1, 2. (a) Ania ti kablaaw ti maysa a ganggannaet ken Maria? (b) Ania a napateg a desision ti aramiden ni Maria?

MASMASDAAW ni Maria a kumitkita bayat a sumsumrek ti sangaili iti pagtaenganna. Saan a ti tatang wenno nanang ni Maria ti sapsapulen ti sangaili no di ket isu a mismo! Masigurado ni Maria a saan a taga-Nazaret ti sangailina. Iti bassit nga ilina, nalaka laeng a mailasin no asino ti ganggannaet, nangnangruna dayta a sangaili. Naiduma unay ti panangawag ti sangaili ken Maria. Kunana: “Naimbag nga aldawmo, maysa a naparaburan unay, ni Jehova adda kenka.”—Basaem ti Lucas 1:26-28.

² Kasta ti eksena idi damo a dakamaten ti Biblia ti maipapan ken Maria a balasang ni Heli a taga-Nazaret iti ili ti Galilea. Ti salaysay ti Biblia maipapan ken Maria mangrugi idi tiempo a mangaramid iti napateg a desision. Isu ket naitulagen a mayasawa iti karpintero a ni Jose, saan a nabaknang ngem matalek. Ngarud, kasla naiplanon ti masanguananna—maysa a simple a biag iti denna ni Jose, a kaduana a mangibangon iti maysa a pamilia. Ngem kellaat a simmangbay ti maysa a sangaili a nangipakaammo ken Maria nga adda inted ti Dios nga annongenna, maysa a responsabilidad a mangbalbaliw iti biagna.

3, 4. Tapno maam-ammotayo ni Maria ania ti nasken a laksidentayo, ken ania ti rumbeng nga ipamaysatayo?

³ Mabalin a masdaawkayo no apay nga awan unay ti salaysayen ti Biblia maipapan ken Maria. Bassit laeng ti nadakamat maipapan iti pannakapadakkel ken personalidadna, ken awan a pulos ti nadakamat maipapan iti langana. Ngem adu ti masursurotayo iti insalaysay ti Biblia maipapan kenkuana.

⁴ Tapno maam-ammotayo ni Maria, nasken a laksidentayo ti adu a di umiso a kapanunotan maipapan kenkuana nga isursuro ti nadumaduma a relihion. Gapuna, saantayo a pagsaritaan ti adu a ladawan ken imahenna a naipinta, naaramid iti marmol, wenno naikitikit. Ditay met pagsaritaan ti narikut a teolohia ken doktrina a nakaibasaran dagiti natan-ok a titulo a nayawag iti daytoy napakumbaba a babai, a kas iti “Ina ti Dios” ken “Reyna iti Langit.” Ipamaysatayo ketdi no ania a talaga ti ipalgak ti Biblia maipapan kenkuana. Nakapatpateg ti ilawlawag kadatayo ti Biblia maipapan iti pammati ni Maria ken no kasano a matuladtayo dayta.

5. (a) Ania ti masursurotayo iti reaksion ni Maria idi kinablaawan ni Gabriel? (b) Ania ti nagpateg a masursurotayo ken Maria?

⁵ Ti sangaili ni Maria ket saan a tao. Dayta ket ni anghel Gabriel. Nagsiddaaw ken “nariribukan unay” ni Maria idi inawagan ni Gabriel a “maysa a naparaburan unay.” (Luc. 1:29) Asino ti nangibilang ken Maria a naparaburan unay? Saan a pinanunot ni Maria a dagiti tattao ti mangibilang kenkuana a naparaburan unay. Ngem ti tuktukoyen ti anghel ket ti parabur ni Jehova a Dios. Napateg dayta ken Maria ngem saan a nagpannakkel nga isu ket pinaraburan ti Dios. No ikagumaantayo a gun-oden ti pabor ti Dios, a ditay pulos sitatangsit nga ipagarup nga adda daytan kadatayo, makasursurotayo iti maysa a napateg a leksion a naan-anay a naawatan ti balasang a ni Maria. Ti Dios busorenna ti natangsit, ngem ayaten ken tulonganna dagiti nanumo ken napakumbaba.—Sant. 4:6.

6. Ania a pribilehio ti imbaga ti anghel ken Maria?

⁶ Kasapulan idi ni Maria ti kasta a kinapakumbaba, gapu ta imbaga kenkuana ti anghel ti naisangsangayan a pribilehio. Inlawlawagna a mangipasngay ni Maria iti maysa nga ubing nga agbalin a kapatgan iti amin a tattao. Kinuna ni Gabriel: “Ni Jehova a Dios itednanto kenkuana ti trono ni David nga amana, ket agturayto kas ari iti balay ni Jacob iti agnanayon, ket awanto ti panungpalan ti pagarianna.” (Luc. 1:32, 33) Ammo la ketdi ni Maria ti inkari ti Dios ken David nasurok a sangaribu a tawen kasakbayanna, a maysa kadagiti kaputotan ni David ti agturay nga agnanayon. (2 Sam. 7:12, 13) Gapuna, ti anak ni Maria ti agbalin a Mesias a pinadpadaanan ti ili ti Dios iti adun a siglo!

7. (a) Ania ti ipalgak ti saludsod ni Maria maipapan iti bagina? (b) Ania ti masursuro ita dagiti agtutubo maipapan ken Maria?

⁷ Kasta met a kinuna ti anghel ken Maria a ti anakna ket “maawaganto iti Anak ti Kangatuan.” Kasano a ti maysa a tao ket makaipasngay iti Anak ti Dios? Kinapudnona, kasano koma nga agsikog ni Maria? Isu ket naitulagen ken Jose ngem saan pay a nakikallaysa kenkuana. Sipaprangka nga insaludsod ni Maria: “Kasano a mapasamak daytoy, yantangay saanak a makidendenna iti lalaki?” (Luc. 1:34) Paliiwenyo ta saan a mabain ni Maria a nangibaga nga isu ket birhen pay laeng. Imbes ketdi, impategna ti kinabirhenna. Adu nga agtutubo ita ti saan a mangsalsaluad iti kinabirhenda ken laisenda met dagiti mangsalsaluad iti dayta. Talaga a nagbalbaliwen ti lubong. Ngem ni Jehova ket saan a nagbalbaliw. (Mal. 3:6) Kas idi kaaldawan ni Maria, ipateg ti Dios dagiti mangan-annurot kadagiti moral a pagalagadanna.—Basaem ti Hebreo 13:4.

8. Nupay saan a perpekto ni Maria, kasano a makapataud iti perpekto nga anak?

 ⁸ Nupay matalek nga adipen ti Dios, ni Maria ket saan a perpekto. Kasano ngarud a makaipasngay iti perpekto nga Anak ti Dios? Inlawlawag ni Gabriel: “Ti nasantuan nga espiritu umayto kenka, ket ti pannakabalin ti Kangatuan salinongannakanto. Iti dayta met a rason ti mayanak maawaganto iti nasantuan, Anak ti Dios.” (Luc. 1:35) Ti kaipapanan ti nasantuan ket “nadalus,” “nasin-aw,” “sagrado.” Kadawyanna a matawid dagiti annak ti kinamanagbasol wenno kinaimperpekto dagiti nagannakda. Nupay kasta, maysa a naisangsangayan a milagro ti aramiden ni Jehova iti dayta a gundaway. Ti biag ti Anakna idiay langit ket iyakarna iti aanakan ni Maria babaen ti aktibo a puersana, wenno ti nasantuan nga espirituna a ‘mangsalinong’ ken Maria. Iti kasta, ti ubing ket saan a makatawid iti aniaman a basol. Patien ngata ni Maria ti inkari ti anghel? Ania ti reaksionna?

9. (a) Apay a narigat a patien dagiti managduadua ti salaysay maipapan ken Maria? (b) Kasano a pinabileg ni Gabriel ti pammati ni Maria?

⁹ Dagiti managduadua, agraman ti sumagmamano a teologo iti Kakristianuan, narigatda a patien nga agsikog ti maysa a birhen. Agpapan pay iti adun a naadalda, dida maawatan ti simple a kinapudno. Kas kinuna ni Gabriel, “iti Dios awan ti deklarasion a saanto a mabalin.” (Luc. 1:37) Pinati ni Maria ti kinuna ni Gabriel, agsipud ta nabileg ti pammatina. Ngem saan a basta pammati dayta nga awan nakaibasaranna. Kas iti siasinoman a managpanunot, kasapulan met ni Maria ti ebidensia a pangibasaranna iti pammatina. Ngem nakasagana ni Gabriel a mangipaay kadagiti pammaneknek a mangnayon iti datin nga ammo ni Maria. Imbaga kenkuana ti anghel ti maipapan iti baketen a kabagianna a ni Elisabet. Isu ket nabayagen a pagaammo kas lupes ngem simimilagro a pinagsikog ti Dios!

10. Apay a ditay koma ipapan a saan a man la a nagdanag wenno narigatan ni Maria iti pribilehio a naited kenkuana?

¹⁰ Ania ngay ti aramiden itan ni Maria? Naipakaammon ti annongenna ken addan pammaneknekna nga aramiden ti Dios ti amin nga imbaga kenkuana ni Gabriel. Ditay koma ipapan a saan man la a nagdanag wenno narigatan ni Maria iti pribilehio a naited kenkuana. Ngamin, masapul nga ikabilanganna ti tulaganda ken Jose. Ikallaysa pay ngata ni Jose no maammuanna a masikog? Maysa pay, makapadanag dayta a responsabilidad gapu ta ti isikogna ket ti kapatgan iti amin a pinarsua ti Dios—ti biag ti mismo a dungdungnguen ni Jehova nga Anakna. Masapul nga aywanan idi ni Maria ti awan pay gawayna a maladaga ken salaknibanna manipud iti nadangkes a lubong. Talaga a nadagsen a responsabilidad dayta!

11, 12. (a) Ania ti reaksion no dadduma dagiti matalek ken natibker ti pammatida iti narigat nga annongen manipud iti Dios? (b) Ania ti ipalgak ni Maria maipapan iti bagina kas sungbatna ken Gabriel?

 ¹¹ Ipakita ti Biblia nga adda dagiti kanito nga uray dagiti tattao a matalek ken natibker ti pammatida ket bimdeng a nangawat kadagiti narigat nga annongen manipud iti Dios. Inreklamo ni Moises a dina kabaelan ti agbalin a pannakangiwat ti Dios agsipud ta isu ket nabannayat nga agsao. (Ex. 4:10) Inkalintegan met ni Jeremias nga isu ket ‘maysa laeng nga ubing’ wenno ubing pay unay a mangaramid iti ipapaannong kenkuana ti Dios. (Jer. 1:6) Ni met Jonas intarayanna ti annongenna. (Jon. 1:3) Ni ngata met Maria?

¹² Dagiti tattao nga addaan nabileg a pammati malaglagipda pay laeng dagiti sasao ni Maria a mangipakita iti kinapakumbaba ken kinatulnogna. Kinunana ken Gabriel: ‘Adtoy! Ti babai nga adipen ni Jehova! Maaramid koma kaniak sigun iti deklarasionmo.’ (Luc. 1:38) Ti adipen a babai ti kanunumuan kadagiti adipen; ti biagna ket naan-anay nga agpannuray iti apona. Kasta ti narikna ni Maria maipapan iti Apona a ni Jehova. Ammona nga isu ket salakniban ni Jehova, a nasungdo ti Apona kadagidiay nasungdo kenkuana, ken magun-odanna ti bendision ti Dios bayat nga ar-aramidenna ti amin a kabaelanna a mangitungpal iti narigat nga annongenna.—Sal. 18:25.

13. No kasla narigat wenno imposible pay ketdi ti kidkiddawen ti Dios kadatayo, kasanotayo a mabenepisiaran iti ulidan ni Maria?

¹³ No dadduma, kiddawen ti Dios nga aramidentayo ti kasla narigat ken imposible pay ketdi iti panangmatmattayo. Ngem babaen iti Saona, ipaayannatayo iti umdas a rason nga agtalek ken agpannuraytayo kenkuana kas iti inaramid ni Maria. (Prov. 3:5, 6) Aramidentayo kadi dayta? No wen, gunggonaannatayo ti Dios ket dayta ti ad-adda a mangpabileg iti pammatitayo kenkuana.

14, 15. (a) Kasano a ginunggonaan ni Jehova ni Maria idi sinarungkaranna da Elisabet ken Zacarias? (b) Ania ti ipalgak ti sasao ni Maria maipapan iti bagina a nairekord iti Lucas 1:46-55?

¹⁴ Nagpateg ken Maria ti imbaga kenkuana ni Gabriel maipapan ken Elisabet. Kadagiti amin a babbai iti lubong, asino pay koma ti ad-adda a makatarus iti sasaadenna? Nagdardaras ngarud ni Maria a napan iti kabambantayan a probinsia ti Juda, a nalabit tallo wenno uppat nga aldaw a daliasaten. Idi sumrek ni Maria iti pagtaengan da Elisabet ken Zacarias a padi, nangipaay ni Jehova kenkuana iti kanayonan pay nga ebidensia a mangpabileg iti pammatina. Nangngeg ni Elisabet  ti kablaaw ni Maria, ket dagus a nadlawna a nagkuti ti sikogna gapu iti ragsak. Isu ket napno iti nasantuan nga espiritu ken inawaganna ni Maria kas “ti ina ti Apok.” Impalgak ti Dios ken Elisabet a ti iyin-inaw ni Maria ti agbalin nga Apona, ti Mesias. Kanayonanna, napaltiingan ni Elisabet a mangpadayaw ken Maria gapu iti matalek a panagtulnogna, a kunkunana: “Naragsak met daydiay namati.” (Luc. 1:39-45) Wen, sigurado a matungpal amin nga inkari ni Jehova ken Maria!

¹⁵ Ni met Maria itan ti agsao. Dagiti sasaona ket siaannad a naitalimeng iti Sao ti Dios. (Basaem ti Lucas 1:46-55.) Dayta pay laeng ti kaatiddogan a sinao ni Maria a nadakamat iti Biblia, ket nagadu ti ipalgak dayta maipapan iti bagina. Bayat a padpadayawanna ni Jehova gapu  iti panangipaayna kenkuana iti pribilehio nga agserbi kas ina ti Mesias, nagminar ti kinamanagyaman ken kinamanangapresiarna. Naipakita ti kinabileg ti pammati ni Maria idi dineskribirna ni Jehova kas mangipababa kadagiti natangsit ken naturay ngem tumulong kadagiti nanumo ken napanglaw a mangikagkagumaan nga agserserbi Kenkuana. Naipalgak met ti kauneg ti pannakaammona. Iti maysa a pattapatta, nasurok a 20 a teksto manipud iti Hebreo a Kasuratan ti dinakamat ni Maria! *

16, 17. (a) Ania a kababalin ti impakita ni Maria ken ti anakna a nasken a tuladentayo? (b) Ania a bendision ti ipalagip kadatayo ti isasarungkar ni Maria ken Elisabet?

¹⁶ Nabatad a nauneg ti pannakaammo ni Maria iti Sao ti Dios. Ngem nagtalinaed a napakumbaba ta nagadaw iti Kasuratan imbes nga iyebkasna ti bukodna a kapanunotan. Idi agangay, impakita ti anakna ti isu met la a kababalin idi kinunana: “Ti isursurok saanko a kukua, no di ket kukua daydiay nangibaon kaniak.” (Juan 7:16) Nasayaat met no isaludsodtayo iti bagitayo: ‘Ipakpakitak kadi ti kasta met laeng a nauneg a panagraem iti Sao ti Dios? Wenno kaykayatko dagiti bukodko nga ideya ken sursuro?’ Nalawag no ania ti takder ni Maria kadagita a saludsod.

¹⁷ Agarup tallo a bulan a nakipagtaeng ni Maria ken Elisabet, isu a sigurado a nakapagpinnaregtada. (Luc. 1:56) Ipalagip kadatayo daytoy a salaysay ti Biblia ti kinapateg ti panaggayyem. No makigayyemtayo kadagidiay pudpudno a mangay-ayat iti Diostayo a ni Jehova, sigurado a rumang-aytayo iti naespirituan ken ad-adda a sumingedtayo kenkuana. (Prov. 13:20) Ngem idi agangay, masapul nga agawiden ni Maria. Ania ngata ti reaksion ni Jose no maammuanna ti kasasaad ni Maria?

18. Ania ti impudno ni Maria ken Jose, ken ania ti reaksion ni Jose?

¹⁸ Nagpudno la ketdi ni Maria ken ni Jose sakbay pay a madlaw ti sikogna. Sakbay nga inaramidna dayta, pinampanunotna la ketdi no ania ngata ti reaksion daytoy natakneng ken managbuteng iti Dios a lalaki maipapan iti ipudnona. Ngem napan latta ken Jose ket imbagana amin a napasamak kenkuana. Kas iti mabalin a mapanunotyo, nariribukan unay ni Jose. Kayatna a patien ti ipatpategna a nobia, ngem kasla agparang a saan a matalek kenkuana. Awan ti dinakamat ti Biblia maipapan iti pampanunoten idi ni Jose wenno no kasano a nakirinnason. Ngem kunaen ti Biblia a kayatna idi nga idiborsio ni Maria, agsipud ta dagidiay nagtulagen nga agkasar ket maibilang idin nga agassawa. Nupay kasta, dina kayat a ni Maria ket maibabain iti publiko wenno madusa, isu a pinanggepna nga idiborsio a sililimed.  (Mat. 1:18, 19) Nasaktan la ketdi ni Maria a nakakita iti nasingpet a ni Jose a mariribukan gapu iti di napakadaan a situasion. Ngem saan a nagsakit ti nakem ni Maria.

19. Kasano a tinulongan ni Jehova ni Jose nga agaramid iti umiso?

¹⁹ Siaasi a tinulongan ni Jehova ni Jose nga agaramid iti umiso. Babaen iti tagtagainep, imbaga kenkuana ti anghel ti Dios a talaga a milagro ti panagsikog ni Maria. Nabang-aran la ketdi ni Jose! Inaramidna ngarud ti kas iti inaramid ni Maria sipud idi damo—nagtignay a maitunos iti panangidalan ni Jehova. Inkallaysana ni Maria ket sinaganaanna ti naisangsangayan a responsabilidad a mangaywan iti Anak ni Jehova.—Mat. 1:20-24.

20, 21. Ania ti masursuro dagiti naasawaan ken dagidiay agplamplano a makiasawa maipapan kada Maria ken Jose?

²⁰ Adu ti masursuro dagiti naasawaanen—agraman dagidiay agplamplano a makiasawa—manipud kadagitoy agkabannuag nga agassawa a nagbiag 2,000 a tawenen ti napalabas. Bayat a maim-imatangan ni Jose ti asawana a mangitungtungpal iti annongen ken responsabilidadna kas maysa nga ina, naragsakan la ketdi gapu iti panangiwanwan kenkuana ti anghel ni Jehova. Sigurado a nakita ni Jose a nasayaat ti agpannuray ken Jehova no agaramid kadagiti napateg a desision. (Sal. 37:5; Prov. 18:13) Sigurado a nagtalinaed a naannad ken naasi iti panagaramidna kadagiti desision kas ulo ti pamilia.

²¹ Iti sabali a bangir, ania ti maadaltayo iti situtulok a pannakiasawa ni Maria ken Jose? Nupay saan a dagus a naawatan ni Jose dagiti bambanag, nagan-anus ni Maria ken saan a napukaw ti panagtalekna iti agbalinto nga ulo ti pamiliana. Sigurado a naawatanna a napateg ti kinaanus. Nasayaat dayta a tuladen dagiti Kristiano a babbai ita. Gapuna, posible nga adu ti nasursuro da Jose ken Maria maipapan iti kinapateg ti napudno ken silulukat a komunikasion.—Basaem ti Proverbio 15:22.

22. Ania ti pundasion ti panagasawa da Jose ken Maria, ken ania a gundaway ti agur-uray kadakuada?

²² Sigurado a rinugian da Jose ken Maria ti panagasawada iti kasayaatan a pundasion. Agpadpada nga ay-ayatenda ni Jehova ngem iti asinoman ket kayatda a paragsaken babaen ti panagbalinda a responsable ken nadungngo a nagannak. Siempre, ad-adu pay a bendision ti agur-uray kadakuada agraman dagiti karit a pakaipasanguanda. Adda gundawayda a mangpadakkel ken Jesus, nga agbalin kas ti katan-okan a tao a nagbiag.