Imarisai

Imarisai

KAPITALI 15

Guutip innuttai illersorpai

Guutip innuttai illersorpai

1-3. (a) Sooq Esterip uiminut sas­sar­nis­sani merserisimas­savaa? (b) Esteri pil­lugu apeq­qutit suut sam­mis­savavut?

ESTERI Susami il­lus­saarsuup ungaluugar­taa ilorleq qanil­liar­tor­til­lugu im­minut eq­qis­sisar­niarsarivoq. Taman­nali ajor­naatsuin­naan­ngilaq. Il­lus­saarsuaq marrat qil­laris­sak­kat atorlugit nersus­suar­nik angutivis­sanik sululin­nik, piseriar­tar­tunik løvenil­lu qat­tunersalersuk­kanik as­silialianik qalipaatigis­saar­tunik, sukanik ujaraasunik qiperuk­kanik aam­ma inuusaliarsuar­nik alutor­naqisunik kusas­sar­neqarsimavoq. Tamatumalu saniatigut Zagrosip qaq­qaasa apisimasut ungasin­ngisaan­ni il­lus­saarsuaq qat­tunermiit­toq kuus­suup Choaspesip akisut­tumik kuut­tup tungaanut alianaaqisumik isik­kiveqar­poq. Tamak­ku tamarmik angutip tas­sani najugal­lip, im­minut ‘kun­ngersuarmik’ taasar­tup, pis­saaneqangaar­neranik pulaar­tumut kimul­luun­niit eq­qaasitsisus­saap­put. Taan­nalu Esterip uigaa.

2 Kia ilimagaa ar­naq juuteq aalajaatsoq Ahasverusitut it­tumik uinis­sasoq! * Ahasverusip maligas­saal­luar­tut – soorlu Aaperaat, angut maniguul­luni Guutimit peq­quneqar­nermisut nuliaminut Saramut tusar­naar­toq – as­sigin­ngilai. (1 Mos 21:12) Esterip Guutia, Jehova, taas­sumaluun­niit inatsisai kun­ngip ilisimasaqarfigigunan­ngilai. Ahasverusil­li Perserit inatsisaat, soorlu Esterip iliuuseriniagaanik tamanik iner­teq­qutinik imaqar­tut, ilisimavai. Esterip suna iliuuserileramiuk? Inatsisit naaper­torlugit Perserit kun­ngian­nut qaaq­quneqarsimanani sas­sar­toq kinaluun­niit toqumik pil­lar­neqarsin­naavoq. Esterip qaaq­quneqarsiman­ngik­kaluarluni kun­ngi sas­sarfigiar­tor­paa. Il­lus­saarsuup ungaluugar­taanut ilorlermut qanil­liar­tor­til­luni kun­ngi is­siavis­saarsuarmini is­siasoq takusin­naal­lugu misigisimas­saaq toqusus­san­ngorluni. – Esteri 4:11; 5:1 atuakkit.

3 Sooq im­minut navianar­torsior­tip­pa? Ar­nal­lu maluginiar­nar­tup up­per­nera qanoq ilin­niarfigisin­naavar­put? Siul­lermik Esteri qanoq ilil­luni Persiami dron­ningin­ngor­toq sam­meriar­tigu.

Esterip tunuliaqutaa

4. Esteri qanoq tunuliaqutaqar­pa, aam­ma sooq il­luni Mordokaji najuler­paa?

4 Esteri iliarsuuvoq. Angajoq­qaavi pil­lugit ilisimasaqar­pian­ngilagut, nalun­ngilar­pul­li panitsik Hadas­samik – hebræerisut ‘myr­timik’, or­pik­kamik kusanar­tunik qaqor­tunik naasulim­mik, isumalim­mik – atseraat. Esteri angajoq­qaaveruk­kami il­luminit angum­mit inus­siar­nersumit, Mordokajimit, im­minit angajul­liunerungaatsiar­tumit isumagineqaler­poq. Taas­suma Esteri angerlarsimaf­fim­mini panim­misut perorsar­paa. – Est 2:5-7, 15.

Panis­siaminik tul­luusimaaruti­ginnin­nissa­mut Mordokaji pis­sutis­saqar­luarpoq

5, 6. (a) Mordokajip Esteri qanoq perorsar­paa? (b) Esteri Mordokajilu Susami qanoq inuuneqar­pat?

5 Mordokaji Esterilu Perserit il­loqarfiisa pingaar­nersaan­ni juutitut qimaasutut inuunermin­ni up­perisar­tik inatsisil­lu malitatik pis­sutigalugit nikagineqar­tarunar­put. Qular­nan­ngitsumil­li Esterip il­luni Mordokaji qanin­neruler­paa Jehova, Guuti nal­lit­tuisoq itsaq in­nut­taminik arlaleriarluni aniguisitsisoq aniguisitsiumaar­torlu, pil­lugu ilin­niar­tit­tarmani. (3 Mos 26:44, 45) Ersarip­poq Esteri Mordokajilu ataqatigiin­nerulerlutil­lu ilumoorfigeqatigiin­nerulersut.

6 Mordokaji kun­ngip kif­fai al­lat ilagalugit Susami il­lus­saarsuup isaariaani is­siasarami il­lus­saarsuarmi atorfeqarunar­poq. (Est 2:19, 21; 3:3) Esteri inuusut­tuunermini sulerisar­nersoq naluar­put, Mordokajili taas­sumalu angerlarsimaf­fia – kun­ngip il­lus­saarsuata eq­qaani kuup ungataani piitsoqarfim­miik­kunar­toq – isumagil­luar­tar­pasip­pai. Im­maqa Susami kuultimik sølvimil­lu saf­fior­tut niuer­tul­lu al­lat tuniniaaviisa akor­nan­ni pisut­tuar­nis­sani nuan­narisar­paa. Esterip tamak­ku akisuut ul­luin­narsiutigilis­sal­lugit – inuunermi al­lan­ngorluin­nar­nis­saa – takorloorsin­naan­ngilaa.

“Pinnersuuvoq”

7. Sooq Vashti dron­ningiujun­naarsin­neqar­pa, qanorlu pisoqar­tus­san­ngor­pa?

7 Taamaal­luni Susami kun­ngip inoqutaani ajor­nar­torsiutit oqal­lisigineqar­tut inuit aalas­saatigiler­paat. Ahasverusip nerisas­sat viin­nil­lu akisuut amigaatigilaar­nagit naalagar­taminik qas­simiuaar­titsinermini dron­ningimi pin­nersup, Vashtip, ar­nanik qas­simiuaar­titsisup im­minut sas­sar­tin­neqar­nis­saa peq­qus­sutigaa. Vashtili aggeruman­ngilaq. Kun­ngip nikanarsar­neqar­nini kamaatigalugu siun­nersor­tini aperai Vashti qanoq pil­lar­neqas­sasoq. Tamatumalu kingunerisaanik dron­ningiujun­naarsin­neqar­poq. Kun­ngip kif­fai nuna tamak­kerlugu niviarsianik pin­nersunik ujarliler­put; kun­ngil­lu taak­kua ilaat dron­ningis­samisut toq­qar­tus­saavaa. – Est 1:1-2:4.

8. (a) Sooq Esteri perormat Mordokaji isumakulut­tarsimas­sava? (b) Biibilimi al­laatigineqar­tutut qal­lik­kut pin­nis­sutsimut qanoq oqimaaqatigiis­sumik isigin­nit­taaseqarsin­naavugut? (Aam­ma takuuk Us­satit 31:30).

8 Takorloorsin­naavar­put Mordokajip il­luni Esteri perorami pin­nerluin­nar­toq tul­luusimaarutigigaluarlugu isumakuluutigisarsimas­sagaa. Biibilimi ima al­las­simavoq: “Niviarsiaq taan­na timigif­faaril­lunilu pin­nersuuvoq.” (Est 2:7) Biibilimi inuup pin­nersup ilisimas­suseqarlunilu maniguut­tariaqar­nera eq­qaaneqarmat pin­nis­suseq oqimaaqatigiis­sumik al­laatigineqar­poq. Inuk pin­nersoq mianersun­ngik­kuni im­minut nuan­naar­torilerlunilu makitalerlunilu al­lanik nuan­nin­ngitsunik pis­suseqalersin­naavoq. (Ussatit 11:22 atuaruk). Tamatuma ilumoor­nera up­per­narsinikuuiuk? Esterip pin­ner­nini iluaqutigis­savaa imaluun­niit makitalis­sutigis­savaa? Paasinarsiumaar­poq.

9. (a) Kun­ngip kif­faasa Esteri maluginiarmas­suk susoqar­pa, aam­ma sooq Mordokajimit avis­saar­tin­neqar­nini ar­torsaatigisimas­savaa? (b) Sooq Esterip Guutimik nalusumik uinin­nis­saa Mordokajip akueraa? (Ungalusaq takuuk).

9 Kun­ngip kif­faasa Esteri maluginiar­paat. Ujaasinermin­ni Mordokajip angerlarsimaf­fianiit­toq aavaat kuul­lu ungataaniit­tumut il­lus­saarsuarmukaal­lugu. (Est 2:8) Ataatatut panit­tul­lu at­taveqatigiik­kamik avis­saar­ner­tik ar­torsaatigingaarsimas­savaat. Mordokajip panis­siami up­pin­ngitsumut, al­laat kun­ngimut, katin­nis­saa kis­saatigisimanavian­ngilaa, pisul­li iliuuseqarfigisin­naan­ngilai. * Takorloorsin­naavar­put Esteri aaneqan­ngin­nermini Mordokajip siun­nersuutaanut tusar­naaq­qis­saar­toq. Susami il­lus­saarsuarmukaan­neqarami apeq­quter­pas­suit eq­qarsaatigai. Qanoq inuuneqalis­sava?

“Takunnittut tamarmik Esteri iluarinarteqaat”

10, 11. (a) Avatangiisit nutaat Esterimut qanoq sun­niuteqarsimasin­naagaluar­pat? (b) Mordokajip Esterimik isumas­suinini qanoq ersersip­paa?

10 Esterip inuunermini atugai al­lan­ngorluin­nar­put. “Ar­nat inuusut­tor­pas­suit” Perserit naalagaaf­fis­suan­ni nunanit as­sigiin­ngitsunit katersor­neqarsimasut ilagiler­pai. Taak­kua ileq­qui, oqaasii isigin­nit­taasiilu as­sigiin­ngitsorujus­suusimas­sap­put. Ar­nat inuusut­tut kun­ngik­kormiuni atorfilit­tamit Hegajimit nak­kutigineqarlutik ukioq ataasersuaq, ilaatigut uuliat tipigis­sut atorlugit pas­sun­neqar­nermik­kut, pin­nersun­ngorsar­neqar­tus­saap­put. (Est 2:8, 12) Ar­nat inuusut­tut ilaasa taamatut inooriaaseqaler­ner­tik perruulis­sutigalugulu pingaar­niar­tun­nguutigalugulu im­min­nut unam­milis­sutigisimas­savaat. Taman­na Esterimut qanoq sun­niuteqar­pa?

11 Mordokajip Esteri isumaalugingaar­paa. Al­las­simavoq ul­lut tamarluin­naasa Esteri qanoq in­nersoq paaserusul­lugu ar­nat il­luata silataaniit­tar­toq. (Est 2:11) Esteri pil­lugu, im­maqa il­lus­saarsuarmi kif­famit, Mordokajip tusak­kani tul­luusimaalis­sutigisimas­savai. Sooq?

12, 13. (a) Inuit Esteri qanoq isumaqarfigaat? (b) Sooq Esterip kik­kun­nik naggueqar­nerminik oqalut­tuan­ngin­nera Mordokajip nuan­naarutigisimas­savaa?

12 Hegajip Esteri iluaringaaramiuk ar­nanik arfineq-marlun­nik kif­faler­paa il­lumilu inimut pitsaaner­paamut nuutsil­lugu. Al­laat “takun­nit­tut tamarmik Esteri iluarinar­teqaat”. (Est 2:9, 15) Pin­ner­nini pis­sutigiin­narlugu iluarineqar­pa? Naamik.

Esterip nalun­ngilaa maniguun­neq ilisimas­suserlu qal­likkut pin­nissutsimit pingaarute­qarneru­ngaar­tut

13 As­sersuutigalugu “Esterip oqalut­tuarin­ngilaa inuian­nik kik­kun­nik naggueqar­nini eq­qarleriis­sor­tanul­lu kik­kun­nut ilaanini, tas­sa Mordokajip tamak­ku oqalut­tuareq­qun­ngim­magit”. (Est 2:10) Mordokajip nalun­ngin­namiuk Perserit kun­ngik­kormiui juutinik nikagin­nit­tar­tut Esteri peq­quaa juutinik naggueqar­nini oqalut­tuaris­san­ngik­kaa. Kun­ngip il­lus­saarsuaniik­kaluarluni Esterip ilisimas­suseqar­nera naalan­neralu Mordokajip tusarlugu nuan­naarutigingaarsimas­savaa.

14. Ul­lumik­kut inuusut­tut Esteri qanoq ilaarsin­naavaat?

14 Ul­lumik­kut inuusut­tut aam­ma angajoq­qaatik perorsaasutil­luun­niit uum­matik­kut nuan­naar­tis­sin­naavaat. Angajoq­qaatik ilaginagit inuit akimaniar­pasis­sut, kinguaas­siuutitigut inuunerlut­tut ajor­tul­luun­niit akor­nan­niik­kaluarlutik ajor­tumik sun­ner­tin­natik eq­qor­tulior­tar­put. Taamaalioraangamik Esterip pisimaneratut Ataatar­tik qilam­miusoq uum­matik­kut nuan­naar­tit­tar­paat. – Ussatit 27:11 atuaruk.

15, 16. (a) Esteri kun­ngimit qanoq iluarineqaler­pa? (b) Sooq Esterip pis­sutsinut nutaanut naleq­qus­sar­nis­sani unam­miniar­nar­tis­simas­savaa?

15 Esteri kun­ngimut sas­sar­tus­san­ngorami sumil­luun­niit pisariaqar­tis­sorisaminik, im­maqa pin­nersaatinik, nas­sarsin­naatitaavoq. Maniguul­lunili Hegajip eq­qaasai kisiisa nas­sar­pai. (Est 2:15) Qular­nan­ngitsumik nalun­ngilaa pin­ner­nini pis­sutigiin­narlugu kun­ngimit iluarineqalersin­naanani. Im­maqa an­neruniajuin­nini maniguun­ninilu, kun­ngik­kormiut amerlasuut pis­suserin­ngisaat, pil­lugit iluarineqar­nis­sani ilimagineruaa. Tamatumun­nga tun­ngatil­lugu ilumoor­pa?

16 Taman­na Biibilimi ima akineqar­poq: “Kun­ngip Esteri ar­nanit al­lanit tamanit asasarineruler­paa, Esterilu kun­ngimit ajun­ngisaarfigineqarlunilu asan­nit­tuliorfigineqar­poq niviarsianit al­lanit tamanit an­nerusumik. Kun­ngip niaqorutaasaq niaquanut iver­tip­paa im­minul­lu nulian­ngor­til­lugu Vashti kingoraarlugu.” (Est 2:17) Juutip inuusut­tup maniguut­tup pis­sutsinut nutaanut naleq­qus­sar­nis­sani – dron­ningin­ngor­nini, taamani nunarsuarmi kun­ngimut pis­saaneqar­ner­paamut katin­nini – unam­miniar­nar­tis­simas­savaa. Dron­ningin­ngor­nini makitalis­sutigaa? Naamerluin­naq!

17. (a) Esterip ataatarsiani qanoq naalat­tuar­paa? (b) Sooq Esterip maligas­siaa uagutsin­nut pingaaruteqar­pa?

17 Esterip ataatarsiani, Mordokaji, naalat­tuarlugulu juutiunini iser­tuut­tuar­paa. Aam­ma Mordokajip Ahasverusimik toqutsiniar­tut qulaarmagit Esterip naalal­luni Mordokajip mianersoq­qus­sutaa kun­ngimut ingerlateq­qip­paa, taamaalil­lunilu toqutsiniar­neq pin­ngitsoor­tin­neqar­poq. (Est 2:20-23) Aam­ma maniguun­nermigut naalan­nermigul­lu Guutimut up­per­nini ersersip­paa. Ul­lumik­kut inuit amerlanerit naalan­neq pingaar­tin­nagu naalas­seriil­lutil­lu pikitsitsisarmata Esterimik ilaarsinis­sar­put pingaaruteqarluin­nar­poq! Esterip pisimaneratut inuit up­perluar­tut naalan­neq pingaar­tit­tar­paat.

Esteri uppernikkut misilinneqarpoq

18. (a) Mordokajip Hamanimik seeq­qum­merfigin­nik­kuman­ngin­neranut suna pis­sutaagunar­pa? (Aam­ma qup­per­nerup ataatungaani ilan­ngus­saq takuuk). (b) Ul­lumik­kut angutit ar­nal­lu up­perluar­tut Mordokaji qanoq ilaar­tar­paat?

18 Angut Hamanimik atilik Ahasverusip il­lus­saarsuani nuimasumik atorfinitsin­neqar­poq. Kun­ngip Hamani ministeriunin­ngor­tik­kamiuk siun­nersor­titut pingaar­ner­tut atorfinitsip­paa naalagaaf­fis­suarmilu tul­lersor­timisut naalak­kersuisun­ngor­til­lugu. Kun­ngi al­laat peq­qusivoq inuit Hamani takugaangamik­ku tamatigut seeq­qum­merfigisas­sagaat. (Est 3:1-4) Peq­qus­sut taman­na Mordokajimut ajor­nar­torsiutaavoq. Guutimik ataq­qin­nin­nerminut akor­nutaan­ngip­pat aatsaat kun­ngi naalak­kusup­paa. Hamani Agagik­kuuvoq. Tas­sa Agagimit, Amalekik­kut kun­ngian­nit Guutip pruf­fiitiata Samuelip toqutaanit, kingoq­qisuugunar­poq. (1 Sam 15:33) Amalekik­kut ajungaaramik Jehovamut Israelik­kun­nul­lu akeran­ngor­put. Amalekik­kut inuiat­tut isigalugit Guutimit suujun­naarsin­neqar­tus­satut eq­qar­tuun­neqar­put. * (5 Mos 25:19) Juutiugami aalajaatsoq Mordokajip Amalekik­kuusoq seeq­qum­merfigerusun­ngilaa. Ul­loq man­na tikil­lugu angutit ar­nal­lu up­perluar­tut najoq­qutas­siaq una maleruaramik­ku inuuner­tik navianar­torsior­tit­tar­paat: “Guuti inun­nit naalat­tariaqar­neruvoq.” – ApS 5:29.

19. Hamani sorusup­pa, kun­ngilu qanoq akuersitip­paa?

19 Hamani kamangaar­poq. Mordokajil­li kisiat toqun­nis­saa naam­magin­ngilaa. Inuiaqatai tamaasa toquk­kusup­pai! Hamanip juutit ajor­tumik oqaluuserinerisigut kun­ngi akuersitip­paa. Juutinik taanagit ‘inuiat­tut tamanut siam­marsimasutut al­lanil­lu im­mik­koorlutik najugaqar­tutut’ taanerisigut kun­ngimut pingaaruteqan­ngin­nerar­pai. Al­laal­lu kun­ngip inatsisaanik maleruaaneq ajor­tutut oqaatiginerisigut pikitsitsisuunerar­pai ulorianar­torsior­titsisut. Naalagaaf­fis­suarmi juutinik toqoraanermut aningaasar­tuutit matus­suser­niarlugit aningaasar­pas­suar­nik kun­ngip erlin­nar­tuusivianut tunisiumavoq. * Oqaatigisamisut ilior­nias­sam­mat Ahasverusip as­sam­miuni naqitsit Hamanimut tun­niup­paa. – Est 3:5-10.

20, 21. (a) Hamanip peq­qus­sutaa Perserit naalagaaf­fis­suan­ni juutinut, aam­ma Mordokajimut, qanoq sun­niuteqar­pa? (b) Mordokajip Esteri qanoq qin­nuigaa?

20 Sivitsun­ngitsoq al­lak­kisar­tar­tut inuiaqatigiit juutit toqumik pil­lar­neqar­nis­saan­nik peq­qus­sut nas­sarlugu hesterlutik naalagaaf­fis­suaq tamaat angal­lavigipal­lap­paat. Takorlooruk juutit sin­nerut­tut Babylonimi aal­larus­saaq­qanermit aniguisimasut Jerusalemimik qarmarsuaqan­ngitsumik sanaq­qiil­lutik tamaviaar­tut peq­qus­sut tusaramik­ku qanoq misigisimas­sasut. Im­maqa Mordokajip peq­qus­sut amiilaar­nar­toq tusaramiuk taak­ku aam­ma Susami ikin­ngutini ilaqut­tanilu eq­qarsaatigai. Isumatsaq­qal­luni atisani alit­toriarlugit puunik atisivoq arsanil­lu niaq­quni kuerariarlugu mamiatsan­nermik il­loqarfiup qeq­qani nil­lial­luni. Hamanil­li Susami juuter­pas­suar­nik taak­kualu ikin­ngutaan­nik aliasutsitsinini soqutiginagu kun­ngi imerujooqatigaa. – Esteri 3:12-4:1 atuakkit.

21 Mordokajip nalun­ngilaa juutit an­naak­kumal­lugit iliuuseqar­tariaqarluni. Qanorli iliorsin­naagami? Mordokajip isumatsaq­qanera Esterip tusaramiuk atisanik pajutsip­paa, Mordokajili tup­pal­lersar­neqarusun­ngilaq. Im­maqa sivisuumik eq­qarsaatigaa Esterip il­lus­saarsuarmukaan­neqar­nera kun­ngimul­lu Guutimik nalusumut dron­ningin­ngor­tin­neqar­nera sooq Guutimi, Jehovap, akuerisimagaa. Maan­nali tamatumun­nga pis­sutaasoq paasiler­paa. Mordokajip oqariar­tor­titaq aq­qutigalugu dron­ningi qin­nuigaa “inuiaqatini” il­lersorlugit kun­ngimut sas­saq­qul­lugu. – Est 4:4-8.

22. Sooq Esterip uiminut kun­ngimut sas­sar­nis­sani an­nilaangatigaa? (Aam­ma qup­per­nerup ataatungaani ilan­ngus­saq takuuk).

22 Tusarlius­saq tusaramiuk Esteri an­nilaangangaalersimas­saaq. Up­per­nik­kut misilin­neqangaar­tus­san­ngor­poq. An­nilaanganera Mordokajimut akis­sutaanit erser­poq. Qaaq­qusaanani kun­ngimut sas­sar­nerup toqumik pil­lagaanermik kinguneqar­tar­nera pil­lugu Mordokaji eq­qaasip­paa. Kun­ngip kun­ngisut tigumiani kuultiusoq isaap­pagu aatsaat inatsim­mik unioq­qutitsisoq inuuin­narsin­naavoq. Vashtip aggersar­neqaraluarluni kun­ngimut sas­sarusun­ngin­nermigut nalaatai eq­qarsaatigis­sagaan­ni Esterip inuuin­nar­nis­sani naatsorsuutigisin­naavaa? Esterip kun­ngimit ul­luni 30-ni qaaq­quneqarsiman­ngin­nini pil­lugu Mordokaji oqarfigaa. Taama sivisutigisumik qaaq­quneqan­ngin­nami kun­ngimit iluarineqarun­naarsimanerluni im­maqa eq­qarsaatigaa. * – Est 4:9-11.

23. (a) Esteri up­per­nik­kut nakus­satsin­niarlugu Mordokaji qanoq oqar­pa? (b) Sooq Mordokaji maligas­saal­luar­pa?

23 Mordokajip Esteri up­per­nik­kut nakus­satsik­kumal­lugu aalajangersimal­luin­narluni akivaa. Iliuuseqan­ngip­pat juutit al­latigut aniguisin­neqarumaar­neran­nik oqarfigaa. Esterimi malersuineq aal­lar­tip­pat asat­tuun­neqar­naviarunan­ngilaq. Matumani Mordokajip Jehovamut, in­nut­tami suujun­naarsin­neqar­nis­saan­nik neriorsuutimilu eq­quutin­ngitsoor­nis­saan­nik akuersaar­navian­ngitsumut, up­perluar­nini ersersip­paa. (Jos 23:14) Taava Mordokajip Esteri ima oqarfigaa: “Nalunaqaaq, im­maqaana ul­luni mak­kunani pisut nal­liun­nis­saat siumut eq­qarsaatigereerlugu il­lit kun­ngik­kormiutut ataq­qinas­susiligaasutit.” (Est 4:12-14) Mordokaji maligas­saal­luangaarami! Guutini, Jehova, tatigil­luin­nar­paa. Uagum­mi? – Us­s 3:5, 6.

Upperluarami toqunissi siooraginngilaa

24. Esterip up­per­nini sapiitsuuninilu qanoq ersersip­pai?

24 Maan­na iliuuseqar­nis­samut pif­fis­san­ngor­poq. Esterip Mordokaji nalunaarfigaa nam­mineq iisin­ngin­niar­nermisut nunaq­qatini ul­luni pingasuni iisin­ngin­niaq­qus­sagai. Taava up­per­nini sapiitsuuninilu ersersip­pai ima oqarluni: “Toqun­neqas­saguma toqutaarian­nguarlanga!” (Est 4:15-17) Ul­luni pingasuni taak­kunani inuunermini aatsaat taama qinoqat­taar­tigisimas­saaq. Pif­fis­saq nal­lium­mat kun­ngik­kormiutut atisani kusanar­ner­paat ateriarlugit kun­ngimul­lu sas­sar­nis­saminut piareersariarluni il­lus­saarsuarmukar­poq.

Guutip in­nuttai il­lersorumal­lugit Esterip inuunini navia­nartor­siortip­paa

25. Esteri uiminut sas­sarmat pisut oqalut­tuarik­kit.

25 Kapitalip aal­laq­qaataani al­laatigineqar­tutut Esteri kun­ngip il­lus­saarsuata ungaluugar­taanut ilorlermukar­poq. An­nilaangal­luni qinoqat­taarsimas­saaq. Kaajaluisamut ilorlermut pigami Ahasverusi is­siavis­saarsuarmini is­siasoq takusin­naavaa. Im­maqa ul­lulun­nersoq ul­lugis­saar­nersorluun­niit kiinaatigut takuniarsaraa. Utaq­qisariaqarsimaguni misigisimas­saaq sivisoorujus­suarmik utaq­qil­luni. Esteri takugamiuk kun­ngi tupaal­las­simas­saaq, saamar­pasin­neruler­porli. Kun­ngisut tigumiani kuultiusoq tungaanut isaap­paa! – Est 5:1, 2.

26. Sooq kristumiut ilumoor­tut Esteritut sapiis­suseqar­tariaqar­pat, aam­ma sooq Esteri unam­miniagas­sar­pas­suaqar­pa?

26 Esteri oqaaseqar­nis­samut kun­ngimit akuerineqar­poq. Esteri Guutimut aalajaan­nermigut taas­sumalu in­nut­tai il­lersor­niarlugit inuunerminik navianar­torsior­titsinermigut Guutip in­nut­taanut tamanut up­per­nik­kut maligas­saal­luar­poq. Ul­lumik­kut kristumiut ilumoor­tut taas­sumatut maligas­saal­luar­tut pingaar­tip­paat. Jiisusi oqar­poq ajoqersuk­kami ilumoor­tut im­minut pil­liutigeriaan­naal­luni asan­nin­ner­tik ilisar­naatigiumaaraat. (Johannesi 13:34, 35 atuakkit). Asan­nin­neq taamaat­toq ersersik­kumal­lugu Esteritut sapiis­suseqar­tariaqar­pugut. Guutip in­nut­tai Esterip ul­loq taan­na il­lersor­pai, sulili unam­miniagas­sar­pas­suaqar­poq. Siun­nersor­tip iluarisaasup, Hamanip, peq­qusersusaar­tuunera pil­lugu kun­ngi qanoq qularun­naarsis­sin­naavaa? In­nut­tani aniguisin­niarlugit qanoq ikiorsin­naavai? Apeq­qutit taak­ku kapitalimi tul­liut­tumi sam­mis­savavut.

^ par. 2 Ahasverusi tas­saasorineqar­tar­poq Xerxesi I, angut 496-imi Kr.in.si. Perserit naalagaaf­fis­suan­ni naalak­kersuilersoq.

^ par. 9 Takuuk kapitali 16-imi ungalusaq “Esteri pil­lugu apeq­qutit”.

^ par. 18 Amalekik­kut “sin­neri” kun­ngip Hizkijap nalaani suujun­naarsin­neqarmata Hamani amiak­kutuaasut ilagigunar­paat. – 1 Nal 4:43.

^ par. 19 Hamanip sølvit talentit 10.000-t, nalitsin­ni koruunit 1 mil­liardit sin­nerlugit nalil­lit, neqeroorutigai. Ahasverusi Xerxesiusimaguni I Hamanip aningaasat neqeroorutigisai iluatigisimas­savai. Xerxesip Grækenlandimut sorsun­neq sivisuumik pilersaarusiuk­kani piviusun­ngor­tis­saguniuk aningaasar­pas­suit ator­tariaqas­savai. Sorsun­nermili tamatumani ajorsar­titaavoq.

^ par. 22 Xerxesi I isumaminik al­lan­ngor­titsiasutut kamajasutul­lu ilisimaneqar­poq. Xerxesip Grækenlandimut sorsun­nera grækerip oqalut­tuarisaanermik ilisimatuup Herodotip al­laatigaa. As­sersuutigalugu ikerasam­mi Hel­lespontimi umiarsuit ikaar­tarfit­tut atorumal­lugit sanileriiaarlugit inis­sin­neqar­nis­saat kun­ngip peq­qus­sutigaa. Anorersuarmit avis­saar­tin­neqarmata Xerxesi peq­qusivoq ingeniørit niaquer­neqas­sasut al­laal­lu nalunaarut narrunarsaataasoq nipituumik atuaatigalugu Hel­lesponti anaalerlugu “pil­lar­neqas­sasoq”. Sorsun­nermi tamatumani angutip pisuup er­nermi sak­kutuun­ngun­ngin­nis­saa qin­nutigim­magu Xerxesip angutip er­nera qeq­qatigut averiarlugu timaa mianersoq­qus­sutitut nivin­ngar­paa.