Okwu Grik e si na ya nweta aha akwụkwọ Baịbụl a a na-akpọ Mkpughe bụ A·po·kaʹly·psis (apọkalips). Ihe ọ pụtara bụ “Imeghe” ma ọ bụ “Ikpughe.” Aha akwụkwọ a gosiri na o meghere ihe ndị e zochiri ezochi, kpugheekwa ihe ndị ga-emenụ ọtụtụ afọ e dechara akwụkwọ a. Ọtụtụ amụma ndị e dere na ya emezubeghị.

Isi ihe ndị e dere n’akwụkwọ Mkpughe

•   Okwu mmalite.​—Mkpughe 1:​1-9.

•   Ozi Jizọs zigaara ọgbakọ asaa.​—Mkpughe 1:10-​3:​22.

•   Ọhụụ Jọn hụrụ ka Chineke nọ n’ocheeze ya n’eluigwe.​—Mkpughe 4:1-​11.

•   Ọhụụ dị́ iche iche Jọn hụrụ, ya hụchaa otu, ọzọ esochie:

  •   Ihe asaa a kara akara.​—Mkpughe 5:1-​8:6.

  •   Opi asaa, atọ ndị nke ikpeazụ n’ime ha kpatara ahụhụ.​—Mkpughe 8:7-​14:20.

  •   Efere asaa. Ihe dị́ n’ime nke ọ bụla n’ime ha bụ ihe otiti, ya bụ, ikpe Chineke nke a ga-awụpụ n’ime ụwa.​—Mkpughe 15:1-​16:21.

  •   Ọhụụ ndị Jọn hụrụ gbasara mbibi ndị iro Chineke.​—Mkpughe 17:1-​20:10.

  •   Ọhụụ ndị Jọn hụrụ gbasara otú Chineke ga-esi agọzi eluigwe na ụwa.​—Mkpughe 20:11-​22:5.

•   Okwu mmechi.​—Mkpughe 22:​6-​21.

Ihe ndị ga-enyere mmadụ aka ịghọta akwụkwọ Mkpughe

1.   Ihe ndị e dere n’akwụkwọ Mkpughe bara uru, ọ bụghị ihe na-emenye ndị na-efe Chineke egwu. Ọ bụ eziokwu na ọtụtụ ndị na-ekwu na “apọkalips” pụtara oké ọdachi, ma ihe e kwuru ná mmalite akwụkwọ Mkpughe nakwa ná ngwụcha ya bụ na obi ụtọ ga-adịrị onye ọ bụla na-agụ ihe ndị e dere na ya, na-aghọta ha ma na-eme ha eme.​—Mkpughe 1:3; 22:7.

2.   E nwere ọtụtụ “ihe atụ” ma ọ bụ ihe nnọchianya n’akwụkwọ Mkpughe. E kwesịkwara ịghọta ha ka ihe atụ.​—Mkpughe 1:1.

3.   E nweela ebe ndị ọzọ na Baịbụl e bu ụzọ dee gbasara ọtụtụ ndị e kwuru okwu ha n’akwụkwọ Mkpughe nakwa ọtụtụ ihe atụ e dere na ya:

   •   Jehova, “ezi Chineke n’eluigwe,” Onye kere ihe niile.​—Diuterọnọmi 4:​39; Abụ Ọma 103:19; Mkpughe 4:​11; 15:3.

   •   Jizọs Kraịst, “Nwa Atụrụ Chineke.”​—Jọn 1:​29; Mkpughe 5:6; 14:1.

   •   Setan bụ́ Ekwensu, onye na-emegide Chineke.​—Jenesis 3:​14, 15; Jọn 8:​44; Mkpughe 12:9.

   •   Babịlọn Ukwu ahụ, onye iro Jehova Chineke na onye iro ndị na-efe Chineke. Ọ bụ na ya ka e si nweta ụgha ndị a na-akụzi n’okpukpe dị́ iche iche. Babịlọn Ukwu ahụ yiri Babịlọn oge ochie (ya bụ, Bebel) n’ihi na Babịlọn oge ochie bụkwa onye iro Jehova na ndị fere Jehova, e sikwa na ya nweta ọtụtụ ozizi ụgha.​—Jenesis 11:​2-9; Aịzaya 13:​1, 11; Mkpughe 17:​4-6; 18:​4, 20.

   •   “Oké osimiri,” ya bụ, ndị ajọ omume na-emegide Chineke.​—Aịzaya 57:20; Mkpughe 13:1; 21:1.

   •   Ihe ndị dị́ n’ụlọikwuu e ji fee Chineke n’oge ochie. Ụfọdụ n’ime ha bụ igbe ọgbụgba ndụ, oké osimiri nke yiri enyo (ya bụ, nnukwu efere mmiri dị n’ime ya), oriọna, ihe nsure ọkụ na-esi ísì ụtọ, na ebe ịchụàjà.​—Ọpụpụ 25:10, 17, 18; 40:24-32; Mkpughe 4:​5, 6; 5:8; 8:3; 11:19.

   •   Anụ ọhịa nke nọchiri anya ọchịchị ụmụ mmadụ.​—Daniel 7:​1-8, 17-​26; Mkpughe 13:​2, 11; 17:3.

   •   Ọnụ ọgụgụ ndị nwere ihe ha nọchiri anya ha.​—Mkpughe 1:​20; 8:​13; 13:18; 21:16.

4.   Ọhụụ ndị ahụ bụ maka ‘ụbọchị Onyenwe anyị,’ nke malitere mgbe Alaeze Chineke bidoro n’afọ 1914, Jizọs amalitekwa ịchị. (Mkpughe 1:​10) Ọ bụ ya mere anyị ji kwesị ịtụ anya na ihe ndị e dere n’akwụkwọ Mkpughe ga-akacha emezu n’oge anyị a.

5.   Ihe ndị ga-enyere anyị aka ịghọta akwụkwọ Mkpughe bụkwa ihe ndị na-enyere anyị aka ịghọta akwụkwọ Baịbụl ndị ọzọ, ya bụ, amamihe sí n’aka Chineke na aka ndị ghọtarala ihe Baịbụl na-ekwu ga-enyere anyị.​—Ọrụ Ndịozi 8:​26-​39; Jems 1:5.