Matenek-naʼin kona-ba Bíblia rekoñese katak Maromak nia naran, neʼebé hakerek ho Tetragrama (יהוה), mosu besik dala 7.000 iha Eskritura Lian Ebraiku orijinál. Maibé sira barak hanoin katak naran neʼe la mosu iha Eskritura Lian Gregu orijinál. Tan razaun neʼe mak ohin loron Bíblia barak la uza naran Jeová (iha lian Inglés ‘Jehovah’) kuandu tradús Eskritura Lian Gregu neʼebé ema mós bolu nuʼudar “Testamentu Foun”. Maski dala ruma tradús liafuan balu neʼebé foti husi Eskritura Lian Ebraiku neʼebé iha Tetragrama, maibé tradutór barak uza fali liafuan “Naʼi” duké uza Maromak nia naran rasik.

Bíblia Sagrada Tradusaun Mundu Foun la tuir toman neʼe. Maibé Bíblia neʼe uza naran Jeová dala 237 iha Eskritura Lian Gregu. Tradutór sira halo nuneʼe tanba razaun importante rua tuirmai: (1) Manuskritu lian Gregu nian neʼebé ita iha ohin loron laʼós orijinál. Maski ita hetan ona manuskritu rihun ba rihun, maibé manuskritu sira-neʼe barak hakerek tinan 200 ka liu depois manuskritu orijinál. (2) Iha tempu neʼebá, ema neʼebé kopia manuskritu sira-neʼe troka Tetragrama ho Kyrios, neʼebé iha lian Gregu katak “Naʼi”, ka sira kopia tutan husi manuskritu neʼebé troka ona naran neʼe.

Komisaun Bíblia Tradusaun Mundu Foun fiar katak Tetragrama mosu duni iha manuskritu iha lian Gregu orijinál. Sira fiar nuneʼe tanba razaun sira tuirmai:

• Kópia husi Eskritura Lian Ebraiku neʼebé uza iha Jesus no apóstolu sira-nia tempu sempre uza Tetragrama. Iha tempu uluk ema uitoan deʼit mak la konkorda ho ida-neʼe. Agora ita iha ona kópia husi Eskritura Lian Ebraiku neʼebé hetan besik Kumran, no ida-neʼe husi Jesus nia tempu. Entaun ita la duvida tanba ida-neʼe prova katak iha tempu neʼebá Eskritura Lian Ebraiku uza duni Tetragrama.

• Iha Jesus no apóstolu sira-nia tempu ema uza Tetragrama kuandu sira tradús Eskritura Lian Ebraiku ba lian Gregu. Durante tinan atus ba atus matenek-naʼin sira hanoin katak tradusaun Septuajinta Gregu husi Eskritura Lian Ebraiku la uza Tetragrama. Maibé maizumenus iha tinan 1950, matenek-naʼin sira estuda parte balu neʼebé tuan tebes husi Septuajinta  Gregu neʼebé hakerek iha Jesus nia tempu. Manuskritu sira-neʼe iha Maromak nia naran rasik, neʼebé hakerek ho letra Ebraiku. Neʼe hatudu katak iha Jesus nia tempu, kópia husi Eskritura Lian Gregu uza duni Maromak nia naran. Maibé maizumenus husi tinan 300 toʼo 400 EC, manuskritu importante husi Septuajinta Gregu, hanesan Kódise Vatikanu no Kódise Sinaítiku, la iha Maromak nia naran iha livru Génesis toʼo Malaquias maski naran neʼe iha manuskritu neʼebé tuan liu. Entaun, ita la presiza hakfodak kuandu haree manuskritu Testamentu Foun nian husi tempu neʼebá la iha Maromak nia naran.

  Jesus dehan: “Haʼu mai hodi haʼu-nia Aman nia naran.” Nia mós fó sai katak nia halo serbisu hodi ninia “Aman nia naran”

• Eskritura Lian Gregu esplika katak Jesus rasik uza Maromak nia naran no fó sai naran neʼe ba ema seluk. (João 17:6, 11, 12, 26) Jesus dehan ho klaru: “Haʼu mai hodi haʼu-nia Aman nia naran.” Nia mós fó sai katak nia halo serbisu hodi ninia “Aman nia naran”.—João 5:43; 10:25.

• Eskritura Lian Gregu no Eskritura Lian Ebraiku mak parte ba Bíblia Sagrada no mai husi Maromak. No tanba Maromak nia naran mosu iha Eskritura Lian Ebraiku, entaun, la tuir lójika se naran Jeová lakon derrepente husi Eskritura Lian Gregu. Maizumenus tinan 50 EC, dixípulu Tiago koʼalia ba katuas sira iha Jeruzalein hodi dehan: “Simeão konta ona buat hotu kona-ba oinsá ba dala primeiru Maromak tau atensaun ba nasaun seluk, hodi hili povu ida husi sira-nia leet atu lori ninia naran.” (Apóstolu 15:14) Tiago sei la koʼalia nuneʼe se ema iha tempu neʼebá la hatene ka la uza Maromak nia naran.

• Eskritura Lian Gregu uza Maromak nia naran neʼebé habadak tiha ona. Iha Apokalipse 19:1, 3, 4, 6, Maromak nia naran “Jah” mosu hamutuk ho liafuan “Aleluia”. Liafuan Ebraiku neʼe bele tradús nuʼudar “Fó hahiʼi ba Jah”. “Ia” ka “Jah” mak naran badak ba Jeová. Ema barak nia naran neʼebé temi iha Eskritura Lian Gregu foti husi Maromak nia naran. Tuir loloos livru barak esplika katak Jesus nia naran signifika “Jeová mak fó salvasaun”.

• Livru antigu Judeu nian hatudu katak ema Judeu sira neʼebé sai ona ema Kristaun uza Maromak nia naran iha sira-nia livru. Livru Tosefta mak livru kona-ba ukun-fuan oioin neʼebé  hakerek hotu maizumenus iha tinan 300 EC. Livru neʼe temi kona-ba ema neʼebé sunu livru Kristaun sira iha loron Sábadu, hodi dehan: “Ema la proteje haklaken-naʼin sira-nia livru husi ahi . . . sira sunu livru hotu hamutuk ho Maromak nia naran neʼebé hakerek iha livru sira-neʼe.” Livru Tosefta mós temi liafuan husi mane Galileia ida Rabi Yosé neʼebé moris maizumenus tinan 100 EC. Nia dehan katak iha loron sira seluk iha semana nia laran, ema Judeu sira “tesi sai Maromak nia naran husi livru sira-neʼe [neʼe katak ema Kristaun sira-nia livru] hodi rai hela, no buat seluk sira sunu tiha”. 

• Matenek-naʼin balu kona-ba Bíblia rekoñese katak Eskritura Lian Gregu karik uza Maromak nia naran kuandu temi fali liafuan husi Eskritura Lian Ebraiku. Livru ida (The Anchor Bible Dictionary) esplika kona-ba Maromak nia naran iha Testamentu Foun, hodi dehan: ‘Evidénsia hatudu katak bainhira foin hakerek Testamentu Foun, Tetragrama, Maromak nia naran Yahweh, mosu kuandu temi fali liafuan husi Testamentu Tuan.’ Matenek-naʼin ida naran George Howard dehan: ‘Tanba kreda antigu uza kópia husi Bíblia lian Gregu nian [katak Septuajinta] neʼebé iha Tetragrama, entaun ita bele  fiar katak hakerek-naʼin sira uza nafatin Tetragrama iha Testamentu Foun kuandu temi fali liafuan husi Testamentu Tuan.’

• Tradutór sira neʼebé ema respeita mós uza Maromak nia naran iha Eskritura Lian Gregu. Tradutór balu uza naran neʼe kleur antes halo Bíblia Tradusaun Mundu Foun. Tradutór sira-neʼe no sira-nia tradusaun mak tuirmai neʼe: A Literal Translation of the New Testament . . . From the Text of the Vatican Manuscript, husi Herman Heinfetter (1863); The Emphatic Diaglott, husi Benjamin Wilson (1864); The Epistles of Paul in Modern English, husi George Barker Stevens (1898); St. Paul’s Epistle to the Romans, husi W. G. Rutherford (1900); The New Testament Letters, husi J.W.C. Wand, Bispu Londres (1946). Iha tinan 1919, Pablo Besson tradús Bíblia ba lian Españól no uza naran “Jehová” iha Lucas 2:15 no Judas 14. Nia mós uza nota-rodapé 100 liu hodi hatudu fatin neʼebé karik Maromak nia naran mosu. Husi tinan 1500, neʼe katak tinan barak antes tradusaun sira-neʼe mosu, ema uza ona Tetragrama iha versíkulu barak kuandu tradús Eskritura Lian Gregu ba lian Ebraiku. Iha lian Alemaun, tradusaun hamutuk 11 liu mak uza naran Jeová  (ka tradusaun husi lian Ebraiku “Yahweh”) iha Eskritura Lian Gregu, tradusaun haat tan uza “Naʼi” hamutuk ho naran Jeová tau iha parénteze. Iha mós tradusaun 70 liu iha lian Alemaun neʼebé uza Maromak nia naran iha nota-rodapé.

• Tradusaun Bíblia nian iha língua 100 liu uza Maromak nia naran iha Eskritura Lian Gregu. Língua barak husi Áfrika, Amérika, Ázia, Europa no illa sira iha Oseanu Pasífiku uza Maromak nia naran dala barak. (Haree lista iha  pájina 1998 no 1999.) Tradutór sira ba edisaun sira-neʼe uza Maromak nia naran tanba razaun sira neʼebé temi ona iha leten. Iha mós tradusaun balu husi Eskritura Lian Gregu neʼebé foun no uza Maromak nia naran. Porezemplu Bíblia Rotuman (1999) uza “Jihova” dala 51 iha versíkulu hamutuk 48, no tradusaun Batak (Toba) husi rai-Indonézia (1989) uza “Jahowa” dala 110.

Entaun iha razaun diʼak tebes atu tau fali Maromak nia naran Jeová iha Eskritura Lian Gregu. No tradutór sira ba Tradusaun Mundu Foun halo nuneʼe duni. Sira hatudu respeitu kleʼan ba Maromak nia naran no sira mós taʼuk atu hasai buat ida husi eskritura orijinál.—Apokalipse 22:18, 19.