1, 2. (a) ?Kɛ mɔ Zonasi fɔnnin Zoova i wun ti’n, ngue sa yɛ ɔ juli i bɔbɔ’n nin mmeli’n i kanfuɛ’m be su ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ Zonasi i su ndɛ’n kwla uka e ɔ?

AUNMUAN dan kpa kun su fita jenvie’n su, ɔ maan jenvie’n boman aɔwi. Mmeli m’ɔ o jenvie’n su’n ɔ su tɛtɛ, kpɛkun ɔ su bo nvaka. Ɔ maan mmeli’n i su kpɛn’n nin i kanfuɛ mun mɔ be su kpli mmeli’n i ti’n, be su kpankpan kpa. Zonasi si kɛ i ti yɛ sran sɔ’m be o wie nuan ɔn, i ti’n, ɔ tran’n, ɔ tranman. Nanwlɛ, sɛ ɔ kwla yo like wie fa bu sa sɔ’m be ɲrun’n, nn ɔ́ yó.

² ?Ngue ti yɛ sa kɛ nga sa’n ɲannin Zonasi ɔ? Ɔ fɔnnin i Ɲanmiɛn Zoova i wun dan ti ɔ. ?Ngue sa yɛ ɔ yoli ɔ? ?Ɔ lemɛn i yowlɛ kun? Kosan sɔ’m be su tɛlɛ’n kwla man e afɔtuɛ kpanngban. Be nun kun yɛle kɛ Zonasi i su ndɛ’n uka e naan y’a wun i wlɛ kɛ be nga be lafi Zoova su kpa bɔbɔ’n be kwla fɔn, sanngɛ kusu be kwla kaci be sa.

3-5. (a) ?Kpɛ sunman’n, kɛ sran’m be ɲin kpɛn Zonasi su’n, akunndan benin yɛ be bu ɔ? (b) ?Zonasi fin e sɛ? (An nian ndɛ ng’ɔ o ja ngua lɔ’n nun wie.) (c) ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ junman’n i dilɛ’n w’a yoman pɔpɔ Zonasi i sa nun ɔn?

³ Kɛ sran’m be ɲin kpɛn Zonasi su’n, i ɲin kekle ayeliɛ’n yɛ be wun i ɔ. Sanngɛ Zonasi yoli ninnge kpakpa sunman. Nán e wla fi kɛ Zoova fali Zonasi kɛ ɔ yo i nuan ijɔfuɛ. Nanwlɛ, sɛ ɔ ti kɛ Zonasi timan sran nanwlɛfuɛ’n, yɛ ɔ yoman sa i nuan su’n, nn Zoova w’a faman junman dan sɔ’n w’a wlɛmɛn i sa nun.

⁴ Biblu’n kan Zonasi i su ndɛ kle e. I sɔ’n uka e naan y’a wun i su sa’m be wlɛ. (An kanngan 2 Famiɛn Mun 14:25 nun.) Ɔ fin klɔ nga be flɛ i Gat-Efɛr i su lɔ. Klɔ sɔ’n nin Nazarɛti be afiɛn’n ti  nun kilo 4. Nazarɛti klɔ sɔ’n su lɔ yɛ Zezi Klist ɲinnin ɔn. * Kɛ ɔ́ yó sɔ’n nn Zonasi i blɛ’n sinnin w’a di afuɛ kɔe 800. Zeroboamu m’ɔ ti Izraɛli i nglo lɔ lika’n i su famiɛn’n i blɛ su yɛ Zonasi yoli Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ ɔ. Blɛ sɔ nun’n, nn Eli w’a wu lalaa. Elize kusu m’ɔ sinnin i ja nun’n, ɔ wuli Zeroboamu i si’n i blɛ su. Zoova sinnin i sufuɛ sɔ’m be lika naan w’a nunnun Baali i sɔlɛ’n. Sanngɛ Izraɛlifuɛ’m be wa tɔli amuɛn sɔlɛ’n nun ekun, be wa fali famiɛn Zeroboamu m’ɔ “yoli sa ng’ɔ yo-man [Zoova] fɛ’n,” i ajalɛ tɛ’n su wie. (2 Fam. 14:24) Ɔ maan blɛ sɔ’n nun’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔlɛ junman’n i dilɛ’n timan pɔpɔ. Sanngɛ Zonasi dili i junman sɔ’n guɛli i ti nin i bo klanman.

⁵ Cɛn kun’n, Zonasi i sa wa miannin kpa, afin Zoova mɛnnin i junman kun kɛ ɔ di, sanngɛ ɔ buli i kɛ junman sɔ’n ti kekle ngboko. ?Ngue junman yɛ Zoova seli Zonasi kɛ ɔ di ɔ?

6. ?Junman benin yɛ Zoova fa mannin Zonasi kɛ ɔ di ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ junman sɔ’n i dilɛ’n kwla kun srɛ ɔ?

⁶ Zoova seli Zonasi kɛ: “Jaso kɔ Niniv, kɔ klɔ dan sɔ’n su lɔ. Kan ndɛ cinnjin ng’ɔ o yɛ’n weiin kle lɔfuɛ mun: Ninivfuɛ’m be nzuɛn tɛ’n w’a flan min.” (Zon. 1:2) Like nga ti yɛ Zonasi buli i kɛ junman sɔ’n i dilɛ’n yo sro’n, e wun i wlɛ. Yɛle kɛ Ninivu klɔ’n wo wia’n i afiliɛ lɔ. Yɛ lele nin i kɛ Zonasi fá jú lɔ’n, ɔ́ nánti kilo kɔe ya mɔcuɛ (800). I sɔ’n kwla di anglo kun bɔbɔ. Sanngɛ nɛ́n i ngba ɔ. Ng’ɔ ti kekle mɛn i’n, yɛle jasin m’ɔ timan kaan’n, m’ɔ fata kɛ ɔ ko bo kle Asirifuɛ mun Ninivu klɔ’n su lɔ’n. Afin sran sɔ’m be ti nzajefuɛ, yɛ be ti wlɛfuɛ dan. ?Sɛ Ɲanmiɛn bɔbɔ i nvle’n nunfuɛ’m be tiemɛn i ndɛ’n, amuɛn sɔfuɛ sɔ mun yɛ bé kó tíe ɔ? ?Kpɛkun ngue yɛ Zoova i sufuɛ kunngba lekeleke’n kwla yo i Ninivu klɔ m’ɔ timan dan aɔwi’n, m’ɔ ti ‘sran kunwlɛ klɔ’n’ i su ɔ?​—Naɔ. 3:1, 7.

7, 8. (a) ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Zonasi kunndɛli kɛ ɔ́ kpɛ́ Zoova i atinsrɛ ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e kpli e di Zonasi i jɔlɛ ɔ?

⁷ Sɛ sa sɔ’m be ti yɛ srɛ kunnin Zonasi o, e siman nun ndɛ. Nga e si i’n yɛle kɛ ɔ wanndili. Zoova seli i kɛ ɔ wɔ wia afiliɛ bue liɛ’n su lɔ. Sanngɛ Zonasi toli i ti wia atɔliɛ lɔ mmua kpa. Ɔ ɔli Zope, mmeli fawlɛ lɔ. Kɛ ɔ́ jú lɔ’n nn mmeli kun su wa kɔ Tarsisi. Yɛ ɔ fuli nun ɔn. Fluwa sifuɛ wie’m be waan laa’n, Tarsisi’n wo  nvle nga be flɛ i Ɛspaɲi’n i nun lɔ. Sɛ ɔ ti sɔ sakpa’n, nn i lɛ’n kle kɛ Zonasi waan ɔ́ wánndi kɔ́ mmua kpa, afin Tarsisi nin Ninivu be afiɛn’n ti nun kilo 3.500. Lele nin i kɛ be kpɛ Mediterane jenvie’n be ju lɔ’n, ɔ kwla di i liɛ afuɛ kun bɔbɔ. I sɔ’n kle kɛ Zonasi kunndɛli kɛ ɔ́ kpɛ́ Zoova i atinsrɛ.​—An kanngan Zonas 1:3 nun.

⁸ ?I sɔ mɔ Zonasi yoli’n ti’n, é sé kɛ ɔ ti srɛfuɛ? Cɛcɛ, nán maan e kpli e di i jɔlɛ. Afin kɛ é wá yíyí ndɛ’n nun é kɔ́’n, é wá wún i kɛ Zonasi trɛli i awlɛn kpa yoli ninnge wie mun. Asa kusu’n, be wuli Zonasi sa tɛ nun kɛ e sa. Ɔ maan ɔ fɔn wie. (Jue. 51:7) I sɔ’n ti’n, sɛ blɛ wie nun’n srɛ kunnin Zonasi’n, ɔ fataman kɛ ɔ bo e nuan. Afin ɔ leman sran kun sa mɔ srɛ nin a kunmɛn i le ɔ.

9. ?Ɔ ju wie’n, wafa sɛ yɛ e bu junman nga Zoova man e’n niɔn? ?Yɛ kɛ ɔ yo sɔ’n, ndɛ nanwlɛ benin yɛ ɔ nin i fata kɛ e wla kpɛn su ɔ?

⁹ Ɔ ju wie’n, ɔ kwla yo e kɛ ninnge nga Zoova se e kɛ e yo’n be ti kekle, annzɛ ɔ yo e kɛ e su kwlaman be yo le sa. I wie yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n i bolɛ’n. Junman sɔ’n i dilɛ’n kwla kun e srɛ. (Mat. 24:14) Zezi kannin kɛ: “Nyanmiɛn kwla sa’n kwlaa yo.” Ndɛ sɔ’n i bo’n yɛle kɛ e ukalɛ nun’n, like fi kwlá tanndanman Zoova ɲrun. (Mar. 10:27) Kɛ m’ɔ ju wie’n, e wla fi Zezi i ndɛ nanwlɛ sɔ’n su ti’n, atrɛkpa e kwla wun like nga ti yɛ Zonasi kpɛli Zoova i atinsrɛ’n, i wlɛ siɛn’n. I ti yɛ kɛ Zoova sunmɛnnin i’n, ɔ sisili i bo’n niɔn. ?Sanngɛ kɛ Zonasi wanndili Ɲanmiɛn bo’n, i bo’n guali sɛ mɛnnin i?

10, 11. (a) ?Atrɛkpa kɛ mmeli’n tuli i bo’n, akunndan benin yɛ Zonasi buli ɔ? (b) ?Sa kekle benin yɛ ɔ tɔli mmeli’n ɔ nin i kanfuɛ’m be su ɔ?

¹⁰ Kɛ Zonasi fuli mmeli’n nun’n, ɔ ko trannin ase bɔɔ cɛ. Atrɛkpa’n, Fenisifuɛ’m be aata difuɛ’m be mmeli’n kun nun yɛ ɔ fuli ɔ. Mmeli’n i su kpɛn’n ɔ nin i kanfuɛ’m be su kpli be siesie i wun ninnge mun naan b’a ɔ. Zonasi ti lɛ nían be. Atrɛkpa’n, kɛ mmeli’n tuli i bo m’ɔ juli nzue’n i afiɛn lɔ’n, Zonasi buli i kɛ w’a ɲɛn i ti. Sanngɛ be o lɛ kpɛkun ɔn, aunmuan dan kun su fita.

¹¹ Aunmuan sɔ’n wa fitali kekle kpa. Ɔ mannin jenvie’n su nglonglo kpa trali mmeli’n su. Sɛ ɔ ti andɛ bɔbɔ’n, nn mmeli dandan nga be o nzue’n su’n be kwlaa bé útu. ?Ɔ maan mmeli nga Zonasi o nun’n su bubuman yɛ ɔ o lɛ ɔ? I sin’n Zonasi klɛli i kɛ: ‘[Zoova] maan aunmuan dan kun fitali jenvie’n su’n.’ ?I sɔ’n kleman kɛ Zonasi kali lɛ wunnin i wlɛ kɛ aunmuan sɔ’n fin Zoova? Nga liɛ’n e siman nun ndɛ. Sanngɛ kɛ aunmuan’n fíta sɔ’n, mmeli’n i kanfuɛ’m be kpan flɛli be amuɛn mun. Zonasi si kɛ amuɛn sɔ’m be su kwlá deman be. (Tul. 19:4) Afin i sin’n ɔ wa klɛli i kɛ  “nzue’n su wa bubu mmeli’n nun.” (Zon. 1:4) ?Yɛ kɛ mɔ Zonasi su wanndi Ɲanmiɛn bo’n, ɔ srɛ i ɔ, ɔ yo ye?

12. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ, lafilɛ mɔ Zonasi lafili’n ti’n, e kpli e di i jɔlɛ ɔ? (An nian ja ngua lɔ ndɛ’n nun wie.) (b) ?Wafa sɛ yɛ Zoova kleli sa nga ti yɛ aunmuan dan’n fitali’n niɔn?

¹² Kɛ mɔ Zonasi wun kɛ ɔ kwlá ukaman be’n ti’n, ɔ jrali mmeli’n i bo mmua lɔ ko lafili kpa sa pɔɔ. * Mmeli’n i su kpɛn’n ko tinngeli i naan w’a se i kɛ ɔ jrɛn i amuɛn’n su kɛ be onga’m be sa. Afin mmeli’n i kanfuɛ’m be wunnin i wlɛ kɛ sa ng’ɔ o be su lɛ’n, ɔ timan ngbɛn. Ɔ maan be wa tuli fɔtɔ. Afin be waan bé sí sran nga ti yɛ sa kekle sɔ’n wo be su’n. Kɔlɛ i sɔ ti’n, Zonasi i klun titimɛn i aɔwi. Zoova maan bé jú Zonasi su ɔ, fɔtɔ’n w’a tɔ i su. Ɔ yoli sɔ kleli kɛ Zonasi ti yɛ ɔ kpɛli aunmuan dan’n i ba ɔ.​—An kanngan Zonas 1:5-7 nun.

13. (a) ?Zonasi dili mmeli’n i kanfuɛ’m be nanwlɛ seli be sɛ? (b) ?Ɔ seli be kɛ be yo i sɛ? ?Yɛ ngue ti ɔ?

¹³ Zonasi dili mmeli’n i kanfuɛ’m be nanwlɛ. Ɔ seli be kɛ ɔ ti Zoova m’ɔ ti nglo lɔ Ɲanmiɛn’n i sufuɛ. Yɛ ɔ seli be ekun kɛ ɔ su wanndi i bo, naan i sɔ’n ti’n w’a fa i wun ya kpa sa, naan i ti yɛ sa kekle sɔ’n wo be su ɔ. Kɛ ɔ seli be sɔ’n, srɛ kunnin be dan kpa. Be usɛli i like ng’ɔ fata kɛ be yo i’n naan b’a ɲan be ti’n. Zonasi si kɛ srɛ kun be dan. Yɛ i bɔbɔ si ekun kɛ, sɛ be to i be yi i jenvie’n nun’n, lika’n jrán diin. Ɔ maan ɔ tɛli be su kɛ: “Sɛ amún wún kɛ jenvie’n gó nun’n, saan amu’an fa min b’a to b’a yi nun. Afin n si jrɛin kɛ min ti yɛ aunngban dan nga su kle amun yalɛ lɛ-ɔ.” (Zon. 1:12) Nanwlɛ, jenvie sroesroe sɔ’n nin i nun nzue flɔlɔ sɔ’n i nun mlɔnlɛ’n kun i srɛ. Sanngɛ Zonasi kunndɛman kɛ mmeli’n i kanfuɛ’m be wu.

14, 15. (a) ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo kɛ Zonasi sa ɔ? (b) ?Kɛ Zonasi seli mmeli’n i kanfuɛ’m be kɛ be to i yi i jenvie’n nun’n, be yoli sɛ?

¹⁴ Sɛ ɔ ti kɛ Zonasi timan yakpafuɛ’n nn w’a kwlá faman i sɔ ajalɛ’n. Nanwlɛ, i wun klɛnlɛ kɛ ngalɛ sa’n jɔli Zoova klun kpa. Yɛ ɔ kle kɛ ɔ lafi Ɲanmiɛn su kpa. E kusu e kwla yo kɛ Zonasi sa. Yɛle kɛ maan e wiengu’m be ninnge’m be dun mmua lo e. (Zan 13:34, 35) ?Kɛ e wun kɛ e niaan kun i sa w’a mian’n, annzɛ i akunndan’n w’a sanngan’n, annzɛ kusu Ɲanmiɛn sulɛ’n w’a yo kekle i sa nun’n, e tu e klun e ukɛ i? Sɛ e yo sɔ’n, Zoova i klun jɔ́ e wun dan!

¹⁵ Kɔlɛ i klikli nun’n, mmeli’n i kanfuɛ’m b’a kunndɛman kɛ  bé tó Zonasi yí i jenvie’n nun. Afin be kplili kpa kɛ bé kán mmeli’n bá cenje’n su wa. Sanngɛ laa li nn lomo nun w’a luman. Ɔ maan kasiɛn su’n, be wa wunnin i kɛ be lemɛn i yowlɛ kun. Be kpan flɛli Zonasi i Ɲanmiɛn Zoova’n kɛ ɔ si be aunnvuɛ, kpɛkun i sin’n, be mannin Zonasi su naan b’a to i b’a yi i jenvie’n nun lɔ.​—Zon. 1:13-15.

16, 17. ?Kɛ Zonasi o jenvie’n i bo lɔ’n, i wun yoli i sɛ? (An nian desɛn mun wie.)

¹⁶ Be toli Zonasi yili i jenvie’n nun. Atrɛkpa’n, kɛ ɔ́ yó naan w’a mlɔnman’n ti’n, ɔ kplili kpa. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n nn mmeli’n kusu kɔ́. Kɛ mɔ jenvie’n bo dan’n ti’n, ɔ kpalo i kɔ wa kɔ wa. Zonasi wunmɛn i wun fɛ kun. Nzue’n wa mɛnnin i, ɔ maan ɔ buli i kɛ i liɛ w’a wie mlɔnmlɔn.

¹⁷ Kɛ ɔ juli i ɲrun’n, Zonasi wa kannin wafa nga i wun yoli i blɛ sɔ’n nun’n, i ndɛ. I ɲin kpɛnkpɛnnin ninnge wie’m be su. Ɔ buli i kɛ ɔ su wunman Ɲanmiɛn i sua klanman ng’ɔ o Zerizalɛmu lɔ’n kun. I ti’n, i wla’n boli i wun. Ɔ yoli i kɛ ɔ su mlɔn nzue  dan sɔ’n i buman’n nun, kan oka’m be bo’n wo lɔ’n sa. Ɔ yoli i ekun kɛ ijre ɲanman nga be o jenvie’n i bo lɔ’n be su blɛblɛ i ti’n wun sa. Yɛ ɔ buli i kɛ lika sɔ’n káci i asieliɛ.​—An kanngan Zonas 2:2-7 nun.

18, 19. ?Ngue sa yɛ ɔ tɔli Zonasi su jenvie’n nun lɔ ɔ? ?Yɛ wan ti yɛ sa sɔ’n juli ɔ? ?Nzue nun like benin yɛ ɔ mɛnnin Zonasi ɔ? (An nian ndɛ ng’ɔ o ja ngua lɔ’n wie.)

¹⁸ Sanngɛ like ble tuun dan kpa kun wa bo sin yiɛli i. Ɔ kɔ ba kɔ ba, naan w’a mɛntɛn i lɔ. Yɛ glu, like sɔ’n mɛnnin i ɔ!

¹⁹ Zonasi buli i kɛ i liɛ w’a wie. Sanngɛ ɔ nin a wuman. Like sɔ’n mɛnnin i ngbɛn, w’a kunmɛn i. Ɔ te lo wunmiɛn. Kɛ ɔ o like sɔ’n i ku nun lɔ’n, ɔ yo i kɛ ɔ o i ndia’n nun sa. Sanngɛ ɔ te o nguan nun! Ɔ ti abonuan o! Srɛ kunnin i kpeli nun. Nanwlɛ, Zonasi i Ɲanmiɛn Zoova yɛ ‘ɔ sunmannin jue dan kun kɛ ɔ wa mɛn i ɔ.’ *​—Zon. 2:1.

20. ?Zonasi i Ɲanmiɛn srɛlɛ nun’n, ndɛ nga ɔ kannin’n kle sɛ?

²⁰ Zonasi su cɛ jue’n i klun lɔ. Ɔ wa buli sa nga ɔ yoli’n i sin kpa. Ɔ yoli i nsisɔ naan w’a srɛ Ɲanmiɛn Zoova. I Ɲanmiɛn srɛlɛ sɔ’n wo i fluwa’n i ndɛ tre nɲɔn’n nun. Ndɛ nga ɔ kannin’n, ɔ kle kɛ ɔ si Ɲanmiɛn Ndɛ’n i kpa, afin kpɛ sunman’n, ɔ boli Jue Mun fluwa’n i nun ndɛ wie’m be su. Kpɛkun Zonasi i Ɲanmiɛn srɛlɛ sɔ’n yi i nzuɛn cinnjin kpa kun i nglo. Yɛle kɛ ɔ ti ye sifuɛ. Afin kɛ ɔ́ gúɛ i Ɲanmiɛn srɛlɛ’n i bo’n, ɔ seli kɛ: “N liɛ’n kɛ ń tó ɔ manmanlɛ jue’n, wuun ń yí sraka ḿ mán wɔ. Yɛ ndɛ nga n kannin’n, ń wá yíɛ i nuan. Nanwlɛ, delɛ’n fin [Zoova].”​—Zon. 2:10.

21. ?Ngue yɛ Zonasi wa wunnin i wlɛ ɔ? ?Yɛ ngue yɛ ɔ fataman kɛ e wla fi su ɔ?

²¹ Zonasi wa wunnin i wlɛ kɛ Zoova kwla de i sufuɛ mun, naan ɔ kwla yo i sɔ blɛ kwlaa nun ɔ nin lika kwlaa. Afin kannzɛ bɔbɔ Zonasi o ‘jue’n i klun’n lɔ’n,’ sanngɛ Zoova kwla tieli i srɛlɛ’n yɛ ɔ deli i. (Zon. 2:1) Yɛle kɛ Zoova yoli maan ɔ trannin jue dan sɔ’n i klun cɛn ba lele nsan,  like fi w’a yomɛn i. I sɔ’n ti’n, nán maan e wla fi su le kɛ e “nguan nyanman’n wo [Zoova] sa nun.” (Dan. 5:23) Sɛ andɛ e ɲin o su’n, ɔ fin i. ?Ɔ maan e si i ye? ?Yɛ e fɛ i ndɛ’n su?

22, 23. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zoova sali Zonasi niannin ɔn? (b) ?Kɛ e fɔn’n, ngue yɛ Zonasi i ajalɛ’n kle e ɔ?

²² ?Yɛ Zonasi li? ?Ɔ fali ndɛ nanwlɛ sɔ’n tuli i wun fɔ nun? ?Ɔ fali Zoova i ndɛ’n su siɛn’n? Ɛɛn. Amun nian. Kɛ jue’n mɛnnin i’n, ɔ dili cɛn ba nsan, kpɛkun ɔ ‘fili Zonasi guali cenje’n su.’ (Zon. 2:11) Zoova yoli maan cenje’n su lɛ yɛ jue’n fili Zonasi ɔ. Ɔ maan e kwla se kɛ Zoova ukɛli i. Afin w’a wɛman nzue naan w’a ju asiɛ ba’n su. I liɛ kan ng’ɔ fata kɛ ɔ yo’n yɛle i atin’n i kunndɛlɛ. Sanngɛ Zoova su wa sɛ i nian. Afin Zonas 3:1, 2 se kɛ: “[Zoova] kannin ndɛ kleli Zonas ekun kɛ: ‘Jaso kɔ Niniv, kɔ klɔ dan’n sɔ su lɔ. Ndɛ nga ń fá wlá ɔ nuan yɛ’n, bo i ndolo kle lɔfuɛ mun.’” ?Kɛ Zoova seli i sɔ’n, ngue yɛ ɔ yoli ɔ?

²³ Zonasi w’a cuɛncuɛnmɛn i ja ase kun. Biblu’n se kɛ: “Yɛ Zonas jaso ɔli Niniv kɛ [Zoova] fa kan kleli i’n sa-a.” (Zon. 3:3) Nanwlɛ, Zonasi fɔnnin sanngɛ ɔ wa kacili i sa. Maan e kusu e niɛn i ajalɛ’n su, afin e kwlakwla e fɔn. (Rom. 3:23) ?Sanngɛ kɛ e fɔn’n, e sa sin bubu e? ?Annzɛ e kaci e sa naan y’a kwla di Ɲanmiɛn i junman’n i kpa ekun?

24, 25. (a) ?Ye benin yɛ Zonasi dili i nguan cɛn’n nun ɔn? (b) ?Ye benin yɛ Zonasi wá dí i e ɲrun lɔ ɔ?

²⁴ ?Kɛ Zonasi i ɲin yili Zoova’n, ɔ ɲannin su ye? Ɛɛn. I kun yɛle kɛ, atrɛkpa Zonasi wa tili i kɛ mmeli’n i kanfuɛ’m be kwlaa be fiteli nun. Yɛ kɛ mmeli’n i kanfuɛ’m be to Zonasi yili i nzue’n nun’n, mɔ lika’n tɔli bliin’n, mɔ ‘srɛ dan kpa kunnin be Zoova ti’n,’ Zoova yɛ be yili sraka be mɛnnin i ɔ. Nán be amuɛn mun ɔn.​—Zon. 1:15, 16.

²⁵ Sanngɛ ye’n i dan kpafuɛ’n bali kasiɛn. Yɛle kɛ Zezi kannin kɛ cɛn ba nsan nga Zonasi dili i jue dan’n i klun’n, ɔ ti cɛn ba nsan nga i bɔbɔ ɔ́ dí i ndia’n nun’n, i nzɔliɛ like. (An kanngan Matie 12:38-40 nun.) Nanwlɛ, kɛ Zonasi wá cɛ́n asiɛ’n su wa’n, mɔ bé kán ndɛ sɔ’n bé klé i’n, ɔ́ wá yó i fɛ o! (Zan 5:28, 29) Zoova kunndɛ kɛ ɔ́ yó naan amun liɛ yo ye wie. ?Ɔ maan kɛ Zonasi sa’n, sɛ amun fɔn’n, amún káci amun sa? ?Yɛ amún ɲin yí Zoova? ?Amún klé kɛ amun klo amun wiengu mun?