1. Kwa ki ti kapab moman pli terib dan lavi Pyer?

PYER pa pou zanmen oubliy sa moman terib ler Zezi ti get li dan son lizye. Eski i vwar okenn lendikasyon ki Zezi ti dezapwente oubyen mekontan? Nou pa konnen, Labib i zis dir ki: “Zezi ti vire e fikse Pyer.” (Lik 22:61) Me atraver sa regar, Pyer i konpran gravite son fot. I realize ki i’n fek fer egzakteman sa keksoz ki Zezi in predir, sa keksoz ki i’n ensiste ki i pa pou zanmen fer, i’n renye son Met byenneme. Sa i en moman difisil dan lavi Pyer, kekfwa sa moman pli terib dan son lavi.

2. Ki leson Pyer ti pou bezwen aprann e ki byenfe nou kapab tire atraver son legzanp?

² Me sa pa vedir ki tou in fini. Vi ki Pyer i annan bokou lafwa, i ankor annan sa posibilite pour refer apre sa fot e pour aprann enn parmi bann pli zoli leson avek Zezi. I annan pour fer avek pardon. Nou tou nou bezwen aprann sa menm leson, alor annou swiv Pyer dan sa traze difisil dan son lavi.

3, 4. (a) Ki kestyon Pyer ti demann Zezi e ki Pyer ti kapab pe mazinen? (b) Ki mannyer Zezi ti montre ki Pyer ti’n ganny enfliyanse avek sa leta lespri ki ti popiler sa letan?

³ Apepre sis mwan pli boner, Pyer ti apros Zezi dan lavil Kapernaoum e demann li: “Senyer, si mon frer i ofans mwan, konbyen fwa mon devre pardonn li, ziska set fwa?” Pyer ti krwar ki i ti pe azir dan en fason zenere. Apre tou, bann sef relizye sa letan ti krwar ki en dimoun ti bezwen pardonn en lot dimoun zis trwa fwa! Zezi ti reponn li: ‘Non, pa set fwa me swasanndis set fwa.’​—Mat. 18:21, 22.

⁴ Eski Zezi ti pe esey dir Pyer konte konbyen fwa i’n pardonnen? Non, o kontrer par dir 77 fwa dan plas 7 fwa, i ti pe dir ki lanmour pa fer nou met en limit avek lakantite fwa ki nou devret pardonnen. (1 Kor. 13:4, 5) Zezi ti montre ki Pyer  ti’n ganny enfliyanse par sa leta lespri ki ti popiler sa letan, kot dimoun ti annan leker dir e zot pa ti pare pour pardonnen. Zot ti parey en dimoun ki ti pou ekri dan en liv tou pti fot ki’n ganny fer kont li. Me, bann ki anvi imit Bondye i devret pare pour pardonn volonterman lezot e sa pardon i devret san en limit.​—Lir 1 Zan 1:7-9.

5. Kan ki nou kapab aprann plis lo pardon?

⁵ Pyer pa ti argimante avek Zezi. Eski leson Zezi ti tous son leker? Par ler, nou aprann plis lo pardon kan nou realize nou menm kantite ki nou bezwen ganny pardonnen. Annou revwar bann levennman zis avan lanmor Zezi. Dan sa bann moman difisil, Pyer ti fer bokou fot e i ti toultan ganny pardon son Met.

6. Ki mannyer Pyer ti reakte kan Zezi ti pe esey ansenny bann zapot en leson lo limilite e ki mannyer Zezi ti reazir?

⁶ Sa dernyen swar pandan lavi Zezi lo later ti en moman inoubliyab. Zezi ti annan ankor bokou pour ansenny son bann zapot, par egzanp lo limilite. Zezi ti kit en bon legzanp par abes li ler i ti lav zot lipye, en louvraz ki normalman ti ganny fer par sa dernyen serviter. Premyerman, Pyer ti kestyonn aksyon Zezi. Apre, i ti refize les Zezi lav son lipye. Pli tar, i ti ensiste ki Zezi pa ti zis lav son lipye me son lanmen ek latet osi! Zezi pa ti perdi son pasyans, me avek ladouser i ti eksplik lenportans ek sinifikasyon sa ki i ti pe fer.​—Zan 13:1-17.

7, 8. (a) Dan ki fason Pyer ti teste pasyans Zezi? (b) Ki mannyer Zezi ti kontinyen demontre ladouser ek en leta lespri pardonnen?

⁷ Pa bokou letan apre sa, Pyer ti teste pasyans Zezi ankor. Bann zapot ti pe argimante lo lekel parmi zot ki ti pli enportan, malerezman Pyer ti parmi sa bann ki ti demontre sa vilen lorgey. An tou le ka, Zezi ti koriz zot avek ladouser e menm felisit zot pour sa ki zot ti’n fer ki ti byen, setadir reste fidel e atase avek zot Met. Zezi ti dir ki zot tou zot ti pou abandonn li. Pyer ti dir ki li i ti pou reste avek Zezi e menm pare pour mor avek li si fodre. Me, Zezi ti profetize ki avan ki kok i sant de fwa, Pyer ti pou renye li trwa fwa sa menm zour swar. Pyer pa ti pe zis kontredir parol Zezi, me i ti osi vant son lekor e dir ki i ti pou pli fidel ki lezot zapot!​—Mat. 26:31-35; Mark 14:27-31; Lik 22:24-28; Zan 13:36-38.

⁸ Eski Zezi ti vreman pros pour li perdi pasyans avek Pyer? Anfet, menm dan sa moman difisil dan son lavi, Zezi ti kontinyen  rod sa ki bon dan son bann zapot enparfe. I ti konnen ki Pyer ti pou dezapwent li, pourtan i ti dir: “Me mwan mon’n priy pour ou, pour ki ou pa ava perdi lafwa. E ou kan ou a’n retournen, ankouraz ou bann frer.” (Lik 22:32) Zezi ti montre ki i ti annan konfyans ki Pyer ti pou repantir pour son bann fot e kontinyen servi Bondye avek lafwa. Pa sa i en bon leta lespri pardonnen.

9, 10. (a) Ki koreksyon Pyer ti bezwen dan zarden Zetsemane? (b) Ki Pyer i kapab fer nou mazinen?

⁹ Pli tar dan zarden Zetsemane, Pyer ti bezwen ganny korize plis ki enn fwa. Zezi ti demann li e osi Zak ek Zan pour kontinyen veye anmezir ki i ti pe priye. Zezi ti pe soufer emosyonnelman e i ti bezwen sipor, me Pyer ek lezot ti kontinyen tonm dormi. Zezi ti kapab konpran akoz son bann zapot ti pe azir konmsa e i ti pardonn zot, sanmenm i ti dir: “Lespri i for me laser i feb.”​—Mark 14:32-41.

¹⁰ Pa bokou letan apre sa, en lafoul ti vini avek zot flanbo, lepe ek baton. Sa ti en letan pour azir avek bon zizman ek pridans. Pyer ti vitman pran aksyon, tir son lepe e sot zorey Malkis, serviter gran pret. Zezi ti reste kalm e koriz Pyer, i ti geri Malkis e eksplike akoz Son bann disip pa devret servi vyolans, en prensip ki ankor aplikab pour nou ozordi. (Mat. 26:47-55; Lik 22:47-51; Zan 18:10, 11) Pyer ti’n deza fer ase keksoz pour ofans son Met menm si i ti pare pour pardonn li. Son ka i fer nou mazinen ki nou tou nou fer pese souvandfwa. (Lir Zak 3:2.) Lekel parmi nou ki pa bezwen ganny pardonnen par Zeova tou le zour? Pour Pyer selman, sa lannwit pa ti fini la. I ti annan keksoz pli pir ankor ki ti pe al arive.

11, 12. (a) Ki mannyer Pyer ti demontre en serten kouraz apre ki Zezi ti’n ganny arete? (b) Dan ki fason Pyer pa ti arive fer sa ki i ti dir?

¹¹ Zezi ti dir sa lafoul ki si zot ti pe rod li, zot devret les son bann zapot ale. Pyer pa ti kapab fer nanryen ler sa lafoul ti tyonbo Zezi. Apre sa, Pyer ti sove parey lezot zapot.

¹² Petet Pyer ek Zan ti taye ziska o bor lakaz Gran Pret Ann, premye landrwa kot Zezi ti ganny kestyonnen. Kan Zezi ti pe ganny anmennen laba, Pyer ek Zan ti swiv Zezi “de lwen.” (Mat. 26:58; Zan 18:12, 13) Pyer pa ti en kapon. An tou le ka, i ti demann en serten kouraz pour swiv Zezi ziska kot i ti ganny anmennen. Sa lafoul ti arme e Pyer ti’n deza koup zorey enn parmi zot. Toudmenm, ziska aprezan nou pa ankor vwar sa  legzanp lanmour fidel ki Pyer ti’n koz lo la pli boner ler i ti dir ki i ti pare pour mor avek son Met.​—Mark 14:31.

13. Ki sa sel fason pour swiv Zezi?

¹³ Parey Pyer, bokou i anvi swiv Kris “de lwen,” dan en fason ki personn pa pou remarke. Me parey Pyer ti ekri pli tar, sel fason pour swiv Zezi se pour reste pli pros avek Li ki nou kapab, imit Son legzanp dan tou laspe nou lavi malgre nenport ki konsekans ki sa i kapab anmennen lo nou.​—Lir 1 Pyer 2:21.

14. Ki mannyer Pyer ti pas sa sware sa zour ki Zezi ti pe ganny zize?

¹⁴ Avek pridans, finalman Pyer ti ariv ziska kot baro enn bann pli gro lakaz Zerizalenm. Sa ti lakaz Gran Pret Kaif ki ti byen ris e ki ti annan bokou pouvwar. Sa kalite lakaz ti ganny fer otour en lari e i ti annan en baro devan. Pyer ti ariv kot baro me i pa ti kapab antre anndan. Vi ki Zan ti konn gran pret, i ti’n fini antre anndan alor i ti fer gardyen kot baro les Pyer antre. I paret ki Pyer pa ti reste o bor Zan oubyen menm antre dan lakaz pour debout o bor son Met. I ti reste dan lakour kot serten lesklav ek servant ti pe sofe sa zour swar o bor en gro dife, pe get bann fo temwen ki ti pe ale vini pour akiz Zezi anndan.​—Mark 14:54-57; Zan 18:15, 16, 18.

15, 16. Eksplike ki mannyer profesi Zezi konsernan lefet ki Pyer ti pou renye li ti ganny akonplir.

¹⁵ Dan sa pti laklerte dife, sa fiy ki ti’n fer Pyer antre ti kapab vwar li pli byen. I ti rekonnet li. I ti dir dan en zar pe akiz li: “Ou osi ou ti avek Zezi, sa Galileen?” Pyer pa ti ekspekte sa, alor i ti dir i pa konn Zezi e menm fer krwar i pa ti konpran lo kwa sa fiy ti pe koze. I ti al debout o bor baro pour ki personn pa rekonnet li me en lot fiy ti rekonnet li e ti dir menm zafer: “Sa zonm ti avek Zezi, sa Nazareen.” Pyer ti fer serman: “Mon pa konn sa zonm.” (Mat. 26:69-72; Mark 14:66-68) Petet, se apre sa dezyenm fwa ki i ti’n renye Zezi ki Pyer ti tann en kok sante, me i ti tro konfize pour konpran ki parol ki Zezi ti’n dir zis detrwa erdtan pli boner ti pe ganny akonplir.

¹⁶ En pti pe letan pli tar, Pyer ti pe esey fer tou pour dimoun pa rekonnet li. Me en group dimoun ki ti pe debout dan sa lakour ti aprose. Enn ant zot ti en fanmir Malkis, sa lesklav ki Pyer ti’n koup son zorey. I ti dir Pyer: “Pa mon ti war ou dan zarden avek li?” Pyer ti santi ki i ti bezwen konvenk zot ki sa ki zot ti pe dir pa ti vre. Alor, i ti fer en serman an dizan ki malediksyon i devret vin lo li si i ti pe koz manti. Sa  ti fer trwazyenm fwa ki Pyer ti renye Zezi e deswit, pour dezyenm fwa, Pyer ti tann en kok sante sa zour swar.​—Zan 18:26, 27; Mark 14:71, 72.

17, 18. (a) Ki mannyer Pyer ti reakte kan i ti realize ki kantite i ti’n dezapwent son Met? (b) Ki Pyer ti kapab pe mazinen?

¹⁷ Zezi ti vin lo balkon kot ou ti kapab vwar sa lari anba. Sa menm moman, parey i’n ganny dekrir o konmansman sa sapit, Zezi ti get Pyer dan son lizye. En sel kou, i ti tap Pyer ler i ti realize ki kantite i ti’n dezapwent son Met. Pyer ti kit sa landrwa avek bokou remordkonsyans. I ti pe marse dan bann semen lavil ki ti pe ganny eklere avek plennlin. Larm ti marse dan son lizye, apenn si i ti vwar semen. I ti plere asodlarm.​—Mark 14:72; Lik 22:61, 62.

¹⁸ Ler en dimoun i realize ki i’n fer en gro fot i fasil pour li panse ki son pese pa kapab ganny pardonnen. Pyer ti kapab panse ki Zezi pa ti pou pardonn li. Eski sa i ti le ka?

19. Ki mannyer Pyer ti’n kapab santi anver son fot e ki mannyer nou konnen i pa ti konpletman dekouraze?

¹⁹ I difisil pour mazin sa soufrans ki Pyer ti ladan anmezir lizour ti fer. I ti bezwen pe blanm son lekor kan Zezi ti mor pli tar apre tou sa martir! Pyer ti’n kapab pe mazin sa douler ki i ti’n azout lo son Met sa dernyen zour Son lavi lo later. Menm si i ti vreman vreman sagren, Pyer pa ti konpletman dekouraze. Nou konn sa akoz deswit apre, nou ti vwar li pe asosye avek son bann frer spirityel ankor. (Lik 24:33) San dout, tou bann zapot ti regret lafason ki zot ti’n azir sa zour swar e zot ti esey rekonfort kanmarad.

20. Ki nou kapab aprann avek sa desizyon ki Pyer ti fer?

²⁰ La nou vwar Pyer pe fer enn parmi bann desizyon pli saz dan son lavi. Kan en serviter Bondye i tonbe, sa ki pli enportan i pa gravite sa pese me ki kantite determinen i determinen pour relev ankor e rearanz keksoz. (Lir Proverb 24:16.) Pyer ti demontre son lafwa senser par zwenn ansanm avek son bann frer menm si i ti dekouraze. Kan en dimoun i sagren oubyen regrete, i tant pour izol son lekor, me sa i danzere.  (Prov. 18:1) Sa ki pli bon fer se reste pros avek bann frer ek ser e reganny ou lafors spirityel.​—Ebr. 10:24, 25.

21. Vi ki i ti pe zwenn ansanm avek son bann frer spirityel ki Pyer ti kapab konnen?

²¹ Vi ki i ti parmi son bann frer spirityel, Pyer ti kapab tann sa nouvel enkrwayab ki lekor Zezi pa ti dan tonbo. Pyer ek Zan ti tay kot larantre tonbo Zezi ki ti’n ganny bouse. Zan ki aparaman ti pli zenn ti ariv premye. Kan i ti vwar ki tonbo ti ouver, i ti en pe ezite. Me tandis ki Pyer li non. Menm si i ti byen fatige apre tou sa taye, i ti antre direk dan tonbo. Tonbo ti vid.​—Zan 20:3-9.

22. Akoz Pyer ti nepli sagren e doute?

²² Eski Pyer ti krwar ki Zezi ti’n ganny resisite? Premye kou non, menm si bann madanm ki ti annan lafwa ti dir li ki bann lanz ti’n aparet avek zot pour anons zot ki Zezi in resisite. (Lik 23:55–24:11) Me a lafen sa lazournen, Pyer ti nepli sagren e doute. Zezi ti vivan e i ti aprezan en lespri pwisan! I ti aparet avek tou son bann zapot. Me i ti fer en lot keksoz avan sa, i ti aparet avek Pyer li tousel. Sa zour, bann zapot ti dir: “I vre, Senyer in resisite, i ti aparet avek Simon!” (Lik 24:34) Pareyman, zapot Pol ti ekri lo sa zour remarkab kot Zezi ti “aparet avek Pyer e apre avek son douz zapot.” (1 Kor. 15:5) Sefas ek Simon i lezot non pour Pyer. Zezi ti aparet avek Pyer sa zour aparaman ler i ti li tousel.

23. Akoz bann Kretyen ki komet pese ozordi i bezwen mazin legzanp Pyer?

²³ Labib pa dir sa ki Pyer ek Zezi ti dir kanmarad. Sa i antre zot de. Nou kapab mazinen ki Pyer ti santi li vreman touse pour vwar son Senyer byenneme ankor enn fwa vivan e ganny sa sans pour eksprim son latristes ek repantans. Plis ki tou lezot keksoz, Pyer ti vreman anvi ganny pardonnen. Lekel ki pou doute ki Zezi ti pardonn Pyer avek gran ker! Bann Kretyen ozordi ki tonm dan pese i devret mazin legzanp Pyer. Nou pa devret dir ki nou pa pou kapab ganny pardonnen. Zezi ti parfetman reflekte son Papa ki pou “pardonn nou en kantite.”​—Iza. 55:7.

24, 25. (a) Dekrir sa lannwit ki Pyer ti’n pase lo Lanmer Galile. (b) Ki ti reaksyon Pyer anver mirak Zezi son lannmen?

²⁴ Zezi ti dir son bann zapot al Galile kot zot ti pou zwenn li ankor. Kan zot ti ariv laba, Pyer ti deside al lapes lo Lanmer Galile. Detrwa lezot ti akonpanny li. Ankor enn fwa, Pyer ti  vwar li lo en lak kot i ti’n pas laplipar letan son lavi. Tapaz kannot ek laroul, santi lasenn dan son lanmen, tou sa la ti bann keksoz ki i ti’n abitye avek e ki ti rekonfortan dan en sans. Me selman, zot pa ti ganny ni menm en pwason lannwit antye.​—Mat. 26:32; Zan 21:1-3.

²⁵ Granmaten, en zonm lo sek ti kriy zot e demann sa bann peser pour zet zot lasenn lot kote bato. Zot ti ekout sa ki i ti’n dir e ler zot ti is lasenn, zot ti tyonbo 153 pwason, zis mazinen! Pyer ti konnen lekel sa dimoun. I ti sot dan delo e naze  ziska ater. Kan zot ti ariv lo sek, Zezi ti donn son bann zanmi fidel pwason ki’n griye lo labrez. I ti konmans koz avek Pyer devan zot tou.​—Zan 21:4-14.

26, 27. (a) Ki loportinite Zezi ti donn Pyer trwa fwa? (b) Ki laprev ki montre ki Zezi ti’n pardonn Pyer?

²⁶ Zezi ti demann Pyer si i ti kontan li “plis ki sa bann ki la,” setadir sa kantite pwason ki ti la lo sek. Dan leker Pyer, eski lanmour pour son biznes lapes ti pou pli gran ki son lanmour pour Zezi? Zis parey Pyer ti’n renye Zezi trwa fwa, Zezi ti donn li loportinite pour eksprim son lanmour trwa fwa devan son bann zanmi. Anmezir ki Pyer ti fer sa, Zezi ti dir li ki mannyer i ti pou demontre sa lanmour: Par met son servis sakre par lao tou lezot keksoz, setadir donn manze, fortifye e pran swen avek bann mouton fidel Zezi.​—Lik 22:32; Zan 21:15-17.

²⁷ Zezi ti montre Pyer ki i ti pou itil pour li ek son Papa. Pyer ti pou zwe en rol enportan dan kongregasyon anba direksyon Kris. Pa sa ti en gran laprev ki Zezi ti’n vreman pardonn li! Sirman, Pyer ti rekonesan ki Zezi ti’n pardonn li e i ti aprann en leson lo pardon avek Son Met.

28. Ki mannyer Pyer ti viv annakor avek son non?

²⁸ Pyer ti fidel dan son servis pour bokou lannen. I ti fortifye son bann frer parey Zezi ti dir li sa zour swar avan Son lanmor. Pyer ti pran swen e donn manze bann disip Kris avek labonte ek pasyans. Sa zonm ki ti apel Simon ti viv annakor avek sa non ki Zezi ti’n donn li, setadir Pyer oubyen Ros, par vin en dimoun stab, for, ki zot ti kapab depan lo la pour ankouraz kongregasyon. Sa i evidan atraver sa de let personnel ki Pyer ti ekrir ki form parti Labib. Sa de let i montre ki Pyer pa ti zanmen oubliy sa leson ki i ti aprann lo pardon avek Zezi.​—Lir 1 Pyer 3:8, 9; 4:8.

29. Ki mannyer nou kapab imit lafwa Pyer ek mizerikord son Met?

²⁹ Annou aprann menm leson. Eski tou le zour nou demann Bondye pardon pour nou bann fot? Eski apre nou aksepte son pardon e krwar i vreman kapab pirifye nou? Eski nou pardonn lezot otour nou? Si nou fer sa, nou pou imit lafwa Pyer ek mizerikord son Met.