KAPITALI 4
“Ornikkat uangattaaq ornissavara”
1, 2. (a) Ruthip No’omillu angalanerat aliasunnerannullu pissutaasut oqaluttuarikkit. (b) Sooq Ruthip No’omillu angalanertik assigiinngitsumik isumaqarfigaat?
RUTHIP No’omi Moabip narsartaani anorsaartumi aqqusinikkut ingerlaqatigaa. Nuna isorartungaarmat arnat taakku kisimiillutik pisuttut takuneqarpiarsinnaanngillat. Takorlooruk Ruthip ualikkut seqineq appasinnerulermat sakini qiviaraa unnuiffissarsiornissamullu piffissanngornersoq eqqarsaatigilerlugu. Ruthip No’omi asangaarpaa isumassorniarlugulu qanorluunniit iliuuseqarusulluni.
2 Marluullutik aliasupput. No’omi ukiorpassuarni uillarnerusimavoq, qanittukkulli asasani, ernini marluk Kiljoni Maklonilu, toqukkut annaasani aliasuutigai. Ruthillu uigigaluami Maklonip toqunera aliasuutigaa. No’omi Ruthilu Israelimi illoqarfimmut Betlehemimut angalaqatigiikkaluarlutik angalanertik assigiinngitsumik isumaqarfigaat. No’omi angerlarpoq. Ruthi ilaquttaminik, nunaminik sungiusimasaminillu – ilaatigut nunaqqatimi guutiinik – qimatsilluni nunamut nalusaminut aallarpoq. – Ruthi 1:3-6 atuakkit.
3. Ruthimik uppernikkut ilaarsinissatsinnut apeqqutit suut iluaqutigissavavut?
3 Arnap inuusuttup inuunerminik allannguerujussuarnissaminut suna pissutigaa? Ruthip allaanerusumik inooriaaseqalernissaminut No’omimillu isumassuinissaminut suna nakussatsissutigisinnaavaa? Taakkua akissutissarsiorneranni Ruthi Moabikkuusoq uppernikkut assigiinngitsorpassuartigut ilaarsinnaallugu paasissavarput. (Aamma takuuk ungalusaq “Torrallataq naatsoq”). Siullermik arnat taakku marluk sooq Betlehemimut taama ungasitsigisumut angalanersut sammeriartigu.
Ilaqutariit alianartunik nalaataqarput
4, 5. (a) Sooq No’omip ilaqutai Moabimut nuuppat? (b) No’omi Moabimi sunik unamminiagaqarpa?
4 Ruthi Moabimi, nunami anginngitsumi Immap Uumaatsup kangianiittumi, peroriartorpoq. Nuna qatsissuuvoq orpeqarpianngitsoq qoororpassualik. Israelimi kaannersuaqaraluartoq Moabip Ruth 1:1.
narsartai naggorissuusarput. Kaannersuaqarneralu pissutigalugu Ruthip Makloni ilaqutaalu attaveqarfigilerpai. –5 Israelimi kaannersuaq pissutigalugu No’omip uia, Elimeleki, aalajangerpoq nuliani erninilu marluk ilagalugit nunani qimallugu Moabimi takornartatut nunassinniarluni. Israelikkut Jehovap sumiiffittut illernartutut toqqagaanut pallorfiginnikkiartortartussaammata ilaqutaasut tamarmik nuunnertik uppernikkut unamminiarnartissimassavaat. (5 Mos 16:16, 17) No’omi upperluartuaraluarluni uini toqummat aliasungaarpoq. – Ruth 1:2, 3.
6, 7. (a) Sooq No’omip ernermi Moabikkut arnartaannik nuliarnerat ernumassutigisimassavaa? (b) Sooq No’omip ukussaminik pinneriaasia nersornarpa?
6 Kingusinnerusukkut ernini Moabikkut arnartaannik nuliarmata immaqa No’omi aliasunnerulerpoq. (Ruth 1:4) Nalunngilaa inuiaqatimi siuaasaat Aaperaat ernini Iisaaq inuiaqatiminik, Jehovamik pallorfiginnittunik, nuliarniassammat iliuuseqangaartoq. (1 Mos 24:3, 4) Kingusinnerusukkut Guutip innuttai guutipilussiuleqinammata Mosesip inatsisaani peqqussutigineqarpoq Israelikkut ernitik panitillu takornartanik aappartaartittassanngikkaat. – 5 Mos 7:3, 4.
7 Taamaattorli Makloni Kiljonilu Moabikkut arnartaannik nuliarput. No’omip immaqa tamanna ernumalissutigaa pakatsissutigalugulu, qularnanngitsumilli ukussani Ruthi Orpalu inussiarnersumik asannittumillu pisarpai. Immaqa Jehovamik pallorfiginnilerumaarnerat neriuutigaa. Qanorluunniit pisoqarsimagaluarpat Ruthip Orpallu No’omi asavaat. Attaveqaqatigiilluarnertik alianartunik nalaataqarnerminni iluaqutigaat. Arnat inuusuttut suli meerartaarnatik uillarninngorput. – Ruth 1:5.
8. Ruthip Jehovamut qaninnerulerneranut suut pissutaaqataagunarpat?
8 Ruthip alianartunik atugaqarnermini upperisarsiornikkut tunuliaquttani iluaqutigaa? Ilimananngilaq. Moabikkut guuterpassuaqarput, Kemoshilu taakkua pingaarnersaraat. (4 Mos 21:29) Soqqusaannerit amiilaarnartut, soorlu meeqqanik pilliisarneq, taamanikkut nalinginnaasut aamma Moabikkut upperisarsiornerminni iliuuserisarunarpaat. Ruthip Israelikkut Guutiat asannittoq nallittuisorlu, Jehova, pillugu Maklonimit No’omimilluunniit ilikkagai qularnanngitsumik sungiusimasaanit allaanerulluinnarput. Jehova asannilluni, qunusiarinninnani, naalakkersuivoq. (5 Mosesi 6:5 atuaruk). Ruthip immaqa toqukkut annaasaqarnini No’omimut qaninnerulissutigalugulu Guuti Ajugaqanngitsoq, Jehova, taassumalu suliai alutornartut aamma asannittumik nallittuisumillu innuttaminik pinnittarnera pillugit arnaq utoqqaq oqaluttuartillugu tusarnaarnissaminut kajumississutigisimassavaa.
9-11. (a) No’omi, Ruthi Orpalu suniarlutik aalajangerpat? (b) No’omip, Ruthip Orpallu nalaataannit alianartunit suut paasivavut?
Ruth 1:6.
9 No’omi nunagisani pillugu tusagaqarusungaarpoq. Taamaalluni, immaqa niuertumit angalasartumit, tusarpaa Israelimi kaannersuaqarunnaartoq. Jehovap innuttani isumassulersimavai. Betlehemi taaguutiminut, ‘timiusaqarfimmik’ isumaqartumut, naapertuuteqqilerpoq. No’omi angerlarniarluni aalajangerpoq. –10 Ruthi Orpalu sussappat? (Ruth 1:7) Uillarninngornermik kingorna No’omimut qaninnerulerput. No’omip inussiarnernera Jehovamullu upperluarnera pissutigalugit ingammik Ruthi No’omimut atanerulerpoq. Uillarnerit pingasut Judap tungaanut aallarput.
11 Ruthi pillugu oqaluttuamit erserpoq inuit ajunngitsut ajortullu tamarmik alianartunik nalaataqartarlutillu toqukkut annaasaqartartut. (Oqal 9:2; Jaak 4:13, 14) Aamma paasivarput toqukkut annaasaqarnermik aliasuutiginninnermi allanut – ingammik inunnut Jehovamut, Guutimut No’omip pallorfigisaanut, oqqiffissarsiortartunut – tuppallersaqqusarutta silatusaassalluta. – Uss 17:17.
Ruthip ilumoorfiginnilluni asanninnera
12, 13. Sooq Ruthip Orpallu nunagisaminnut uternissaat No’omip kissaatigaa, arnallu inuusuttut aallaqqaammut qanoq oqarpat?
12 Moabi ungasilliartortillugu No’omi ernumalerpoq. Arnat inuusuttut marluk ilagisami imminut ernerminullu asanninnermik ersersitsisimanerat eqqarsaatigaa. Taakkua nanertuuteqarnerulernerannut pissutaasinnaanini sapingajappaa. Nunagisartik qimallugu aallaqatigippanni Betlehemimi qanoq ajunngitsuliorfigisinnaagamigit?
13 Naggataatigut No’omip ima oqarfigai: “Tassa uterniaritsi anaanassi illuinut angerlarlusi! Qanortoq Naalakkap ajunngitsuliorfigilisi soorlu ilissi toqusortakka uangalu isumagisimagitsigut.” Aamma oqaatigaa ueqaleqqinnermikkut Jehovamit pilluaqquneqarumaarnerat neriuutigalugu. “Taava inuulluaqqullugit kunippai; taakkuli qissaserput.” Paasinarpoq Ruthip Orpallu arnaq inussiarningaartoq namminissarsiunngitsorlu qanitarilersimammassuk. Ruth 1:8-10.
Aalajangersimarpalullutik ima oqarput: “Inuiaqatinnut uteqatigissavatsigit.” –14, 15. (a) Orpap suut uterfigai? (b) No’omip Ruthi uteqqullugu qanoq kimigiiserfigaa?
14 No’omili akuersiinnarumanngilaq. Ilungersorluni oqarfigai isumaginnissinnaasumik ueqannginnami, katissinnaasaannik erneqannginnami kateqqinnissanilu ilimananngimmat Israelimut pigunik ikiorsinnaanagit. Aamma oqarfigai taakkuninnga isumassuisinnaannginnini annikilliuutigalugu. No’omip suna pineraa Orpap paasivaa. Ilaqutai, anaanaa angerlarsimaffialu Moabimiipput. Moabimi najugaqarneq ajornannginnerussaaq. Taamaattumik sakini inuulluaqqullugu kuneriarlugu Orpa aliasoqaluni angerlarpoq. – Ruth 1:11-14.
15 Ruthimi? No’omip tunngavilersuutai aamma taassumunnga atuupput. Oqaluttuarli ima nangippoq: “Ruthi sakiminit qimagukkumanngilaq.” Immaqa No’omip aqqusinikkut pisutsilluni Ruthi tunumini pisuttoq malugileramiuk ima oqarfigaa: “Takuat ukuaqatit inuiaqatiminut guutiminullu utertoq. Ukuaqatit ilaginiaruk!” (Ruth 1:15) No’omip oqaasii paasissutissanik pingaarutilinnik ersersitsipput. Orpa inuiaqatiminut utiinnarnani aamma ‘guutiminut’ uterpoq. Kemoshimik guutipilunnillu allanik pallorfiginninnini naammagaa. Ruthi aamma taamatut isumaqarpa?
16-18. (a) Ruthip ilumoorfiginnilluni asanninneq qanoq ersersippaa? (b) Ilumoorfiginnilluni asanninnermut tunngatillugu Ruthi qanoq ilinniarfigisinnaavarput? (Aamma arnat marluk assiliartaat takukkit).
16 Ruthip aqqusinermi tassani inoqanngitsumi No’omi oqaloqatigitillugu suniarnerluni qularinngilluinnarpaa. No’omi Ruth 1:16, 17.
taassumalu Guuti kiffartorfigisaa asagamigit ima oqarpoq: “Ilinnit qimagunnissannut angerlarnissannullu kimigiiserfigeqinanga. Ornikkat uangattaaq ornissavara, najugariligassannilu najugaqassaanga. Inuiaqatitit uangattaaq inuiaqatigissavakka, illillu Guutit uangattaaq Guutigissavara. Illit toquffissanni toqujumavunga tassanilu ilisaajumallunga. Naalakkap pillaqattaartuarilinga ilinnit avissaassagaluaruma, toqummi kisimi avissaartissinnaavaatigut!” –17 Ruthip oqaasii maluginiarnangaaramik ukiut 3.000-t matuma siorna toqoreeraluartoq ilisimaneqarluarput. Pissuserineqartussamik erlinnartumik – ilumoorfiginnilluni asanninnermik – ersersitsilluarput. Ruthip asanningaarami ilumoorfiginningaaramilu No’omi sumukaraluarpalluunniit ilagerusuppaa. Toqu taamaallaat avissaassutigisinnaavaat. Ruthi Moabimi sungiusimasaminik tamanik, allaat Moabikkut guutiinik, qimatseriaannaagami No’omip inuiaqataanik inuiaqateqalerusuppoq. Orpa assiginagu Ruthi uummatikkut iluunngarluni oqarsinnaavoq No’omip Guutia, Jehova, Guutigilerusullugu.
18 Taava marluinnaallutik Betlehemimut aqqut atuarlugu ingerlaqqilerput. Angalanerup sapaatip-akunneranik ataatsimik sivisussuseqarnera missingerneqarsimavoq. Qularnanngitsumik aliasunnerminni tuppallersaqatigiittarput.
19. Ilumoorluni asanninnermut tunngatillugu Ruthi qanoq ilaarsinnaavar-put?
19 Ullumikkut silarsuarmi matumani inuppassuit aliasuuteqartarput. Nalitsinni, ‘ullunik atugarliungaarfiusunik’ Biibilimi taaneqartuni, tamatta annaasaqarnerit aliasunnerillu assigiinngitsut misigisarpavut. (2 Tim 3:1) Taamaattumik Ruthip pissuseq ersersitaa aatsaat taama pingaaruteqartigaaq. Ilumoorfiginnilluni asanninneq soraanngisaannartoq silarsuarmi matumani ajorsiartuinnartumi ajunngitsuliornissamut iluaqutaangaartarpoq. Tamanna aappariinnermi, ilaqutariittut inuunermi, ikinngutinut attaveqarnermi kristumiullu ilagiivini pisariaqartipparput. (1 Johannesi 4:7, 8, 20 atuakkit). Asanninneq taama ittoq ineriartortikkaangatsigu Ruthip maligassiuilluarnera ilaartarparput.
Ruthi No’omilu Betlehemimi
20-22. (a) No’omi Moabimit uterami qanoq ippa? (b) No’omi atugarliornerminut tunngatillugu qanoq kukkusumik isummerpa? (Aamma takuuk Jaaku 1:13).
20 Soorunami ilumoorfiginnilluni asanninnerarneq ilumoorfiginnilluni asannittuliornermit allaanerulluinnarpoq. Ruthi ilumoorfiginnilluni
asanninnermik No’omimuinnaanngitsoq kisianni aamma Guutimisut toqqakkaminut, Jehovamut, ersersitsinissamut periarfissaqarpoq.21 Arnat marluk taakku kiisami Betlehemimut, illoqarfeeqqamut Jerusalemimit kujammut 10 kilometerit missiliorlugit ungasitsigisumiittumut, apuupput. No’omi ilaqutaalu illoqarfeeqqami tassani nuimasuusimagunaramik uternerat kikkunnit tamanit eqqartorneqarpoq. Arnat takugaangamikku ima oqartarput: “Arraa, ilumut taannaanerluni No’omi?” Moabimiinnermini assut allanngorsimavoq; ukiorpassuarni atugarliorsimanera aliasussimaneralu isikkuatigut timaatigullu takuneqarsinnaavoq. – Ruth 1:19.
22 No’omip ilaquttani sanilerisimasanilu narrutsaqqangaarnerminik oqaluttuuppai. Allaat misigivoq No’omimik, ‘inequnartumik’ imaluunniit ‘inussiarnersumik’ isumaqartumik, ateqarunnaarluni Maramik, ‘narrutsassimasumik’ isumaqartumik, taaneqartariaqarluni. No’ominnguakkuluk! Jobitut isummerpoq Jehovap Guutip atugarliortikkaani. – Ruth 1:20, 21; Job 2:10; 13:24-26.
23. Ruthip suna eqqarsaatigilerpaa, Mosesillu inatsisaani piitsunut qanoq aalajangersagaqarpa? (Aamma quppernerup ataatungaani ilanngussaq takuuk).
23 Betlehemimi inuunerminnik sungiussiartortillutik Ruthip qanoq pitsaanerpaamik imminut pilersorsinnaanerluni No’omimillu pilersuisinnaanerluni eqqarsaatigilerpaa. Paasivaa Inatsisini Jehovap Israelikkunnut tunniussaani piitsunut asannittumik aalajangersagaqartoq. Piitsut katersuiffiup nalaani karrit katersuisunit qaangiinnarneqarsimasut karreqarfiillu killinganniittut katersorsinnaavaat. * – 3 Mos 19:9, 10; 5 Mos 24:19-21.
24, 25. Ruthi nalaatsornikkut Boazip narsaataanut pigami sua, katersuinerlu qanoq ittarpa?
24 Suaasiassanik katersuiffiup, nalitsinni qaammatisiutit naapertorlugit apriilip, nalaani Ruthi narsaatinukarpoq paasiniarlugu Ruth 1:22-2:3, 7.
sorlermi katersuisinnaanerluni. Nalaatsornikkut angutip Boazimik atillip pisuup nunaatillip, No’omip uigigaluata Elimelekip ilaqutaata, narsaataanut pivoq. Inatsisit naapertorlugit katersuisinnaatitaanini taamaattussaannartut isiginnginnamiuk katersuisut pisortaat inuusuttoq aperaa katersuisinnaanerluni. Akuerimmani Ruthi ingerlaannaq sulilerpoq. –25 Takorlooruk Ruthip katersuisut malikkai. Killuummik ujaraasumik suaasiassanik agguinerminni nakkaasaat qaangiinnagaalluunniit peqilluni katersoriarlugit kanaartai qilersortarpai karrertaajaaffissamukaattarlugillu. Taamatut sulineq pisariullunilu tamaviaarnarlunilu ualiartornerani artornarnerulertarpoq. Ruthili suliuarpoq taamaallaallu qaamigut kiagunnini allarterniaraangamiuk taqussaniluunniit neriniaraangamigit unittarluni.
26, 27. Boazi inuttut qanoq ittuua, Ruthimillu qanoq pinnittarpa?
26 Ruthi malugineqarnissani neriuutiginngikkaluarlugu naatsorsuutiginngikkaluarlugulu maluginiarneqarpoq. Boazip takugamiuk katersuisut pisortaat inuusuttoq arnap taassuma kinaaneranik aperaa. Boazip upperluartup sulisuni – ullormusiallit allaallu takornartat – ima oqarfigalugit ilassisarpai: ‘Jehovap najorlisi!’ Ilassisaalu aamma taamatut akisarput. Boazip, angutip utoqqaap Jehovamik asannittup, Ruthi ataatatut soqutiginninnermik ersersitsivigaa. – Ruth 2:4-7.
27 Boazip Ruthi ‘panimminik’ taariarlugu narsaatimini katersuisaqqullugu angutinillu katersuisunit ajortumik pineqannginniassammat kiffaminik arnanik peqateqartaqqullugu siunnersorpaa. Ulloqeqqanut nerisassaqartarnissaa isumagaa. (Ruthi 2:8, 9, 14 atuakkit). Tamatumali saniatigut nersualaarlugulu tuppallersarpaa. Qanoq?
28, 29. (a) Ruthi qanoq tusaamaneqarpa? (b) Ruthitut Jehovamut qanoq oqqiffissarsiorsinnaavit?
28 Inussiarnersumik pineqartarnerminut suna pissutaanersoq Ruthip apeqqutigimmagu Boazi akivoq Ruthip sakiminut, No’omimut, iliuuserisimasarpassui tusarsimallugit. No’omip Ruthi asasani Betlehemimi arnat akornanni unnersiutigisarunaramiuk Ruthi pillugu Boazi tusagaqarsimassaaq. Aamma nalunngilaa Ruthi Jehovamik pallorfiginnilersimasoq, imami oqarami: “Naalakkap akilerilisittoq qanoq iliorsimanitit pillugit. Qanortoq Naalakkap Israelikkut Guutiata naammattumik akissarsitikkilisit maanga ornissimaganni suluisa ataanni oqqiffissarsiumallutit!” – Ruth 2:12.
29 Ruthip taamatut oqarfigineqarnini tuppallersaatigingaarsimassavaa! Timmiaaqqap anaanaminut illersortissarsiortarneratut Jehovap Guutip suluisa ataanni oqqiffissarsinissani aalajangiusimavaa. Toqqissisimalersitsinera pillugu Boazi qutsavigereerlugu Ruthi unnunnissaata tungaanut sulivoq. – Ruth 2:13, 17.
30, 31. Sulinermut, qujamasunnermut ilumoorfiginnillunilu asanninnermut tunngatillugu Ruthi qanoq ilinniarfigisinnaavarput?
30 Ruthi upperluni iliuuseqartoq ulluni makkunani aningaasaqarnikkut ajornartorsiorfiusuni uagutsinnut maligassaalluarpoq. Uillarnerunini pillugu allanit ikiorneqartariaqartutut misiginnginnami allanit ikiorneqaraangami qujamasuttarpoq. Asasani isumassorumallugu sivisuumik tamaviaarlunilu, allaat nikagineqartumik, suliaqarnissani kanngunartutut isiginngilaa. Isumannaatsumik sulinissaq inutsialannillu peqateqarnissaq pillugu siunnersuut pitsaasoq maleruarpaa. Pingaarnertut, puiunngisaannarpaa Ataatani illersuisartoq, Jehova Guuti, taamaallaat oqqiffissarsiffigisinnaallugu.
31 Ruthitut ilumoorfiginnilluta asanninnermik ersersitsigutta taassumalu maniguunnermik, tamaviaarluni sulinermik Jehovamillu ilisarisimannilernermik qujamasuutiginninnermik maligassiuilluarnera ilaarutsigu allanut uppernikkut maligassaallualersinnaavugut. Jehovalli Ruthi No’omilu qanoq isumassorpai? Tamanna kapitalimi tulliuttumi sammissavarput.
^ par. 23 Moabimi taamaattumik inatsiseqarsimanissaa ilimananngilaq. Itsaq Kangiani Qiterlermi uillarnerit ajortumik pineqartarput. Ujarlerfissiat ilaanni ima allassimavoq: “Uillarnerup ernerminit pilersorneqarnissani isumalluutigisarpaa, erneqanngikkuni imminut inussiatut tuniniarsinnaavoq, atortittartunngorsinnaavoq toquinnarluniluunniit.”