Skip to content

Skip to table of contents

Tuʻunga Malu ʻa e Kakai Fefiné—Ko e Vakai ʻa e Tohi Tapú

Tuʻunga Malu ʻa e Kakai Fefiné—Ko e Vakai ʻa e Tohi Tapú

 Ko e laui miliona ʻo e kakai fefine mo e tamaiki fefine ʻi he māmaní kuo ngaohikovia kinautolu. Kuó ke hokosia ia? Vakai ki he ʻuhinga ʻoku mahuʻinga ai ho tuʻunga malú ki he ʻOtuá mo e meʻa te ne fai fekauʻaki mo hono ngaohikovia ʻa e kakai fefiné.

 “ʻI heʻeku kei siʻí, naʻe ngaohikovia fakaesino mo leakovia au ʻe hoku tuongaʻané ʻi he ʻaho kotoa pē. Hili ʻeku malí, naʻe hokohoko atu hono ngaohikovia au ʻe heʻeku faʻē-ʻi-he-fonó. Ko ia mo ʻeku tamai-ʻi-he-fonó naʻá na fakafeangai mai kiate au ʻo hangē ha sevānití. Naʻá ku fāinga mo e ngaahi fakakaukau taonakitá.”—Madhu, a ʻInitia.

 “Ko hono fakamamahiʻi ʻo e kakai fefiné ko ha meʻa anga-maheni ia ʻoku hoko ʻi māmani lahi,” ʻoku fakamoʻoniʻi ia ʻe he Kautaha Moʻui ʻa Māmaní. ʻOku fakafuofua ko e meimei ko e kakai fefine ʻe toko taha mei he toko tolu ʻoku nau hokosia ʻa e fakamamahi fakaesinó pe pāʻusiʻi fakaefehokotaki fakaesino ʻi ha tuʻunga ʻe niʻihi ʻi heʻenau moʻuí.

 Kapau kuo hoko eni kiate koe, te ke ongoʻi nai ʻokú ke ʻi ha tuʻunga fakatuʻutāmaki ʻi hano leakovia pe fakamamahiʻi fakaesino pe pāʻusiʻi koe ʻi hoʻo ʻalu ki ha feituʻu pē. Ko e ola ʻo e fakamālohi mo e ngaohikovia pehē koeʻuhí pē ko ho tuʻunga ko e fefiné, te ke ongoʻi nai ʻoku fakakaukau ʻa e tokolahi ‘ʻoku ʻikai ke mahuʻinga ʻa e kakai Fefiné.’ Ka ʻoku mahuʻinga moʻoni ʻa e kakai fefiné ki he ʻOtuá?

ʻOku fakahaaʻi ʻe he Tohi Tapú ʻoku mahuʻinga ki he ʻOtuá ʻa e tuʻunga malu ʻo e kakai fefiné

Ko e hā ʻa e vakai ʻa e ʻOtuá ki he kakai fefiné?

 Konga Tohi Tapu: Ko e [ʻOtuá] “naʻá ne fakatupu kinaua ko e tangata mo e fefine.”—Sēnesi 1:27.

 ʻUhinga: Naʻe fakatupu ʻe he ʻOtuá ʻa e kakai tangatá mo e kakai fefiné. ʻOkú ne vakai kiate kinaua fakatouʻosi ʻokú na tuha ke fakaʻapaʻapaʻi. Tānaki atu ki aí, ʻokú ne ʻamanekina ʻa e husepānití “ke ne ʻofa ki hono uaifí ʻo hangē pē ko ʻene ʻofa ʻiate iá,” kae ʻikai ke ne feinga ke puleʻi ia ʻaki ʻa e ngaahi lea fefeka mo fakamālohi. (ʻEfesō 5:33; Kolose 3:19) ʻOku hā mahino, ko e tuʻunga malu ʻo e kakai fefiné ʻoku mahuʻinga ia ki he ʻOtuá.

 “ʻI heʻeku kei siʻí, naʻe pāʻusiʻi au ʻe hoku kāinga. ʻI heʻeku taʻu 17, naʻe fakamanamanaʻi au ʻe heʻeku pule ngāué te ne tuli au kapau heʻikai ke u fehokotaki fakasino mo ia. ʻI heʻeku fuʻu lahí, naʻe taʻefakaʻapaʻapaʻi au ʻe hoku husepānití, ongo mātuʻá mo e ngaahi kaungāʻapí. Faifai atu pē naʻá ku ako fekauʻaki mo Sihova, b ko e Tokotaha-Fakatupú. ʻOkú ne fakaʻapaʻapaʻi ʻa e kakai fefiné. ʻOku fakapapauʻi mai heni kiate au ʻokú ne ʻofa ʻiate au pea ʻoku ou mahuʻinga ʻi heʻene vakai maí.”—Maria, ʻĀsenitina.

Meʻa ʻe lava ke ne tokoniʻi koe ke ikuʻi ʻa e ngaahi ongoʻi ʻikai leleí

 Konga Tohi Tapu: “ʻOku ʻi ai ha kaumeʻa ʻoku pipiki ofi ange ia ʻi ha tokoua.”—Palōveepi 18:24.

 ʻUhinga: Ko ha kaumeʻa moʻoni te ne poupouʻi koe. Kapau ʻe malava, vahevahe ʻa hoʻo ngaahi ongoʻí ki ha tokotaha ʻokú ke falala ki ai.

 ʻI he taʻu ʻe 20 naʻe ʻikai ke u tala ki ha taha naʻe ngaohikovia fakaefehokotaki fakaesino au. Ko e olá, naʻá ku hoko ʻo loto-mamahi, loto-hohaʻa mo loto-mafasia. Ka ʻi he taimi naʻá ku vahevahe ai ʻeku hokosiá ki ha tokotaha naʻá ne loto-lelei ke fanongo, naʻá ku ongoʻi nonga.”—Elif, Toake.

 Konga Tohi Tapu: “Lī atu ʻa e kotoa hoʻomou loto-moʻuá [ki he ʻOtuá], koeʻuhí he ʻokú ne tokanga mai kiate kimoutolu.”—1 Pita 5:7.

 ʻUhinga: ʻI he taimi ʻoku tau lotu aí, ʻoku fanongo moʻoni mai ʻa e ʻOtuá. (Saame 55:22; 65:2) Koeʻuhi ʻoku tokanga mai ʻa e ʻOtuá, ʻe lava ke ne tokoniʻi koe ke ke mahinoʻi ʻokú ke mahuʻinga kiate ia.

 “Ko e ako fekauʻaki mo Sihová naʻe hangē ia ha faitoʻo ki hoku ngaahi kafo fakaeongo naʻá ku maʻú. ʻI he taimí ni ʻoku lava ke u lotu ki he ʻOtuá pea tala ange kiate ia ʻa e meʻa kotoa pē. ʻOkú ne hangē ha kaumeʻa ʻokú ne mahinoʻi lelei ʻeku ngaahi ongoʻí.”—Ana, Pēlisi.

ʻE faifai ange pea taʻofi ʻe he ʻOtuá ʻa hono ngaohikovia ʻa e kakai fefiné?

 Konga Tohi Tapu: ‘Ko Sihova . . . te ne fakahoko ʻa e fakamaau totonu ki he tamai-maté pea ki he faʻahinga kuo laikí, koeʻuhi ke ʻoua naʻa kei ʻai kinautolu ʻe he tangata ko e meʻa noa pē ʻi he māmaní ke nau ilifia.’—Saame 10:​17, 18.

 ʻUhinga: ʻOku vavé ni ke fakangata ʻe he ʻOtuá ʻa e ngaahi fakamaau taʻetotonu kotoa pē, kau ai ʻa e tōʻonga anga-fakamamahi mo hono ngaohikovia ʻa e kakai fefiné.

 Ko hono ʻiloʻi ʻoku vavé ni ke fakangata ʻe Sihova ʻa hono ngaohikovia ʻa e kakai fefiné mo e kau finemuí ʻoku hoko ia ko ha fakafiemālie kiate au. ʻOkú ne ʻomai kiate au ʻa e nonga ʻo e ʻatamaí.”—Roberta, Mekisikou.

 Ke ako lahi ange ki he founga ʻoku ʻomai ai ʻe he Tohi Tapú ʻa e ʻamanakí, ʻuhinga ke falala ai ki heʻene ngaahi talaʻofá, mo e founga ʻoku ʻomai ai ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e tokoni mei he Tohi Tapú ʻi he ʻaho ní, kole ki ha ʻaʻahi taʻetotongi.

 Hiki ha tatau ʻo e kupu ko ení.

a Kuo liliu ʻa e ngaahi hingoá.

b Ko Sihova ʻa e huafa fakafoʻituitui ʻa e ʻOtuá. (Saame 83:18) Sio ki he kupu “Ko Hai ʻa Sihova?