Lutani apo pali nkhani

Kasi Ŵangelo Mbanjani?

Kasi Ŵangelo Mbanjani?

Ivyo Baibolo likuyowoya

 Ŵangelo ni vilengiwa ivyo vili na nkhongono chomene na maluso kuluska ŵanthu. (2 Petrosi 2:11) Iwo ŵakukhala kuchanya, panji kuti malo agho kukukhala vilengiwa vyauzimu, ndipo ise tingaŵawona yayi na maso ghithu. (1 Mathemba 8:27; Yohane 6:38) Ntheura ŵangelo ŵakuchemekaso kuti mizimu.​—1 Mathemba 22:21; Salimo 18:10.

Kasi ŵangelo ŵakafuma nkhu?

 Chiuta wakalenga ŵangelo kwizira mwa Yesu, uyo Baibolo likuti “wakwamba kubabika wa chilengiwa chose.” Pakulongosora umo Chiuta wakagwiliskira ntchito Yesu pa kulenga vinthu, Baibolo likuti: “Vinthu vinyake vyose vikalengeka kuchanya na pa charu chapasi kwizira mwa [Yesu], vinthu vyakuwoneka na vinthu vyambura kuwoneka,” kusazgapo ŵangelo. (Ŵakolose 1:13-17) Ŵangelo ŵakutora yayi nesi kubaba ŵana. (Mariko 12:25) M’malo mwake, waliyose mwa “ŵana ŵa Chiuta waunenesko” aŵa wakachita kulengeka payekha.​—Yobu 1:6.

 Ŵangelo ŵakalengeka ni kale chomene, pambere charu chapasi chindalengeke. Apo Chitua wakalenga charu chapasi, ŵangelo ŵakachemerezga “pamoza mwachimwemwe.”​—Yobu 38:4-7.

Kasi ŵangelo ŵalipo ŵalinga?

 Baibolo likuyowoya yayi chiŵelengero cha ŵangelo wose pamoza, kweni likulongora kuti ŵalipo ŵanandi chomene. Mwachiyelezgero, mu mboniwoni ya mpositole Yohane, iyo wakawona ŵangelo mamiliyoni ghanandi chomene.​—Chivumbuzi 5:11.

Kasi mungelo waliyose wali na zina kweniso makhaliro ghake?

 Enya. Baibolo likuzunura mazina gha ŵangelo ŵaŵiri: Mikayeli na Gabriyeli. (Daniyeli 12:1; Luka 1:26) a Ŵangelo ŵanyake nawo ŵakalongoranga kuti ŵali na mazina ghawo, kweni ŵakaghavumbura yayi.​—Genizesi 32:29; Ŵeruzgi 13:17, 18.

 Ŵangelo ŵali na makhaliro ghakupambanapambana. Iwo ŵangayowoyeskana na ŵanyawo. (1 Ŵakorinte 13:1) Iwo ŵali na nkhongono ya kughanaghana ndipo ŵakwata makora chomene mazgu ghakulumba Chiuta. (Luka 2:13, 14) Nakutiso ŵangelo nawo ŵali na wanangwa wa kusankha pakati pa chiwemi na chiheni, nga umo tikuwonera kuti ŵanyake ŵakagaluka na kuŵa ku chigaŵa cha Satana Dyabulosi uyo wakagalukira Chiuta.​—Mateyu 25:41; 2 Petrosi 2:4.

Kasi pali magulu ghakupambanapambana gha ŵangelo?

 Enya. Mungelo wankhongono chomene kweniso wamazaza ghakuru ni Mikayeli, mungelo mukuru. (Yuda 9; Chivumbuzi 12:7) Ŵaserafi ŵali mu gulu la ŵangelo awo ŵali na udindo ukuru ndipo ŵakukhala pafupi na chitengo cha Yehova. (Yesaya 6:2, 6) Ŵakerubi nawo ŵali mu gulu linyake la ŵangelo ndipo ŵali na mauteŵeti ghapadera. Mwachiyelezgero, ŵakerubi ŵakajara pa mulyango wakunjilira mu munda wa Edeni apo Adamu na Eva ŵakachimbizgikamo.​—Genizesi 3:23, 24.

Kasi ŵangelo ŵakovwira ŵanthu?

 Enya, Chiuta wakugwiliskira ntchito ŵangelo ŵake ŵakugomezgeka kuti wawovwire ŵanthu ŵake mazuŵa ghano.

  •   Chiuta wakugwiliskira ntchito ŵangelo kuti walongozge ŵateŵeti ŵake pa ntchito ya kupharazga makani ghawemi gha Ufumu wa Chiuta. (Chivumbuzi 14:6, 7) Ulongozgi uwo wakutipa ukuwovwira awo ŵakuchita ntchito ya kupharazga kweniso awo ŵakupulika makani ghawemi.​—Milimo 8:26, 27.

  •   Ŵangelo ŵakovwira kuti mpingo Wachikhristu uleke kunangika na ŵanthu ŵaheni.—Mateyu 13:49.

  •   Ŵangelo ŵakulongozga na kuvikilira awo mbakugomezgeka kwa Chiuta.​—Salimo 34:7; 91:10, 11; Ŵahebere 1:7, 14.

  •   Sonosono apa, ŵangelo ŵazamuwombora ŵanthu mwa kulwera lumoza na Yesu Khristu pa kuwuskapo uheni pa charu.​—2 Ŵatesalonika 1:6-8.

Kasi munthu waliyose wali na mungelo wake uyo wakumuvikilira?

 Nangauli ŵangelo ŵakuvikilira ŵateŵeti ŵa Chiuta mwauzimu, kweni ivi vikung’anamura kuti Chiuta wakumupa Mkhristu waliyose mungelo wake wakuti wamuvikilirenge yayi. b (Mateyu 18:10) Ŵangelo ŵakuvikilira ŵateŵeti ŵa Chiuta ku chiyezgo chilichose icho wangasangana nacho yayi. Baibolo likulongora kuti kanandi Chiuta ‘wakupeleka nthowa yakovwira’ kwa munthu uyo wasangana na chiyezgo na chilato chakuti waŵe na vinjeru kweniso nkhongono zakuzizipizgira.​—1 Ŵakorinte 10:12, 13; Yakobe 1:2-5.

Mautesi ghakukhwaskana na ŵangelo

 Utesi: Ŵangelo wose mbawemi.

 Unenesko: Baibolo likuyowoya vya “mawumba gha mizimu yiheni” na “ŵangelo awo ŵakananga.” (Ŵaefeso 6:12; 2 Petrosi 2:4) Ŵangelo ŵaheni aŵa ni viŵanda, ndipo ŵakakolerana na Satana apo wakagalukira Chiuta.

 Utesi: Ŵangelo ŵali na umoyo wambura kufwa.

 Unenesko: Ŵangelo ŵaheni, pamoza na Satana Dyabulosi, ŵazamuparanyika.​—Yuda 6.

 Utesi: Ŵanthu ŵakuzgoka ŵangelo para ŵafwa.

 Unenesko: Ŵangelo nawo ni vilengiwa pavyekha ivyo Chiuta wakalenga, ni ŵanthu awo ŵawuskika ku ŵakufwa yayi. (Ŵakolose 1:16) Ŵanthu awo ŵakuwuskikira kuchanya ŵakupokera umoyo wambura kufwa kufuma kwa Chiuta. (1 Ŵakorinte 15:53, 54) Iwo ŵamuŵa na udindo wapachanya kuluska ŵangelo.​—1 Ŵakorinte 6:3.

 Utesi: Ŵangelo ŵaliko kuti ŵateŵeterenge ŵanthu.

 Unenesko: Ŵangelo ŵakupulikira malango gha Chiuta, gha ŵanthu yayi. (Salimo 103:20, 21) Nanga ni Yesu wakayowoya kuti wapemphenge wovwiri kwa Chiuta, ku ŵangelo yayi.​—Mateyu 26:53.

 Utesi: Tingalomba kwa ŵangelo kuti ŵatovwire.

 Unenesko: Kulomba kwa Chiuta ntchigaŵa cha kusopa kwithu, ndipo ni Yehova Chiuta pera uyo tikwenera kumusopa. (Chivumbuzi 19:10) Tikwenera kulomba kwa Chiuta pera kwizira mwa Yesu.​—Yohane 14:6.

a Mabaibolo ghanyake ghakugwiliskira lizgu lakuti “Lusifara” pa Yesaya 14:12, ilo ŵanandi ŵakuwona kuti ni zina la mungelo uyo wakazgoka Satana Dyabulosi. Ndipouli, lizgu leneko la Chihebere ilo ŵakaligwiliskira ntchito apa likung’anamura “wakuŵala.” Nkhani yose yikulongora kuti lizgu ili likuyowoya vya Satana yayi, kweni likung’anamura mzere wa mathemba gha Babuloni, agho Chiuta wakaghakhizga chifukwa cha kujikuzga. (Yesaya 14:4, 13-20) Lizgu lakuti “wakuŵala” ŵakaligwiliskira ntchito pa kunyoza mathemba gha Babuloni pamanyuma pakuti ghathereskeka.

b Ŵanyake ŵakuwona kuti nkhani ya kufumiskika mu jele kwa Petrosi, yikulongora kuti Petrosi wakaŵa na mungelo wake uyo wakamuvikiliranga. (Milimo 12:6-16) Ndipouli, apo ŵasambiri ŵakayowoyanga vya “mungelo wa [Petrosi],” vingachitika kuti iwo ŵakawonanga nga kuti mungelo uyo wakwimira Petrosi ndiyo wiza kwa iwo, m’malo mwa Petrosi iyomwene.