Maake Edwɛkpa 6:1-56

  • Bɛkpole Gyisɛse wɔ ye sua zo (1-6)

  • Ɔmaanle Bulu Nee Nwiɔ ne daselɛlilɛ nwo adehilelɛ (7-13)

  • Dwɔn Sɔnevolɛ ne ewule (14-29)

  • Gyisɛse maa menli 5,000 aleɛ (30-44)

  • Gyisɛse dua azule nye (45-52)

  • Ayileyɛlɛ wɔ Gɛnɛzalɛte (53-56)

6  Ɔvile ɛkɛ ne na ɔrale ye sua zo,+ na ye ɛdoavolɛma ne doale ye.  Mekɛ mɔɔ Ɛnwomenlelielɛ kenle ne dwule la, ɔbɔle ɔ bo ɔhilehilele wɔ nyianusua ne anu, na ɔzinle menli mɔɔ diele ye la anu dɔɔnwo anwo na bɛhanle kɛ: “Nienwu a nrenyia ɛhye zukoale ninyɛne ɛhye mɔ a?+ Na duzu ati a bɛva nrɛlɛbɛ ɛhye bɛmaa ye, na ɔlɛyɛ nwanwane gyima ɛhye mɔ a?+  Tɛ kapentanli ne,+ Mɛle ara ne+ mɔɔ ɔ mediema mrenyia a le Gyemise,+ Dwosefi, Dwudase nee Saemɔn+ la ɛne? Tɛ ɔ mediema mraalɛ a yɛ nee bɛ wɔ ɛke la ɔ?” Ɔti bɛanlie ye bɛanli.  Noko Gyisɛse zele bɛ kɛ: “Bɛdi ngapezonli eni wɔ ɛleka biala kyesɛ ye sua zo nee ye mbusuafoɔ avinli yɛɛ ye sua nu ala.”+  Yemɔti yeangola yeanyɛ nwanwane gyima dɔɔnwo wɔ ɛkɛ ne kɛ ɔ sa mɔɔ ɔvale ɔguale wuliravolɛma ekyi bie anwo zo na ɔyɛle bɛ ayile la ala.  Nɔhalɛ nu, ɔzinle ɔ nwo kɛ bɛnlɛ diedi la. Na ɔhɔkpɔsale namunamu mɔɔ bikye ɛkɛ ne la azo na ɔhilehilele.+  Akee ɔvɛlɛle Bulu Nee Nwiɔ ne na ɔbɔle ɔ bo ɔzoanle bɛ nwiɔ nwiɔ,+ na ɔmaanle bɛ tumi wɔ sunsum ɛtane nwo zo.+  Na ɔhanle ɔhilele bɛ kɛ bɛmmafa debie biala bɛtu adenle ne kɛ kpɔma ala—bɛmmafa paano, bɛmmafa kodoku yɛɛ bɛmmafa ezukoa* bɛwula bɛ kodoku nu+  bɛwula mgbɔlaboa noko bɛmmafa adɛladeɛ nwiɔ.* 10  Eza ɔzele bɛ kɛ: “Bɛkɔ awuke bie anu wɔ ɛleka biala a, bɛdɛnla ɛkɛ kɔkpula kɛ bɛkɛvi ɛleka zɔhane.+ 11  Na ɛleka biala mɔɔ bɛanlie bɛ anzɛɛ bɛandie bɛ la, saa bɛlɛfi ɛkɛ ne bɛahɔ a, bɛkpokpo bɛ gyakɛ abo munlutu bɛva bɛyɛ daselɛ bɛmaa bɛ.”+ 12  Akee bɛhɔle na bɛbɔle nolo kɛ menli ɛnlu bɛ nwo,+ 13  na bɛdule sunsum ɛtane+ dɔɔnwo yɛɛ bɛkpokpale wuliravolɛma dɔɔnwo nwole bɛyɛle bɛ ayile. 14  Belemgbunli Hɛlɔdo dele ɛhye, ɔluakɛ Gyisɛse duma dɛlɛle hɔle moa, na ɛnee menli ɛlɛkeha kɛ: “Bɛdwazo Dwɔn Sɔnevolɛ ne bɛvi mowuamra anu, ɛhye ati a ɔlɛyɛ nwanwane gyima ɛhye mɔ a.”+ 15  Noko bie mɔ hanle kɛ: “Yilaegya ɔ.” Yɛɛ bie mɔ noko hanle kɛ: “Ɔle ngapezonli kɛ tete ngapezoma ne mɔ anu ko la.”+ 16  Mɔɔ Hɛlɔdo dele la, ɔhanle kɛ: “Dwɔn mɔɔ mempɛle ɔ ti la, yemɔ a bɛdwazo ye la.” 17  Hɛlɔdo maanle bɛhyele Dwɔn bɛkyekyele ye na bɛdole ye efiade ɔlua ɔ diema Felepe aye Hɛlɔdease mɔɔ ɔgyale ye la ati.+ 18  Ɔluakɛ ɛnee Dwɔn ɛha ye fane dɔɔnwo ɛhile Hɛlɔdo kɛ: “Mɛla ɛmmaa adenle kɛ ɛkɛgya ɛ diema ne aye ne.”+ 19  Yemɔti Hɛlɔdease nyianle ɔ nwo adwenle ɛtane kɛ ɔku ye, noko yeangola. 20  Ɛnee Hɛlɔdo sulo Dwɔn, ɔboalekɛ ɔze kɛ ɔle tenlenenli yɛɛ ɔle sonla nwuanzanwuanza,+ na ɛnee ɔlɛbɔ ɔ nwo bane. Mekɛ biala mɔɔ ɔkɛdie ye edwɛkɛ la, ɛnee ye adwenle ɛzɛkye bɔkɔɔ, noko ɔhɔle zo ɔvale anyelielɛ ɔdiele ye. 21  Noko mekɛ mɔɔ fɛta la rale wɔ mekɛ mɔɔ Hɛlɔdo ɛlɛdi ye awolɛ kenle+ na ɔdole ɛkponle nɔsolɛ nu ɔmaanle ye mgbanyima nee sogya mgbanyima nee menli titili mɔɔ wɔ Galeli la.+ 22  Na Hɛlɔdease ara raalɛ ne razile agole maanle ɔzɔle Hɛlɔdo nee bɛdabɛ mɔɔ ɔ nee bɛ ɛlɛdi aleɛ ne* la anye. Belemgbunli ne zele bɛlɛra ne kɛ: “Biza me debie biala mɔɔ ɛkulo la, na mebava meamaa wɔ.” 23  Ɛhɛe, ɔhanle ndane ɔhilele ye kɛ: “Debie biala mɔɔ ɛbabiza me la, mebava meamaa wɔ yeahɔdwu me belemgbunlililɛ ne foa ko.” 24  Yemɔti ɔvindele ɔhɔbizale ye mame kɛ: “Duzu a membiza a?” Ɔhanle kɛ: “Dwɔn Sɔnevolɛ ne ati.” 25  Ɛkɛ ne ala ɔyɛle ye ndɛ ɔhɔle belemgbunli ne ɛkɛ na ɔzɛlɛle ye kɛ: “Mekpondɛ kɛ ɛfa Dwɔn Sɔnevolɛ ne ati ɛto apawa nu ɛmaa me kɛkala.”+ 26  Ɔyɛle belemgbunli ne nyane kpalɛ, noko yeangulo kɛ ɔkɛbu ɔ nye ɔkɛgua mɔɔ ɔbizale la azo, ɔlua ye ndane ne nee ye nyɛvolɛ ne mɔ ati.* 27  Yemɔti ɛkɛ ne ala belemgbunli ne zoanle sinzavolɛ ko kɛ ɔhɔva Dwɔn ati ɔrɛla. Ɔti ɔhɔpɛle ɔ ti wɔ efiade ɛkɛ ne 28  na ɔvale ɔ ti ne ɔdole apawa nu ɔrale. Ɔvale ɔmaanle bɛlɛra ne, na bɛlɛra ne vale hɔmaanle ye mame. 29  Mekɛ mɔɔ ye ɛdoavolɛma ne dele la, bɛravale ye funli ne bɛhɔziele ye. 30  Ɛzoanvolɛma ne boɔboale bɛ nloa wɔ Gyisɛse anwo ɛkɛ na bɛhanle ninyɛne mɔɔ bɛyɛle nee mɔɔ bɛhilehilele la amuala bɛhilele ye.+ 31  Na ɔzele bɛ kɛ: “Bɛrɛla, bɛmaa yɛhɔ ɛleka mɔɔ le koonwu la na bɛlie bɛ menle ekyii.”+ Kɛmɔ ɛnee menli dɔɔnwo ɛlɛdi akɔneaba la ati, bɛannyia mekɛ bɛanlie bɛ menle na bɛali aleɛ bɔbɔ. 32  Yemɔti bɛ ngome bɛvole ɛlɛne nu kɛ bɛkɔ ɛleka bie koonwu.+ 33  Noko menli nwunle bɛ kɛ bɛlɛkɔ na menli dɔɔnwo dele, yemɔti bɛvale ɛnriandilɛ bɛvile azua ne mɔ kɔsɔɔti azo bɛvale aze bɛlimoale bɛ nyunlu. 34  Mekɛ mɔɔ ɔdwule aze la, ɔnwunle menli dɔɔnwo bie na bɛ nwo yɛle ye alɔbɔlɛ,+ ɔluakɛ ɛnee bɛle kɛ mboane mɔɔ ɛnlɛ neavolɛ la.+ Na ɔbɔle ɔ bo ɔhilehilele bɛ ninyɛne dɔɔnwo.+ 35  Mɔɔ mekɛ ne hɔle bie la, ye ɛdoavolɛma ne rale ɔ nwo ɛkɛ na bɛhanle kɛ: “Ɛke ɛmbikye sua zo yɛɛ aleɛ ɛlɛdwo.+ 36  Maa bɛhɔ, amaa bɛahola bɛahɔ azua nee namunamu mɔɔ zuozua ɛke la azo bɛahɔdɔ debie bɛali.”+ 37  Ɔbuale bɛ kɛ: “Bɛdabɛ bɛmaa bɛ debie bɛli.” Yemɔti bɛzele ye kɛ: “Ɛnee yɛhɔdɔ paano denale* 200 na yɛva yɛmaa menli ne ɛli ɔ?”+ 38  Ɔzele bɛ kɛ: “Paano nyɛ a bɛlɛ a? Bɛhɔnlea!” Bɛhɔnleanle la, bɛhanle kɛ: “Nnu yɛɛ fɛlɛ nwiɔ.”+ 39  Na ɔmaanle menli ne amuala dɛnlanle aze ekpunli ekpunli wɔ ndile ne azo.+ 40  Yemɔti bɛdɛnlɛdɛnlanle aze ekpunli ekpunli 100 nee 50. 41  Akee ɔvale paano nnu ne yɛɛ fɛlɛ nwiɔ ne, ɔnleanle anwuma na ɔyilale zolɛ.+ Na ɔbubule paano ne anu na ɔvale ɔmaanle ɛdoavolɛma ne kɛ bɛva bɛmaa menli ne, na ɔbubule fɛlɛ nwiɔ ne anu ɔmaanle bɛ muala. 42  Yemɔti bɛ muala bɛlile na bɛ ko yile, 43  na bɛsesale ɔ bo zo ahɛndɛne 12 tetɛkɛɛ mɔɔ fɛlɛ ne ɛmboka nwo a.+ 44  Bɛdabɛ mɔɔ bɛlile paano ne la le mrenyia 5,000. 45  Akee ndɛndɛ ne ala, ɔmaanle ye ɛdoavolɛma ne vole ɛlɛne nu na bɛlimoale ɔ nyunlu bɛhɔle nyevile ne anzi lɔ wɔ Bɛteseeyeda afoa nu, na yemɔ ɔnleanle ɔmaanle menli ne hɔle.+ 46  Mɔɔ ɔ nee bɛ lile nrɛlaleɛ wiele la, ɔhɔle boka bie azo ɔhɔyɛle asɔne.+ 47  Mɔɔ ɔdwule nɔsolɛ nu la, ɛnee ɛlɛne ne wɔ nyevile ne avinli, na yeha ɔ ngome wɔ filezo.+ 48  Yemɔti mekɛ mɔɔ ɔnwunle kɛ bɛ nwo ɛhyele bɛ ɔluakɛ anwoma ne ɛlɛbɔ atia bɛ la, ɔluale nyevile ne anye ɔrale bɛ nwo ɛkɛ kɛyɛ aleɛbahye ne;* na ɔyɛle kɛ ɔse bɛ nwo. 49  Bɛnwunle kɛ ɔlua nyevile ne anye la, bɛhanle kɛ: “Debie ɛzulolɛ boni ɛne!” Na bɛdeɛdeanle nu. 50  Ɔluakɛ bɛ muala bɛnwunle ye na bɛ ahonle dule. Na ɛkɛ ne ala ɔhanle ɔhilele bɛ kɛ: “Bɛnyia akɛnrasesebɛ! Medame ɔ; bɛmmasulo.”+ 51  Akee ɔvole ɛlɛne ne anu, na anwoma ne gyakyile ɛdulɛ. Ɛhye yɛle bɛ nwanwane kpole, 52  ɔluakɛ ɛnee bɛtɛtele paano ne anwo edwɛkɛ ne abo, yɛɛ bɛdwenle nwo a bɛnde ɔ bo. 53  Mekɛ mɔɔ bɛdwule aze la, bɛrale Gɛnɛzalɛte na bɛhendanle ɛlɛne ne wɔ ɛkɛ ne afoa nu.+ 54  Noko bɛvi ɛlɛne ne anu bɛdwule aze ala la yɛɛ menli nwunle ye a. 55  Bɛnriandile bɛwolole maanzinli ne anu amuala bɛhɔzoale wuliravolɛma wɔ ɛkpa nu bɛhɔle ɛleka biala mɔɔ bɛkɛde kɛ ɔwɔ la. 56  Na namule anzɛɛ sua anzɛɛ gua biala mɔɔ ɔbahɔ zo la, bɛfa menli mɔɔ ɛnde kpɔkɛ la bɛfinde gua zo, na bɛzɛlɛle ye kɛ ɔmaa bɛva bɛ sa bɛha ye tɛladeɛ aguzo ne anloa ala.+ Na bɛdabɛ mɔɔ bɛvale bɛ sa bɛhanle ye la amuala dele kpɔkɛ.

Ɔbodwɛkɛ

Giliki aneɛ nu, “kɔbele.”
Giliki aneɛ nu, “bɛmmawula adɛladeɛ nwiɔ.”
Anzɛɛ “ɔ nee bɛ de ɛkponle ne anwo.”
Anzɛɛ “bɛdabɛ mɔɔ bɛdede ɛkponle ne anwo la ati.”
Giliki aneɛ nu, “kɛyɛ nɔsolɛ ɛzinzalɛ mɔɔ tɔ zo nna la.” Ɛhye kile, kɛyɛ aleɛbahye dɔne nsa kɔdwu nwonlomɔ dɔne nsia.