Julani

VO ACHINYAMATA AFUMBA

Kumbi Ndingachita Wuli Asani Ndaswa Marangu ngo Apapi Ŵangu Akuŵika?

Kumbi Ndingachita Wuli Asani Ndaswa Marangu ngo Apapi Ŵangu Akuŵika?

 Pafufupi mabanja ngosi nge ndi marangu ngo akuŵika. Panyaki marangu ngenanga ngangaŵa ngakukwaskana ndi nyengu yo weyosi wakhumbikiya kufika pa nyumba, nyengu yo munthu watenere kumaliya pa vipangizu va mazuŵa nganu kweniso mo watenere kuchitiya vinthu ndi anyaki.

 Kumbi mungachita wuli asani mwaleka kuvwiya dangu lo apapi ŵinu akuŵika? Mungasintha cha vo vachitika kweni mungachita chinthu chinyaki cho chingawovya kuti suzgu yileki kukuwa. Nkhani iyi yilongongi mo mungachitiya venivi.

 Vo mutenere cha kuchita

  •   Asani apapi ŵinu aleka kuziŵa kuti mwaswa dangu, mungayeseka kuti mubisi vo mwachita.

  •   Asani aziŵa kuti mwaswa dangu, mungayeseka kuti mukambi vifukwa vakujiŵikiya kuvuli pamwenga kumba mulandu munthu munyaki.

 Nthowa zosi zenizi ziheni. Chifukwa wuli? Chifukwa kubisa vo mwachita pamwenga kupereka vifukwa vakujiŵikiya kuvuli kulongo kuti mwe ambula kukhwima. Ndipu venivi vitovya ŵaka apapi ŵinu kuziŵa kuti mwechendafiki pa kukhwima.

 “Kukamba boza nkhwamampha cha. Chifukwa mukuluta kwa nyengu apapi ŵinu aziŵengi vo munguchita ndipu chilangu cho angakupaskani chingaŵa chakuŵaŵa ukongwa kuluska asani munguŵakambiya pakwamba vo munguchita.”—Diana.

 Nthowa yo yingakuwovyani

  •   Mukambengi vo mwachita. Bayibolu likamba kuti: “Munthu yo wabisa maubudi ngaki, vinthu vimuyendiyengi umampha cha.” (Nthanthi 28:13) Apapi ŵinu aziŵa kuti mungaleka cha kunangisapu vinthu vinyaki. Kweni akhumba kuti muchitengi vinthu mwauneneska.

     “Apapi ŵinu angakugowokiyani asani mutiŵakambiya uneneska. Asani mukamba uneneska, apapi ŵinu akugomezgeningi ukongwa.”—Olivia.

  •   Mupepesengi. Bayibolu likamba kuti: “Muchitiyanengi vinthu mwakujiyuyuwa.” (1 Peturo 5:5) Munthu wakhumbika kujiyuyuwa kuti ‘wapepesi’ kwambula kukamba vifukwa vakujiŵikiya kuvuli.

     “Munthu yo nyengu zosi waja ndi vifukwa vakujiŵikiya kuvuli, kamana ndi kamana njuŵi yaki yileka kumususka. Ndipu pavuli paki waleka kujimba mulandu asani wachita chinthu chiheni.”—Heather.

  •    Muzomerengi kulangika. Bayibolu likamba kuti: “Vwisiyani ulongozgi.” (Nthanthi 8:33) Mungadandawulanga cha ndipu muzomerengi chilangu chechosi cho apapi ŵinu angakupaskani.

     “Asani mudandawula ukongwa chifukwa cha chilangu cho akupaskani, vinthu vinganangika ukongwa. Saniyani nthowa yo mungakoliyana ndi vinthu vo akukanizani ndipu mungaŵanawaniyanga vo mwataya cha.”—Jason.

  •   Muchitengi vinthu vo vingawovya kuti apapi ayambi so kukugomezgani. Bayibolu likamba kuti: “Muzuwi umunthu wakali wo ukoliyana ndi mijalidu yinu yakali.” (Aefeso 4:22) Yambani so kusankha vinthu umampha ndi chilatu chakuti apapi ŵinu ayambi so kukugomezgani.

     “Asani nyengu zosi musankha umampha vinthu ndi kulongo apapi ŵinu kuti muwelezengepu so cha vo mungunangisa, ayambengi so kukugomezgani.”—Karen.

 VO VINGAKUWOVYANI: Muchitengi vinandi kuluska ŵaka vo apapi ŵinu angakupemphani ndi chilatu chakuti akugomezgeningi. Mwakuyeruzgiyapu, nyengu yinyaki asani mwazituwapu panyumba, mungaŵambiya foni apapi ŵinu ya kuŵaziŵisa kuti muweku. Venivi vingaŵawovya kuvwisa kuti mukhumba kuti ayambi so kukugomezgani.