Nghena endzeni

VANTSHWA VA VUTISA

Xana Swilo Swi Lo Tumbuluxiwa Kumbe Swi Lo Tiendlekela?—Xiyenge 1: Ha Yini Ndzi Pfumela Eka Xikwembu?

Xana Swilo Swi Lo Tumbuluxiwa Kumbe Swi Lo Tiendlekela?—Xiyenge 1: Ha Yini Ndzi Pfumela Eka Xikwembu?

 Xana swilo swi lo tumbuluxiwa kumbe swi lo tiendlekela?

 Xana wa pfumela leswaku Xikwembu xi tumbuluxe swilo hinkwaswo? Loko u pfumela a wu wexe; ku ni vantshwa vo tala (ni vanhu lavakulu) lava na vona va pfumelaka. Kambe van’wana va vula leswaku vutomi swin’we ni vuako hinkwabyo swi lo tiendlekela—handle ko tumbuluxiwa hi “La Tlakukeke.”

 Xana a wu swi tiva? Mintlawa yimbirhi leyi kanetanaka hi mhaka leyi yi hatlisela ku vula leswi yi swi pfumelaka kambe yi nga ri na xivangelo lexi endlaka yi pfumela sweswo.

  •   Vanhu van’wana va pfumela leswaku swilo swi lo tumbuluxiwa hikwalaho ka leswi va dyondzisiweke tano ekerekeni.

  •   Vanhu van’wana va pfumela leswaku swilo swi lo tiendlekela hikwalaho ka leswi va dyondzisiweke tano exikolweni.

 Swihloko leswi swa ntlhandlamano swi ta ku pfuna leswaku u tiyisa ripfumelo leri u nga na rona hi ntumbuluko ni ku kota ku ri hlamusela. Kambe, xo sungula u fanele ku tivutisa xivutiso lexi xa nkoka:

 Ha yini ndzi pfumela eka Xikwembu?

 Ha yini xivutiso lexi xi ri xa nkoka? Hikuva Bibele yi ku khutaza ku tirhisa ‘matimba ya wena ya ku anakanya.’ (Varhoma 12:1) Leswi vulaka leswaku ku pfumela ka wena eka Xikwembu a swi fanelanga swi titshega hi

  •  ndlela leyi u titwaka ha yona (Ndzi twa onge ku fanele ku ri ni loyi a nga ni matimba lamakulu)

  •  nkucetelo wa van’wana (Ndzi tshama endhawini leyi vanhu va kona va rhandzaka vukhongeri)

  •  ku sindzisiwa (Vatswari va mina a va lava leswaku ndzi pfumela eka Xikwembu, handle ka sweswo a va ta ndzi xupula)

 Ematshan’weni ya sweswo, u fanele u pfumela leswaku Xikwembu xi kona u tlhela u va ni swivangelo leswi twalaka leswi ku endlaka leswaku u pfumela.

 Kutani i yini lexi wena xi ku khorwisaka leswaku Xikwembu xi kona? Tluka ra xitoloveto lexi nge, “Ha Yini Ndzi Pfumela Eka Xikwembu?” ri ta ku pfuna leswaku u tiyisa ripfumelo ra wena. Swi nga ku pfuna ku xiya ndlela leyi vantshwa van’wana va xi hlamuleke ha yona xivutiso lexi.

 “Loko ndzi ri etlilasini ndzi ri karhi ndzi yingisela loko mudyondzisi a hlamusela ndlela leyi miri ya hina yi tirhaka ha yona, a swi ndzi kanakanisi leswaku ku ni muvumbi. Xirho xin’wana ni xin’wana xa miri wa hina xi ni ndlela leyi xi tirhaka ha yona ku fikela eka xirho lexitsongo ngopfu naswona ndlela leyi swi tirhaka ha yona a hi swi koti ku yi vona. Miri wa munhu wa hlamarisa hakunene!”—Teresa.

 “Loko ndzi vona muako wo leha, xikepe lexikulu kumbe movha ndza tivutisa, ‘Xana swi endliwe hi mani?’ Swi lava vutlhari ku endla movha, hi xikombiso, wu ni swilo swo tala leswitsongo leswi lavekaka leswaku wu kota ku famba. Loko timovha ti endliwe hi vanhu na hina hi endliwe hi muvumbi.”—Richard.

 “Loko u xiya leswaku swi va tekele malembe ya madzana vanhu vo tlhariha leswaku va twisisa swilo switsongo leswi nga kona evuakweni hinkwabyo, kutani ku ehleketa leswaku a swi nga lavi vutlhari ku tumbuluxa vuako hinkwabyo swi le rivaleni leswaku i mhaka leyi nga twaliki!”—Karen.

 “Loko ndzi ye emahlweni ndzi dyondza hi sayense ndzi kote ku xiya leswaku dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo a hi ntiyiso. Hi xikombiso, ndzi ehlekete hi ndlela leyi ntumbuluko wu hlelekeke ha yona ni ndlela leyi vanhu va hlawulekeke ha yona, ku katsa ni ku navela loku hi nga na kona ko lava ku tiva leswaku hi va mani, hi huma kwihi nileswaku hi kongome kwihi. Dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo yi vula leswaku vanhu va huma eka swiharhi kambe ya tsandzeka ku hlamusela leswaku ha yini vanhu va hlawulekile. Hi ku ya hi mina swi lava ‘ripfumelo’ lerikulu leswaku u pfumela eka dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo ku tlula ku pfumela eka Muvumbi.”​—Anthony.

 Ku hlamusela leswi ndzi swi pfumelaka

 Ndzi fanele ndzi endla yini loko vadyondzi-kulorhi va ndzi hlekula hikwalaho ka leswi ndzi pfumelaka eka nchumu lowu ndzi nga wu voniki? Ndzi nga endla yini loko va ku, sayense yi “seketela” dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo?

 Xo sungula, tiyiseka hi leswi u swi pfumelaka. U nga tshuki u chava kumbe u khomiwa hi tingana. (Varhoma 1:16) Ku ri na sweswo, tsundzuka:

  1.   A wu wexe; vanhu vo tala va ha pfumela eka Xikwembu. Ku katseka ni vanhu vo tlhariha ni lava dyondzekeke. Hi xikombiso, ku ni van’wasayense lava pfumelaka leswaku Xikwembu xi kona.

  2.   Loko vanhu va vula leswaku a va pfumeli eka Xikwembu minkarhi yin’wana va va va hlamusela leswaku a va xi twisisi. Ematshan’weni yo seketela vonelo ra vona hi mhaka leyi twakalaka, va tivutisa swivutiso swo tanihi lexi nge, “Loko Xikwembu xi ri kona, ha yini xi pfumelela ku xaniseka?” Va cinca mhaka leyi va yi ehleketaka leswaku va yi endla yi fambisana ni mavonelo ya vona.

  3.   Vanhu va ni ‘xilaveko xa moya.’ (Matewu 5:3) Xilaveko lexi xi katsa ni ku pfumela eka Xikwembu. Kutani loko munhu a vula leswaku Xikwembu a xi kona u ni vutihlamuleri byo tlhela a hlamusela leswaku i yini leswi n’wi endleke a fikelela makumu yo tano.—Varhoma 1:18-20.

  4.   Ku pfumela eka Xikwembu i mhaka leyi twalaka. Ku ni vumbhoni lebyi tiyisekisaka leswaku vutomi a byi vanga kona hi xiwelo. A ku na vumbhoni lebyi seketelaka vonelo ra leswaku vutomi byi nga va byi ve kona hi xiwelo ku suka eka nchumu lowu nga hanyiki.

 Kutani u nga n’wi hlamula njhani munhu loyi a kanakanaka ku pfumela ka wena eka Xikwembu? Xiya swikombiso swi nga ri swingani.

 Loko munhu a ku: “I vanhu lava nga dyondzekangiki ntsena lava pfumelaka eka Xikwembu.”

 U nga ha hlamula u ku: “Xana na wena u ni vonelo rero leri hoxeke? Mina a ndzi pfumelelani na rona. Eka ndzavisiso lowu katsaka vaprofesa va sayense vo tlula 1 600 lava humaka etiyunivhesiti to hambana-hambana ta xiyimo xa le henhla, wu kombise leswaku i profesa un’we eka vanharhu loyi a nga pfumeliki leswaku Xikwembu xi kona. a Xana u nga vula leswaku vaprofesa volavo a va dyondzekangi hileswi va pfumelaka eka Xikwembu?”

 Loko munhu a ku: “Loko Xikwembu xi ri kona, ha yini ku ri ni ku xaniseka konghasi emisaveni?”

 U nga ha hlamula u ku: “Kahle-kahle u vula leswaku a wu yi twisisi ndlela leyi Xikwembu xi endlaka swilo ha yona kumbe xi tikomba xi nga ri na mhaka. Xana u titwa hi ndlela yoleyo? [Yimela nhlamulo.] Ndzi kume nhlamulo leyi enerisaka ya xivutiso xa leswaku ha yini ku ri ni ku xaniseka konghasi. Kambe leswaku u yi twisisa swi lava leswaku u kambisisa tidyondzo to hlayanyana ta Bibele. Xana u nga swi tsakela ku dyondza leswi engetelekeke?”

 Xihloko lexi landzelaka eka swihloko leswi swa ntlhandlamano xi ta vulavula hileswaku ha yini dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo yi tsandzeka ku nyikela tinhlamuselo leti enerisaka malunghana ni ndlela leyi hi veke kona ha yona.

a Rungula leri ri humesiwe hi: Nhlengeletano Yo Endla Ndzavisiso Etimhakeni Ta Sayense eka buku leyi nge, “Religion and Spirituality Among University Scientists,” leyi tsariweke hi Elaine Howard Ecklund, leyi humesiweke hi February 5, 2007.