1, 2. Ziku, Piere vandaka kuvingila nki ntangu Yezu samunaka na Kapernaumi, kansi nki salamaka?

PIERE vandaka kutala luse ya bawi ya Yezu ti ntima zulu. Bo vandaka na sinagoga na Kapernaumi. Nzo ya Piere vandaka na mbanza yai; yandi vandaka mpi kusala kisalu na yandi ya kuloba na mbanza yango, na lweka ya nordi ya Nzadi-Mungwa ya Galilea; banduku na yandi mingi, bampangi na yandi, mpi bantu yina yandi vandaka kuloba ti bo vandaka mpi kuzinga na mbanza yai. Ntembe kele ve nde, Piere vandaka ti kivuvu nde bantu ya bwala na yandi ta ndima Yezu bonso Mesia mpi ta vanda na kiese ya kulonguka mambu ya me tala Kimfumu ya Nzambi na longi ya nene kuluta balongi yonso. Kansi, yo salamaka ve mutindu yina.

² Bantu mingi yambulaka kuwidikila. Bankaka vandaka kubokuta na ndinga ya ngolo, mpi buyaka kundima mambu yina Yezu vandaka kutuba. Kansi, kima yina yangisaka Piere mingi vandaka mambu yina balongoki ya nkaka ya Yezu salaka. Baluse na bo vandaka diaka ve kumonisa nde, bo vandaka na kiese ya kusengumuna mpi kulonguka kieleka. Ntangu yai, yo monanaka nde bo vandaka na mawa, nkutu bo waka makasi. Bankaka tubaka na pwelele nde bangogo ya Yezu vandaka ngolo. Sambu bo buyaka kuwidikila, bo basikaka na sinagoga, mpi yambulaka kulanda Yezu.—Tanga Yoane 6:60, 66.

3. Lukwikilu ya Piere sadisaka yandi mbala mingi na kusala inki?

³ Yo vandaka ntangu ya mpasi sambu na Piere mpi bantumwa ya nkaka. Piere bakisaka ve mbote-mbote mambu ya Yezu tubaka kilumbu yina. Ntembe kele ve nde, yandi lendaka kumona kikuma yina bangogo ya Yezu budisaka bantu dibaku kana bo tendula yo ve. Piere ta sala inki? Yo vandaka ve mbala ya ntete yina kwikama na yandi sambu na Mfumu na yandi mekamaka; yo vandaka mpi ve mbala ya nsuka. Bika beto tadila mutindu lukwikilu ya Piere sadisaka yandi na kununga bampasi yina mpi kubikala ya kwikama.

4, 5. Inki mutindu Yezu vandaka kusala mambu yina bantu vandaka kuvingila ve?

⁴ Mbala mingi Piere vandaka kuyituka mambu yina Yezu vandaka kusala mpi kutuba. Bantangu ya nkaka, Mfumu na yandi vandaka kutuba  mpi kusala mambu yina bantu vandaka kuvingila ve. Kilumbu yina me luta, Yezu disaka mafunda ya bantu na mutindu ya kuyituka. Yo yina, bo sosaka kukumisa yandi ntotila. Kansi, yandi yitukisaka bantu mingi sambu yandi tinaka bo, mpi songaka balongoki na yandi na kumata na maswa mpi kukwenda na Kapernaumi. Ntangu balongoki vandaka na kati ya masa na mpimpa, Yezu yitukisaka bo na mutindu yandi tambulaka na zulu ya bitembo ya Nzadi-Mungwa, mpi pesaka Piere dilongi ya mfunu ya me tala lukwikilu.

⁵ Na suka, bo sukininaka ve na kumona nde bibuka yina ya bantu landaka bo na bamaswa. Kansi yo ke monana nde, kima yina pusaka bantu yina vandaka mpusa ya kumona Yezu kubasisa diaka madia na mutindu ya kuyituka kansi ve mpusa ya bakieleka ya kimpeve. Yezu nganinaka bo sambu na kikalulu yina ya kuzola mingi bima ya kinsuni. (Yoa. 6:25-27) Disolo yina landanaka tii na sinagoga na Kapernaumi, kisika Yezu longaka diaka diambu mosi yina bantu vandaka kuvingila ve, kieleka mosi ya mfunu yina vandaka mpasi na kubakisa.

6. Inki mbandu Yezu pesaka, mpi bawi na yandi salaka inki?

⁶ Yezu zolaka ve nde bantu kukwisa na yandi kaka sambu yandi lendaka kudisa bo. Kansi, yandi zolaka nde bantu yina kubakisa nde Nzambi ta pesa bo luzingu ya mvula na mvula, kaka kana bo monisa lukwikilu na kimenga ya Yezu mpi kulanda mbandu na yandi. Yo yina, yandi pesaka mbandu mosi, yandi kudifwanisaka ti mana, mampa yina katukaka na zulu na bilumbu ya Moize. Ntangu bantu ya nkaka buyaka kundima yo, Yezu sadilaka mbandu mosi ya ngolo na kutendulaka nde yo vandaka mfunu na kudia nsuni na yandi mpi kunwa menga na yandi sambu na kubaka luzingu. Yo kele na ntangu yina, bo waka makasi mingi. Bankaka tubaka nde: “Mambu yai kele mpasi na kundima; nani lenda wa yo?” Balongoki mingi ya Yezu bakaka lukanu ya kuyambula kulanda yandi. *—Yoa. 6:48-60, 66.

7, 8. (a) Inki Piere bakisaka ntete ve sambu na mukumba ya Yezu? (b) Inki mutindu Piere pesaka mvutu na ngiufula yina Yezu yulaka bantumwa?

⁷ Piere ta sala inki? Bangogo ya Yezu vwalangasaka yandi mpi. Yandi bakisaka ntete ve nde Yezu fwete fwa sambu na kulungisa luzolo ya Nzambi. Keti yandi sosaka kulanda balongoki yina vandaka kusoba-soba mabanza na bo, ya kuyambulaka kulanda Yezu kilumbu yina? Ve; diambu mosi ya mfunu swaswanisaka yandi ti bantu yina. Inki kele diambu yango?

⁸ Yezu balukaka na bantumwa na yandi mpi yulaka bo nde: “Beno mpi, beno ke zola ve kukwenda, mpidina ve?” (Yoa. 6:67) Yandi tubilaka bantumwa yonso 12, kansi Piere muntu pesaka mvutu. Mbala mingi yo vandaka kusalama mutindu yina. Mbala ya nkaka Piere vandaka mbuta na bo yonso. Yo vanda mpidina to ve, yandi muntu vandaka kutuba mingi na kati na bo yonso; yo ke monana nde yandi vandaka ve ti keti-keti sambu na kubasisa bangindu na yandi. Na mbandu yai,  yandi monisaka ngindu na yandi na bangogo yai ya kitoko mpi ya bantu lenda vila ve: “Mfumu, na nani beto ta kwenda? Nge kele ti bangogo ya luzingu ya mvula na mvula.”—Yoa. 6:68.

9. Inki mutindu Piere bikalaka ya kwikama na Yezu?

⁹ Keti bangogo yina ke simba ve ntima na nge? Lukwikilu ya Piere na Yezu sadisaka yandi na kuyedisa kikalulu mosi ya mfunu mingi—kwikama. Piere monaka pwelele nde Yezu vandaka Ngulusi mosi kaka yina Yehowa pesaka mpi nde Yezu gulusaka na nzila ya bangogo na yandi—malongi na yandi na yina me tala Kimfumu ya Nzambi. Piere zabaka nde ata yo vandaka ti mwa mambu yina yandi bakisaka ve, kuvandaka ve ti kisika ya nkaka yina yandi lendaka kukwenda sambu Nzambi kundima yandi mpi yandi baka lusakumunu ya luzingu ya mvula na mvula.

10. Inki mutindu bubu yai beto lenda landa mbandu ya kwikama ya Piere?

¹⁰ Keti nge mpi ke yindulaka mpidina? Diambu ya mawa kele nde, bantu mingi na nsi-ntoto ya bubu yai ke tubaka nde bo ke zolaka Yezu kansi bo ke vandaka ve ya kwikama na yandi. Sambu na kubikala ya kwikama na Kristu na masonga yonso, beto fwete zola malongi na yandi bonso Piere. Beto fwete longuka yo, kubakisa ntendula na yo, mpi kusadila yo na luzingu na beto—ata ntangu beto ke bakisa yo ve to yo ke wakana ve ti mambu yina beto vandaka kuvingila to ke zolaka. Beto ta vanda ti kivuvu ya kubaka luzingu ya mvula na mvula yina Yezu ke zola nde beto baka, kaka kana beto kele ya kwikama.—Tanga Nkunga 97:10.

11. Yezu nataka balongoki na wapi? (Tala mpi noti na nsi ya lutiti.)

¹¹ Ntangu fioti na nima ya kusalama ya mambu yina mingi, Yezu nataka bantumwa na yandi mpi balongoki ya nkaka na nzietelo mosi ya nda na ndambu ya nordi. Nsongi ya Ngumba Hermoni, yina me fuluka ti neze, ya kele ntama na ndilu ya nordi ya Ntoto ya Lusilu, vandaka kumonana bantangu ya nkaka ata tuka na masa ya bule ya Nzadi-Mungwa ya Galilea. Malembe-malembe, ngumba yina kumaka kumonana nda mpenza ntangu bo vandaka kupusana mpi kumata na nzila yina vandaka kunata na babwala yina vandaka pene-pene ya Sezarea-Filipo. * Na kisika yai ya kitoko, kisika bantu vandaka kumona kitini ya nene ya Ntoto ya Lusilu na ndambu ya sudi, Yezu yulaka balongoki na yandi ngiufula mosi ya mfunu.

12, 13. (a) Sambu na nki Yezu zolaka kuzaba mutindu yina bibuka ya bantu vandaka kutadila yandi? (b) Na bangogo ya Yezu, nki mutindu Piere monisaka lukwikilu ya kieleka?

¹² Yandi yulaka bo nde: “Bibuka ya bantu ke tuba nde mono kele nani?” Beto lenda meka kumona na mabanza mutindu Piere ke tala meso ya Yezu, ke mona diaka ntima ya mbote ya Mfumu na yandi mpi  mayele na yandi ya mingi. Yezu vandaka na mfunu ya kuzaba mambu yina bawi na yandi vandaka kuyindula sambu na mambu yina bo waka mpi monaka. Balongoki ya Yezu pesaka mvutu na ngiufula yina na kuvutukilaka mwa bangindu ya kifu yina bantu mingi vandaka na yo sambu na Yezu. Kansi Yezu vandaka na mfunu ya kuzaba mambu mingi. Keti balongoki na yandi vandaka mpi ti bifu ya mutindu mosi? Yo yina yandi yulaka bo nde: “Ebuna beno, beno ke tuba nde mono kele nani?”—Luka 9:18-20.

¹³ Na mbala yai diaka, Piere sukininaka ve na kupesa mvutu. Yandi tubaka pwelele, ti kikesa mambu yina vandaka na bantima ya bantu yina vandaka pana. Yandi tubaka nde: “Nge kele Kristu, Mwana ya Nzambi ya moyo.” Beto lenda meka kumona na mabanza mutindu Yezu ke mweta sambu na kundima Piere mpi ke sikisa yandi na zola yonso. Yezu yibusaka Piere nde Yehowa Nzambi, kansi muntu ve, monisaka pwelele kieleka yina vandaka mfunu na bantu yina vandaka ti lukwikilu ya masonga. Piere vandaka ti makuki ya kubakisa mosi ya bakieleka ya kuluta mfunu yina Yehowa me monisaka ntete ve—Mesia, to Kristu yina bantu vandaka kuvingila banda ntama!—Tanga Matayo 16:16, 17.

14. Yezu pesaka Piere nki mikumba ya nene?

¹⁴ Kristu yango vandaka muntu yina mbikudulu mosi ya ntama bingaka ditadi yina batungi ta losa. (Nk. 118:22; Luka 20:17) Sambu yandi vandaka kuyindula bambikudulu ya mutindu yina, Yezu monisaka nde Yehowa ta tula dibundu mosi na zulu ya ditadi yina Piere me katuka kumonisa nde yo kele Kristu. Na nima, Yezu pesaka Piere mikumba ya nene na kati ya dibundu yina. Yandi tulaka ve Piere na zulu ya bantumwa ya nkaka mutindu bantu ya nkaka ke yindulaka, kansi yandi pesaka Piere mikumba. Yandi pesaka Piere “bansapi ya Kimfumu.” (Mat. 16:19) Piere ta vanda ti dibaku ya mbote ya kukangula kivuvu ya kukota na Kimfumu ya Nzambi na bimvuka tatu ya bantu—ya ntete Bayuda, na nima bantu ya Samaria, mpi na nsuka bantu ya Makanda, to bantu yina kele ve Bayuda.

15. Inki pusaka Piere na kunganina Yezu, mpi yandi tubaka nki?

¹⁵ Kansi, Yezu tubaka na nima nde bantu yina bo ta pesa mingi, bo ta lomba bo mingi, mpi bukieleka ya bangogo yina monanaka pwelele na mbandu ya Piere. (Luka 12:48) Yezu landaka kumonisa bakieleka ya mfunu ya me tala Mesia, mu mbandu ntama mingi ve bo ta niokula yandi mpi ta fwa yandi na Yeruzalemi. Piere kudiyangisaka mingi ntangu yandi waka mambu yina. Yandi nataka Yezu na lweka mpi nganinaka yandi nde: “Mfumu, kutuba ve diambu ya mutindu yina; mambu yai ta bwila nge ve ata fioti.”—Mat. 16:21, 22.

16. Inki mutindu Yezu sungikaka Piere, mpi nki bandongisila ya mfunu beto yonso lenda baka na bangogo ya Yezu?

 ¹⁶ Ntembe kele ve nde Piere yindulaka nde yandi vandaka kusadisa Yezu, yo yina mvutu ya Yezu yitukisaka yandi. Yezu pesaka Piere mukongo, talaka bantumwa ya nkaka—yina mbala ya nkaka vandaka ti bangindu ya mutindu mosi—mpi tubaka nde: ‘Vutuka na nima na mono, Satana! Nge kele kima ya ke budisa mono dibaku, sambu nge ke yindula ve bangindu ya Nzambi, kansi ya bantu.’ (Mat. 16:23; Mar. 8:32, 33) Bangogo ya Yezu kele ti bandongisila ya mfunu sambu na beto yonso. Yo ke vandaka mpasi ve na kubika nde bangindu ya kimuntu kubaka kisika ya ntete na ntwala ya kuvanda ti bangindu ya Nzambi. Kana beto sala mutindu yina, ata ntangu beto ke yindula beto ke zola kusadisa muntu, kukonda kuzaba beto lenda siamisa muntu na kusala diambu yina ta sepedisa Satana kansi Nzambi ve. Kansi Piere salaka inki?

17. Yezu zolaka kutuba inki ntangu yandi zabisaka Piere nde, ‘vutuka na nima na mono’?

¹⁷ Ntembe kele ve nde, Piere bakisaka nde Yezu bingaka yandi ve Satana Diabulu na mutindu ya kieleka. Nkutu, Yezu tubilaka ve Piere mutindu yandi tubilaka Satana. Yezu tubaka na Satana nde: “Katuka awa”; kansi yandi songaka Piere nde: ‘Vutuka na nima na mono.’ (Mat. 4:10) Yezu buyaka ve ntumwa yai ya yandi monaka mambu mingi ya mbote, kansi yandi sungikaka kaka ngindu ya mbi yina Piere vandaka ti yo na diambu yai. Yo kele ve mpasi na kumona nde, Piere vandaka ti mfunu ya kuyambula kuvanda kima ya kubudisa dibaku sambu na Mfumu na yandi mpi kuvutuka na nima ya Mfumu na yandi bonso longoki yina ke sadisa yandi.

18. Inki mutindu Piere monisaka kwikama, mpi nki mutindu beto lenda landa mbandu na yandi?

¹⁸ Keti Piere pesaka bikuma, waka makasi, to vandaka pima sambu na makasi? Ve; na kudikulumusa yonso yandi ndimaka kusungika yina. Mpidina, yandi monisaka diaka kwikama. Bantu yonso yina ke landaka Kristu ke vandaka ti mfunu nde bo sungika bo bantangu ya nkaka. Beto lenda landa kukwenda pene-pene ya Yezu Kristu mpi ya Tata na yandi, Yehowa Nzambi kaka kana beto ke ndima disipline na kudikulumusa yonso mpi ke baka dilongi na disipline yina.—Tanga Bingana 4:13.

19. Inki diambu ya kuyituka Yezu tubaka, mpi ziku Piere kudiyulaka inki?

¹⁹ Ntangu fioti na nima, Yezu tubaka diambu ya nkaka ya ke yitukisa: “Ya kieleka mono ke tubila beno nde kele ti bantu ya nkaka na  kati ya bantu yina me telama awa yina ta fwa ve tii kuna bo ta mona ntete Mwana ya muntu ke kwisa na Kimfumu na yandi.” (Mat. 16:28) Ntembe kele ve nde, bangogo yai pesaka Piere mpusa ya kuzaba mambu. Yezu zolaka mpenza kutuba inki? Ziku Piere kudiyulaka kana sambu bo katukaka kusungika yandi ngolo, yo tendulaka ve nde yandi lendaka kubaka ve mikumba ya nene ya mutindu yina.

20, 21. (a) Tendula mbona-meso yina Piere monaka. (b) Inki mutindu disolo yina bantu ya mbona-meso vandaka kusolula sadisaka sambu na kusungika Piere?

²⁰ Kansi, kiteso ya mposo mosi na nima, Yezu bakaka Yakobo, Yoane, ti Piere mpi nataka bo na “zulu ya ngumba mosi ya nda”—ziku Ngumba ya Hermoni, yina vandaka na kitamina ya bakilometre 25. Yo ke monana nde yo vandaka na mpimpa, sambu bantumwa tatu yina vandaka kunwana ti mpongi. Kansi ntangu Yezu vandaka kusamba, diambu mosi salamaka yina katulaka bo mpongi yonso.—Mat. 17:1; Luka 9:28, 29, 32.

²¹ Yezu yantikaka kusoba na ntwala na bo. Luse na yandi kumaka  kusema, tii kuna yo kumaka bonso mwini. Bilele na yandi mpi kumaka mpembe kibeni. Ebuna bantu zole basikaka pene-pene ya Yezu, mosi vandaka kumonisa Moize, mpi ya nkaka Elia. Bo vandaka kusolula ti Yezu na yina me tala “kukwenda na yandi, yina yo lombaka nde yandi lungisa na Yeruzalemi”—yo kele pwelele nde yo vandaka kutadila lufwa mpi lufutumuku na yandi. Piere bakisaka pwelele nde yandi vandaka kibeni na kifu na kubuya nde Yezu zolaka kuniokwama mpi kufwa!—Luka 9:30, 31.

22, 23. (a) Inki mutindu Piere monisaka kiese mpi kikesa ya tiya-tiya? (b) Piere, Yakobo, mpi Yoane bakaka nki lufutu ya nkaka na mpimpa yina?

²² Piere waka mpusa ya kuvukana na mutindu mosi buna na mbona-meso yai ya kuyituka—mpi ziku na kukumisa yo nda. Yo vandaka kumonana bonso nde, Moize ti Elia zolaka kukabwana ti Yezu. Yo yina Piere tubaka nde: “Longi, yo kele mbote mutindu beto kele awa, yo yina bika nde beto tunga batenta tatu, mosi sambu na nge, mosi sambu na Moize, mpi mosi sambu na Elia.” Ya kieleka, bansadi ya Yehowa yina me fwaka banda ntama ya kumonanaka na mbona-meso yina vandaka ve ti mfunu ya batenta. Piere zabaka ve kibeni mambu yina yandi vandaka kutuba. Ata mpidina, keti nge me sepela ve sambu na kiese mpi kikesa na yandi ya tiya-tiya?—Luka 9:33.

²³ Piere, Yakobo, mpi Yoane bakaka lufutu ya nkaka na mpimpa yina. Dituti mosi salamaka mpi fikaka bo na ngumba. Ndinga mosi basikaka na dituti yina—ndinga ya Yehowa Nzambi! Yandi tubaka nde: “Yai kele Mwana na mono, yina ya mono me solaka; beno wila yandi.” Na nima, mbona-meso manaka mpi bo bikalaka kaka ti Yezu na zulu ya ngumba yina.—Luka 9:34-36.

24. (a) Inki mambote mbona-meso ya lukituku natilaka Piere? (b) Inki mutindu bubu yai beto lenda baka mambote na mbona-meso ya lukituku?

²⁴ Mbona-meso yina ya lukituku vandaka mpenza diambu mosi ya kitoko sambu na Piere—mpi sambu na beto! Bamvula mingi na nima, yandi sonikaka sambu na dibaku yina yandi bakaka na mpimpa yina, ya kuvanda na kati ya bantu yina ‘monaka bunene na yandi na meso na bo mosi,’ bo monaka na ntwala nkembo yina Yezu ta vanda na yo ntangu yandi ta kuma Ntotila na zulu. Mbona-meso yina lungisaka bambikudulu mingi ya Ndinga ya Nzambi mpi kumisaka ngolo lukwikilu ya Piere sambu na bampasi yina yandi zolaka kukutana ti yo. (Tanga 2 Piere 1:16-19.) Yo lenda salama mpi mpidina sambu na beto kana kaka bonso Piere, beto bikala ya kwikama na Mfumu yina Yehowa me tudilaka beto, kulonguka na yandi, kundima disipline ti kusungika na yandi, mpi kulanda yandi na kudikulumusa yonso konso kilumbu.