1. Wagati juman lo kɛra wagati gwɛlɛ ye Piyɛri fɛ min ɲɔgɔn ma deli k’a sɔrɔ?

PIYƐRI tɛ se ka ɲinɛ fewu o wagati gwɛlɛ kɔ tuma min na ale n’a Matigi ɲɛɛw bɛnna. Yala a y’a ye Yezu ɲɛɛ na ko a dusu kasinin lo ale kɔrɔ wala ko a b’ale jalakira wa? An kɔni tɛ se k’o fɔ. Bibulu b’a fɔ dɔrɔn ko “Matigi y’a ɲaa yɛlɛma ka Piyɛri filɛ.” (Luka 22:61). Nka o filɛri dɔrɔn fɛ, Piyɛri y’a faamu ko ale ye kojuguba lo kɛ: A y’a Matigi janfa i ko Yezu tun kɔnna k’a fɔ cogo min na. Piyɛri tun ko ale tɛna o koo kɛ ka ye abada, nka sisan a y’o lo kɛ jaatika. Jigitigɛ min ye Piyɛri sɔrɔ o loon na, o ɲɔgɔn ma deli k’a sɔrɔ ka ye.

2. Piyɛri tun bena kalan juman lo sɔrɔ Yezu fɛ? Piyɛri ka koo be se k’an nafa cogo di?

² Nka, a ma kɛ ko Piyɛri mako sara pewu dɛ! A ka limaniya barika tun ka bon. O kama, a bele tun be se ka yɛlɛmani kɛ ani ka kalan nafamanba dɔ sɔrɔ Yezu fɛ ka ɲɛsin yafali koo ma. An kelen kelen bɛɛ mako be o kalan na fana. An k’a filɛ Piyɛri y’o kalan sɔrɔ cogo min na.

3, 4. a) Piyɛri ye Yezu ɲininga mun lo la? N’a sɔrɔ miiriya juman lo tun be Piyɛri kɔnɔ? b) Yezu y’a yira cogo di ko mɔgɔw ka miiriya yɛlɛmana Piyɛri la?

³ Kalo wɔɔrɔ ɲɔgɔn ye nin ye, Piyɛri tun be a wolodugu la Kapɛrnaum. A gwɛrɛla Yezu la k’a ɲininga ko: “Matigi, ni n balima be to ka ne hakɛ ta tuma bɛɛ, ne ka kan ka yafa a ma siɲɛ joli? Fɔɔ ka taga se siɲɛ wolonwula wa?” N’a sɔrɔ Piyɛri tun b’a miiri ko ale ye mɔgɔ sabarinin ye. Tiɲɛn lo ko o wagati la, diinan kuntigiw tun b’a fɔ ko i ka kan ka yafa mɔgɔ ma siɲɛ saba dɔrɔn. Nka, Yezu ye Piyɛri jaabi ko: “Ayi, ne t’a fɔ i ye siɲɛ wolonwula dɛ, nga siɲɛ wolonwula sigiyɔrɔman bi wolonwula.”—Mat. 18:21, 22.

⁴ Yala Yezu tun b’a fɛ k’a fɔ ko Piyɛri ka kan k’a jati siɲɛ daa min na a balima y’a hakɛ ta wa? Ayi, nka a kɛtɔ k’a fɔ ko “siɲɛ  wolonwula sigiyɔrɔman bi wolonwula,” a tun b’a fɛ k’a fɔ ko kanuya kosɔn, a bɛnnin tɛ an k’a latigɛ an kun fɛ an be se ka yafali kɛ siɲɛ daa min na (1 Kor. 13:4, 5). Yezu tun b’a yirala ko mɔgɔw ka miiriya yɛlɛmana Piyɛri la. U ka hinɛntanya kosɔn, u tun tɛ sɔn ka yafali kɛ caaman. Nka, Ala kɔni be sɔn ka yafali kɛ caaman.—1 Zan 1:7-9 kalan.

5. Tuma juman lo an be koo caaman faamu yafali koo la?

⁵ Piyɛri ma Yezu sɔsɔ. Nka Yezu ye ladili min di a ma, yala o y’a dusu minɛ wa? Tuma dɔw la, an be koo caaman faamu yafali koo la n’a kɛra ko an yɛrɛ lo mako gwɛlɛ b’a la dɔ ka yafa an ma. An k’a filɛ fɔlɔ koo minw kɛra ka kɔn Yezu saya ɲɛ. O wagati gwɛlɛ na, Piyɛri filila koo caaman na. O kosɔn, a mako tun b’a la a Matigi ka yafa a ma.

6. Piyɛri ye mun lo kɛ tuma min na Yezu tun b’a fɛ ka cidenw kalan majigilenya koo la? Nka Yezu ye Piyɛri minɛ cogo di?

⁶ Yezu ka suu laban tun lo dugukolo kan. O kɛra wagati gwɛlɛ ye. Halibi, Yezu tun ka ɲi k’a ka cidenw kalan koo caaman na, i n’a fɔ majigilenya koo ta fan fɛ. Yezu ye ɲɛyirali di u ma: a y’u seenw ko. Koow sira fɛ, baaradenw bɛɛ la dɔgɔmannin lo tun ka ɲi k’o baara kɛ. A daminɛ na, Piyɛri ye Yezu sɔsɔ o koo la. O kɔ, a banna ko Yezu tɛna ale seenw ko. A laban, a sinsinna a kan ko Yezu kana dan ale seenw dama ma, nka a k’ale bolow n’a kuun fana ko! Yezu muɲuna Piyɛri kɔrɔ. A tun be min kɛra, a y’a dusu suma k’o ɲɛfɔ ani k’a yira fɛɛn min kama o kɔrɔtanin lo.—Zan 13:1-17.

7, 8. a) Cogo jumanw na Piyɛri ye Yezu ka muɲuli kɔrɔbɔ tugun? b) Yezu y’a yira cogo di ko a be sɔn ka yafali kɛ caaman?

⁷ O kɔ, a ma mɛɛn, Piyɛri ye Yezu ka muɲuli kɔrɔbɔ tugun. Cidenw y’a daminɛ ka ɲɔgɔn sɔsɔ: u tun b’a fɛ k’a lɔn mɔgɔ min ye ɲɛmɔgɔ ye u cɛma. Siga t’a la, Piyɛri fana ma malo k’a daa don o kuncɛbaya koo la. O bɛɛ n’a ta, Yezu y’a dusu suman k’u kɔrɔfɔ. A yɛrɛ ye u tando ko u ye kantigiya kɛ ka to n’ale ye. Nka, a ko u bɛɛ bena boli k’ale to. Piyɛri ko ale tɛna bɔ Yezu kɔ hali n’a ka kan ka sa o kosɔn. Nka Yezu y’a fɔ ko o suu yɛrɛ la, sanni dondo ka kasi siɲɛ fila, Piyɛri bena a fɔ siɲɛ saba ko a t’ale lɔn. Piyɛri ye Yezu sɔsɔ. A wasora fana ko ale bena kɛ kantigi ye ka tɛmɛ ciden tɔɔw bɛɛ kan!—Mat. 26:31-35; Mariki 14:27-31; Luka 22:24-28; Zan 13:36-38.

⁸ Yala Yezu ka muɲuli sera a daan na Piyɛri koo la wa? O wagati gwɛlɛ bɛɛ la, Yezu tora ka jogo ɲumanw ɲini a ka cidenw  na hali n’u tun ye mɔgɔ dafabaliw ye. A tun b’a lɔn ko Piyɛri bena ale janfa. O bɛɛ n’a ta, a ko: “Ne ye Ala daali i ye waasa i ka lanaya kana cɛn. N’i segira ne ma tuma min na, e k’i tɔɲɔgɔnw dɛmɛ.” (Luka 22:32). O cogo la, Yezu y’a yira ko a lanin b’a la ko Piyɛri bena nimisa ani ka baara kɛ tugun Ala ye kantigiya la. Yala o t’a yira ko Yezu be sɔn ka yafali kɛ caaman wa?

9, 10. a) Zɛtisemane nankɔ kɔnɔ, Yezu ye Piyɛri kolo koo juman kosɔn? b) Piyɛri ka koo b’an hakili jigi mun lo la?

⁹ Kɔfɛ, k’u to Zɛtisemane nankɔ kɔnɔ, Yezu ye Piyɛri kolo siɲɛ caaman na. A tun y’a fɔ Piyɛri ni Zaki ni Zan ye ko u ka to ɲɛɛ na, ale be taga delili kɛ. Yezu dusu kasinin tun lo kosɔbɛ ani a mako tun be dɛmɛ na. Nka siɲɛ caaman na, a nana a sɔrɔ Piyɛri ni tɔɔw be sinɔgɔra. A makarila u la ani a yafara u ma. O kama, a y’a fɔ u ye ko: “Mɔgɔ ni sɔnnen bɛ, nka a farisogo barika ka dɔgɔ.”—Mariki 14:32-41, ABM.

¹⁰ A ma mɛɛn, jamaba sera. Murujanw ni kala mananinw ni berew tun be u bolo. Kalandenw tun ka ɲi ka hakili sɔrɔ ani k’u ɲɛmalɔ. Nka Piyɛri y’a ka murujan bɔ joona joona ka Malikusi tulo caron. O Malikusi tun ye sarakalasebagaw kuntigiba ka baaraden ye. Yezu y’a dusu suman ka Piyɛri kolo. A magara o jɔncɛ tulo la k’a kɛnɛya. O kɔ, a y’a ɲɛfɔ fɛɛn min kama a ka kalandenw man kan ka fariyakow kɛ (Mat. 26:47-55; Luka 22:47-51; Zan 18:10, 11). Piyɛri mako tun b’a la a Matigi ka yafa a ma koo caaman na. Piyɛri ka koo b’an hakili jigi ko an bɛɛ be jurumu kɛ tuma bɛɛ (Zaki 3:2 kalan). Jɔn lo mako t’a la Ala ka yafa a ma loon o loon? O suu kelen na, Piyɛri tun bena koo wɛrɛ kɛ min yɛrɛ ka jugu ka tɛmɛ tugun.

11, 12. a) Yezu minɛnin kɔ, Piyɛri y’a yira cogo di ko a jaa ka gwɛlɛ? b) Piyɛri tun ko a bena min kɛ, mun lo b’a yira ko a ma se k’o kɛ?

¹¹ Yezu y’a fɔ jama ye ko n’u be ale lo yɔrɔ ɲinina, u k’a to a ka cidenw ka taga. Piyɛri ɲɛɛ b’a la ko u be Yezu sirila, a do tɛ se ka foyi kɛ. O kɔ, Piyɛri ni ciden tɔɔw bolila.

¹² N’a sɔrɔ Piyɛri ni Zan tagara lɔ Anɛ ka luu gɛrɛfɛ. Ale lo tun ye sarakalasebaga kuntigiba ye fɔlɔ la. Jama tagara ni Yezu ye o yɔrɔ la walisa k’a ɲininga. U bɔra ni Yezu ye o yɔrɔ la minkɛ, Piyɛri ni Zan “tugura a kɔ ka furancɛba to u ni ɲɔgɔn cɛ.” (Mat. 26:58; Zan 18:12, 13). Piyɛri tun tɛ siranbagatɔ ye. N’a jaa tun man gwɛlɛ, a tun tɛna tugu Yezu kɔ. Kɛlɛkɛminanw tun be jama bolo ani Piyɛri yɛrɛ tun ye u la kelen mandimi. Nka Piyɛri ka  jagwɛlɛya bɛɛ n’a ta, a ma se ka kantigiya kɛ a Matigi ye fɔɔ ka se saya ma i ko a tun y’a fɔ cogo min na.—Mariki 14:31.

13. N’an b’a fɛ ka tugu Krista kɔ bɛrɛbɛrɛ, fɔɔ an ka mun lo kɛ?

¹³ I ko Piyɛri, mɔgɔ caaman b’a fɛ ka tugu Krista kɔ “ka furancɛba to u ni ɲɔgɔn cɛ,” o kɔrɔ ko u t’a fɛ mɔgɔw k’a lɔn. Nka i ko Piyɛri y’a sɛbɛ cogo min na kɔfɛ, n’an b’a fɛ ka tugu Krista kɔ bɛrɛbɛrɛ, fɔɔ an k’an seko bɛɛ kɛ k’an magwɛrɛ a la kosɔbɛ. An k’a ɲini k’a ladegi koow bɛɛ la, a mana kɛ min o min ye.—1 Piyɛri 2:21 kalan.

14. Suu min na u tun be kiti tigɛra Yezu kan, Piyɛri tun be min ani a ɲɛɛ lara mun lo kan?

¹⁴ Piyɛri tugura Yezu kɔ nɛmɛnɛmɛ fɔɔ ka taga se Zeruzalɛmu ka luuba dɔ donda la. Sarakalasebagaw kuntigiba Kayifu ka luu tun lo. O cɛɛ tun ye mɔgɔba ni nafolotigi ye. O luu ɲɔgɔn tun lɔra ka koori. Piyɛri sera donda la, nka u banna ko a tɛ don. Zan tun donna ka ban. Komi ale tun be sarakalasebagaw kuntigiba lɔn, a bɔra ka kuma luda kɔrɔsibaga fɛ, Piyɛri donna. A be komi Piyɛri ma to Zan gɛrɛfɛ. A fana m’a ɲini ka don boon kɔnɔ ka to a Matigi gɛrɛfɛ. A tora luu kɔnɔ ni jɔɔnw ni baaradenw ye tasuma kɔrɔ sabu nɛnɛ tun be yen o suu nin na. U tun be kiti tigɛra Yezu kan. Piyɛri ɲɛɛ tun be mɔgɔw la u be donna ka bɔ walisa ka ngalon seereya kɛ Yesu kama.—Mariki 14:54-57; Zan 18:15, 16, 18.

15, 16. Yezu tun ko Piyɛri bena a fɔ siɲɛ saba ko a tɛ ale lɔn. O koo dafara cogo di?

¹⁵ Muso min tun be daa kɔrɔsira, ale ye Piyɛri ɲɛda ye ka ɲɛ tasuma yeelen na ani a y’a lɔn. A y’a jalaki ko: “Ele fana tun be ni Galileka Yezu ye.” Komi o kuma barila Piyɛri la, a y’a daa gwɛlɛya ko ale tɛ Yezu lɔn. A yɛrɛ ko muso nin be min fɔra, ale t’o lɔn. Piyɛri tagara lɔ luda la walisa mɔgɔw kana a ye. Nka, muso wɛrɛ y’a kɔrɔsi ani ale fana ko: “Cɛɛ nin tun be ni Nazarɛtika Yezu ye.” Piyɛri ye i kali ko: “Ala kama, n te cɛɛ nin lɔn.” (Mat. 26:69-72; Mariki 14:66-68). N’a sɔrɔ o tuma le la a ye dondo kasikan mɛn. Nka komi a ka miiriya tun ɲagaminin lo kojugu, Yezu tun ye kiraya kuma min fɔ a ma mɛɛn, a hakili ma jigi o la.

¹⁶ Dɔɔni o kɔ, Piyɛri tun banbanin lo walisa mɔgɔw kana a ye. Nka mɔgɔ minw tun be lukɛnɛ na, olu dɔw gwɛrɛla a la. Piyɛri tun ye Malikusi min tulo caron, ale balimacɛ dɔ tun be u cɛma. A y’a fɔ Piyɛri ye ko: “Ne m’i ye nankɔ kɔnɔ ni Yezu ye wa?” Piyɛri y’a daa gwɛlɛya ko ale tɛ ani a kalila ko n’ale ye ngalon  tigɛ, Ala kana ale to. A siɲɛ sabanan tun ye nin ye Piyɛri ko a tɛ Yezu lɔn. A y’o fɔ ka ban dɔrɔn, a ye dondo kasikan mɛn a siɲɛ filanan na o suu la.—Zan 18:26, 27; Mariki 14:71, 72.

17, 18. a) Piyɛri ye mun lo kɛ tuma min na a y’a faamu ko ale y’a Matigi janfa? b) N’a sɔrɔ Piyɛri ye mun lo miiri?

¹⁷ Yezu bɔtɔ filɛ ka lɔ terasi kan sanfɛ. O wagati lo la ale ni Piyɛri ɲɛɛw bɛnna i ko a fɔra kalansen daminɛ na. Piyɛri y’a faamu ko a ye kojuguba lo kɛ sabu a y’a Matigi janfa. A dusu kasinin tun lo kosɔbɛ a ka jurumu kosɔn. A bɔra lukɛnɛ na ka tilen sira kan kalo yeelen na. Dugu tun be ɲini ka gwɛ. A ɲɛɛw fara ɲɛji la. A tɛ yeli kɛra ka ɲɛ tugun. A y’a daminɛ ka sigisigi ka kasi kosɔbɛ.—Mariki 14:72; Luka 22:61, 62.

¹⁸ Mɔgɔ mana kojuguba kɛ, a be se k’a miiri ko ale ka jurumu ka jugu kojugu, Ala tɛ se ka yafa a ma. N’a sɔrɔ Piyɛri y’a miiri ko Yezu tɛ se ka yafa ale ma. Nka yala Piyɛri ta banna, a tɛ se ka yafa sɔrɔ tugun wa?

19. Piyɛri ka jurumuba ye mun lo kɛ a la? An b’a lɔn cogo di ko a jigi ma tigɛ pewu?

¹⁹ Miiri k’a filɛ Piyɛri dusu kasinin lo cogo min na sɔgɔma. Koo minw ye Yezu sɔrɔ o loon na, n’a sɔrɔ olu yɛrɛ ye dɔ fara a ka dusukasi kan. Yezu tɔɔrɔla lɛri caaman na ka sɔrɔ ka sa. O tun ye a ka loon laban ye dugukolo kan. Miiri k’a filɛ Piyɛri y’a yɛrɛ jalaki cogo min na! A tun mana miiri ko ale yɛrɛ ye dɔ fara Matigi ka tɔɔrɔ kan, o tun b’a niin tɔɔrɔ kosɔbɛ. Tiɲɛn lo ko Piyɛri dusu tun kasinin lo kosɔbɛ, nka a jigi ma tigɛ pewu. A ma mɛɛn, a ni kalanden tɔɔw tun be ɲɔgɔn fɛ tugun (Luka 24:33). Cidenw ye min kɛ o loon jugu sufɛ, siga t’a la u nimisara o la. U tora ka ɲɔgɔn dusu saalo.

20. Piyɛri ye desizɔn ɲanaman min ta, an be se ka kalan juman sɔrɔ o la?

²⁰ Piyɛri ma deli ka desizɔn ɲanaman nin ɲɔgɔn ta ka ye. Ala sagokɛla ka jurumu mana juguya cogo o cogo, Ala be min jati, o ye n’a tigi nimisara ani a b’a jija ka yɛlɛmani kɛ (Talenw 24:16 kalan). Piyɛri ka jigitigɛ bɛɛ n’a ta, a jɛnna n’a balimaw ye. O b’a yira ko limaniya sɔbɛ b’a la. Ni mɔgɔ tɔɔrɔnin lo dusukasi wala nimisa kosɔn, a ka teli k’a mabɔ tɔɔw la, nka farati b’o la  (Talenw 18:1). Min ka fisa, o ye k’an magwɛrɛ an balimaw na walisa ka fanga kura sɔrɔ Alako ta fan fɛ.—Eburuw 10:24, 25.

21. Komi Piyɛri tun be n’a balima kerecɛnw ye, a ye kibaro juman lo mɛn?

²¹ Komi Piyɛri tun be n’a balima kerecɛnw ye, a ye kibaro dɔ mɛn min y’a kɔnɔ gwan: Yezu suu tɛ kaburu kɔnɔ tugun. Ale ni Zan bolila ka taga kaburu daa la. A be komi Zan tun ye dɔgɔ ye, ale kɔnna ka se. A ye kaburu dayɛlɛnin ye k’a sɔrɔ u tun ye kabakuru dɔ kɛ k’a datugu. Zan sigasigara, a ma don. Piyɛri senin, hali k’a sɔrɔ a nɛnɛkiri tun degunnin lo, a ma sigasiga, a sinna ka don kaburu kɔnɔ. A lakolon tun lo!—Zan 20:3-9.

22. Mun lo y’a to Piyɛri ka dusukasi n’a ka sigasigali bɛɛ banna?

²² Yala Piyɛri lanin b’a la ko Yezu suu kununa wa? A daminɛ na, a ma la o la, hali k’a sɔrɔ muso kantigi dɔw y’a fɔ ko mɛlɛkɛ dɔw ye u yɛrɛ yira olu la ani k’a fɔ ko Yezu suu kununa (Luka 23:55–24:11). Nka sanni tile ka ben, Piyɛri ka dusukasi n’a ka sigasigali bɛɛ banna. Yezu ɲɛnaman lo! Sisan a kɛra mɛlɛkɛ barikaman ye. A y’a yɛrɛ yira a ka cidenw bɛɛ la. Nka, a kɔnna ka koo kelen dɔ kɛ ale ni Piyɛri dɔrɔn cɛ. Cidenw y’a fɔ o loon na ko: “Matigi kununna tiɲɛ na, . . . a y’a yɛrɛ yira Simɔn na.” (Luka 24:34). Kɔfɛ, ciden Pol fana y’a sɛbɛ o loon kabakoman koo la ko Yezu “ y’a yɛrɛ yira Piyɛri la, o kɔ, a y’a yɛrɛ yira a ka ciden tan ni fila la fana.” (1 Kor. 15:5). Simɔn ye Piyɛri tɔgɔ wɛrɛ ye. Yezu y’a yɛrɛ yira Piyɛri la o loon na, n’a sɔrɔ Piyɛri tun b’a kelen o tuma na.

23. Bi, kerecɛn minw ye jurumu kɛ, mun na u ka ɲi k’u hakili to Piyɛri ka koo la?

²³ Yezu ni Piyɛri ye min fɔ ɲɔgɔn ye o loon na, olu dɔrɔn lo b’o lɔn. Miiri k’a filɛ, Piyɛri ninsɔndiyara cogo min na k’a ye ko a Matigi kanulen ɲɛnaman lo. O kɛra sababu ye a fɛ k’a yira a Matigi la ko ale dusu kasinin lo ani ko a nimisanin lo. Piyɛri tun tɛ foyi fɛ yafali kɔ. Siga t’a la, Yezu y’a kɔnɔ gwɛ ka yafa a ma. Bi fana, kerecɛn minw ye jurumu kɛ, u ka ɲi k’u hakili to Piyɛri ka koo la. An man kan k’a miiri abada ko Ala tɛ se ka yafa an ma. Yezu tun b’a Faa ladegi koɲuman, ale min “bɛ yafali kɛ ka caya.”—Ezayi 55:7, ABM.

24, 25. a) Piyɛri ye suu min kɛ mɔni na Galile baji kan, i k’o lakali. b) Piyɛri ye mun lo kɛ tuma min na Yezu ye kabako dɔ kɛ dugugwɛ tuma na?

²⁴ Yezu ko a ka cidenw ka taga Galile, u tun bena a ye o yɔrɔ la tugun. U senin kɔ yen, Piyɛri y’a latigɛ ko a be taga mɔni kɛ Galile baji la. Ciden caaman tugura a kɔ. Piyɛri filɛ baji kan, yɔrɔ min na a y’a ka ɲɛnamaya fanba kɛ. A tulo be kurun ni jikuruw  mankan na, jɔɔw nugunin tɛ a bolo. Nin bɛɛ b’a hakili jigi a ka mɔni baara la, o min ka di a ye. U ma jɛgɛ foyi si sɔrɔ o suu bɛɛ la.—Mat. 26:32; Zan 21:1-3.

²⁵ Dugugwɛ tuma na, cɛɛ dɔ tora baji daa la k’a fɔ u ye ko u ka jɔɔ fili kurun faan wɛrɛ la. U y’a fili yen ani u ye jɛgɛ caaman sɔrɔ, fɔɔ deen 153! Piyɛri y’a lɔn cɛɛ min lo. A panna ka bɔ kurun kɔnɔ ka taga baji daa la Yezu fɛ. O yɔrɔ la, Yezu ye jɛgɛ jɛni takami kan k’a di a teri kantigimanw ma. A y’a ɲɛsin Piyɛri ma ka kuma a fɛ.—Zan 21:4-14.

26, 27. a) Yezu ye sababu juman lo di Piyɛri ma fɔɔ siɲɛ saba? b) Yezu y’a yira ka gwɛ cogo di ko a yafara Piyɛri ma tiɲɛn tiɲɛn na?

 ²⁶ Yezu ye Piyɛri ɲininga n’a b’a Matigi kanu “ka tɛmɛ nunu kan.” U tun ye jɛgɛ caaman minw minɛ, Yezu tun kaan be olu lo ma. Mun lo koo ka di Piyɛri ye ka tɛmɛ: Yezu lo waa wala a ka mɔni baara lo? Siɲɛ saba bɛɛ Piyɛri tun ko ale tɛ a Matigi lɔn. Ayiwa, sisan Yezu ye sababu di a ma a k’a yira fɔɔ siɲɛ saba a tɔɲɔgɔnw ɲɛɛ na ko a be ale kanu. A y’o kɛ minkɛ, Yezu y’o kanuya yiracogo ɲɛfɔ a ye: a ka ɲi ka batoli senuman bila koo bɛɛ ɲɛɛ. A fana ka ɲi ka Krista ka sagakulu balo, ka barika don a la ani k’a dɛndɛ, o kɔrɔ, k’a janto Krista ka kalandenw na.—Luka 22:32; Zan 21:15-17.

²⁷ O cogo la, Yezu ye Piyɛri jigi sigi ko ale n’a Faa mako bele b’a la. Yezu tun bena Piyɛri ɲɛminɛ walisa a ka baara nafaman kɛ kafo kɔnɔ. O b’a yira ka gwɛ ko Yezu yafara Piyɛri ma tiɲɛn tiɲɛn na! Siga t’a la, Piyɛri ye Yezu waleɲuman lɔn o kosɔn ani o y’a jija a ka baara la.

28. Piyɛri ye koow kɛ ka kɛɲɛ n’a tɔgɔ kɔrɔ ye cogo di?

²⁸ Piyɛri y’a ka cii dafa kantigiya la saan caaman na. Sanni Yezu ka sa, a tun y’a ɲini a fɛ a k’a balimaw sabati. Piyɛri y’o lo kɛ. A y’a dusu suman ani a ye muɲuli kɛ ka Krista ka sagakulu dɛndɛ ani k’a balo. Cɛɛ min tun be weele ko Simɔn, a ye koow kɛ ka kɛɲɛ n’a tɔgɔ Piyɛri ye, Yezu tun y’o min la a kan. Piyɛri kɛra i ko farakurun, o kɔrɔ, kerecɛn kantigi, min sabatinin lo, ani a ye nɔɔ ɲuman to kerecɛn tɔɔw kan. A ye lɛtɛrɛ fila minw sɛbɛ ni kanuya ye, olu b’o lo yira ka gwɛ. O lɛtɛrɛ nafamanw be sɔrɔ Bibulu kɔnɔ. U b’a yira fana ko Piyɛri ye kalan min sɔrɔ Yezu fɛ yafali koo la, a ma ɲinɛ o kɔ abada.—1 Piyɛri 3:8, 9; 4:8 kalan.

29. An be se ka Piyɛri ka limaniya ani Matigi ka hinɛ ɲɔgɔn ladegi cogo di?

²⁹ An fana k’a ɲini k’o kalan sɔrɔ. Yala an be yafa deli Ala fɛ an ka fili caaman kosɔn loon o loon wa? An ka la a la ko Ala be yafa an ma ani ko a b’an saniya k’an ka jurumuw bɛɛ bɔ an na. An fana ka ɲi ka an mɔgɔɲɔgɔnw ka hakɛw yafa u ma. N’an y’o kɛ, an bena Piyɛri ka limaniya ani Matigi ka hinɛ ɲɔgɔn ladegi.