Skip to content

Skip to table of contents

MBOMUKONZYA KUJANA LUKKOMANO

Kupona Buumi Buli Kabotu Akuzilanga Kabotu Zintu

Kupona Buumi Buli Kabotu Akuzilanga Kabotu Zintu

BULWAZI BUTASILIKIKI NAA BULEMA BULAKONZYA KUBUJATIKIZYA KAPATI BUUMI BWAMUNTU. Nobakalebuka mubili, ba Ulf ibakali kupona kabotu kumatalikilo bakaamba kuti: “Ndakausa kapati. Nguzu zyangu zyakamana . . . Ndakalimvwa ‘kubula mulimo.’”

Icakabacitikila ba Ulf cituyeezya kuti, kunyina naba omwe akati kesu uukonzya kubweendelezya cakumaninina buumi bwakwe. Nokuba boobo, tulakonzya kubweza ntaamu zimwi kutegwa tucesye malwazi aamwi. Pele ino mbuti kuti buumi bwesu bwaba bwakuciswa-ciswa? Sena eeci caamba kuti tatukonzyi kukkomana? Peepe, kweelana ambotutiibone. Cakusaanguna, atulange-lange njiisyo zimwi izikonzya kutugwasya kupona buumi buli kabotu.

‘MUTACIINDIZYI MUZILENGWA.’ (1 Timoteyo 3:2, 11) Kuba acilengwa cakuciindizya kulya naa kunywa cilakonzya kutuletela penzi mubuumi alimwi cipa kusowa mali manji. “Utabi akati kabantu banywa kapati waini, akati kabantu balya nyama cabulyato, nkaambo mukolwi amulyato bayoocetaala.”—Tusimpi 23:20, 21.

MUTAUSOFWAAZYI MUBILI WANU. “Atulisalazye kuzintu zyoonse zisofwaazya mubili amuuya.” (2 Bakorinto 7:1) Bantu balaisofwaazya mibili yabo ciindi nobanyeela naa kufweba tombwe naa kuciindizya kunywa bukoko naa kubelesya misamu iikola. Mucikozyanyo, mbunga iitegwa U.S. Centers for Disease Control and Prevention yakaamba kuti, kufweba “kusololela kumalwazi, kukulemana alimwi kulakonzya kunyonyoona zizo zyoonse zyamubili.”

MUBILI WANU ABUUMI BWANU AMUZIBONE KUTI NZIPEGO ZIYANDISI. “[Leza] nguutupa buumi, kweenda akupona.” (Milimo 17:28) Kuzyiba kaambo aaka kutupa kutalibikka muntenda acaali, kufwumbwa naa tuli kumulimo, tweenzya mootokala naa kusala zyakulikondelezya. Kulikkomanisya kwakaindi kasyoonto takugwasyi ikuti naa kakusololela kubulema.

AMUZITANTAMUKE ZINTU ZITALI KABOTU. Mizeezo yanu alimwi amubili kuli mboziswaangene. Aboobo amusoleke kutaciindizya kulibilika, kutaciindizya kunyema, kutaba amunyono alimwi azintu zimbi zitali kabotu. Lugwalo lwa Intembauzyo 37:8 lwaamba kuti: “Koleka kunyema abukali.” Alimwi tubala kuti: “Mutanoolibiliki zyabuzuba butobela, nkaambo buzuba butobela bunoojisi zyakulibilika zyambubo.”—Matayo 6:34.

AMUBIKKILE MAANO KUMIZEEZO IIGWASYA. Lugwalo lwa Tusimpi 14:30 lwaamba kuti: “Moyo uukkede upa buumi kumubili.” Bbaibbele alimwi lyaamba kuti: “Moyo uukkomene musamu mubotu uuponya.” (Tusimpi 17:22) Majwi aaya alagwasya kweelana ambobaamba basilisi. Dokota umwi waku Scotland wakaamba kuti: “Ikuti muntu kakkomene, ulalangilwa kuti kumbele inga wapona buumi bwakutaciswa-ciswa kwiinda baabo batakkomene.”

AMWIIYE KUZILANGA KABOTU ZINTU. Mbubwenya mbuli ba Ulf baambidwe kumatalikilo, ambweni kunyina ncotukonzya kucita kujatikizya penzi limwi pele buyo kuzumanana kuliyumya. Nokuba boobo, tulakonzya kujana nzila mbotukonzya kuliyumya. Bamwi balatyompwa cakuzwa munzila, calo cikonzya kupa kuti penzi liindile buya. Lugwalo lwa Tusimpi 24:10 lwaamba kuti: “Ikuti watyompwa mubuzuba bwamapenzi, nkokuti nguzu zyako zilaceya.”

Nokuba kuti bamwi balatyompwa kumatalikilo akaambo kapenzi limwi, balajana nzila zikonzya kubagwasya kuti balimvwe kabotu. Balacinca kweelana abukkale, aboobo balacikonzya kuliyumya. Eeci ncecakabacitikila ba Ulf. Bakaamba kuti nobakapaila akuzinzibala kuyeeya kujatikizya mulumbe uumbulizya wamu Bbaibbele, bakatalika “kubona nzila zigwasya muciindi cazisinkilizyo.” Kuyungizya waawo, mbubwenya mbuli bantu banji ibajana masunko mapati, ba Ulf bakaiya kutondezya luzyalo alweetelelo, zyalo izyakabapa kuti kabaambila bamwi mulumbe wamu Bbaibbele uumbulizya.

Muntu uumbi iwakapenga citaambiki mba Steve. Nobakali amyaka iili 15, bakaloka mucisamu calo cakapa kuti balemane akutontola mubili kutalikila munsingo kuyaansi. Nobakakkwanya myaka iili 18, maanza aabo akatalika kubeleka alimwi. Kumane bakaunka kuyunivesiti, kwalo nkobakatalika kubelesya misamu iikola, kunywa makoko alimwi akutalilemeka mumakani aakoonana. Tiibakajisi bulangizi, mane kusikila nobakatalika kwiiya Bbaibbele, calo cakabapa kuti batalike kuzilanga munzila yeelede zintu alimwi eeci cakabagwasya kuzunda zilengwa zibyaabi. Bakaamba kuti: “Buumi butajisi mpindu mbondakapona kwaciindi cilamfwu, bwakacinca. Buumi bwangu lino buzwide luumuno, lukkomano alimwi akukkutila.”

Majwi ngobakaamba ba Steve aba Ulf atuyeezya majwi aajanika kulugwalo lwa Intembauzyo 19:7, 8 aamba kuti: “Mulawo wa Jehova ulilondokede, ulabukulusya nguzu. . . . Malailile aa Jehova aliluleme, apa kuti moyo ukkomane; mulawo wa Jehova ulasalala, upa kuti meso ajaluke.”