1, 2. (a) Ki kalite travay Rit ti fer? (b) Ki laspe pozitif Rit ti vwar dan Lalwa Bondye e dan son pep?

RIT i azenou devan sa bann pake lorz ki i’n anmase pandan lazournen. Fernwanr pe fer dan bann plantasyon otour Betleenm e bokou travayer pe deza retournen dousman dousman ver baro sa pti lavil ki anler lo montanny. Lekor Rit i fermal apre sa gran lazournen travay, i’n travay en sel tre depi bomaten. Menm si i fatigan, i’n kontinyen travay, par servi en pti baton ouswa fwet pour bat lorz pour ki bann lagrenn i tonbe. Menm si sa travay i dir, i ti en bon zour pour li, pli meyer ki i ti’n kapab ekspekte.

² Eski keksoz pe konmans al pli byen pour sa zenn vev? Parey nou ti vwar dan sapit avan, i ti’n deside pour reste atase avek son belmer Naomi, i ti’n fer en ve pour reste avek li e pour fer Zeova, Bondye Naomi, vin son Bondye. Sa de vev ti’n ariv Betleenm sorti Moab e i pa ti pran bokou letan pour Rit sa madanm Moabit vwar ki mannyer Lalwa Zeova ti pratik e respekte dinyite bann pov, Izrael, enkli bann etranze. Aprezan, i ti vwar ki serten parmi pep Zeova ki’n ganny enstrir dapre sa Lalwa ti spirityel e demontre labonte e sa ti tous son leker brize.

3, 4. (a) Dan ki fason Boaz ti ankouraz Rit? (b) Ki mannyer legzanp Rit i kapab ed nou fer fas avek problenm ekonomik?

³ Boaz ti enn sa kalite dimoun. Rit ti pe anmas restan rekolt dan plantasyon sa zonm aze ki ti ris. Sa zour, Boaz ti demontre lentere dan Rit konman en papa. Rit ti rezwir dan son leker ler i ti mazin sa zoli parol ki Boaz ti’n dir li konsernan lafason ki i ti pe pran swen avek Naomi e pour swazir pour pran refiz anba lezel Zeova, sa vre Bondye.​—Lir Rit 2:11-14.

⁴ Toudmenm, petet Rit ti pe reflesir lo son lavenir. Konman  en etranze ki ti pov e napa ni msye, ni zanfan, ki mannyer i ti pou siport Naomi ek son prop lekor dan bann lannen ki ti pou vini? Eski anmas restan rekolt ti pou ase? Lekel ki ti pou pran swen avek li ler i vye? Nou ti kapab konpran si i ti annan bann tel lenkyetid. Dan sa lemonn kot i annan problenm ekonomik, bokou i enkyet parey Rit. Anmezir nou aprann ki mannyer lafwa Rit ti ed li fer fas avek sa bann difikilte, nou pou trouv bokou keksoz pour imite.

5, 6. (a) Ki mannyer premye zour Rit dan plantasyon Boaz ti ete? (b) Ki mannyer Naomi ti reazir kan i ti vwar Rit?

⁵ Letan Rit ti’n fini bat lorz pour separ lagrenn ek lapay, i ti’n anmas apepre en efa ki tonm apepre 22 lit lorz. Zis mazin sa, i kapab ki son pake ti pez apepre 14 kilo! Anmezir soley ti kouse, petet apre ki i ti’n anmas tou sa bann lagrenn dan en sifon, met li lo son latet, i ti retourn Betleenm.​—Rit 2:17.

⁶ Naomi ti kontan ler i ti vwar son belfiy byenneme e petet i ti sirprann kan i ti vwar sa kantite lorz ki Rit ti’n anmennen. Rit ti osi anmenn en pe sa manze ki ti’n reste apremidi ki Boaz ti’n fer pour bann travayer e zot tou le de zot ti partaz sa pti repa ansanm. Naomi ti demann Rit: “Kote ou ti pe anmas lagrenn ozordi e kote ou’n travay? Beni sa enn ki’n montre lentere anver ou.” (Rit 2:19) Naomi ti enterese avek Rit e i ti remark sa kantite lagrenn ki Rit ti’n anmennen, i ti konnen ki en dimoun ti’n bezwen pran lentere dan sa zenn vev e i ti’n demonte labonte anver li.

7, 8. (a) Naomi ti konsider labonte Boaz konmsi i ti sorti kot lekel e akoz? (b) Ki mannyer Rit ti montre ankor enn fwa ki i ti pe demontre lanmour fidel anver son belmer?

⁷ Sa de madanm ti konmans konverse e Rit ti koz avek Naomi konsernan labonte Boaz. Naomi ti etonnen e i ti dir: “Ki Zeova i beni sa zonm ki pa’n ezite pour demontre labonte leker anver bann vivan ek bann mor.” (Rit 2:20) Pour li, sa labonte ki Boaz ti’n demontre ti konmsi i ti sorti kot Zeova, sa enn ki motiv son serviter pour demontre zenerozite anver son pep e ki’n promet pour rekonpans bann ki demontre labonte. *​—Lir Proverb 19:17.

 ⁸ Naomi ti ankouraz Rit pour aksepte sa propozisyon ki Boaz ti’n fer pour li kontinyen anmas restan rekolt dan son plantasyon e pour reste pros avek son bann zenn servant pour ki i pa ganny sifoke avek lezot travayer. Rit ti aksepte sa konsey. I ti osi “kontinyen reste avek son belmer.” (Rit 2:22, 23) Atraver sa parol, nou konpran ki ankor enn fwa, Rit ti pe demontre son kalite pli remarkab e sa se lanmour fidel. Petet legzanp Rit pou pous nou pour demann nou lekor si nou pe onor nou relasyon familyal, par siport sa bann ki nou kontan e donn zot bann led neseser. Zeova i touzour remark nou lanmour fidel.

9. Ki nou aprann lo fanmir atraver Rit ek Naomi?

⁹ Eski Rit ek Naomi ti vreman en fanmir? Serten i krwar ki dan en “vre” fanmir fodre absoliman i annan en msye, en madanm, garson, fiy, gran paran ensidswit. Me, legzanp Rit ek Naomi i fer nou rapel ki bann serviter Zeova i kapab ouver zot leker anver lezot e ki menm dan sa pli pti fanmir kot i annan zis de dimoun, bann zoli kalite parey lafeksyon, labonte ek lanmour i kapab fleri. Eski ou apresye ou fanmir? Zezi ti rapel son bann disip ki kongregasyon i kapab vin nou fanmir menm pour bann ki napa.​—Mark 10:29, 30.

10. Dan ki fason Naomi ti anvi ed Rit?

¹⁰ Depi letan rekolt lorz an Avril ziska letan rekolt dible an Zen, Rit ti kontinyen anmas restan rekolt dan plantasyon Boaz. Anmezir plizyer semenn ti pase, san okenn dout Naomi ti reflesir lo sa ki i ti pou kapab fer pour son belfiy ki i ti kontan en kantite. Letan zot ti Moab, Naomi ti’n fer Rit konpran ki i pa ti pou kapab ed li ganny en lot msye. (Rit 1:11-13) Me, aprezan, i ti pe konmans mazin diferaman. I ti apros Rit e dir li: “Mon fiy, eski pa mon devret rod en landrwa repo pour ou?” (Rit 3:1) I ti normal dan sa letan pour bann paran rod en konzwen pour zot zanfan e pour Naomi, Rit ti’n vin parey son prop fiy pour li. I ti anvi trouv “en landrwa repo” pour Rit e sa ti pe refer avek en lakour kot i ti pou an sekirite e avek en msye ki ti pou okip li. Me ki Naomi ti pou kapab fer?

11, 12. (a) Kan Naomi ti dir ki Boaz ti ‘kapab reaste zot,’ avek ki provizyon i ti pe refer avek dapre Lalwa Bondye? (b) Ki mannyer Rit ti reazir anver konsey son belmer?

 ¹¹ Premye fwa ki Rit ti koz lo Boaz, Naomi ti dir li: “Sa zonm i enn nou fanmir, enn parmi bann ki kapab reaste nou.” (Rit 2:20) Ki sa ti vedir? Dan Lalwa ki Bondye ti donn Izrael, i ti annan bann provizyon pour bann fanmir ki akoz lapovrete oubyen lanmor ti dan difikilte. Si en vev ti napa zanfan, i ti pou dan en gran lapenn akoz non son msye pa ti pou ganny pase avek okenn desandans. I ti pou napa zeritye. Me, Lalwa Bondye ti permet frer sa zonm pour marye avek sa vev pour ki i kapab donn nesans en zeritye ki ti pou prezerv non sa msye e pran swen avek son propriyete. *​—Det. 25:5-7.

¹² Naomi ti koz avek Rit konsernan posibilite pour li marye. Petet, nou kapab mazin sa zenn madanm, lizye gran ouver pe ekoute anmezir son belmer i koze. Lalwa Izrael ti en keksoz nouvo pour li e bokou keksoz ki zot ti abitye fer i pa ti konnen. Kantmenm sa, i ti annan gran respe pour Naomi, alor i ti ekout sak mo ki i ti pe dir atantivman. Sa ki Naomi ti demann li pour fer ti kapab paret drol ouswa anbarasan, menm imilyan, me Rit ti dakor. Avek limilite, i ti dir: “Tou sa ki ou dir mwan, mon pou fer.”​—Rit 3:5.

13. Ki leson nou aprann avek Rit lefet ki i ti aksepte konsey sa ki pli vye ki li? (Vwar osi Zob 12:12.)

 ¹³ Par ler, i difisil pour bann zenn ekout konsey bann ki pli vye e eksperyanse ki zot. I fasil pour krwar ki bann aze pa vreman konpran bann difikilte ek problenm ki bann zenn i fer fas avek. Selman, legzanp limilite Rit i fer nou rapel ki si nou ekout lasazes bann aze ki kontan nou e ki annan nou lentere aker, nou pou ganny beni. (Lir Psonm 71:17, 18.) Me ki konsey Naomi ti’n donn Rit? Eski Rit ti ganny rekonpanse pour ekout sa konsey?

14. Kote bann travayer ti separ lagrenn e ki mannyer zot ti fer sa?

¹⁴ Sa zour swar, Rit ti al kot bann travayer i bat lagrenn, i ti en landrwa plat, ki’n ganny danmen, kot bann fermye ti vin bat e triy zot lagrenn. Sa landrwa kot sa ti ganny fer ti souvan lo oter ouswa lo en pti montanny kot labriz ti for lo tar apremidi e lo granmaten. Pour tir lagrenn dan son lakok e separ lapay, bann travayer ti pran bann gran fork ouswa lapel pour balans sa melanz lapay ek lagrenn dan divan pour ki bann lapay leze i anvole e sa i permet bann lagrenn pli lour pour tonm ater.

15, 16. (a) Dekrir sa ki ti pe pase anmezir Boaz ti pe sirvey travay aswar. (b) Ki mannyer Boaz ti arive konpran ki Rit ti pe alonze kot son lipye?

¹⁵ Rit ti zet en pti koudey lo bann travayer ki ti pe fer fini  avek zot louvraz lo tar. Boaz ti pe sirvey bann travayer anmezir ki zot ti pe anmas en gro ta lagrenn. Apre ki i ti’n byen ranpli son vant, i ti alonze lanmenm o bor son rekolt. I paret ki sa ti en labitid, petet pour anpese ki bann voler ek bandi i vin vol sa rekolt. Rit ti vwar Boaz ler i ti pe met li pare pour dormi. I ti’n ariv ler pour li met plan Naomi an aksyon.

¹⁶ Rit ti apros li dousman dousman, son leker ti bate. I ti kapab vwar ki sa zonm ti dan en profon sonmey. Alor, zis parey Naomi ti’n dir, i ti al kot lipye sa zonm, dekouver zot e dormi lanmenm o bor son lipye. Apre sa, i ti espere. Letan ti pase. Manke pour Rit, i ti konmsi letan pa ti pe pas ditou. Alafendefen, ver minwi, Boaz ti konmans vir vire. I ti pe tranble avek lafreser, i ti kabann devan, petet pour kouver son lipye ankor. Me i ti santi ki i ti annan en dimoun la. Sa resi i dir, “Gete! en madanm pe alonze kot son lipye!”​—Rit 3:8.

17. Ki sa de keksoz ki montre ki sa ki Rit ti fer pa ti mal?

¹⁷ Boaz ti demande: “Lekel ou?” Rit ti reponn, petet avek lavwa tranble: “Mwan se Rit, ou servant, e ou devret tal ou lenz lo ou servant, akoz ou kapab reaste mwan.” (Rit 3:9) Serten dimoun dan nou letan in esey dir ki Rit ti pe fer en lapros seksyel an parol e an aksyon, me zot inyor de keksoz. Premyerman, Rit ti pe azir dapre bann koutim sa letan, ki ozordi zour in disparet. Alor, i mal pour krwar ki sa ki i ti fer ti imoral, zis akoz standar moral sa lemonn ozordi in degrade. Dezyenmman, Boaz ti reazir dan en fason ki klerman demontre ki i ti vwar kondwit Rit konman pir e onorab.

18. Ki Boaz ti dir pour rekonfort Rit e ki sa de bon keksoz ki Boaz ti dir Rit ti’n fer?

¹⁸ Boaz ti koz dan en fason zantiy e dous e sa ti rekonfort Rit. I ti dir: “Ki Zeova i beni ou, mon fiy. Ou’n demontre labonte leker pli byen safwasi ki premye fwa, ou pa’n tay deryer bann zenn zan ki swa pov ouswa ris.” (Rit 3:10) “Premye fwa” ti pe refer avek lanmour fidel ki Rit ti’n demontre par akonpanny Naomi Izrael e pran swen avek li. “Safwasi” ti pe refer avek sa ki Rit ti’n fek fer. Annefe, Boaz ti dir ki en zenn madanm parey Rit ti’n kapab fasilman rod en msye bokou pli zenn, ki swa ris oubyen pov. Plito, i ti anvi fer sa ki byen pa zis pour Naomi, me osi pour msye Naomi ki ti’n mor, pour ki  non sa zonm pa disparet dan son pei. I pa drol pour vwar akoz Boaz ti sitan touse par latitid sa zenn madanm ki pa ti egois.

19, 20. (a) Akoz Boaz pa ti marye avek Rit deswit? (b) Dan ki fason Boaz ti demontre labonte ek bokou respe anver Rit ek son repitasyon?

¹⁹ Boaz ti kontinyen: “Aprezan, mon fiy, pa bezwen per. Tou sa ki ou dir, mon pou fer pour ou, akoz tou dimoun ki kot baro mon pep i konnen ki ou vreman en bon madanm.” (Rit 3:11) I ti kontan pour annan sa sans pour marye avek Rit e petet i pa ti konpletman sirprann ki i ti’n ganny demande pour marye avek li. Me, Boaz ti en zonm drwat e i pa ti pou azir zis dapre son preferans. I ti dir Rit ki i ti annan en lot dimoun ki ti kapab reaste li, enn ki ti fanmir pli pros avek defen msye Naomi. Boaz ti pou apros sa msye avan e donn li loportinite pour vin msye Rit.

²⁰ Boaz ti ankouraz li pour alonz ankor e repoze ziska pros granmaten, apre sa i ti kapab ale san ki personn i apersevwar li. I ti anvi protez repitasyon Rit, ensi ki sa ki pour li, vi ki dimoun ti’n kapab krwar ki en keksoz imoral ti’n pase antre zot. Rit ti alonz kot lipye sa zonm ankor, petet avek en lespri en pe pli anpe safwasi apre ki i ti’n ekout son demann. Pli tar, ler i ti ankor en pe fernwanr, Rit ti leve. Boaz ti ranpli lagrenn dan son palto e Rit ti pran semen pour retourn Betleenm.​—Lir Rit 3:13-15.

21. Kwa ki ti fer Rit renonmen konman “en bon madanm” e ki mannyer nou kapab imit son legzanp?

²¹ Pa Rit ti’n bezwen kontan pour mazin sa ki Boaz ti’n dir konmkwa tou dimoun ti konnen ki i ti “vreman en bon madanm”! Sirman, son lanvi pour konn Zeova e pour servi li ti annan bokou pour fer avek sa repitasyon. I ti’n osi demontre en kantite labonte ek respe anver Naomi ek son pep. I ti’n pare pour adapte avek bann nouvo fason viv ek koutim. Si nou imit lafwa Rit, nou pou demontre en gran respe pour fason viv ek koutim lezot. Si nou fer sa, nou osi nou pou annan repitasyon ki nou vreman en bon dimoun.

22, 23. (a) Ki sa kado ki Boaz ti donn Rit ti kapab vedir? (Vwar osi not anba lo paz.) (b) Ki Naomi ti ankouraz Rit pour fer?

²² “Lekel ou, mon fiy?” Sanmenm ki Naomi ti dir ler Rit ti arive. Petet, i ti demann sa akoz i ti ankor fernwanr, me Naomi ti oule osi konnen si Rit ti ankor sa menm vev ouswa si i ti annan okenn posibilite pour li marye. Rit pa ti tarde pour rakont  son belmer tou sa ki ti’n pase ant li ek Boaz. I ti osi donn li sa lorz ki Boaz ti’n dir li donn Naomi. *​—Rit 3:16, 17.

²³ Avek lasazes, Naomi ti ankouraz Rit pour asiz kot lakour trankil sa zour olye al dan plantasyon. I ti reasir Rit: “Sa zonm pa pou repoze tan ki sa zafer pa fini ozordi.”​—Rit 3:18.

24, 25. (a) Dan ki fason Boaz ti montre ki i ti en zonm drwat ki pa ti egois? (b) Dan ki fason Rit ti ganny beni?

²⁴ Naomi ti annan rezon konsernan Boaz. Boaz ti al kot baro lavil, kot bann ansyen ti normalman zwenn e espere ziska ki sa zonm ki ti en fanmir pli pros ti pase. Devan bann temwen, Boaz ti ofer sa zonm loportinite pour reaste Rit par marye avek li. Me sa zonm ti refize, i ti dir ki si i ti fer sa, i ti pou gat son prop leritaz. Alor, lanmenm devan bann temwen kot baro lavil, Boaz ti dir ki i ti pou reaste Rit ek Naomi, aste propriyete Elimelek, defen msye Naomi, e marye avek Rit ki ti vev Malonn, garson Elimelek. Boaz ti dir ki si i fer sa, i pou “prezerv non sa zonm mor ek son leritaz.” (Rit 4:1-10) Boaz ti vreman en zonm drwat ki pa ti egois.

²⁵ Boaz ti marye avek Rit. Apre sa, nou lir: “Zeova ti permet li tonm ansent e i ti ganny en garson.” Bann madanm Betleenm ti beni Naomi e onor Rit akoz i ti annan plis valer pour Naomi ki set garson. Nou aprann ki pli tar, garson Rit ti vin zanset David, sa gran lerwa. (Rit 4:11-22) David li, i ti vin zanset Zezi Kri.​—Mat. 1:1. *

26. Legzanp Rit ek Naomi i fer nou rapel kwa?

²⁶ Rit ti vreman ganny beni, zis parey Naomi ki ti ed li elve son zanfan konmsi i ti pour li menm. Lavi sa de madanm i fer nou konpran klerman ki Zeova i remark tou sa bann ki avek limilite i rente pour pran swen avek zot lekor e servi li fidelman ansanm avek son pep swazir. I touzour rekonpans son bann serviter fidel parey Boaz, Naomi ek Rit.