1. Ki kalite vwayaz Yona ti pe al fer e ki mannyer i ti santi konsernan son destinasyon?

YONA i annan bokou letan pour reflesir. I pe al fer en vwayaz plis ki 800 kilomet, en vwayaz kot i pou bezwen mars apepre en mwan oubyen plis. Pour konmanse, i pou bezwen swazir ant bann larout ki pli kourt oubyen bann larout ki pli an sekirite. Apre sa, i bezwen pas dan bann rezyon kot i annan en kantite vale ek montanny. I pou bezwen travers sa gran Dezer Siri, gro larivyer Efrat e reste avek bann etranze dan bann lavil ek vilaz Siri, Mezopotami ek Lasiri. Pli bann zour i pase e sak lepa ki i fer, i apros pli pre avek Niniv sa lavil kot i per pour ale.

2. Ki mannyer Yona ti aprann ki i pa ti pou kapab sov sa ki i ti’n ganny demande pour fer?

² En keksoz ki ou kapab asire se ki Yona pa pou kapab kite oubyen sove safwasi. I’n deza eseye avan. Parey nou’n vwar dan sapit avan, Zeova ti ansenny li avek pasyans an servan en tanpet lo lanmer e i ti sov li dan en fason mirakile an servan en gro pwason. Trwa zour pli tar, sa pwason ti vomi li lo en lans. Sa ti annan en gran lefe lo li e i ti fer li pli pare pour demontre limilite ek lobeisans.​—Yona, sapit 1, 2.

3. Ki kalite Zeova ti demontre anver Yona e ki kestyon ki ganny souleve?

³ Ler Zeova ti donn lord Yona en dezyenm fwa pour al Niniv, sa profet ti obei e konmans son vwayaz dan direksyon les. (Lir Yona 3:1-3.) Me eski sa  disiplin sorti kot Zeova ti’n sanz li konpletman? Par egzanp, Zeova ti’n demontre mizerikord anver li, par sov li ler i ti pe noye e I pa ti pini li ler i ti dezobeir. Zeova ti menm donn li en dezyenm sans pour fer sa ki I ti’n demann li pour fer. Apre tousala, eski Yona ti’n aprann demontre mizerikord anver lezot? Aprann demontre mizerikord i souvan difisil pour bann imen enparfe. Annou vwar ki nou kapab aprann atraver sa ki Yona ti pas ladan.

4, 5. Akoz Zeova ti refer avek lavil Niniv konman “en gran lavil” e ki sa i ansenny nou lo li?

⁴ Yona pa ti vwar Niniv parey Zeova ti vwar. Nou lir: “Niniv ti en gran lavil pour Bondye.” (Yona 3:3) Trwa fwa dan sa resi, Yona ti sit Zeova ki ti refer avek “Niniv sa gran lavil.” (Yona 1:2; 3:2; 4:11) Akoz sa lavil ti gran ouswa enportan pour Zeova?

 ⁵ Niniv ti en vye lavil, i ti parmi bann premye lavil ki ti ganny etabli par Nimrod apre Deliz. I paret ki detrwa lavil ti’n zwenn ansanm pour fer sa gran lavil Niniv. Sanmenm i ti pran en zonm trwa zour pour marse sorti en kote pour al lot kote. (Zen. 10:11; Yona 3:3) Niniv ti en lavil enpresyonan avek bann gran tanp, bann miray solid ek lezot gran batiman. Me pa sa ki ti fer sa lavil enportan pour Zeova. Sa ki ti enportan pour li se sa bann dimoun. Pour sa letan, Niniv ti annan en gran popilasyon. Menm si zot ti bann move dimoun, Zeova ti enterese avek zot. Zeova i vwar valer lavi imen e sa potansyel ki sak endividi i annan pour repantir e aprann pour fer sa ki byen.

6. (a) Akoz Yona ti per ler i ti ariv dan lavil Niniv? (Vwar osi not anba lo paz.) (b) Ki nou aprann lo Yona par lafason ki i ti prese?

⁶ Ler Yona ti finalman antre dan lavil Niniv e vwar sa plis ki 120,000 dimoun, petet sa ti fer li pli per ankor. * I ti mars pour en zournen, petet pour rod en landrwa dan milye lavil kot i ti annan bokou aktivite pour li konmans anons son mesaz. Ki mannyer i ti pou koz avek sa bann dimoun? Eski i ti’n aprann koz langaz bann Asiryen? Ouswa eski Zeova ti fer en mirak pour li koz sa langaz? Nou pa konnen. I posib ki Yona ti anons sa mesaz an Ebre son langaz maternel e fer en dimoun tradwir pour bann dimoun Niniv. An tou le ka, son mesaz ti senp e tre probab bann dimoun Niniv pa ti pou kontan sa mesaz: “Zis karant zour ankor e Niniv pou ganny ranverse.” (Yona 3:4) Avek lardyes, i ti repet plizyer fwa menm mesaz. Dan sa fason, i ti demontre kouraz ek en lafwa remarkab, bann kalite ki bann Kretyen ozordi i bezwen plis ki zanmen oparavan.

7, 8. (a) Ki mannyer bann dimoun Niniv ti reazir ler zot ti tann mesaz Yona? (b) Ki lerwa Niniv ti fer ler i ti tann mesaz Yona?

⁷ Bann dimoun Niniv ti konmans ekout mesaz Yona. San dout, Yona ti’n met li pare pour ganny opoze oubyen persekite dan en fason vyolan. O kontrer, en keksoz remarkab ti arive. Sa bann dimoun ti ekoute! Son bann parol ti fannen  vitman parey en dife brousay. I pa ti pas bokou letan avan ki sa lavil antye ti pe koz lo sa profesi kondannasyon Yona. (Lir Yona 3:5.) Tou dimoun ris konman pov, for konman fay, zenn konman vye ti konmans repantir. Zot ti zennen. Finalman, lerwa ti tann sa ki ti pe arive.

⁸ Lerwa osi ti pran aker mesaz Yona. Sa ti tous li e en sel kou i ti annan en lakrent pour Bondye. I ti leve lo son tronn, tir son lenz rwayal e met en vye lenz parey son pep ti’n mete e menm “asiz dan lasann.” I ti donn lord avek bann gran dimoun pour fer li ofisyel ki tou dimoun i demontre repantans e met goni lo zot, menm bann zannimo domestik. * Avek limilite, i ti aksepte ki son pep ti koupab pour vyolans ek move kondwit. Pour eksprim lespwar ki sa vre Bondye ti pou pardonn zot ler i vwar ki zot ti repantir, sa lerwa ti dir: “Ki Bondye . . . i aret ankoler, koumsa nou pa ava ganny detri.”​—Yona 3:6-9.

9. Ki bann ki pa krwar dan Labib in dir lo repantans bann dimoun Niniv, me ki mannyer nou konnen sa bann kritik i fo?

⁹ Serten dimoun ki pa krwar dan Labib i dir ki i ti enposib pour bann dimoun Niniv repantir senserman sitan vitman. Sepandan, bann spesyalis Labib i dir ki i pa drol pour bann dimoun sa lepok sanz zot pwennvi en sel kou akoz siperstisyon ouswa kiltir. An plis, nou konnen ki sa bann kritik i fo, akoz Zezi li menm ti koz lo repantans bann dimoun Niniv. (Lir Matye 12:41.) Zezi ti konnen ki i ti pe koz lo la akoz i ti dan lesyel kot i ti’n temwanny sa bann levennman ler zot ti pe arive. (Zan 8:57, 58) Laverite se ki, nou pa devret zanmen panse ki i enposib pour en dimoun repantir, menm si i vyolan e kriyel. Zis Zeova ki kapab lir sa ki dan leker imen.

10, 11. (a) Ki mannyer Zeova ti reazir anver repantans bann dimoun Niniv? (b) Akoz nou kapab asire ki zizman Zeova pa ti en lerer?

¹⁰ Ki mannyer Zeova ti reazir ler bann dimoun Niniv ti  repantir? Pli tar, Yona ti ekrir: “Sa vre Bondye ti vwar zot bann aksyon e ki zot ti’n sanz zot bann move fason fer alor sa vre Bondye ti regrete akoz i ti’n dir i pou anmenn maler lo zot e i pa ti fer sa maler ariv lo zot.”​—Yona 3:10.

¹¹ Eski sa i vedir ki Zeova ti’n komet en lerer ler i ti deside anmenn zizman lo Niniv? Non. Labib i eksplike ki lazistis Zeova i parfe. (Lir Deterononm 32:4.) Zeova ti’n senpleman nepli ankoler avek Niniv. I ti’n vwar sanzman dan sa bann dimoun e i ti nepli bezwen anmenn sa pinisyon lo zot. Sa ti en lokazyon pour Bondye demontre son mizerikord.

12, 13. (a) Ki mannyer Zeova i montre ki i rezonnab, ki i kapab adapte e ki i annan mizerikord? (b) Akoz profesi Yona pa ti enn ki fo?

¹² Zeova i pa ditou en Bondye ki pa zanmen sanz son pwennvi, ki mank konpasyon e ki kriyel parey bokou larelizyon i ansennyen. O kontrer, i en Bondye ki rezonnab, ki kapab adapte e ki i annan mizerikord. Ler i deside pour pini bann move dimoun i touzour servi son bann reprezantan lo later pour averti sa bann dimoun, akoz i anvi vwar bann move dimoun repantir e sanz zot fason fer parey bann dimoun Niniv ti fer. (Ezek. 33:11) Zeova ti dir avek profet Zeremi: “Nenport moman ki mon koz kont en nasyon e kont en rwayonm pour derasin li, fer li tonbe e detri li, wi si sa nasyon i aret fer sa ki mon’n dir i mal, mon pou vreman regret sa maler ki mon ti’n mazinen pour anmenn lo li.”​—Zer. 18:7, 8.

¹³ Eski profesi Yona ti enn ki fo? Non, akoz i ti averti sa pep konsernan sa ki ti pou arive si zot pa ti repantir. Sa lavertisman ti akoz move latitid bann dimoun Niniv me zot ti repantir apre. Si bann dimoun Niniv ti rekonmans fer sa ki mal, alor, zizman Zeova ti pou revin lo zot. Se sa ki ti arive pli tar.​—Tsef. 2:13-15.

14. Ki mannyer Yona ti reakte ler Zeova ti demontre mizerikord lo Niniv?

¹⁴ Ki mannyer Yona ti reakte ler destriksyon pa ti vin dan sa letan ki i ti pe ekspekte? Nou lir: “Me pour Yona, sa ti fer li byen mekontan e i ti vreman ankoler.” (Yona 4:1) Yona ti menm fer en lapriyer dan zar pe koriz Bondye! Yona ti osi dir ki plito i ti’n reste kot li, dan son pei. I ti dir ki depi o konmansman, i ti konnen ki Zeova pa ti pou anmenn maler lo bann dimoun Niniv. I ti azoute ki sanmenm rezon ki i ti sove pour al Tarsis premye kou. Apre i ti demande pour mor, an dizan ki lanmor i pli bon ki lavi.​—Lir Yona 4:2, 3.

15. (a) Kwa ki ti’n kapab fer Yona sitan mekontan? (b) Ki Zeova ti fer ler son profet ti dezespere?

 ¹⁵ Kwa ki ti pe fatig Yona? Nou pa kapab konn tou sa ki ti dan son lespri, me sa ki nou konnen se ki Yona ti bezwen proklanm sa mesaz destriksyon devan tou sa bann dimoun Niniv. Zot ti’n krwar li e la i ti napa okenn destriksyon ki ti pe al arive. Eski i ti per ki dimoun ti pou riy li ouswa dir ki i en fo profet? An tou le ka, Yona pa ti kontan ler sa bann dimoun Niniv ti repantir e ler Zeova ti demontre mizerikord anver zot. Plito, i paret ki i ti santi li deplizanpli mekontan pe plennyen zanmen fini, akoz swadizan son repitasyon ti’n ganny sali. Evidaman, sa Bondye mizerikord ti ankor vwar sa ki bon dan profet Yona menm si i ti dezespere. Olye pini Yona akoz son mank respe pour li, Zeova ti demann li en kestyon pour li kapab egzamin son leker: “Eski ou annan rezon pour ou vreman ankoler?” (Yona 4:4) Eski Yona ti reponn? Labib pa dir.

16. Dan ki fason nou kapab pa tonm dakor avek desizyon Zeova e ki leson nou aprann avek legzanp Yona?

¹⁶ I fasil pour ziz lafason ki Yona ti reakte, me nou bezwen mazinen ki i pa drol pour imen enparfe pa tonm dakor avek desizyon Bondye. I annan bann dimoun ki krwar ki Zeova ti’n kapab anpes en maler arive ouswa i ti’n devret egzekit deswit zizman lo bann move dimoun ouswa menm anmenn en lafen avek sa move lemonn depi lontan. Legzanp Yona i rapel nou ki ler nou pa dakor avek desizyon Zeova, se nou pwennvi ki devret ganny aziste pa sa enn pour Zeova.

17, 18. (a) Ki Yona ti fer apre ki i ti’n kit Niniv? (b) Ki mannyer sa mirak avek sa pye kalbas ti afekte Yona?

¹⁷ Sa profet dezespere ti kit Niniv e al, pa kot li me dan direksyon les, dan bann Montanny kot i ti kapab vwar Niniv. I ti konstri en pti payot kot i ti espere e gete ki ti pou arive avek Niniv. Petet, i ti ankor annan sa lespwar ki i ti pou vwar destriksyon Niniv. Ki mannyer Zeova ti pou ansenny sa zonm antete pour demontre mizerikord?

¹⁸ Pandan lannwit, Zeova ti fer pouse en pye kalbas. Yona ti leve pour vwar sa zoli plant ki ti’n pouse avek son bann gran fey ki ti donn li plis lonbraz ki sa pti lakaz ti kapab donn li. Sa ti lev son moral. “Yona ti vreman kontan” ler i ti vwar sa plant, petet i ti vwar sa mirak konman en siny ki i ti’n ganny benediksyon ek laprouvasyon Bondye. Par kont, Zeova ti anvi  fer plis pour Yona ki zis protez li kont lasaler e kalmi son lakoler. I ti anvi tous leker Yona. Alor Bondye ti fer en lot mirak. I ti fer en lever atak e touy sa plant. Apre, i ti anvoy en “divan so sorti dan les” ziska ki Yona ti feb akoz sa lasaler. Sa zonm ti konmans dezespere e i ti redemann Bondye pour li mor.​—Yona 4:6-8.

19, 20. Ki mannyer Zeova ti rezonn avek Yona an servan sa pye kalbas?

¹⁹ Ankor enn fwa, Zeova ti demann Yona si i ti annan rezon pour ankoler safwasi lo lefet ki sa pye kalbas ti’n mor. Olye repantir, Yona ti zistifye son lekor, an dizan: “Mon annan rezon pour vreman ankoler, plito mon mor.” Zeova ti’n aprezan pare pour fer Yona konpran en leson.​—Yona 4:9.

²⁰ Bondye ti rezonn avek Yona an dizan ki sa profet ti pe pran lapenn lo lanmor en senp plant ki ti’n pouse pandan lannwit, en plant ki i pa ti ni’n plante ni fer pouse. Apre Bondye ti konklir: “Me mwan, pa mon devret pran lapenn pour Niniv sa gran lavil, dan ki i reste plis ki san ven mil zonm ki pa konn  diferans ant zot kote drwat ek zot kote gos, san kont tou zot zannimo domestik?”​—Yona 4:10, 11. *

21. (a) Ki legzanp Zeova ti servi pour ansenny Yona? (b) Ki mannyer sa resi lo Yona i kapab ed nou reflesir onnetman lo nou prop latitid?

²¹ Eski ou vwar valer dan sa ki Zeova ti pe ansennyen? Yona pa ti’n fer nanryen pour pran ka avek sa plant. De lot kote, Zeova ti Sours lavi sa bann dimoun Niniv e i ti soutenir zot parey i soutenir tou sa ki vivan lo later. Ki mannyer Yona ti kapab krwar ki sa plant ti annan plis valer ki lavi 120,000 imen enkli tou zot bann zannimo? Eski i ti akoz Yona ti’n devlop en rezonnman egois? Apre tou, i ti pran lapenn pour sa plant akoz i ti pe benefisye li personnelman. Pa i ti ankoler parski i ti egois e i ti per pangar sa i gat son repitasyon e montre ki i pa ti annan rezon? Sa resi lo Yona i kapab ed nou reflesir onnetman lo nou prop latitid. Lekel ant nou ki pa egois par ler? Nou vreman apresye ki Zeova i ansenny nou avek pasyans pour pa mazin zis nou menm, pour annan plis konpasyon ek mizerikord parey li!

22. (a) Ki mannyer nou konnen ki Yona ti aprann en leson konsernan mizerikord? (b) Ki leson nou tou nou bezwen aprann?

²² Eski Yona ti pran sa leson aker? Sa liv ki port son non i fini avek sa kestyon ki Zeova ti demann li e ki napa larepons. Serten i kapab konplent ki Yona pa’n zanmen reponn sa kestyon. Laverite, se ki, sa liv ki larepons. Levidans i montre ki Yona ki ti ekri sa liv ki port son non. Zis mazin sa profet, an sekirite dan son pei, pe aprezan ekri sa resi. Se konmsi nou kapab vwar sa zonm pli vye, pli saz e avek plis limilite pe sekwe son latet ler i pe dekrir konsernan son bann prop fot, son rebelyon ek lantetman ler i ti refize demontre mizerikord. I kler ki Yona ti’n vreman aprann en leson enportan atraver sa bann lenstriksyon saz ki Zeova ti’n donn li. I ti aprann pour demontre mizerikord. Eski nou pou fer parey?​—Lir Matye 5:7, NW.