Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO MAKUMAWIRI NAUBODZI

Iye Akunda Kugopa Na Kupenula

Iye Akunda Kugopa Na Kupenula

1-3. Ndi pinthu pipi pidaona Pedhru mbapicitwa na Yezu, pontho ninji pidacitika masiku a ntsiku ineyi?

PEDHRU akhacapa mwadiya mwamphambvu kakamwe maseze kukhali na cidima. Iye aona kumabulukira dzuwa ceza ninga ca m’bambakuca. Nsanace na mapewa ace akhapha thangwi yakucapa mwadiya mu ndzidzi uzinji. Tsisi yace ikhaphepheruswa na mphepo ikhacitisa mabimbi Bara ya Galileya. Pontho akhadatota na mabimbi akhamenya mwadiya, mbwenye iye akhapitiriza kucapa toera kuwambuka.

2 Pedhru na andzace akhadaenda, Yezu mbasala yekha kuntunda. Ntsiku ineyi, iwo aona Yezu mbadyesa anthu anjala akukwana pikwi pizinji basi ene na mikate mingasi na nyama za m’madzi zakucepa. Pidamala Yezu kucita pirengo, anthu akhafuna kumuikha mambo, mbwenye iye nee akhafuna kucita khundu m’pinthu pyandale. Pontho iye akhafuna kupfundzisa atowereri ace kuti akhonde kucita khundu m’pinthu pyandale. Toera kubuluka pa mwinji unoyu, Yezu apanga anyakupfundzace toera akwire mwadiya aende kuntunda unango, iye mbakwira phiri ekhene toera kacita phembero.—Marko 6:35-45; lerini Jwau 6:14-17.

3 Mu ndzidzi udalamuka anyakupfundza, mwezi ukhali nakati-nakati, mbwenye ukhatoma kubira mwapang’ono-pang’ono. Mbwenye iwo akwanisa kucapa mwadiya nsindzo wakucepa. Pikhali pyakunentsa kucedza thangwi ya kudzudzumika na kucapa, dzumbi ya mphepo na ya mabimbi. Panango ndzidzi unoyu Pedhru akhanyerezera pinthu pizinji.

M’pyaka piwiri, Pedhru akhadapfundza pizinji na Yezu, mbwenye pakhali na pinango pizinji toera kupfundza

4. Thangwi yanji Pedhru ndi citsandzo cadidi kwa ife toera kuntowezera?

4 Pakhali na pinthu pizinji toera kupinyerezera! Pedhru akhadadziwa Yezu wa ku Nazarete pyaka piwiri nduli. Iye akhadapfundza pizinji, mbwenye pakhali na pinango pizinji toera kupfundza. Cifuno cace cakukunda pinentso ninga kupenula na kugopa cinakwanisa kukhala citsandzo kwa ife. Natenepa tendeni tione pidacitika.

“Ife Tagumana Mesiya”!

5, 6. Kodi Pedhru akhaphata basa yanji?

5 Pedhru cipo aduwala ntsiku idadziwa iye Yezu. M’bale wace, Andreya, ampanga mphangwa zakudzumatirisa: “Ife tagumana Mesiya.” Na mafala anewa, umaso wa Pedhru watoma kucinja. Cipo iwo mbudakhala ubodzi ene.—Jwau 1:41.

6 Pedhru akakhala ku Kafarnau, nzinda ukhali kunkwiriro kwa nyandza ya madzi a dosi yakudziwika na Bara ya Galileya. Iye na Andreya akhaphata basa yakusodza nyama za m’madzi pabodzi na Tiyago na Jwau, ana a Zebhedheu. Pedhru akakhala na nkazace, mebzwalace na m’bale wace Andreya. Kutsalakana pyakufuna pya banjace na basa yakusodza nyama za m’madzi, mwandimomwene ikhali basa yakuwanga na ikhaphemba maluso mazinji. Tinakwanisa kunyerezera masiku mazinji mbakaphata basa ineyi yakuwanga—amuna mbakagwesera makokota, kuakwewa mukuphatisira miyadiya miwiri mbakwata nyama zonsene zidapha iwo. Tinakwanisambo kunyerezera ntsiku ya basa yakuwanga kakamwe ninga kugumanya nyama na kuzigulisa, kutsuka makokota na kuthunka mbuto zidapanduka.

7. Ndi mphangwa zipi zidabva Pedhru thangwi ya Yezu, pontho thangwi yanji zikhali zakutsandzayisa?

7 Bhibhlya isalonga kuti pakutoma, Andreya akhali nyakupfundza wa Jwau M’batizi. Mwakukhonda penula, Pedhru akhabvesera mwacidikhodikho m’bale wace pikhalonga iye mphangwa zikhamwaza Jwau. Ntsiku inango, Andreya aona Jwau akuthonya Yezu wa ku Nazarete mbalonga: ‘Onani Mwanabira wa Mulungu!’ Mwakukhonda dembuka, Andreya adzakhala ntowereri wa Yezu mbapangambo Pedhru mphangwa zenezi zakutsandzayisa: Mesiya afika! (Jwau 1:35-40) Pidamala kucitika upanduki mu Edheni cifupi na pyaka 4.000 nduli, Yahova Mulungu apikira kuti munthu wakupambulika mbadabwera toera kudzapereka cidikhiro candimomwene kwa anthu. (Gen. 3:15) Andreya aona munthu unoyu wakuti mbadapulumusa anthu, Mesiya! Mwakucimbiza, Pedhru aendambo kadziwa Yezu.

8. Kodi dzina idathulwa Pedhru na Yezu ikhabvekanji, pontho thangwi yanji anthu anango asalonga kuti dzina ineyi nee yathema kwa iye?

8 Mpaka ntsiku ineyi, Pedhru akhadziwika na dzina ya Simau, peno Simoni. Mbwenye Yezu amuyang’ana mbampanga: ‘Iwe ndiwe Simau, mwana wa Jwau, unadzacemerwa Kefa’ (dzina yakuti ingathumburuzwa ndi Pedhru).’ (Jwau 1:42) Dzina yakuti “Kefa” isabveka “mwala.” Mwandimomwene, mafala anewa a Yezu akhali aciprofesiya. Iye akhaona mwanyapantsi kuti Pedhru mbadadzakhala ninga mwala—kubveka kuti mbadadzakhala munthu wakunyindirika mbawangisa atowereri a Kristu. Kodi Pedhru akhadziona munjira ineyi? Panango nkhabe. Ngakhale anthu analeri Maevanjelyu lero, nee asatawira kuti Pedhru akhali munthu wakunyindirika na wakuwanga ninga mwala. Mwakubverana na pinalongwa iye m’Bhibhlya, anango asalonga kuti akhali munthu wakupenula na wakukhonda dembuka kucinja.

9. Ninji pinayang’ana Yahova na Mwanace mwa ife, pontho thangwi yanji tisafunika kunyindira njira inationa iwo?

9 Ndimomwene kuti Pedhru akhadodoma, pontho Yezu akhadziwa pyenepi. Mbwenye Yezu, ninga Babace, Yahova, ndzidzi onsene asayang’ana pinthu pyadidi mwa anthu. Yezu akhadziwa kuti Pedhru akhali na makhaliro mazinji adidi, natenepa akhafuna kumphedza toera apangize makhaliro anewa munjira yadidi kakamwe. Lero, Yahova na Mwanace asayang’anambo pinthu pyadidi mwa ife. Panango pinakhala pyakunentsa kwa ife kudzindikira kuti tiri na makhaliro adidi akuti iwo anakwanisa kuaona. Mbwenye tisafunika kunyindira njira inationa iwo mbatikhala dzololo toera kupfundziswa na kuumbwa ninga Pedhru.—Lerini 1 Jwau 3:19, 20.

“Leka Kugopa”

10. Ndi pinthu pipi pyakuti panango Pedhru apiona, buluka penepo acitanji?

10 Pisaoneka kuti Pedhru aperekera Yezu mu ndzidzi ungasi paulendo wakumwaza mphangwa. Na thangwi ineyi, panango aona Yezu mbacita cirengo cakutoma, cakusanduza madzi kudza vinyu pa phwando yakumanga banja ku Kana. Kusiyapo pyenepi, Pedhru abva mphangwa zakutsandzayisa za Yezu na zakupasa cidikhiro zakulonga pya Umambo wa Mulungu. Mwakukhonda tsalakana pinthu pyadidi pidabva iye na pidaona iye, Pedhru asiya kuperekera Yezu mbaenda kacita basa yace yakusodza nyama za m’madzi. Mbwenye pidapita nthanda zingasi, Pedhru aonana pontho na Yezu—paulendo unoyu Yezu aphemba Pedhru toera akhale ntowereri wace mu umaso wace onsene.

11, 12. (a) Kodi Pedhru aphuphudza na kucita basa yanji? (b) Mukhabvesera Pedhru pikhapfundzisa Yezu, panango akhanyerezeranji?

11 Pedhru na andzace aphuphudza na kuphata basa. Iwo agwesera makokota awo kazinji kene, mbwenye nee apha nyama. Mwakukhonda penula, Pedhru aphatisira maluso ace onsene toera kupha nyama mbayesera kugwesera makokota mbuto zakusiyana-siyana na cinyindiro cakuti mbadagumana nyama. Mwakukhonda penula, ninga asodzi anango azinji, iye akhafuna kugwera m’madzi toera asake mbuto inagumanika nyama zizinji peno toera kuzigwinyira ku makokota awo. Manyerezero ninga anewa mbadakwanisa kundzudzumisa. Kuna Pedhru basa ineyi ikhali yakunentsa, thangwi akhacita pyenepi toera kugumana kobiri yakutsalakana banjace. Pakumalisa, iye apandira nee nyama ibodzi. Ngakhale tenepo, iye akhafunika kutsuka makokota. Na thangwi ineyi Yezu angumana kuti akhali wakuphatika kakamwe.

Pedhru cipo aneta na kubva Yezu mbakalonga pya nsolo wakufunika kakamwe wa basa yace yakumwaza mphangwa—Umambo wa Mulungu

12 Mwinji wa anthu watoma kuzungulira Yezu, mbabvesera mwacidikhodikho pikhalonga iye. Nakuti pakhali anthu azinji, Yezu akwira mwadiya wa Pedhru mbamphemba kuti augwinye pang’ono m’madzi. Mbwenye mwinji wa anthu mbudakwanisa kubva mwadidi fala yace, natenepa iye atoma kupfundzisa. Pedhru abvesera mwacidikhodikho, ninga mukhabva mwinji ukhali pagombe. Iye cipo akhaneta kubva Yezu mbakalonga pya nsolo wakufunika kakamwe wa basa yace yakumwaza mphangwa—Umambo wa Mulungu. Ukhali mwai ukulu kakamwe kumwaza mphangwa zakupasa cidikhiro pabodzi na Kristu! Kodi pikhali pyandzeru kwa Pedhru kucitambo basa ineyi? Mbadakwanisa tani kutsalakana banjace? Panango Pedhru akumbuka pontho kuti aphuphudza mbakaphata basa nee kupha nyama.—Luka 5:1-3.

13, 14. Ndi cirengo cipi cidacita Yezu kuna Pedhru, natenepa Pedhru acitanji?

13 Pidamala Yezu kupfundzisa, apanga Pedhru: ‘Capira kukhundu yakuzika mbugwesera makokota, toera kupha nyama.’ Pedhru akhapenula kakamwe. Iye alonga: ‘Mpfundzisi, masiku taphuphudza nee kupha cinthu cibodzi, mbwenye thangwi ya mafala anu ndinagwesera pontho makokota.’ Pedhru akhadamala kutsuka makokota. Mwandimomwene, mafala a Pedhru asapangiza kuti nee akhafuna kugwesera pontho makokota, makamaka thangwi pa ndzidzi unoyu nyama nee zikhadyabve! Ngakhale tenepo, iye abvera mafala a Yezu, mbakhupa andzace akhali m’mwadiya unango toera aende nawo pabodzi.—Luka 5:4, 5.

14 Pakukwewa makokota, Pedhru atoma kubva kulemera. Natenepa iye akwewa na mphambvu kakamwe mbaona nyama mbazikanumpha-numpha n’kokota! Mwakukhonda dikhira, iye akhupa amuna akhali m’mwadiya waciwiri toera kudzaaphedza. Pidafika iwo, aona kuti nyama nee mbizidakwana m’mwadiya ubodzi, natenepa iwo adzadza miyadiya miwiri ene, mbwenye ikhatoma kulirima thangwi yakudzala na nyama. Pedhru adzumatirwa kakamwe na pyenepi. Iye akhadaona kale cirengo ca Kristu, mbwenye cirengo ici caphedza iye na banjace. Mwakusiyana na Pedhru, Yezu akhali na mphambvu yakucitisa nyama kupita m’makokota! Pedhru atoma kugopa. Iye agodama mbalonga: ‘Mbuya, bulukani pana ine, thangwi ndine munthu wakudawa.’ Iye akhaona kuti nee athema kukhala cifupi na Munthu anapangiza mphambvu za Mulungu munjira ineyi.—Lerini Luka 5:6-9.

‘Mbuya, ndine munthu wakudawa’

15. Kodi Yezu apfundzisa tani Pedhru kuti kugopa na kupenula kwace nee pikhali na mathangwi?

15 Yezu alonga mwacitsalakano: “Leka kugopa. Tomera ntsiku ya lero unadzakhala nyakusodza wa anthu.” (Luka 5:10, 11) Unoyu nee ukhali ndzidzi wakupenula peno kugopa. Pedhru nee akhafunika kudzudzumika kuti mbani anafuna kutsalakana banjace angasiya basa yace yakusodza. Pontho nee akhafunika kugopa thangwi ya madodo ace na pikhakhonda kwanisa iye kucita. Yezu akhali na basa ikulu toera kucita, yakuti mbidakhuya tsogolo ya anthu. Iye akhatumikira Mulungu wakuti ‘asalekerera na ntima onsene.’ (Iza. 55:7) Yahova mbadatsalakana pyakufuna pya Pedhru, pyauzimu na pyakumanungo.—Mat. 6:33.

16. Kodi Pedhru, Tiyago na Jwau atawira tani phembo ya Yezu, pontho thangwi yanji ceneci cikhali cisankhulo cadidi kakamwe?

16 Mwakukhonda dembuka Pedhru abvera Yezu, ninga pidacita Tiyago na Jwau. ‘Iwo atsamisa miyadiya pagombe, asiya pyonsene mbatowera Yezu.’ (Luka 5:11) Munjira ineyi, Pedhru apangiza kuti akhakhulupira Yezu na Mulungu. Ceneci cikhali cisankhulo cadidi kakamwe. Lero, Akristu anakunda kugopa na kupenula kwawo toera kutumikira Mulungu, asapangizambo kuti ali na cikhulupiro. Pontho Yahova ndzidzi onsene asatsalakana ale anan’nyindira.—Masal. 22:4, 5.

‘Thangwi Yanji Wapenula?’

17. Ndi pinthu pipi pikhakumbuka Pedhru m’pyaka piwiri pakumala kudziwa Yezu?

17 Pakhadapita cifupi na pyaka piwiri Pedhru mbadamala kale kudziwa Yezu. Natenepa iye akhacapa mwadiya namasiku akuti kunja kukhali na condzi m’Bara ya Galileya ninga pidalongwa pakutoma kwa nsolo uno. Mwandimomwene ife nkhabe kudziwa pikhanyerezera Pedhru mu ndzidzi unoyu; mbwenye pakhali na pinthu pizinji toera kupinyerezera. Iye aona Yezu mbawangisa mebzwalace na kucita Nkhani ya Paphiri. Pikhapfundzisa iye na pikhacita iye, pikhapangiza kuti akhali Mesiya Wakusankhulwa wa Yahova. Mukupita kwa nthanda, kugopa na kupenula kwa Pedhru kukhadapunguka. Pontho Yezu akhadasankhula Pedhru toera kukhala m’bodzi wa apostolo ace 12! Mbwenye mu ndima zinatowera tinadzaona kuti Pedhru nee akhadakundiratu kupenula na kugopa kwace.

18, 19. (a) Fokotozani pidaona Pedhru pa Bara ya Galileya. (b) Kodi Yezu atawira tani phembo ya Pedhru?

18 M’bambakuca a ntsiku ineyi, pakati pa ndzidzi 3 wakumacibese na ndzidzi unabuluka dzuwa, Pedhru atutumuka na asiya kucapa mbakhala pantsi. Nakutali, padzulu pa madzi, aona cinthu cikhaberuka! Nakuti mwezi ukhagaka, kodi Pedhru anyerezera kuti akhali mapobvu a mabimbi? Nkhabe, thangwi cinthu cikhaoneka ninga cakulimira. Akhali munthu akhafamba padzulu pa bara! Mu ndzidzi ukhafendedzera iye cifupi, akhaoneka ninga akhabwera kutsogolo kwawo. Natenepa, anyakupfundza agopa thangwi akhanyerezera kuti akuona ciphoko. Munthu unoyu alonga: “Pfulikani, ndine pano. Lekani kugopa!” Iye akhali Yezu!—Mat. 14:25-28.

19 Pedhru alonga: ‘Mbuya, khala ndimwe nditawiriseni ndifambembo padzulu pa madzi toera ndibwere kuna imwe!’ Cinthu cakutoma cidapangiza iye cikhali cipapo. Mwakukomerwa na cirengo ceneci cakudzumatirisa, Pedhru akhafuna kuti cikhulupiro cace cikhale cakuwanga kakamwe. Iye akhafuna kucitambo pikhacita Yezu. Natenepa, mwakukoma ntima Yezu atawirisa Pedhru toera aende kuna iye. Pedhru atcita m’mwadiya mbatoma kufamba padzulu pa bara ya mabimbi kuenda kuna Yezu. Nyerezerani kuti Pedhru apibva tani mudaona iye kuti alimira padzulu pa madzi. Mwandimomwene, iye adzumatirwa kakamwe mukhafamba iye kuenda kuna Yezu. Mbwenye mwakukhonda dembuka, atoma pontho kupenula na kugopa.—Lerini Mateo 14:29.

‘Pakuona condzi, iye atoma kugopa’

20. (a) Kodi Pedhru akhafunika kuikha kupi manyerezero ace, mphapo ninji pidacitika? (b) Ndi cinthu cipi cakufunika kakamwe cidalonga Yezu kuna Pedhru?

20 Pedhru akhafunika kuikha manyerezero ace kuna Yezu, ule wakuti akhaphatisira mphambvu ya Yahova, pontho akhacitisa Pedhru kufamba padzulu pa mabimbi. Pontho Yezu akhacita pyenepi thangwi ya cikhulupiro cikhali na Pedhru. Mbwenye Pedhru atoma kudzudzumika. Bhibhlya isalonga: ‘Pakuona condzi atoma kugopa.’ Pidaona iye mabimbi mbakamenya mwadiya na kumwaza mapobvu, iye atoma kugopa. Panango akhanyerezera kuti mbadalirima. Mu ndzidzi ukhathimizirika kugopa kwace, cikhulupiro cace cikhafewa. Mamuna akhadapaswa dzina ya Mwala thangwi ya makhaliro ace adidi, atoma kulirima ninga mwala thangwi yakukhala na cikhulupiro cakufewa. Pedhru akhadziwa kusambirira, mbwenye pa ndzidzi unoyu aona kuti kusambirira nkhabe kumphedza. Iye akhuwa: ‘Mbuya, ndipulumuseni!’ Yezu amphata djanja mbam’bulusa. Buluka penepo, mu ndzidzi ukhali iwo m’madzi, Yezu alonga cinthu cakufunika kakamwe kuna Pedhru: ‘Iwe wakukhulupira pang’ono, thangwi yanji wapenula?’—Mat. 14:30, 31.

21. Thangwi yanji kupenula ndi kwakugopswa, pontho tinakukunda tani?

21 Mafala a Yezu akuti ‘thangwi yanji wapenula’ akhali akufunika kakamwe thangwi kupenula kusacimwanisa munthu kucita pinthu pikhafuna iye. Tingapenula, cikhulupiro cathu cinafewa mwapang’ono-pang’ono mbatilirima mwauzimu. Natenepa tisafunika kukunda kupenula kwathu! Munjira ipi? Mukuikha manyerezero athu ku pinthu pyadidi. Thangwi tinganyerezera kakamwe pinthu pyakugopesa, pyakufewesa, pontho pyakuti pinaticimwanisa kuikha manyerezero athu kuna Yahova na Mwanace, pinathimizira kupenula kwathu. Tingaikha manyerezero athu kwa Yahova na Mwanace, pinthu pidacita iwo, pinacita iwo na pinafuna kudzacita iwo kuna ale anapangiza ufuni kwa iwo, tinadzakunda kupenula.

22. Thangwi yanji ndi pyakuthema kutowezera cikhulupiro ca Pedhru?

22 Mukhaenda Pedhru na Yezu m’mwadiya, iye aona kuti condzi cikhadathowa. Mabimbi a Bara ya Galileya akhadathowa. Pedhru na anyakupfundza andzace alonga kuna Yezu: ‘Imwe ndimwedi Mwana wa Mulungu.’ (Mat. 14:33) Mukhaeca kunja, pisaoneka kuti Pedhru akhali wakutsandzaya kakamwe. Iye akhadakunda kupenula na kugopa. Ndimomwene kuti akhafunika kucita macinjo mazinji toera akhale Nkristu wakulandana na mwala udalonga Yezu. Mbwenye iye akhali dzololo toera kuwangisa cikhulupiro cace. Kodi muli wakutonga kucitambo pibodzi pyene? Khala ndi tenepo, ndi pyakuthema kutowezera cikhulupiro ca Pedhru.