona ka valwa okwe ka luku Samuel, ndyoka tali ti “Edhina lyaKalunga,” nosha yela kutya oli na ko nasha nokwiithana edhina lyaKalunga ngaashi Hanna a li a ningi. Omumvo ngoka ina ya naElkana noyaandjawo kuShilo. Okwa kala pegumbo nokanona oomvula ndatu sigo ka toyo. Nopo nduno okwa longekidha omutima gwe a laleke okamwanamati okaholike.

20. Hanna naElkana oya gwanitha po ngiini euvaneko lyawo ndyoka ya li yu uvanekela Jehova?

20 Kasha li oshipu okutopoka nokamwanamati. Osha yela kutya Hanna okwa li e shi shi kutya Samuel ota ka silwa nawa oshimpwiyu, tashi vulika kaakulukadhi mboka haya longo petsalihangano. Nonando ongaaka, Samuel okwa li okanona natango, nokapu na omuvali inaa hala okukala nokanona ke. Ihe Hanna naElkana oya li ya fala okamwanamati nehalo ewanawa ketsalihangano. Oya li ya gandja omayambo kegumbo lyaKalunga e taya gandja Samuel kuEli noku mu dhimbulukitha kombinga yegano ndyoka Hanna a ningile oomvula opo dha piti.

Hanna okwa li lela elaleko nuuyamba kokamwanamati Samuel

21. Egalikano lyaHanna kuJehova olyu ulike ngiini kutya oku na eitaalo lya kola? (Tala wo oshimpungu “ Omagalikano gaali omawanawa.”)

21 Hanna okwa li a galikana egalikano ndyoka Kalunga a li a tala ko lya gwana okunyolwa mOohapu dhe dha nwethwa mo. Uuna to lesha oohapu dhe ndhoka dha nyolwa mu 1 Samuel 2:1-10, omukweyo kehe to lesha oto ka mona kutya okwa li e na eitaalo lya kola. Okwa li a tanga Jehova omolwoonkondo dhe oonene nokaadhi shi okuyelekwa, molwokuvula kwe okufupipika aanuntsa, okuyambeka mboka ya thiminikwa nokuhulitha po omwenyo nenge nokuli oku gu hupitha mo meso. Okwa li a tanga He molwuuyapuki we kaawu shi okuyelekwa nasha, molwuuyuuki we nosho wo molwuudhiginini we. Hanna okwa li a popi netompelo ewanawa a ti: “Kaku na emanya li fe Kalunga ketu.” (NW) Jehova oku shi lela okwiinekelwa, iha lunduluka noku li egameno kwaayehe mboka ya thiminikwa noya dhengwa pevi mboka taya kongo ekwatho kuye.

22, 23. (a) Omolwashike tatu vulu okukala nuushili kutya Samuel okwa koko e shi kutya aavali ye oye mu hole? (b) Jehova okwa tsikile nokuyambeka Hanna ngiini?

22 Okamati haka Samuel oka li lela ka lalekwa nuuyamba okukala ke na yina e na eitaalo muJehova. Nonando sho take ende taka koko oka kala ka yuulukwa yina, kaka li nando ku uvite ke ekelwahi kuye. Omumvo kehe Hanna okwa li he etele okamwanamati hoka taka longo ketsalihangano kuShilo onguyo yokombanda. Hanna oye mwene a li e yi hondjo. (Lesha 1 Samuel 2:19.) Natu kale ando twa fa tu wete Hanna ta zaleke Samuel okanguyo hoka, te ka thengathenga nota tala okamwana nohole manga ta popi nako nombili noku ka ladhipika. Samuel okwa li a lalekwa nuuyamba okukala e na yina e mu hole naasho Samuel a koko okwa li elaleko nuuyamba kaavali ye nokAaisraeli ayehe.

23 Hanna naye ka li wo a dhimbiwa. Jehova okwa li e mu yambeke noluvalo, nokwa li a valele Elkana aanona yalwe yatano. (1 Sam. 2:21) Ihe ekwatathano pokati ke naHe, Jehova, ndyoka lye ende tali kolo momukokomoko gwoomvula, olyo unene lya li eyambeko lya shiga ko. Shika nashi tu ningilwe wo, sho tatu holele eitaalo lyaHanna.

^ okat. 7 Nonando Omanyolo otaga ti kutya Jehova “ina pa Hanna oluvalo,” kapu na sha tashi ulike kutya omukiintu nguka omwiifupipiki nomudhiginini ka li a pandika kuKalunga. (1 Sam. 1:5) Omathimbo gamwe Ombiimbeli ohayi ti Kalunga oye a ningi oshinima shontumba nonando okwa li owala a pitika shi ningwe.

^ okat. 9 Oshinano shoka opo shi thike mpoka ngele oshilando Rama moka mwa li mu na egumbo lyaElkana osho sha ka kala hashi ithanwa Arimatia pethimbo lyaJesus.