Skip to content

ʻEKE ʻE HE TOʻUTUPÚ

Ko e Hā ʻOku Ou Faʻa Leaʻaki Ai ʻa e Meʻa ʻOku Halá?

Ko e Hā ʻOku Ou Faʻa Leaʻaki Ai ʻa e Meʻa ʻOku Halá?

 “ʻI he taimi ʻe niʻihi ʻoku lava ke u mapuleʻi hoku ʻeleló, ka ko e taimi ʻe niʻihi ʻoku hangē ia ʻoku ou lēlea taʻeʻuto pē au ia!”​​—James.

 “ʻI he taimi ʻoku ou manavasiʻi aí ʻoku ou lea taʻefakakaukauʻi, pea ʻi he taimi ʻoku ou fiemālie aí ʻoku ʻikai toe taʻofi ʻeku leá ʻaʻaku. Ko ia ai, ko hono moʻoní, ʻoku ʻikai pē ke tonu ha meʻa ia.”​​—Marie.

 ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú: “Ko e ʻeleló . . . ko ha afi” pea, “He kiʻi afi siʻisiʻi ē ʻoku lava ke vela ʻo puho ai ha fuʻu vaotā!” (Sēmisi 3:​5, 6) ʻOkú ke faʻa tō ki ha faingataʻa koeʻuhí ko hoʻo ngaahi leá? Kapau ko ia, ʻe lava ke tokoniʻi koe ʻe he kupu ko ení.

 Ko e hā ʻoku ou leaʻaki ai ʻa e meʻa ʻoku halá?

 Taʻehaohaoá. ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú: “Ko e kotoa ʻo kitautolú ʻoku tau tūkia ʻo tā-tuʻo-lahi. Kapau ʻoku ʻi ai ha taha ʻoku ʻikai ke tūkia ʻi he leá, ko ha tangata haohaoa ia.” (Sēmisi 3:2) Ko e vaivaiʻanga fakaetangatá ʻoku ʻikai ngata pē ʻene ʻai kitautolu ke tau hehema ke tūkia ʻi heʻetau laká kae pehē foki ke tau leaʻaki ʻa e ngaahi meʻa ʻoku halá ʻi he taimi ʻoku tau talanoa aí.

 “Koeʻuhí ʻoku taʻehaohaoa hoku foʻi ʻutó pea ʻoku taʻehaohaoa mo hoku ʻeleló, ko ha meʻa fakavalevale ia ke u pehē ʻoku ou mapuleʻi haohaoa kinaua.”​​—Anna.

 Ngutu fakamatala. ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú: “ʻI he lahi ʻa e leá, heʻikai lava ke hao ai mei he laka halá.” (Palōveepi 10:19) Ko e kakai ngutu fakamatalá​—pea siʻi ʻenau fanongó​—ʻoku ngalingali ange ke nau fakaʻitaʻi ʻa e niʻihi kehé ʻaki ʻenau leaʻaki ʻa e meʻa ʻoku halá.

 “Ko e kakai ʻatamai lelei tahá ʻa e faʻahinga ʻoku ʻikai ke nau faʻafaʻa leá. Ko Sīsū ʻa e tokotaha ʻatamaiʻia taha kuo faifai ange pea ʻaʻeva ʻi he māmani ko ení, pea neongo ia ʻi he taimi ʻe niʻihi naʻá ne hanganaki fakalongolongo.”​​—Julia.

 Lea fulihi. ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú: “Ko e lea taʻefakakaukaú ʻoku hangē ia ko hano hokohokaʻi ʻe ha heletaá.” (Palōveepi 12:18) Ko e fakatātā ʻe taha ʻo e lea taʻefakakaukauʻí ko e lea fulihí​—ko e ngaahi lea oʻo ʻoku fakataumuʻa ke ne tuku hifoʻi ʻa e niʻihi kehé. Ko e kakai ʻoku nau lea fulihí ʻoku nau pehē nai, “Ko ʻeku fakakata pē ʻaʻaku!” Ka ko hono fakangalivaleʻi ʻa e niʻihi kehé ʻoku ʻikai ko ha meʻa ia ke fai ai ha kata. ʻOku tala mai ʻe he Tohi Tapú ke tau huʻi atu ʻa e “laukoví, pea pehē foki ki he meʻa fakatupu maumau kotoa pē.”​​—ʻEfesō 4:31.

 “ʻOku vave ʻaupito ʻeku fakakaukaú, pea ʻoku ou saiʻia ke u fakakata​—ko e ongo ʻulungaanga ia ʻoku taki atu ki he lea fulihí, ʻa ia ʻokú ne faʻa ʻai au ke u tō ki he faingataʻá.”​​—Oksana.

Ko e taimi pē ʻokú ke leaʻaki ai ha meʻa, heʻikai lava ke ke toe fakafoki ia ʻo tatau pē mo e ʻikai lava ke ke fakafoki ʻa e meʻi kilimi fufulu nifó ki he foʻi kilimí

 Fakalalataʻi ʻa e ʻeleló

 Ko e ako ke mapuleʻi hoto ʻeleló heʻikai nai ke faingofua, ka ʻe lava ke tokoni ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni Fakatohitapú. Ko e fakatātaá, fakakaukau ki heni.

 “Talanoa pē mo homou lotó, . . . pea fakalongo pē.”​—Saame 4:4.

 ʻI he taimi ʻe niʻihi ko e tali lelei taha ke faí ko e ʻoua ʻe fai ha tali. “Ko e anga ʻeku ongoʻi ʻi he taimi ʻoku ʻita aí ʻe kehe nai ia mei he anga ʻeku ongoʻi ki mui aí,” ko e lea ia ha finemui ko Laura. “Hili ʻeku mokomoko hifó, ʻoku ou faʻa fiefia naʻe ʻikai ke u leaʻaki ʻa e meʻa naʻá ku loto ki aí.” Naʻa mo e kiʻi tatali ʻi ha laui sekoní ʻe lava ke ne taʻofi koe mei hono leaʻaki ʻa e meʻa ʻoku halá.

 “ʻIkai ʻoku siviʻi ʻe he telingá ʻa e ngaahi leá hangē ko hono ʻahiʻahiʻi ʻe he ʻeleló ʻa e meʻakaí?”​—Siope 12:11.

 ʻE lava ke ke hao mei he loto-mamahi lahí ʻo kapau te ke siviʻi ʻa e meʻa ʻoku ke fakakaukau ke leaʻakí ʻaki ʻa e ngaahi fehuʻi ko ení:

  •   ʻOku moʻoni? ʻOku anga-ʻofa? ʻOku fiemaʻu ia?​​—Loma 14:19.

  •   ʻE fēfē ʻeku ongoʻí kapau ʻe toe lea mai ʻaki ia ʻe ha taha kiate au?​​—Mātiu 7:​12.

  •   ʻE fakahaaʻi atu ai ʻa e fakaʻapaʻapa ki he anga ʻo e vakai ʻa e tokotaha ʻe tahá?​​—Loma 12:10.

  •   Ko e taimi totonu eni ke leaʻaki iá?​​—Tangata Malanga 3:7.

 “ʻAki ʻa e anga-fakatōkilalo ʻo mou vakai ki he niʻihi kehé ʻoku nau māʻolunga ange ʻiate kimoutolu.”​—Filipai 2:3.

 Ko e faleʻi ko iá te ne tokoniʻi koe ke ke fakatupulekina ʻa e ngaahi fakakaukau lelei ki he niʻihi kehé, ʻa ia ʻe tokoniʻi ai koe ke ke mapuleʻi ho ʻeleló pea fakakaukau ki muʻa ke ke leá. Neongo kapau ʻoku tōmui pea kuó ke fai ha lea fakalotomamahi, ko e anga-fakatōkilaló te ne tokoniʻi koe ke kole fakamolemole​—pea ke fai pehē ʻi he vave taha ʻe ala lavá! (Mātiu 5:​23, 24) Fakapapauʻi leva ke toe lelei ange hoʻo fakalalataʻi ho ʻeleló.