Konttenttiyaa bessa

Kesuwaa bessa

Geeshsha Maxaafay Tumuppe Ayyaanaa Kaaletuwan Xaafettida Xoossaa Qaalee?

Geeshsha Maxaafay Tumuppe Ayyaanaa Kaaletuwan Xaafettida Xoossaa Qaalee?

Geeshsha Maxaafay Tumuppe Ayyaanaa Kaaletuwan Xaafettida Xoossaa Qaalee?

KIITETTIDA PHAULOOSI Geeshsha Maxaafan “Xoossaa Ayyaanay de7⁠ees” giido wode ay gaanau koyidee? (2 Ximootiyoosa 3:16) PHauloosi “Xoossay shemppidoogaa” giya birshshettay deˈiyo Giriike qaalaa goˈettiis. Geeshsha Maxaafaa xaafeti Xoossay koyiyoobaa xallaa xaafanaadan I ba geeshsha ayyaanaa eta kaalettanau goˈettidoogaa PHauloosi qonccissanau koyiis.

Geeshsha Maxaafaa xaafeti “Geeshsha Ayyaanai kaalettin, Xoossaa qaalaa [haasayidosona]” yaagidi kiitettida PHeexiroosi yootiis. (2 PHeexiroosa 1:21) Hegaa gishshau, kiitettida PHauloosikka Geeshsha Maxaafaa kifileta ‘Kiristtoos Yesuusa ammanidi, atotettay beettiyo aadhida eratettaa immanau danddayiya geeshsha maxaafata’ yaagidi qonccissiis.—2 Ximootiyoosa 3:15.

Geeshsha Maxaafau aawatiyaagee Xoossaa gidenna giidi daro asay palamettees. Ser CHarles Marsten giyo arkiyolojisttee qonccissidoogaadan, toochiyaageeti darotoo “Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa otoruwan xaasayi xeelloosona;” Geeshsha Maxaafay yootiyoobay likke gidenna giidi mintti palamettoosona. “Bala timirttetanne haysiyaa oyqqida beni wode maxaafa” giidi issi issi asay Geeshsha Maxaafaa karees.

Naqaashaa Akeeka

Yaatin, Geeshsha Maxaafan ammanettanau danddayiyoo? Ha yohuwaa xeelliyaagan suure kuushshaa kuuyiyoogee keehippe koshshiyaaba. Aybissi? Geeshsha Maxaafan deˈiyaabay Xoossay yootidobaa gidikko, hegaa xaasayi xeelliyoogee eeyyatetta; bashshaakka kaalettiyaaba. Neeni Geeshsha Maxaafaa Xoossaa Qaala gidennan asa qaala gaada xeelliyaaba gidikko, ne oottiyoobau i kaaleto gidiyoonne ne ammanoy an baasettiyo hanotay keehi laafa.—1 Tasalonqqe 2:13.

Neeni Geeshsha Maxaafan ammanettiyaakkonne waatada erana danddayay? Neeni eriyo asan ammanettiyaakkonne waatada erana danddayay? Issibay qoncce. Neeni loytta erenna asan ammanettiyoogee keehi metees. He asi ammanettiyaanne tumancha asa gidiyoogaa woy aggiyoogaa daro wodiyau beˈada akeekaasa. Geeshsha Maxaafaakka neeni erana danddayiyoy hegaa mala hanotaana. Geeshsha Maxaafan ammanettennaadan oottiya qofaa woykko a xaasayiya timirttiyaa coo ammanoppa. Geeshsha Maxaafan “Xoossaa Ayyaanay de7⁠ees” giya qofaa kaafiya naqaashaa akeekanau wodiyaa imma.

An Ammanays Giyaageeti Gattido Qohuwaa

An ammanays giya issoti issotikka Geeshsha Maxaafay tumanne ammanttiyaagaa gidiyoogaa toochiyo wode hidootaa qanxxoppa. Ha wodiyan, Geeshsha Maxaafaa eranchatuppe daroti, banttana Kiristtaane giyaaba gidikkokka, “Geeshsha Maxaafay asa qofa yootiyoobadan xeelliyoogaa” Niwu Dikishineri of Tiyoloji giyo maxaafay qonccissiis.

Haymaanootiyaabaa eranchatuppe daroti Geeshsha Maxaafaa kifileta xaafidaageeta xeelliyaagan oysha denttoosona. Leemisuwau, issoti issoti Isiyaasa maxaafaa xaafidaagee hananabaa yootiya Isiyaasa gidenna goosona. Geeshsha Maxaafan deˈiya ha maxaafay, Isiyaasi deˈido wodiyaappe simmin, gamˈˈidi xaafettiis goosona. Lozer Kilarkki xaafido Konsays Baybil Komenttari giya xuufee he maxaafaa “xaafidaageeti dumma dumma wodiyan deˈida daro asata” yaagiis. SHin he qofay, Yesuus Kiristtoosinne i erissiyo ashkkarati he maxaafaa xaafidaagee Isiyaasa gidiyoogaa darotoo qonccissidoogaara maayettenna.—Maatiyoosa 3:3; 15:7; Luqaasa 4:17; Yohaannisa 12:38-41; Roome 9:27, 29.

Hegaappekka aadhida iitabay, J. R. Demelo giyo erancha mala, Geeshsha Maxaafaa toochiyaageeti, Daaneela maxaafan deˈiya hiraagaa, “hegaa xaafida uray taariketi poletti simmin hiraaga milatissidi xaafiis” yaagidosona. Eti hegaadan giyoogankka, Yesuus Kiristtoosa markkatettaa koyennaagaa bessoosona. “Hananabaa yootiya Daaneeli odido bashshaa tunatettai geeshsha sohuwan” eqqanaagaa Yesuusikka yootiis. (Maatiyoosa 24:15) Taarikiyan hanettidabaa hiraagaa giidi, Yesuus Kiristtoosikka wordduwan asaa cimmiis giidi issi Kiristtaanee ammaniyoogee bessiyaabee? Hegee bessennaba.

Dummatettaa Medhii?

“Geeshsha Maxaafaa kifileta xaafiday oonanne gidikko, hegee dummatetta medhii?” yaagada nena oychana danddayaasa. Ee, dummatettaa keehippe medhees. Issi ne laggee hayqqanaappe kasetidi yootido laataabay xaafettido woraqata giyoobaa, i xaafibeennaagaa eriyaaba gidikko, neeni hegaa ammananee? Hegee malatissidi xaafido woraqata, giishin loˈˈobaa qoppiya laggeti ne laggee neeni laattanaadan koyees giidi eti qoppiyoobaa xaafidoogaa eranchati yootidosona giidi qoppoos. Hegee neeni he woraqataa goˈˈennabadan xeellanaadan oottennee? He woraqatan deˈiyaabay ne laggee neeni laattanaadan koyiyoobaa qonccissees gaada tumuppe ammanuutee?

Geeshsha Maxaafaa hanotaykka hegaara issi mala. Daro asay, banttana Kiristtaane giyaageetikka ammanettiyoogaa, asho gaytotettaanne hegaa mala harabaa xeelliyaagan Geeshsha Maxaafay yootiyoobaa xaasayi xeellanau guyye geennaagee garamissiyaaba gidenna. Galˈˈa Maachay darin goˈˈennabadan, “Hegee Galˈˈa Maachan deˈiyaaba!” giidi, darotoo asay karidi haasayishin siyennan aggakka. Asay Galˈˈa Maachaa hegaadan xeelliyaaba gidikkokka, kiitettida PHauloosi, ‘Xoossaa ayyaanay deˈiyo,’ “geeshsha maxaafata” giidi qonccissiis.

Neeni “ha ubba eranchatu naqaashaa xaasayana danddayettenna” gaada palamettana danddayaasa. Ee, xaasayi xeellana koshshenna! Leemisuwau, koyro xaafettida Geeshsha Maxaafaa eranaadan nuna maaddida, tumancha eranchata galatoos. Daro xeetu layttau Geeshsha Maxaafaa zaaretti zaaretti duuqqishin guutta balay merettidoogee qoncce. Gidikkokka, Geeshsha Maxaafan merettida he guutta balata akeekiyoogaa giddooninne kumetta Geeshsha Maxaafaa asa qofaa giidi xaasayi xeelliyoogaa giddon gita dummatettay deˈiyoogaa hassaya.

“Geeshsha Maxaafata” Ubbatoo Ammaniyoogaa

PHauloosi Geeshsha Maxaafay Xoossaa ayyaanaa kaaletuwan xaafettidoogaa Ximootiyoosayyo yootanaappe kase, ayyaanaa kaaletuwan xaafettida he maxaafay aybissi goˈˈiyaakko yootiis. I “wurssetta gallassi,” “iita asatinne balettiyaageeti harata balettiiddinne bantta huuphiyau baliiddi, kaseppe iiti iiti” baanaagaa yootiis. (2 Ximootiyoosa 3:1, 13) PHauloosa wodekka, ‘eranchanne akeekancha’ milatiyaageeti asaa balettanaunne Kiristtoos Yesuusan deˈiya eta ammanuwaa shugissanau “cimo qaalan” goˈettidosona. (1 Qoronttoosa 1:18, 19; Qolasiyaasa 2:4, 8) Ximootiyoosi he asatun cimettenna mala ‘guutta naatettaappe doommidi tamaaridoogaaninne eridoogan minnanaadan’ PHauloosi zoriis.—2 Ximootiyoosa 3:14, 15.

Hegaadan oottiyoogee “wurssetta gallassi” deˈiya neeyyookka keehippe koshshees. Balettiya asati yootiyo, darotoo wolqqaama gidida “cimo qaalan” baliyoogee kaalettiyo daafaa xaasayada xeelloppa. Hegaappe dumma ogiyan, koyro xeetu layttan deˈida Kiristtaanetudan, tumuppe ayyaanaa kaaletuwan xaafettida Xoossaa Qaalaa, Geeshsha Maxaafaappe tamaaridoban loyttada ammanetta.

Geeshsha Maxaafan loyttada ammanana mala Yihoowa Markkati nena ufayssan maaddana. Eti leemisuwau, taarike wode ubban Geeshsha Maxaafaa baaso siraatay muleera ammanettiyoogaa gidiyoogee qonccidoy ayba ogiyaanaakko, i saynisiyaabaa yootiyo wode saynisiyaara waanidi moggiyaakko, a giddon deˈiya qofay doomettaappe biidi wurssettaa gakkanau waanidi moggiyaakko, an deˈiya hiraagati bali baynnan waanidi polettidaakkonne hegaa mala hara darobaakka neeyyo qonccissana. Neeni gujo qofaa demmanau koyiyaaba gidikko, ha maxeetiyaa giigissidaageetukko xaafanau guyye gooppa; hegaadan oottiyoogan miilooniyan qoodettiya ashkke asati Geeshsha Maxaafay tumuppe Xoossaa Qaalaa gidiyoogaa akeekana danddayidosona.

[Sinttaa 5n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Neeni eriyo asan ammanettiyaakkonne waatada erana danddayay?

[Sinttaa 6n deʼiya misiliyaa qonccissuwaa]

Koyro xaafettida Geeshsha Maxaafaa eranaadan nuna maaddida, tumancha eranchata galatoos