Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Nɔ Ni Biblia Lɛ Kɛɔ Yɛ Kɔɔyɔɔŋ Tsakemɔ Kɛ Nɔ Ni Baaba Je Lɛ Nɔ Wɔsɛɛ Lɛ He

Nɔ Ni Biblia Lɛ Kɛɔ Yɛ Kɔɔyɔɔŋ Tsakemɔ Kɛ Nɔ Ni Baaba Je Lɛ Nɔ Wɔsɛɛ Lɛ He

 “Kɔɔyɔɔŋ tsakemɔ ebatsɔ oshãra. Fiofio lɛ, anyɛŋ shikpɔŋ lɛ nɔ ahi dɔŋŋ.”​—The Guardian.

 Adesai kɛ naagbai ni jɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛnifeemɔi amli lɛ kɛba lɛ miikpe. Jeŋ shikpálɔi babaoo kpɛlɛɔ nɔ akɛ, adesai anifeemɔi ni ehã je lɛŋ dɔɔ waa fe nine lɛ. Bɔ ni jeŋ dɔɔ waa lɛ etsake kɔɔyɔɔ lɛ mli, ni ehã osharai babaoo eba. Oshãrai nɛɛ ekomɛi ji:

  •   Kɔɔyɔŋ dɔlɛ ni kã he eefite nii, nuhɔmɔ, kɛ ahum kɛ nugbɔnɛmɔ ni naa wa, ni nibii nɛɛ hãa nu afuai baa ni la hu jeɔ yɛ heihei.

  •   Aisi ni sereɔ yɛ hei srɔtoi.

  •   Ŋshɔ ni yiɔ fe nine.

 Naagbai ni kɔɔyɔɔŋ tsakemɔ kɛbaa lɛ miigba mɛi anaa yɛ je lɛŋ he fɛɛ he. Be ni New York Times lɛ etsɔɔ nibii ni yaa nɔ yɛ maji 193 anɔ lɛ, ebɔ amaniɛ akɛ: “Je lɛ eyaje oshãra mli ni ekɛ hiɛdɔɔ miibi ni aye abua lɛ.” Bɔ ni kɔɔyɔɔŋ tsakemɔ egbe mɛi babaoo, ni ehã mɛi miipiŋ hewɔ lɛ, Jeŋ Hewalɛnamɔ Gbɛjianɔtoo lɛ tsɛ lɛ akɛ “nɔ kome ni woɔ adesa hewalɛnamɔ he gbeyei fe fɛɛ.”

 Kɛ̃lɛ, wɔyɛ yiŋtoo hewɔ ni esa akɛ wɔná hiɛnɔkamɔ kɛhã wɔsɛɛ. Biblia lɛ egba nibii ni yaa nɔ ŋmɛnɛ lɛ, kɛ nɔ hewɔ ni wɔbaanyɛ wɔkpa gbɛ akɛ Nyɔŋmɔ baatsu shihilɛ lɛ he nii, kɛ nɔ ni ebaafee koni shikpɔŋ akã he ahi shi.

Ani kɔɔyɔɔŋ tsakemɔ ni fiteɔ nibii bianɛ lɛ ji Biblia gbalɛ mlibaa?

 Hɛɛ. Naagbai ni jeŋ ni dɔɔ waa lɛ kɛbaa lɛ kɛ nibii ni Biblia lɛ egba yɛ wɔgbii nɛɛ ahe lɛ kpãa gbee.

 Gbalɛ: Nyɔŋmɔ baakpãtã “mɛi ni kpãtãa shikpɔŋ lɛ hiɛ lɛ ahiɛ.”​—Kpojiemɔ 11:18, shishigbɛ niŋmaa.

 Biblia lɛ gba akɛ, be ko baashɛ ni gbɔmɛi anifeemɔ baabɔi shikpɔŋ lɛ fitemɔ. Gbɔmɛi anifeemɔi ehã jeŋ edɔ aahu akɛ shikpɔŋ lɛ miifite waa bɔ ni eko bako dã.

 Gbalɛ nɛɛ hãa wɔnaa yiŋtoo kome hewɔ ni wɔnyɛŋ wɔkpa gbɛ akɛ adesai baahere shikpɔŋ lɛ. Kadimɔ akɛ, be mli ni gbɔmɛi “fiteɔ shikpɔŋ lɛ,” Nyɔŋmɔ kɛ ehe baawo sane lɛ mli koni ehã amɛkpa. Mɛi komɛi hiɛ jwɛŋmɔ kpakpa, ni amɛbɔɔ mɔdɛŋ amɛkwɛɔ koni akafite shikpɔŋ lɛ, shi bɔ fɛɛ bɔ ni amɛbaabɔ amɛhe mɔdɛŋ amɛhã lɛ, amɛnyɛŋ amɛsá adesai anaa koni amɛkafite shikpɔŋ lɛ.

 Gbalɛ: “Abaana gbeyei nibii.”​—Luka 21:11.

 Biblia lɛ egba efɔ̃ shi akɛ yɛ naagbee gbii lɛ mli lɛ, “abaana gbeyei nibii,” loo nibii ni yɔɔ gbeyei. Kɔɔyɔɔŋ tsakemɔi ni naa wala efite nibii gbeyeigbeyei yɛ je lɛŋ hei srɔtoi. Ŋmɛnɛ lɛ, mɛi komɛi yɛ ni gbi fɛɛ gbi lɛ, amɛsheɔ gbeyei waa akɛ shikpɔŋ lɛ nɔ baafite waa aahu akɛ anyɛŋ nɔ ahi.

 Gbalɛ: “Naagbee gbii lɛ amli lɛ, bei krɛdɛi ni mli shihilɛ wa baaba. Ejaakɛ gbɔmɛi baatsɔmɔ hesuɔlɔi, shikasuɔlɔi, . . . mɛi ni yeee anɔkwa, . . . mɛi ni anyɛɛɛ akɛ amɛ afee kpaŋmɔ, . . . mɛi ni jieɔ mɛi amɛhãa, kuɛŋtilɔi.”​—2 Timoteo 3:1-4.

 Biblia lɛ tsɔ hiɛ egba sui ni gbɔmɛi jieɔ lɛ kpo kɛ nibii ni amɛfeɔ ni ehã kɔɔyɔɔŋ tsakemɔi miifite nii waa lɛ efɔ̃ shi. Maŋkwramɔŋ nɔyelii kɛ nitsumɔtsɛmɛi susuɔ shika ni amɛbaaná lɛ ahe, amɛsusuuu bɔ ni amɛnifeemɔi lɛ baasa yinɔbii ni baaba wɔsɛɛ lɛ ahe lɛ he. Ni kɛ́ amɛka akɛ amɛbaafee ekome kɛtao jeŋ ni dɔɔ waa lɛ naa tsabaa po lɛ, amɛnyɛŋ amɛkpã gbee yɛ nɔ pɔtɛɛ ni esa akɛ amɛfee lɛ he.

 Gbalɛ nɛɛ tsɔɔ akɛ, esaaa akɛ wɔkpaa gbɛ akɛ gbɔmɛi baatsake amɛnifeemɔi ni amɛbaa shikpɔŋ lɛ yi. Yɛ no najiaŋ lɛ, Biblia lɛ tsɔɔ akɛ, mɛi ni foɔ amɛ pɛ amɛnɔ mli lɛ “baawo wu yɛ efɔŋ mli.”​—2 Timoteo 3:13.

Nɔ hewɔ ni wɔbaanyɛ wɔná nɔmimaa akɛ Nyɔŋmɔ baatsu saji ahe nii

 Biblia lɛ hãa wɔnaa akɛ wɔshikpɔŋ lɛ kɛ mɛi ni yɔɔ nɔ lɛ asane kã Yehowa a Nyɔŋmɔ, ni ji wɔ-Bɔlɔ lɛ, tsui nɔ waa. Naa Biblia mli ŋmalɛi ni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ baatsu saji ahe nii lɛ ateŋ etɛ.

  1.  1. Nyɔŋmɔ “ebɔɔɔ [shikpɔŋ lɛ] efolo shi moŋ eshɔ̃ ni ahi nɔ .”​—Yesaia 45:18.

     Nyɔŋmɔ baahã yiŋtoo hewɔ ni ebɔ shikpɔŋ lɛ aba mli. (Yesaia 55:11) Ehãŋ afite shikpɔŋ lɛ loo akpãtã hiɛ bɔ ni adesai nyɛŋ ahi nɔ.

  2.  2. “Mɛi ni he jɔ lɛ, shikpɔŋ lɛ baatsɔ amɛnɔ, ni amɛmii baashɛ amɛhe waa yɛ toiŋjɔlɛ babaoo mli. Jalɔi lɛ, shikpɔŋ lɛ baatsɔ amɛnɔ, ni amɛbaahi nɔ kɛya naanɔ.”​—Lala 37:11, 29.

     Nyɔŋmɔ ewo shi akɛ gbɔmɛi baahi shikpɔŋ lɛ nɔ yɛ toiŋjɔlɛ mli kɛya naanɔ ni nɔ ko nɔ ko gbaaa amɛnaa.

  3.  3. “Mɛi fɔji lɛ, abaafolɔ amɛ kɛbaaje shikpɔŋ lɛ nɔ.”​—Abɛi 2:22.

     Nyɔŋmɔ ewo shi akɛ ebaajie mɛi ni yaa nɔ amɛfeɔ nibii gbohii, ní mɛi ni fiteɔ shikpɔŋ lɛ hu fata he lɛ, kɛbaaje shikpɔŋ lɛ nɔ kwraa.

Nibii ni Nyɔŋmɔ baafee kɛtsu wɔnaagbai ahe nii wɔsɛɛ

 Mɛɛ gbɛ nɔ Nyɔŋmɔ baatsɔ ehã eshiwoi srɔtoi ni kɔɔ shikpɔŋ lɛ he lɛ aba mli? Ebaatsɔ nɔyeli ko ni atsɛɔ lɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ nɔ efee enɛ; nakai nɔyeli lɛ baaye jeŋ muu lɛ fɛɛ nɔ. (Mateo 6:10) Nakai Maŋtsɛyeli lɛ baajɛ ŋwɛi eye shikpɔŋ lɛ nɔ. Ekɛ adesai anɔyelii efeŋ kpaŋmɔ yɛ saji ni kɔɔ shikpɔŋ lɛ kɛ nibii ni yaa nɔ yɛ nɔ lɛ ahe. Moŋ lɛ, Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ baaye adesai anɔyelii anajiaŋ.​—Daniel 2:44.

 Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ baafee nibii fɛɛ ni adesai taoɔ lɛ ehã amɛ, ni ebaasaa shikpɔŋ lɛ fɛɛ jogbaŋŋ. (Lala 96:10-13) Naa nibii ni Yehowa Nyɔŋmɔ baatsɔ e-Maŋtsɛyeli lɛ nɔ efee lɛ ekomɛi.

  •   Ebaasaa shikpɔŋ lɛ koni efee tamɔ bɔ ni eyɔɔ be ni abɔ jeŋ lɛ

     Nɔ ni Biblia lɛ kɛɔ: “Ŋa kɛ shikpɔŋ gbiŋ baanya, ni ŋa kpataa mii baashɛ ehe, ni ebaagba afoforo tamɔ safron fɔfɔi.”​—Yesaia 35:1.

     Bɔ ni ekɔɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ he ehãa: Yehowa baasaa shikpɔŋ lɛ, ní hei ni adesai efite lɛ kwraa po fata he lɛ jogbaŋŋ, koni efee paradeiso.

  •   Ebaakudɔ kɔɔyɔɔŋ tsakemɔ koni ekafite nibii

     Nɔ ni Biblia lɛ kɛɔ: “[Yehowa jɔɔ] kɔɔyɔɔ ni tswaa lɛ he; ŋshɔkei lɛ ŋmɛɔ dɛmm.”​—Lala 107:29.

     Bɔ ni ekɔɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ he ehãa: Yehowa yɛ nyɛmɔ ni ekɛbaakudɔ nibii ni yaa nɔ yɛ je lɛ mli lɛ. Kɔɔyɔɔŋ tsakemɔ ni fiteɔ nii lɛ sɛɛ baafo.

  •   Ebaatsɔse adesai koni amɛkwɛ shikpɔŋ lɛ nɔ jogbaŋŋ

     Nɔ ni Biblia lɛ kɛɔ: “Mahã oná sɛɛyoomɔ ni matsɔɔ bo gbɛ ni otsɔ nɔ.”​—Lala 32:8.

     Bɔ ni ekɔɔ nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ he ehãa: Yehowa kɛ nitsumɔ ewo adesai adɛŋ akɛ amɛkwɛ shikpɔŋ lɛ nɔ. (1 Mose 1:28; 2:15) Ebaatsɔɔ wɔ bɔ ni esa akɛ wɔkwɛ nibii ni ebɔ lɛ anɔ jogbaŋŋ wɔhã, ni wɔhi shi bɔ ni wɔfiteŋ nibii krokomɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ.

a Yehowa ji Nyɔŋmɔ gbɛ́i diɛŋtsɛ. (Lala 83:18) Kanemɔ sane ni ji “Namɔ Ji Yehowa?” lɛ.