Agllashca temata ricungapaj

JOVENGUNAPA TAPUICUNA

Deprimido cashpaca ¿imatata rurana cani?

Deprimido cashpaca ¿imatata rurana cani?

 Quiquinga ¿imatata rurapanguiman?

 Cai casocunapi pensaripai:

 Jenniferca llaquillami can. Punlla enteromi solo huacajunlla. Imamanda huacajushcatapash na yachanllu. Ni pihuanbash na parlangapaj munanllu y apenasmi micuitapash micun. Puñuitapash na ushanllu, concentraritapash na concentrari ushanllu. Paita ima pasajushcatapash na yachanllu y cada ratomi ¿ima horapash cutin cushilla caita ushashacha? nishpa tapurin.

 Mark shuti jovenguca shuj ali estudiantemi carca pero cai punllacunaca colegioman ringapapash ñana munanllu y paipa notacunapash ninandami bajarishca. Pundacunaca deporteta ruranatapashmi gushtan carca, pero cunanga ñana imatapash rurangapaj munanllu. Paipa amigocunapashmi paitaca imashi pasajun yanmi. Paipa taitacunapash paimanda ninanda preocuparishcami can, ima ratopash ali tucungacha o imapash unguihuanlla can nishpami tapurin.

 ¿Quiquinbashchu Jennifer shina o Mark shina sintiripashcangui? Shina sintirijushpaca talvez cai ishcai cosascunatami rurangapaj munapangui:

  1.   Quiquinllata chai problemata arreglangapaj.

  2.   Quiquinda yali mayorlla personahuan parlangapaj.

 Chai temamanda pihuanbash na parlangapaj munajushpaca, talvez quiquinllata chai problemata arreglangapami munapangui. Pero ¿chaita ruranaca alicha canga? Bibliapica, shujlla canapa randica ishcai canami ashtahuan ali can ninmi. ‘Shuj urmajpipash, shujca paipaj cumbata jatarichingami. Ashtahuangarin, ¡aij shujlla causaj runalla! Pai urmajpi shuj jatarichij runaca, na tiangachu’ ninmi (Eclesiastés 4:9, 10).

 Por ejemplo, shuj peligroso ñanda rijushcanguiman. Chai ñanga yana yana cashcanman. Chai ñandaca nali gentecunapash purinajushcanman. ¿Imatashi ruranguiman? ¿Ñucalla rijushallami yanguimanllu? ¿o nachu pitapash de confianzata cayanguiman, apangapaj shamuhuai nishpa?

 Depresión unguica chai ñan cuendami can. Huaquinbica mal sintirinchi y ñapashmi alillata sintirinchi. Pero huaquinbica llaquilla sintirishpami catinchi. Chai casocunapica ayudata mascanami can.

 BIBLIAPICA NINMI: “Ali yuyaita taucacuna cujpimi, shinllipacha tucun” (Proverbios 15:22).

  Quiquinda yali mayorlla personahuan parlanaca alimi can. Porque si quiquinba taitamamacunahuan o de confianza mayorlla personahuan parlashpaca, paicunapa experienciamandami yachajui ushangui.

 Talvez pensanguipashchari ñuca taitamamacunaca ñuca imashina sintirijtaca na intindinllu nishpa. Pero ¿chaica ciertochu can? Canba taitamamacunaca quiquin pasajushca situaciongunata na pasashca cashpapash, quiquinshnaca sintirishcangallatami. Y talvez, quiquin ama llaquilla sintirijuchunbash ayudaita ushangami.

 BIBLIAPICA NINMI: “Rucucunami, ali yachaita charin. Unai huatacunata causajcunami, ali yuyaicunata charin” (Job 12:12).

 ¿Imatata yachajupanchi? Canba taitaman o mamaman can imashina sintirijushcata parlajpica, paicunaca ali consejocunatami cunga.

Depresión unguita charinaca peligroso callepi purijuj cuendami can. Chashna callemanda llujshingapaca ayudatami minishtirin.

 ¿Doctorpaman rina tucujpica?

 Cada punlla llaquilla sintirijushpaca, talvez depresión grave nishcatami charipangui o imapash problematami charipangui. Chaimi doctor revisachun minishtijupangui.

 Joven cashpaca normalmi can shuj ratotaca ali sintirijuna y shuj ratotaca llaquilla sintirijuna. Chaimandami depresión ungui cajta cuenta japinaca difícil can. Pero depresión cashpaca, llaquilla sintirijuna pensamientocunaca fuertemi can y seguidomi shamun. Shinaca ninanda llaquilla sintirijushpa y na yalijpica, doctorpaman apachunmi canba taitamamacunahuan parlana cangui.

 BIBLIAPICA NINMI: “Sano gentecunaca doctortaca na minishtinllu. Pero ungushca gentecunaca minishtinmi” (Mateo 9:12).

 Si shuj doctor, canga depresión gravetami charingui nishpa nijpica na pinganayachinachu cangui. Depresión unguitaca ashtaca jovengunami charin, pero chai unguimandaca ali tucuita ushanguimi. Shinallata ali amigocunaca na quiquinmandaca nalicunata pensangachu.

 Caita rurapangui: Pacienciata charinami capangui. Depresión unguica na ñapash yalinllu. Huaquin punllacunaca alimi sintiringui cutin huaquin punllacunaca nalimi sintiringui pero chaica normalmi can. a

 Ali sintiringapaca ¿imatata rurai ushapangui?

 Doctorpa ayudata minishtijushpa o na minishtijushpapash llaquilla sintirijushpaca, cai cosascunatami rurai ushapangui: Aligutami alimentarina capangui, suficientetami puñuna capangui y ejerciciotapashmi rurana capangui. Chaicunata ruranami quiquindaca alillata sintirichun ayudanga (Eclesiastés 4:6; 1 Timoteo 4:8). Shinallata shuj cuadernopimi quiquinda ima pasajushcata anotai ushapangui. Cuadernopica imashina sintirijushcata, ima ratocuna llaquilla sintirishcata, alillata sintiringapaj imacunatalla rurajushcatapashmi anotai ushapangui.

 Depresión unguihuan cashpaca caitami yarina capangui: shujcunapa ayudahuan y tratamientocunahuanga alillatami sintirita ushapanguimi.

 Bibliapa cai textocunami ayudaita ushan

  •  “Mandaj Diosca, shungupi ninanda llaquirishpa causajcunapaj ladopimi. Shungupi ninanda llaquirishpa causajcunatami quishpichin” (Salmo 34:18).

  •  “Llasha quipishna cambaj llaquitaca, Mandaj Diosman saquilla. Paica ayudangallami. [Alita] rurajtaca, na tucui causaipi llaquita apajuchun saquingachu” (Salmo 55:22).

  •  “Cangunata Mandaj Taita Dios ñucami, cangunapaj ali lado maquimanda pushaj cani. Ñucami cangunataca: ‘Na manllanachu canguichi, ñucami ayudasha’ nini’” (Isaías 41:13).

  •  “Cayandi punllamandaca nunca na pinarijunachu capanguichi” (Mateo 6:34).

  •  ‘Quiquingunapa preocupaciongunataca Taita Diosmanmi villana capanguichi. Chaimi Taita Diosca gentecuna na intindi ushanalla tranquilo, ali canata quiquingunamanga caranga. Quiquingunapa shungutapash cuidariajungami’ (Filipenses 4:6, 7).

a Suicidarinapi pensarijushpaca, uchallami de confianza mayorlla personaguhuan parlana capangui. ¡Despertad! de abril de 2014 revistapimi “¿Vale la pena vivir?” nishca chuscu temacuna tian. Chaicunapimi ashtahuan informacionda ricui ushapangui.