Edzin Ahen Na Nyankopɔn Wɔ?
Mbuae a Bible no dze ma
Nyankopɔn ne dzin ankasa dze, ɔyɛ kortsee. Wɔdze יהוה dzi dwuma dɛ Nyankopɔn ne dzin wɔ Hebrew kasa mu, na wɔ Mfantse kasa mu dze, mpɛn pii no wɔdze “Jehovah” na wɔdze dzi dwuma. a Nyankopɔn nam nkɔnhyɛnyi Isaiah do kãa dɛ: “Emi mara nye [Jehovah]; me dzin nye no.” (Isaiah 42:8) Dɛm dzin yi pue bɛyɛ mpɛn 7,000 wɔ tsetse Bible nkyerɛwee mu. Mpɛn dodow a dzin Jehovah no pue wɔ tsetse Bible nkyerɛwee mu no, ɔdɔɔ sõ koraa kyɛn mpɛn dodow a obi ne dzin anaa kasafua fofor biara a wɔdze gyina hɔ ma Nyankopɔn no pue wɔ Bible no mu. b
Aso Jehovah wɔ edzin afofor bi?
Ɔwɔ mu, sɛ ehwɛ Bible mu a, Nyankopɔn ne dzin ankasa dze, ɔyɛ kortsee. Naaso Nyankopɔn n’abɔdzin afofor pii so wɔ Bible no mu. Dza odzidzi do yi yɛ abɔdzin ahorow no mu bi, na no mu biara ma yehu biribi fa mbrɛ Jehovah si tse anaa no suban bi ho.
Abɔdzin |
Kyerɛwnsɛm |
Dza Ɔkyerɛ |
|---|---|---|
Allah |
(Ommpue wɔ Bible no mu) |
“Allah” fi Arabic kasa mu na ɔnnyɛ dzin ankasa, mbom ɔyɛ abɔdzin a ɔkyerɛ “Nyankopɔn.” Bible nkyerɛase ahorow a ɔwɔ Arabic nye kasa afofor mu no, beebi a “Nyankopɔn” hyehyɛ wɔ Bible mu no, wɔdze “Allah” mbom dzi dwuma wɔ hɔ. |
Adze Nyina Do Tumfo |
Nyankopɔn no tum nnyi ano. |
|
Alpha Nye Omega |
“Ɔkandzifo nye ekyidzifo,” anaa “ahyɛse nye ewiei,” kyerɛ dɛ, nna adze nyina do Tumfo Nyankopɔn biara nndzi Jehovah n’enyim na n’ekyir so obiara nnyi hɔ. (Isaiah 43:10) Wɔ Greek akyerɛwmba no mu no Alpha na odzi kan, na omega nye dza otwa tun. |
|
Nyia Ne Nda Fir Tsetse |
Onnyi ahyɛse; ɔwɔ hɔ fi tsetseetse ɔdomankoma ansaana biribiara anaa obiara reba.—Ndwom 90:2. |
|
Ɔbɔadze |
Adze biara a ɔwɔ hɔ no, ɔno na ɔbɔe.—Nyikyerɛ 4:11. |
|
Egya |
Ɔno na ɔyɛ Nkwamafo. |
|
Nyankopɔn |
Nyia ɔsɛ dɛ wɔsom no; Nyia noho yɛ dzen. Hebrew kasafua ʼElo·himʹ no yɛ dodow kabea osian Jehovah ne kɛseyɛ, n’enyimnyam, anaa ne krɔnkrɔnyɛ ntsi. |
|
Enyame Mu Nyame |
Nyankopɔn krɔn kyɛn nyame biara a nyimpa binom som no no.—Isaiah 2:8. |
|
Nyame Siarfo [anaa Enyigye Nyankopɔn] |
Enyigye ka no suban ho.—Ndwom 104:31. |
|
Mpaabɔ Tsiefo |
Sɛ inya no mu gyedzi na sɛ ebɔ no mpaa a, otsie. |
|
Mara nye Mara |
Ɔyɛ noho dza ɔpɛ biara mbrɛ ɔbɛyɛ a ne tsirmpɔw bɛba mu. Afofor so kyerɛ dɛm asɛmfua no ase dɛ “Mebɛyɛ Moho adze biara a ɔsɔ m’enyi” anaa “Mebɛyɛ Moho Dza Mepɛ Dɛ Meyɛ.” (The Emphasised Bible, by J. B. Rotherham; New World Translation) Iyi boa ma yetum kyerɛkyerɛ dza dzin Jehovah no kyerɛ no mu. |
|
Nyinkufo |
Ɔmmpɛ dɛ yɛsom nyame fofor biara ka no ho. Wɔkyerɛ ase so dɛ “n’enyi nngye ho dɛ ɔnye obi bɛkyɛ biribi,” nye “ɔpɛ dɛ yɛdze ɔsom ma nankotsee.”—God’s Word Bible; New World Translation. |
|
Mbersantsen Hen |
No tumdzi nnyi ahyɛse anaa ewiei. |
|
Ewuradze |
Owura; Hebrew kasafua a wɔkyerɛ ase dɛm nye ʼA·dhohnʹ na ʼAdho·nimʹ. |
|
Dɔm Ewuradze, Sabaoth Ewuradze |
Ɔno na odzi abɔfo ɔpepem pii no enyim. Wotum so kyerɛ abɔdzin Sabaoth Ewuradze no ase “Dɔm Jehovah” anaa “[Ɔsor] dɔm no hɔn Ewuradze.”—Romefo 9:29, New World Translation; NET Bible, ase hɔ asɛm. |
|
Ɔsorsornyi |
Ɔkrɔn sen obiara; ɔno nkotsee na ɔnnhyɛ obiara ase. |
|
Krɔnkrɔnnyi |
Ɔyɛ krɔnkrɔn (ne biribiara ho tsew) kyɛn obiara. |
|
Ɔwemfo |
Ɔwɔ tum wɔ nyimpa nye aman do, dɛ mbrɛ ɔwemfo wɔ tum wɔ awendɛtse do no.—Romefo 9:20, 21. |
|
Pomfo, Gyefo |
Ɔnam Jesus Christ no werdam afɔrbɔ no do atɔ adasamba efi bɔn nye owu nkowaasom mu.—John 3:16. |
|
Botan, Botantsim |
Ne nkyɛn na ibenya ahobambɔ mapa nye nkwagye. |
|
Agyenkwa |
Ɔgye hɛn fi mbusu anaa ɔsɛɛ mu. |
|
Guanhwɛfo |
Ɔdwen n’asomfo ho, na odzi hɔn ehiadze ho dwuma. |
|
Ewuradze Nyankopɔn |
Ɔwɔ tum kyɛn obiara; Wɔkyerɛ ase wɔ Hebrew kasa mu dɛ ʼAdho·naiʹ. |
Mbea ahorow bi hɔn edzin wɔ Hebrew Kyerɛwnsɛm mu
Sɛ ehwɛ Bible mu a, ibohu dɛ mbea ahorow bi hɔn edzin no, Nyankopɔn ne dzin Jehovah no wɔ mu bi, naaso ɔnnkyerɛ dɛ yebotum dze mbea no hɔn edzin no afrɛ Nyankopɔn.
Mbea ahorow bi hɔn edzin |
Kyerɛwnsɛm |
Dza ɔkyerɛ |
|---|---|---|
Jehovah-jireh |
“Jehovah Bɛkyerɛ.” |
|
Jehovah-nissi |
“Jehovah Yɛ Me Kwankyerɛfo,” anaa “Me Bambɔfo.” (Today’s New International Version) Jehovah yɛ Nyankopɔn a no nkorɔfo botum akɔ no hɔ akɔhwehwɛ ahobambɔ nye mboa.—Exodus 17:13-16. |
|
Jehovah-shalom |
“Jehovah Yɛ Asomdwee.” |
|
Jehovah-shammah |
Ezekiel 48:35, American Standard Version ase hɔ asɛm |
“Jehovah Wɔ Hɔ.” |
Siantsir a ɔsɛ dɛ yehu Nyankopɔn ne dzin na yɛdze dzi dwuma
Nyankopɔn hwɛe hun dɛ ne dzin no epue wɔ Bible no mu mpɛn mpempem pii. Iyi ma yehu dɛ Nyankopɔn bu ne dzin Jehovah no dɛ no ho hia.—Malachi 1:11.
Nyankopɔn ne ba Jesus maa ɔdaa edzi dɛ, Nyankopɔn ne dzin no ho hia papaapa na ɔyɛɛ dɛm so mpɛn pii. Dɛ nhwɛdo no, ɔbɔɔ Jehovah mpaa dɛ: “Wo dzin ho ntsew.”—Matthew 6:9; John 17:6.
Ɔsɛ dɛ hɔn a wɔpɛ dɛ wɔnye Jehovah nya ebusuabɔ a no mu yɛ dzen no hu Nyankopɔn ne dzin no na wɔdze dzi dwuma. (Ndwom 9:10; Malachi 3:16) Sɛ wɔnye no nya ebusuabɔ a ɔtse dɛm a, ɔbɛma woenya Nyankopɔn ne bɔhyɛ yi do mfaso: “Osiandɛ ɔdze no dɔ esi mo do ntsi, mebɛgye no: medze no mibesi sor, osiandɛ oehu me dzin.”—Ndwom 91:14.
Bible no kã dɛ: ‘Ɔsor o, asaase o, dza wɔfrɛ hɔn enyame pii wɔ hɔ, dɛ mbrɛ enyame pii nye ewuranom pii wɔ hɔ no.’ (1 Corinthfo 8:5, 6) Naaso, ɔma yehu dɛ, Nokwar Nyankopɔn kortsee no dze, ne dzin dze Jehovah.—Ndwom 83:18.
a Hebrew abemfo binom enyi gye ho dɛ wɔdze “Yahweh” bedzi dwuma dɛ Nyankopɔn ne dzin.
b Nyankopɔn ne dzin a woetwa no tsia ayɛ no “Jah” no pue bɛyɛ mpɛn 50 wɔ Bible no mu. Jah wɔ kasafua “Hallelujah” anaa “Alleluia” mu, na ne nyina kyerɛ “Kamfo Jah.”—Nyikyerɛ 19:1
Bi A W'enyi Bɛgye Iyi So Ho
BIBLE MU NSƐMBISA A WOEBUA
Woana Nye Jehovah?
Ana ɔyɛ ɔman kor bi hɔn Nyankopɔn? Ana ɔyɛ Israelfo nkotsee hɔn Nyankopɔn?
ESSENTIAL BIBLE TEACHINGS
Aso Nyankopɔn Wɔ Dzin?
Nyankopɔn wɔ abɔdzin pii, na ibi nye Otumfo, Ɔbɔadze anaa Bɔfo, Onyame, nye Ewuradze. Naaso, Nyankopɔn ne dzin ankasa no pue wɔ Bible no mu bɛyɛ mpɛn 7,000.
HƐNHO NSƐM
Ma Obi Nye Wo Nsua Bible
Ma wɔnye wo mbɔ Bible mu asɛmbisa bi a ɔkyer w’adwen no ho nkɔmbɔ, anaa sua Jehovah Adasefo ho nsɛm pii.