Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MURU 23

Owo Aahiixutta Olevelela wa Pwiyawe

Owo Aahiixutta Olevelela wa Pwiyawe

1. Nihiku xeeni woonasa wene naari nootepa ovila wa Pedru?

PEDRU khonaliyale nihiku nenle ahaareere awe owehexexiwa ni Yesu. Niireke Yesu khaasiveliwa-tho ni Pedru? Hiyo khaninsuwela maana Biibiliya onihimya paahi wira: “Apwiya Yesu yahirukunuwa, enwehaka Pedru”. (Luka 22:61) Masi owehiwaru paahi waahimukhaliherya Pedru woona wira aahipaka etthu yoohiloka. Pedru aahoona wira aapanke etthu ene yeele Yesu aahimmya awe, nto Pedru khulaphela ariki khaapaka, eyo piiyo, omukhootta Pwiyawe. Tthiri, nihiku nle naari nootepexa ovila wa Pedru.

2. Etthu xeeni Pedru yaatthuneya awe wiixutta, nto exeeni eniixutta ahu mwa yowiiraneya ele?

2 Masi etthu ele khiyaamwirinhe Pedru opweteiwa nlipelelo nawe. Maana Pedru aari mulopwana oowaamini vaalupale, nlelo aahikhalana okathi wolokiherya soovonya sawe, ni wiixutta etthu wa masu a Yesu. Etthu ene yaavarihana ni olevelela. Khula mmosa a hiyo, ohaana wiixutta etthu mwa yowiiraneya ela. Vano nrowe noone moota Pedru aaxuttale awe.

Mulopwana Aatthuneya Wiixutta Vanci

3, 4. (a) Pedru aamukonhe exeeni Yesu, nto uupuwelani? (b) Yesu oonihenrye sai wira Pedru aarina muupuwelo wa atthu a mahiku ale?

3 Myeeri 6 vahinatthi, oKafarnau muttetthe aakhala awe, Pedru aahimukoha Yesu oriki: “Pwiya, mukhw’akha akitthekelaka, kimuleveleleke vakavi? Mpakha vathanu na venli?” Pedru oona wira olevelela mpakha nummuru nne ti etthu yaavekeliwa. Okhala wira mahiku ale, alipa-oowiixuttiha a itiini, yaahimya wira mutthu aahaana omulevelela mukhwaawe mpakha imaara tthaaru paahi. Yesu aakhunle so: ‘Nkinòlelani mpakha imara thanu ni pili, hoye, mpakha imara milokó mithanu ni mili ni imara thanu orwa pili’.Math. 18:21, 22, Biblya Exirima.

4 Niireke Yesu aamutumererya Pedru olepaka imaara sotheene aatthekeliwa awe? Nnaari. Mwaha wa Yesu orukunuxa nummuru 7 na Pedru khukhala 77, ooniherya wira olevelela khorina mukano. (1 aKor. 13:4, 5) Yesu aahimooniherya Pedru wira yaamwiiriha wuupuwelaka siisaale, mwaha wa mukhalelo woohiloka wa atthu mahiku ale, yaawo yaari ootakhala ni yahaaphavela olevelela. Nto, olevelela wa mutthu onimutakiha Muluku ohaana okhala okathi ti okathi.Mmusome  1 Yohani 1:7-9.

5. Okathi xeeni mutthu onoona awe wira olevelela eri etthu yootthuneya?

5 Pedru khaavanyale masu a Yesu. Niireke aahiixutta etthu wa masu a Yesu? Ikwaha sikina ninnoona otthuneya waya olevelela vaavo vaniphavela ahu oleveleliwa. Vano, nrowe nuupuwele ele yiiraneyale ohinatthi Yesu wiiviwa. Okathi ole wooxankiha, Pedru aarowa ophavela oleveleliwa ni Pwiyawe.

Otthuneya Waya Khula Okathi Olevelela

6. Pedru oonenle sai okathi Yesu aaphavela awe owiixuttiha arummwa awe sa wiiyeviha, masi Yesu aamuthokorenrye sai?

6 Waari ohiyu woohiliyaleya, ni wookiserya wa Yesu valaponi. Yesu nlelo aahikhalana itthu soowiixuttiha arummwa awe, itthu ntoko, wiiyeviha. Yesu aahivaha ntakiheryo na wiiyeviha, okathi aarapiha awe inawu sa arummwa awe, muteko waavariwa ni epottha. Wanipacerya, Pedru aahitikhina ele Yesu aaphavela awe opaka. Nto khukhootta orapihiwa inawu ni Yesu. Voottharelana, Pedru aahimuthipelela Yesu wira orapihe ohiya inawu paahi, masi-tho matata ni muru awe! Hata vari siiso, Yesu khaahiyale opixa murima, masi aahimutthokiherya Pedru yootaphulela ya muteko ole aavara awe.Yoh. 13:1-17.

7, 8. (a) Pedru eeherenrye-tho sai opixa murima wa Yesu? (b) Yesu aavikaninhe sai wooniherya oreera murima ni olevelela?

7 Ovinre ene okathi vakhaani, Pedru aaheehererya-tho opixa murima wa Yesu. Arummwa a Yesu yaahivaanyihana aphavelaka omoona ole aari muulupale, nto Pedru aahiirela mpantta, ooniheryaka mukhalelo woowiixinnuwiha. Hata vari siiso, mooreerela murima Yesu aahaakhaliherya-tho, nave khwaattottopela mwa itthu sooreera saavanre aya; maana yaari atthu oowaamini ni oororomeleya wa Pwiya aya. Masi Yesu aahaaleela vahinatthi wira otheene aya, yaarowa omukhootta. Pedru aahaakhula wira khaarowa omukhootta mpakha okhwa ni yoowo. Yesu aahimuleela etthu yaavirikana ni ele yuupuwela awe Pedru, oriki ammukhootta Pwiyawe imaara tthaaru ohiyu yoole, ohinatthi muthupi wiipa ekwaha ya nenli. Masi Pedru khahiyo aarovaanya paahi moolumo a Yesu, aahixoona-tho okhala oowaamini waavikana arummwa akina!Math. 26:31-35; Mar. 14:27-31; Luka 22:24-28; Yoh. 13:36-38.

8 Niireke ela yaahimwiiriha Yesu ohiwerya-tho ompixerya murima Pedru? Ekeekhai ti yoowi okathi ole wooxankiha, Yesu uupuwelela miteko sooreera saavara aya arummwa awe oohimalela. Yesu aanisuwela wira Pedru aarowa omunyoonyiha, tivonto aahimyale awe so: “Nto miyo kiholompelani nyuwo, Simoni, wira wamini wanyu ohihononeyé. Vano nyuwo, mwahokolowela wa miyo, mwalipihe axinn’inyu”. (Luka 22:32) Ni masu ala, Yesu ooniherya omuroromela wawe Pedru wira aamutthikela olipa omunepani, ni ovikaniha omurumeela Muluku moororomeleya. Tthiri Yesu aari mutthu ooreera murima ni oolevelela.

9, 10. (a) Oryeene oJardim wa oJeseemani, yoolaka xeeni Pedru aavahiwe awe? (b) Ennuupuxerya exeeni soovonya sa Pedru?

9 Ohoolo, oryeene oJardim wa oJeseemani, Pedru aahaana olopoliwa-tho. Yesu aahinvekela Pedru, Yakobo, ni Yohani wira awehaweheke okathi aarowa awe olompa. Okathi owo, Yesu aahiriipiwa murima ni aahaana okhaliheriwa, masi Pedru ni arummwa akina yaamurupa ikwaha sinceene. Ooniheryaka oreerela murima ni olevelela, Yesu aahimyale so: “Munepa wòlipa, nto erutthu yòlosowa”.Mar. 14:32-41, Biblya Exirima.

10 Okathi vakhaani paahi, waahirwa muttitthi okunxe ene mithuko, ikatana ni ikopo. Waari okathi wootthuneya okhalana ephoole ni ankhili. Masi Pedru okhummwale ene murima, aahitholola ekatana awe, khumphwata niyaru Málikho, murumeyi a muulupale aanamukuttho. Vooreera murima, Yesu aahimukhaliherya Pedru, khupenuxa niyaru na murumeyi ole, ni aahimulakiherya Pedru ohimyaka masu yaawo anitepa ovahiwa efaita ni atthareli awe olelo-va. (Math. 26:47-55; Luka 22:47-51; Yoh. 18:10, 11) Tthiri Pedru aahivonya ikwaha sinceene vaatthuneya awe oleveleliwa ni Pwiyawe. Nto eyo enooniherya wira otheene ahu ninnittheka ikwaha sinceene. (Mmusome Yakobo 3:2.) Ti pani ohinitthuneya oleveleliwa mahiku otheene? Ohiyu yoole, Pedru aarowa opaka yoottheka ekina yuulupale.

Pedru Aahipaka Etthu Yootthekeya

11, 12. (a) Pedru oonihenrye sai olipa murima nuumala Yesu ovariwa? (b) Nthowa xeeni ele Pedru aapanke awe yaahaavarihana aya ni masu awe?

11 Olavulaka ni muttitthi ole Yesu aavekale wira yaahiye arummwa awe wira arowe, maana yaahimphwanya Yesu yoole yamphavela aya. Okathi Yesu aatthukiwa awe, Pedru anweha paahi voohiwerya opaka etthu. Nuumala-vo, Pedru aahitthyawa, ntoko siirale aya awiixutti akina.

12 Pedru ni Yohani woonasa wene yeemelanse waattamela owannyawe Muulupale a Anamukuttho aitthaniwa Haná, opuro yoowo aapaceriwe awe okohiwa itthu. Okathi Yesu aakuxiwa awe opuro ole, nto Pedru ni Yohani yaanimutthara masi yeettaka “ottaiwene”. (Math. 26:58; Yoh. 18:12, 13) Pedru khahiyo aari mutthu oowoova. Maana vaatthuneya olipa murima waatthara atthu yanvanre Yesu. Okhala wira muttitthi ole weetta orineene ikaruma sa ekhotto, nave Pedru iira omanle ene ophwata niyaru na mutthu mukina. Masi hata vari siiso owo khoonihenrye ele yaahimmye awe wuupaceryani wira aahilikanana okhwa hoothe ni Pwiyawe akhala wira eyo yaamwiiraneya.Mar. 14:31.

13. Enamuna xeeni emosa yookhalela ya omutthara Kristu?

13 NtokoPedru,anamunceeneolelo-va,anneereryaomuttharaKristu“ottaiwenexa”, wala animutthara mwa enamuna atthu akina ehiniwerya aya waasuwela. Masi ntoko mwaneene Pedru aalempe awe ohoolo waya, enamuna emosa yootepexa oreera ya omutthara Kristu, ori omuttharaka munvira awe wala vakhiviru vene, nittharaka ntakiheryo nawe mwa itthu sotheene, voohicikha sa ele enrowa onikhumelela.Mmusome 1 Pedru 2:21.

14. Etthu xeeni Pedru aapanke awe ohiyu ole waaphukeliwa Yesu?

14 Omuttharaka Yesu masi ottaiwene, Pedru aahiphiya vamukhora va empa emosa yuulupale ya oYerusalemu. Ele yaari enupa ya Kaifa, thaaciri ni muulupale aanamukuttho. Okhala wene ipa iye saatekiwa sirukureryaka niyate ni saanikhalana mukhora waaweha ohoolo. Tivonto Pedru kheemereriwe okela. Masi Yohani yoowo aamusuwela muulupale aanamukuttho, nave yoowo aari mpaani okathi ole, aahirwa khuveka wira Pedru eemiheriwe ovira vamukhora. Woonasa wene Pedru khaakhanle opuro omosaru ni Yohani, ni kheerenrye okela mpaani wira akhale ni Pwiyawe. Owo aari vaniyateni opuro waakhala ipottha ni arumeyi akina yooraka mooro mwaha wooriirya ohiyu ole; nto onaweha okathi anamoona oowootha yaakela ni okhuma opuro waaphukeliwa awe Yesu.Mar. 14:54-57; Yoh. 18:15, 16, 18.

15, 16. Muhimye moota yaakhwanenle aya eprofesia ya Yesu sa okhoottiwa ni Pedru ikwaha tthaaru.

15 Atthu ariki woora mooro, murumeyi muthiyana yoole eemyale wira Pedru ovolowe, vano aaniwerya omoona saana Pedru. Nto khomusuwela. Muthiyana owo aahimuthoonya Pedru oriki: ‘Nyuwo-tho mwari ni Yesu, muGalileyo!’ Pedru aahituthuwa, onahimya wira khaamusuwela Yesu, ni khaasuwela etthu ene yaalavuliwa. Vano aahivenya orowaka waattamela mukhora, khiyaphavela ovira vamukhora voohisuweliwa, nto muthiyana mukina aahimoona Pedru khuhimya etthu emosaru, oriki: “Ola-tho ari ni Yesu muNazarethi!” Pedru aahilapha iiraka: “Nkinimusuwela mulopwan’ole!” (Math. 26:69-72; Mar. 14:66-68) Woonasa wene waari nuumala omukhootta Yesu ekwaha ya nenli vaavo Pedru aamwiiwale awe muthupi iipaka; okathi owo Pedru iira oxankale ene vananvila wuupuwela eprofesia Yesu aahimyale awe iwoora vakhaani vahinatthi.

16 Ovinre ene okathi vakhaani, Pedru nlelo eereryaka wira ohisuweliwe ni atthu akina, ekrupu emosa ya atthu yaari vate yahimwaattamela. Mmosa wa atthu ale, aari mmusi awe Málikho murumeyi yoole Pedru amphwante awe. Owo aahimyale so wa Pedru: “Miyo nkowenheni omatta, munari ni yowo?” Pedru aaheererya oruna ohimyaka wira owo khonakhale ni Yesu. Tivonto eererya awe olapha wira simwiiraneele sootakhala akhala wira aamootha. Ela yaari ekwaha ya neeraru Pedru aamukhoottale awe Yesu. Pedru omalakaru omukhootta, muthupi aahiipa ekwaha ya nenli ohiyu yoole.Yoh. 18:26, 27; Mar. 14:71, 72.

“Apwiya Yesu yahirukunuwa, enwehaka Pedru”

17, 18. (a) Pedru aakhanle sai nuumala woona wira aahittheka? (b) Etthu xeeni woonasa wene yuupuwela awe?

17 Okathi owo, Yesu aahikhumela ota khukhala opuro wooneya awe vate. Okathi ole ntoko sitthokiheriwe aya wuupaceryani wa muru ola, Yesu aahirukunuwa khunweha Pedru. Nto Pedru aahuupuwela wira aahipaka etthu yootepexa ohiloka wa Pwiyawe. Pedru aahikhumela vate, murima omuriipale ene vanceene mwaha wa etthu yaapakale awe. Vano aaneetta mmuttettheni, nto waarya wa mweeri waanimwaleela mpakha ottaiwene. Maithori yaahisareya owiitho, ohinawerya-tho ovilela, nto khupacerya wunla vaalupalexa.Mar. 14:72; Luka 22:61, 62.

18 Okathimutthuonoonaawe wira etthu epanke awe yootepa otakhala, onnuupuwela wira inamuna sitthenke awe khivaniweryaneya-tho oleveleliwa. Woonasa wene ti etthu Pedru yuupuwela awe. Masi niireke eyo yaari ekeekhai?

Niireke Pedru Khaaphwanela-tho Oleveleliwa?

19. Pedru oonenle sai soovonya sawe, masi ninsuwela sai wira Pedru khuupuwela wira khaarowa-tho olipa?

19 Ti voovila wuupuwela enamuna Pedru yaariipiwe awe murima nuumala woona wira vahooxa, khusuwela itthu saamwiiranenle Yesu. Tthiri Pedru aaniivaha nthowa vaalupale nuumala Yesu ohaaxiwa vanci mpakha okhwa! Oriipiwa murima wa Pedru waahincerereya nuumala woona wira nle naarowa okhala nihiku nookiserya na Yesu ntoko pinaatamu valaponi. Nnaamwi Pedru aariipiwe murima vanceene, khaakhanle uupuwelaka wira khaakhala-khala olipaka. Ennisuweliha eyo, okhala wira nuumala ovira okathi vakhaani, aahitthikela othukumana ni annawe oomunepani. (Luka 24:33) Moohaaniherya, arummwa ale yaahiikhupanyerya vanceene enamuna yaavirinhe aya ohiyu ole wooxankiha, ni yaanimananiha waalipiha atthu akina.

20. Nniixutta exeeni sa Pedru voohimya sa ele yaapanke awe?

20 Voohicikha etthu sa ele yaakhumelenle, ninnoona wira Pedru aahipaka soothanla sooloka. Okathi murumeyi a Muluku onimora awe, etthu yooreera wuupuwela khahiyo enamuna emonre awe, masi wiimananiha wawe wira otthikele okhala oolipa aahiiso weemererya olokiherya mukhalelo awe. (Musome Miruku 24:16.) Pedru aahooniherya waamini wekeekhai, okathi aathukumanne awe ni annawe nnaamwi aariipiwe murima. Okathi mutthu vanoona awe wira oopaka etthu yoohiloka, wala wiivaha nthowa, enuupuwela awe paahi ori ovalaana ni atthu, masi eyo etthu yootepa woopiha. (Mir. 18:1) Etthu yooreera opaka ori okhala vamosa ni anna a mmulokoni, wira nitthikele okhala atthu oolipa omunepani.aHéb. 10:24, 25.

21. Mwaha woothukumana ni awiixutti akina a Yesu, ehapari xeeni Pedru yaiwale awe?

21 Mwaha woothukumana ni awiixutti akina a Yesu, Pedru aahiiwa ehapari yooriipiha murima wira murutthu wa Yesu khiwaakhanle mmahiye. Pedru ni Yohani, yaahitthimaka arowaka omahiye waavithiwe Yesu, khuttiyeliwa saana. Woonasa wene mwaha wookhala mmiravo, Yohani taapacenrye ophiya. Nto aaphwannye mukhora wa mahiye ohuliwe ene, nto aanoova okela. Masi Pedru khoovale. Nnaamwi ahaamumula saana mwaha wootthimaka, owo aahikela mmahiye. Nto khaaphwanyale etthu.Yoh. 20:3-9.

22. Etthu xeeni yaamalihale oriipiwa murima ni ohoverya wa Pedru?

22 Niireke Pedru aahikupali wira Yesu oohihimuxiwa? Wuupaceryani nnaari, khaakupanli hata nuumala owiiwa athiyana oowaamini ahimyaka wira malaikha yaahihimya wira Yesu oohihimuxiwa mookhwaani. (Luka 23:55–24:11) Masi wanikisa wa nihiku nne, oriipiwa murima, ni ohoverya wotheene waarina awe Pedru waahimala. Tthiri Yesu aahihihimuxiwa, khukhala ntoko nlaikha! Owo aahikhumelela wa arummwa awe otheene. Masi wanipacerya aakhumelenle, wa Pedru. Nihiku nle, arummwa yaahimyale so: “Vekekhai, Apwiya àhihimuwa! Ahìsoniherya wa Simoni!” (Luka 24:34) Mwa enumana emosaru, murummwa Paulo ohoolo waya, aahilepa voohimya sa nihiku nle noohiliyaleya oriki: “Ahìsoniherya wa Pedru, numalá, w’arummwa muloko nanli”. (1 aKor. 15:5) Kefa ni Simoni, yaari masina makina a Pedru. Yesu aahirwa wa Pedru nihiku nle, woonasa wene owo oryeene ekhawe.

Pedru aahaana oleveleliwa ni Pwiyawe, nto tani ohimphavela oleveleliwa khula nihiku?

23. Xeeni maKristau olelo anittheka anireerela aya wuupuwelela etthu yaamwiiranenle Pedru?

23 Biibiliya khonihimya ele yiiraneyale nihiku nle Pedru naakumanne awe ni Yesu. Atthu anisuwela ti Yesu ni Pedru paahi. Masi hiyo pooti wuupuwelela ohakalala wa Pedru, nuumala onweha-tho Pwiyawe oryeene mukumi, vano aahikhalana eparakha ya omuleela oriipiwa wawe murima ni ottharuwa wawe. Etthu yuulupale aaphavela awe Pedru, waari oleveleliwa. Tani anihoverya akhala wira Yesu aahimulevelela voomalela? MaKristau olelo anittheka, ahaana wuupuwelela ele yaamwiiranenle Pedru. Nihikhalakhale nuupuwelaka wira yoottheka epanke ahu kheniweryaneya oleveleliwa ni Muluku. Yesu aamutakiha Tiithi awe, yoowo ori “ówakuva olevelela”.Yes. 55:7.

Ethoonyeryo Ekina ya Oleveleliwa

24, 25. (a) Mutthokiherye moota Pedru aavirinhe awe ohiyu ole, otothaka ihopa Ephareya ya oGalileya. (b) Exeeni aapanke awe Pedru nuumala onweha Yesu opakaka mwiiriirya varowaka oxa?

24 Yesu aahaaleela arummwa awe wira yaahaana orowa oGalileya, weiwo yaarowa aya okumana-tho nuuwo. Nuumala ophiya, Pedru aaronwe-tho ototha ihopa Ephareya ya oGalileya. Aahitthariwa ni arummwa akina. Pedru aatthikenle-tho ntthiya nenle nahaaliyala awe. Onyakula wa ekalawa ele, oruma wa matthavi okathi woopurula, waanimuupuxerya muteko waamakela awe ovara khalai. Masi ohiyu ole wotheene, khiyaavanre ehopa.Math. 26:32; Yoh. 21:1-3.

Pedru aahitupha mukalawani, onakata mpakha okhopela

25 Masi varowaka oxa aahikhala mulopwana mmosa aahimenrye wira arihele matthavi aya mpantta mukina wa ekalawa. Nuumala opaka eyo awo yaahiiva ihopa 153! Pedru aanimusuwela mulopwana ole. Tivonto aahitupha mukalawani nto onakata mpakha okhopela. Opuro ole, Yesu aahaavaha apatthani awe ale oororomeleya ihopa sowooxiwa saana. Nto Yesu aahirukunuwa onanweha Pedru.Yoh. 21:4-14.

26, 27. (a) Eparakha xeeni Yesu anvanhe awe Pedru ikwaha tthaaru? (b) Yesu oonihenrye sai wira aahimulevelela Pedru voomalela?

26 Yesu aahimukoha Pedru akhala wira aanimphenta Pwiyawe “vowavikana akina”, eyo piiyo, woonasa wene iira othoonyaka ihopa iye sinceene. Niireke Pedru ophenta wawe ototha ihopa waanivikana omphenta wawe Yesu? Ntoko siisaale Pedru aamukhoottale awe Pwiyawe ikwaha tthaaru, Yesu aaphavela wira Pedru ohimye-tho ikwaha tthaaru akhala wira aanimphenta olavulaka ohoolo wa annawe. Ikwaha tthaaru, Yesu aahimuleela moota wowooniherya niphento nlo: opwehaka miteko sa Muluku nipuro noopacerya, olyihaka, olipihaka, ni okukhula nikoto na Kristu, eyo piiyo, atthareli oowaamini a Kristu.Luka 22:32; Yoh. 21:15-17.

27 Tthiri Yesu aahooniherya wira Pedru nlelo aari ootthuneya wa yena, ni wa Tiithi awe. Ohooleliwaka ni Kristu, Pedru aarowa okhalana muteko wootthuneya mmulokoni. Tthiri, Yesu aahimulevelela voomalela Pedru! Tivonto, Pedru aahixukhuru oleveleliwa ni Yesu, nave aahiixutta mwa soovonya sawe.

28. Pedru oonihenrye sai wira aahikhala moovarihana ni nsina naavahiwe awe?

28 Mwa iyaakha sinceene Pedru aahaakhwaniherya muteko awe voororomeleya. Owo aahaalipiha annawe, ntoko siisaale saaleeliwe awe ni Yesu ohinatthi okhwa. Pedru aari mutthu oophenta, oopixa murima vaavo aakukhula awe ni waalyiha atthareli a Kristu. Mulopwana ola iitthaniwa Simoni, aanikhala moovarihana ni nsina naavahiwe awe ni Yesu, niire so: Pedru wala Mwala, mwaha woowi aari oolipa ni oororomeleya wa muloko. Hiyo pooti woona eyo, vaavo ninsoma ahu ipaphelo sawe piili sootthuneya ni sinooniherya ophenta, seiyo siri mBiibiliyani. Ipaphelo iyo, sinnooniherya wira khaaliyanle ele yiixuttihiwe awe ni Yesu voohimya sa olevelela.Mmusome 1 Pedru 3:8, 9; 4:8.

29. Ninrowa otakiha sai waamini wa Pedru ni omoriwa ikharari wa Pwiyawe?

29 Yowiiraneya ela, ennivariheleya muteko wa hiyo. Niireke ninninvekela Yehova khula okathi wira onilevelele soottheka sahu? Niireke ninneemererya oleveleliwa ni ninnikupali wira Muluku onoottipiha soottheka sahu? Niireke ninnaalevelela akhwiihu? Napaka eyo, moohaaniherya ninnitakiha waamini wa Pedru, ni omoriwa ikharari wa Pwiyawe.