Magdiretso sa kaundan

PAMANGKOT SANG MGA PAMATAN-ON

Ngaa Indi Dapat Magsunodsunod sa Makita sa Media?​—Bahin 2: Para sa mga Lalaki

Ngaa Indi Dapat Magsunodsunod sa Makita sa Media?​—Bahin 2: Para sa mga Lalaki

 Ano ang pirme makita sa media?

 Tan-awa ini nga mga tinaga, kag sabti ang mga pamangkot.

Kolumna 1

Kolumna 2

Rebelyuso

Matinahuron

Maiyaiyahon

Mainunungon

Tig-a ulo

Maluluy-on

Matamad

Mapisan

Harasharas

Responsable

Indi honest

Honest

  1.   Diin sa sini nga mga tinaga ang nagalaragway sa mga tin-edyer nga lalaki nga pirme mo makita sa media (pati sa mga pelikula, TV, kag mga pasayod)?

  2.   Diin sa sini nga mga tinaga ang gusto mo nga makilal-an ka?

 Mahimo gid nga halin sa kolumna 1 ang imo sabat sa una nga pamangkot kag sa kolumna 2 naman ang sa ikaduha nga pamangkot. Kon amo, maayo ina. Ngaa? Bangod ang personalidad sang mga lalaki nga ginapakita sa media mahimo wala nagapakita kon ano gid ikaw​—ukon ang sahi sang tawo nga dapat mangin amo ka. Binagbinaga kon ngaa.

  •   Ginapakita pirme sa media nga ang mga lalaki mga bayolente kag rebelyuso. Ang libro nga Why Boys Don’t Talk​—and Why It Matters nagasiling nga ang pinakapopular nga mga lalaki sa TV, pelikula, kag sports amo “ang mga makusog kag maisog. . . . Ginapakita sini nga para batunon sang iban, ang mga lalaki dapat mangin tig-a ulo kag rebelyuso.”

     Binagbinaga ini: Kon madali ka maakig, mangin maayo ka ayhan nga amigo, kaupod sa obra, ukon bana? Kon ginapaakig ka, diin ang nagakinahanglan sing daku nga kusog​—ipaupok ang imo kaakig ukon punggan ini? Diin sa sini ang magapakita nga matuod ka gid nga lalaki?

     Ang Biblia nagasiling: “Mas maayo pa ang tawo nga mapinasensyahon sang sa tawo nga gamhanan. Mas maayo pa ang tawo nga makakontrolar sang iya kaugalingon sang sa tawo nga makakontrolar sang isa ka siyudad.”​—Hulubaton 16:32, Ang Pulong sang Dios, APD.

    Kon makontrol mo ang imo kaakig, mas makusog ka sangsa isa ka soldado

  •   Ginapakita sa media nga sex lang ang ginapamensar sang mga lalaki. “Sa mga pelikula kag sa TV, ang mga lalaki pirme nagailis sang girlfriend sangsa nagailis sing bayo,” siling sang 17 anyos nga si Chris. Si Gary, nga 18 anyos, nagsiling pa gid: “Sex lang ang ginapamensar sang kinaandan nga lalaki nga makita sa media.” Halimbawa, ginapakita sa pila ka pelikula nga wala na sing mas importante pa sa lalaki sangsa mag-party, mag-inom, kag mag-sex.

     Binagbinaga ini: Amo bala sini nga sahi sang reputasyon ang gusto mo? Sa matuod nga lalaki, ang mga babayi bala galamiton lang para sa sex ukon ginarespeto niya sila?

     Ang Biblia nagasiling: “Dapat mahibaluan sang kada isa sa inyo kon paano but-an ang iya kaugalingon nga suludlan sa pagkabalaan kag sa kadungganan, indi sa mahamkunon nga kailigbon sa sekso.”​—1 Tesalonica 4:​4, 5.

  •   Ginapakita sa media nga ang mga lalaki iresponsable. Sa popular nga mga pelikula kag palaguaon sa TV, ang mga tin-edyer nga lalaki masami nga tamaran kag indi mapuslan. Mahimo amo ini ang rason kon ngaa wala sing salig ang mga adulto sa mga pamatan-on nga lalaki. Si Gary, nga ginsambit kaina, nagsiling: “Sang mag-16 ako, nabudlayan ako makakita sing obra kay ang ginabaton lang pirme mga babayi. Para sa ila, iresponsable kag indi masaligan ang tin-edyer nga mga lalaki!”

     Binagbinaga ini: Husto bala ang ginapakita sa media nga iresponsable kag indi masaligan ang tin-edyer nga mga lalaki? Paano mo mapakita nga lain ka?

     Ang Biblia nagasiling: “Wala sing tawo nga magpakanubo sang imo pagkapamatan-on. Sa baylo, sa mga matutom mangin halimbawa ka sa paghambal, sa paggawi, sa gugma, sa pagtuo, sa kaputli.”​—1 Timoteo 4:​12.

 Ano ang dapat mo mahibaluan?

  •   Ang media mahimo may daku nga epekto sa imo. Halimbawa, ginapabatyag sa imo sang media nga kinahanglan mo sundon ang uso para mangin popular. “Makita sa mga pasayod kon paano magbayo ang mga lalaki kag madamo nga babayi ang nagalagaslagas sa ila,” siling sang 17 anyos nga si Colin. “Amo nga gusto mo man magbakal sina nga bayo. Pila ka beses ko na ina nga ginhimo!”

     Binagbinaga ini: Makita bala sa imo pamayo kon sin-o ka gid, ukon nagasunodsunod ka lang sa iban? Sin-o gid ang nagapanginpulos kon maggasto ka para lang makasunod sa uso?

     Ang Biblia nagasiling: “Untati ninyo ang pagpauyon sa sining sistema sang mga butang.”​—Roma 12:2.

  •   Mahimo indi manamian sa imo ang mga babayi kon magsunodsunod ka sa makita sa media. Binagbinaga ang ginasiling sang iban sa ila:

    •  “Mas gusto ko ang lalaki nga wala nagapakunokuno sangsa isa nga insecure kag nagapadayawdayaw sa iban. Sa tuod lang kon ang isa ka lalaki trying hard, mangin kaladlawan lang sia!”​—Anna.

    •  “Ginapapati sang mga manugpasayod ang mga lalaki nga dapat may ara sila partikular nga gadyet ukon hitsura para manamian sa ila ang mga babayi. Pero samtang nagaedad ang mga babayi, indi na amo sini ang ila ginatan-aw kundi ang batasan kag pagtratar sang isa sa iban. Halimbawa, mas gusto nila ang lalaki nga honest kag mainunungon.”​—Danielle.

    •  “Sa masami, ang ‘perfect-looking guy’ tikalon, kag indi ko gusto mag-upod sa pareho sina. Puede nga ikaw ang pinakaguapo sa bilog nga kalibutan, pero nagalaw-ay ka kon malain ang imo batasan.”​—Diana.

     Binagbinaga ini: Ang Biblia nagsiling parte sa bata nga si Samuel nga “padayon nga nagadako . . . kag nalipay gid sa iya ang GINOO kag ang mga tawo.” (1 Samuel 2:​26, APD) Ano nga mga batasan ang kinahanglan mo ipakita para matigayon ini nga reputasyon?

     Ang Biblia nagasiling: “Magpakalalaki kamo.”​—1 Corinto 16:13.

 Ano ang mahimo mo?

  •   Indi pagpatihi dayon ang makita mo sa media. Talupangda ang ginasiling sang Biblia: “Ang tanan nga butang sa kalibutan—ang kailigbon sang unod kag ang kailigbon sang mga mata kag ang pagpadayawdayaw sang palangabuhian sang isa—indi gikan sa Amay, kundi gikan sa kalibutan.”​—1 Juan 2:16.

     Amo gid sini nga mga butang ang ginapadaku sa media kag daw normal lang ini tan-awon. Gani indi dayon pagpatihi ang imo makita. Ang makita mo sa media ginahimuhimo lang sang mga negosyante para makaganar sila.

  •   Tinguhai nga mapakita ang sahi sang tawo nga gusto mo mangin amo ka. Ang Biblia nagasiling: “Magpanapot kamo sang bag-o nga personalidad, nga paagi sa sibu nga ihibalo ginabag-o suno sa larawan sang Isa nga nagtuga sini”​—indi suno sa larawan ukon hitsura nga ginapadaku sang media.​—Colosas 3:​10.

     Para masunod mo ini nga laygay, baliki ang mga kinaiya ukon batasan nga ginpili mo sa umpisa sini nga artikulo​—ang mga kinaiya nga gusto mo makilal-an ka. Ngaa indi mo pagsugdan nga ipakita ini subong ukon pauswagon pa ini?

  •   Magpangita sing maayo nga mga halimbawa. “Maglakat upud sa maalam nga mga tawo kag manginmaalam ka,” siling sang Biblia. (Hulubaton 13:20) Sin-o nga mga lalaki nga kilala mo ang napamatud-an mo nga maalam? Ang iban sa ila mahimo nga kapamilya mo, pareho sang imo tatay ukon tiyo. Puede man ang imo hamtong nga mga amigo ukon kaupdanan. Sa Cristianong kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova, madamo sing lalaki nga maayo nga halimbawa. Sa Biblia, may ara man maayo nga halimbawa, pareho ni Tito, nga maayo gid ilugon sang mga tin-edyer.​—Tito 2:​6-8.

     Panugda: Gamita ang libro nga Iluga ang Ila Pagtuo para mahibaluan mo ang halimbawa sa Biblia sang maayo nga mga lalaki, pareho nanday Abel, Noe, Abram, Samuel, Elias, Jonas, Jose, kag Pedro.