Kɔ no mu nsɛm no do

Mibesi Dɛn Esi Gyinae Pa?

Mibesi Dɛn Esi Gyinae Pa?

Mbuae a Bible no dze ma

 Bible no ma hɛn afotusɛm pii a ɔboa hɛn ma yesisi gyinae pa. Obotum aboa hɛn ma yeenya ‘nyansa na ntseasee.’ (Mbɛbusɛm 4:5) Ɔtɔfabi a Bible no kyerɛ hɛn gyinae a sɛ yesi a ɔbɔboa hɛn. Ɔtɔ da so a, ɔma hɛn akwankyerɛ a yebotum dze esi gyinae pa.

Dza yɛrebɛka ho asɛm

 Dza ɔbɔboa wo ma eesisi gyinae pa

  •   Sɛ epɛ dɛ isi gyinae bi a, mma mmper woho. Bible no ka dɛ: “Ɔbadwembanyi dze, ɔhwɛ ne nantsew yie.” (Mbɛbusɛm 14:15) Sɛ iribesi gyinae bi na eper woho a, annhwɛ a ibobu w’enyi egu ndzɛmba bi a no ho hia paa do. Dɛm ntsi sie abotar na susu ho hwɛ dɛ sɛ meyɛ no dɛm a ebɛnadze na obefi mu aba, na sɛ medze fa ha so a, obowie me dɛn.​—1 Thessalonicafo 5:21.

  •   Mma nngyina mbrɛ etse nka no nko do nnsisi gyinae. Bible no bɔ hɛn kɔkɔ dɛ ɔsɛ dɛ yɛhwɛ yie na yenndzi hɛn akoma ekyir. (Mbɛbusɛm 28:26; Jeremiah 17:9) Obotum ayɛ dzen dɛ ibesi gyinae pa aber a wo bo efuw, abotow, w’abaw mu ebu, adze bi yɛ wo ehi anaadɛ aberɛ paa no.​—Mbɛbusɛm 24:10; 29:22.

  •   Bɔ mpaa hwehwɛ nyansa. (James 1:5) Sɛ yɛbɔ mpaa hwehwɛ nyansa a, Nyankopɔn bɛyɛ dɛm ebisadze no ama hɛn dodo. Ɔyɛ Egya a ɔdwen hɛn ho, na ɔmmpɛ dɛ ne mba bɛyɛ biribi a ɔdze ɔhaw bɛbrɛ hɔn. ‘Jehovah na ɔma nyansa; n’anomu na nyimdzee na ntseasee fi ba.’ a (Mbɛbusɛm 2:6) Ɔnam n’Asɛm Bible no do tsitsir na ɔma yenya dɛm nyansa no.​—2 Timothy 3:16, 17.

  •   Yɛ nhwehwɛmu. Sɛ ibotum esi gyinae pa a, ɔsɛ dɛ inya biribi a obotum aboa wo paa. Bible no ka dɛ: ‘Onyansafo tsie na osua ndzɛmba pii.’ (Mbɛbusɛm 1:5) Henfa na ibenya nsɛm a odzi mu a ɔbɔboa wo ma eesisi gyinae pa?

     Dzi kan hwɛ dza Bible no ka fa gyinae a epɛ dɛ isi no ho. Hɛn Bɔfo no nyim dza oye ma hɛn, dɛm ntsi afotusɛm pii wɔ n’Asɛm no mu a obotum aboa hɛn ma yeesisi gyinae pa. (Ndwom 25:12) Nsɛm bi wɔ hɔ a, Bible no kyerɛ hɛn gyinae a ɔsɛ dɛ yesi wɔ ho, bi mpo a nna wɔahyɛ ho mbra wɔ Bible no mu. (Isaiah 48:17, 18) Naaso ndzɛmba pii so wɔ hɔ a, Bible no nnyɛ da ara nnka dza ɔsɛ dɛ yɛyɛ wɔ ho, na mbom ɔma hɛn ho afotusɛm a obiara botum esua biribi efi mu na ɔdze esi nankasa ne gyinae. Sɛ epɛ dɛ ihu Bible mu afotusɛm ahorow a ɔfa wo gyinaesi bi ho a, yɛ ho nhwehwɛmu wɔ Bible ho nwoma ahorow mu. Ibenya dɛm nsɛm ahorow yi bi wɔ hɛn wɛbsaet do a irunntua ho hwee. b

     Afei so, nsɛm ahorow bi wɔ hɔ a, no ho behia dɛ eyɛ ho nhwehwɛmu yie wɔ mbea ahorow a egye dzi dɛ hɔn nsɛm yɛ nokwar ansaana esi ho gyinae. Dɛ nhwɛdo no, sɛ epɛ dɛ etɔ adze bi nkanka adze a no bo yɛ dzen a, ɔbɛyɛ papa dɛ ihu edwumakuw a wɔyɛe. Bio so, ɔsɛ dɛ ehwɛ dɛ wɔayɛ nhyehyɛɛ bi a sɛ adze no ho kyima anaadɛ dɛ ɔsɛɛ a, wobesiesie ama wo anaa. Dɛmara so na ɔsɛ dɛ ehwɛ dɛ dza wɔreka fa adze a epɛ dɛ etɔ no ho no, ɔnye dza epɛ no hyia pɛpɛɛpɛ.

     Bible no ka dɛ: “Mbrɛ egyinatu nnyi no, tsirmpɔw yɛ kwa.” (Mbɛbusɛm 15:22) Dɛm ntsi ansaana ibesi gyinae bi no, bisa afofor a egye hɔn dzi no hɔn adwenkyerɛ. Dɛ nhwɛdo no, ansaana ibesi ayarsa anaa eduyɛ bi ho gyinae no, no ho behia dɛ ibisa oduyɛfo anaa dɔkta bi ho asɛm. (Matthew 9:12) Ɔtɔfabi so a, ibotum ebisa hɔn a woehyia wo tsebea no bi pɛn no hɔn adwenkyerɛ. Naaso kaa dɛ, nnyɛ hɔn a ibebisa hɔn adwenkyerɛ no na wobesi gyinae ama wo. Mbom no, woara na ibesi wo gyinae na dza obefi mu aba biara so, irunntum mmfa ho sombo mmbɔ obiara.​—Galatiafo 6:4, 5.

  •   Susu nsɛm a ɔfa ho no nyina ho. Sɛ eyɛ nhwehwɛmu no wie a, susu no mu biara ho na hwɛ dza oye na dza onnye wɔ ho. Afei so dwen dza obefi wo gyinaesi no mu aba no ho so yie. (Deuteronomy 32:29) Ibotum ebisa woho dɛ: ‘Gyinae a miribesi yi, ɔbɛka m’ebusua nye afofor dɛn?’ (Mbɛbusɛm 22:3; Romefo 14:19) Sɛ isusu dɛm nsɛmbisa yi ho na ihu dza Bible no ka fa ho a, ɔbɔboa wo ma eesi gyinae pa a ɔbɛma ɔwo nye afofor nyina enya do mfaso.

  •   Si gyinae no. Ɔtɔfabi a osiandɛ hɛn adwen nnsi hɛn pi ntsi, yɛbɔtwentweɔn hɛn ananadze dɛ yebesi gyinae. Naaso sɛ hɛn adwen hihim ma ntsi sɛ yenntum nnsi gyinae a, obotum ama hɛn adze pa bi abɔ hɛn anaadɛ yaahwer hokwan kɛse bi. Sɛ yɛbɛka no wɔ kwan fofor do a, sɛ yennsi gyinae no a, ɔtse dɛ dza yeesi gyinae bɔn ara pɛ. Bible no dze gyinae a yebesi no toto obi a ɔyɛ ekuadwuma ho na ɔka dɛ: “Nyia ɔhwɛ mframa enyim no, onnkodua; na nyia ɔhwɛ mununkum, no onnkobu da.”​—Ɔsɛnkafo 11:4.

 Afei so kaa dɛ, sɛ isi gyinae pa mpo a, ɔnnyɛ aber nyina na biribiara bɔkɔ do pɛpɛɛpɛ dɛ mbrɛ ehwɛ kwan no. Gyinae biara a ibesi no, ɔsɛ dɛ edze biribi bɔ afɔr, na adze bi a ennhwɛ kwan so botum abɔbɔ mu. (Ɔsɛnkafo 9:11) Dɛm ntsi nsɛm a odzi mu a enya no, hwɛ ho si gyinae a obotum ama ndzɛmba akɔ yie ama wo.

 Sɛ misi gyinae bi wie a mubotum asesa no anaa?

 Gyinae ahorow bi wɔ hɔ a sɛ isi wie a, ibotum asesa no. Biribi botum asesa wɔ w’asetsena mu, anaadɛ bi a ibohu dɛ gyinae bi a isii no akɛfa ɔhaw bi a nnhwɛ kwan aba. Dɛm ntsi bi a ɔbɛyɛ papa dɛ gyinae a esi no esan susu ho bio na isi gyinae fofor a ɔbɛma ndzɛmba akɔ yie ama wo.

 Naaso gyinae bi hɔ a, sɛ isi wie a irunntum nnsesa no da. (Ndwom 15:4) Kor nye nyi: Nyankopɔn hwɛ kwan dɛ ntam a awarfo kae aber a wɔrowar no, wobedzi do. c (Malachi 2:16; Matthew 19:6) Sɛ ɔhaw bi ba awar no mu a, ɔsɛ dɛ awarfo no yɛ dza wobotum biara dze siesie, na ɔnnsɛ dɛ wonya adwen dɛ wobegyaa awar.

 Sɛ mesi gyinae bɔn bi a murunntum nnsesa no so ɛ?

 Ɔwɔ mu ara a yetum si gyinae bi a ɔnnyɛ papa. (James 3:2) Sɛ ɔba no dɛm a, obotum ahaw hɛn paa, na ɔnnyɛ mfom dɛ yɛbɛtse nka dɛm. (Ndwom 69:5) Nokwasɛm nye dɛ, sɛ yenu hɛnho wɔ gyinae bɔn bi a yeesi ho a, oye. Osiandɛ ɔbɔboa hɛn ma ber fofor no yeennsi dɛm gyinae bɔn no bio! (Mbɛbusɛm 14:9) Naaso Bible no tu hɛn fo dɛ onnyi dɛ yɛma bɔn bi a yɛayɛ etwa mu no ho adwendwen hyɛ hɛn do pii. Sɛ ɔba no dɛm a, obotum ebu hɛn abaw mu anaa dɛ ɔremma yɛnndwen ndzɛmba ho yie. (2 Corinthfo 2:7) d Bible no ka dɛ: ‘Ayamuhyehye nye adom ahyɛ Jehovah ma.’ (Ndwom 103:8-13) Dɛm ntsi sɛ esi gyinae bɔn bi a irunntum nnsesa no a, sua biribi fi mu, na bɔ mbɔdzen yɛ dza ibotum biara ama ndzɛmba aakɔ yie.

a Bible no ma yehu dɛ Jehovah yɛ Nyankopɔn ne dzin.​—Ndwom 83:18.

b Ibotum so ayɛ asɛm bi mu nhwehwɛmu wɔ jw.org do. Sɛ ekɔ hɔ a, ɔfa bi wɔ hɔ a wɔato dzin “Hwehwɛ.” Ibotum abɔ kasafua anaa nsɛmfua bi a ɔfa wo gyinaesi no ho no ahyɛ dɛm ɔfa yi. Ibenya nsɛm pii a no ho afotusɛm wɔ Bible no mu wɔ dɛm wɛbsaet yi do. Afei so sɛ epɛ dɛ ehwehwɛ kasafua pɔtsee bi a, ibotum ahwehwɛ no wɔ Bible Words Index a ɔwɔ New World Translation of the Holy Scriptures no mu no.

c Nyankopɔn pɛ dɛ awarfo bɔ mu tsena kesi dɛ owu bɛtsetsew hɔn ntamu. Adze kor pɛ na Nyankopɔn pen do dɛ obi botum egyina do egyaa ne yer anaa no kun na ɔasan awar fofor. Ɔno nye dɛ hɔn mu kor befi no hokafo ekyir na ɔnye obi fofor akɛda. (Matthew 19:9) Sɛ ndzɛmba nnkɔ yie wɔ w’awar mu mpo a, Bible no botum aboa wo ma edze ɔdɔ esiesie no kama.

d Sɛ epɛ iyi ho nsɛm pii a, hwɛ asɛm a wɔato dzin I Feel Guilty​—Can the Bible Help Me Find Relief?