Skip to content

Skip to table of contents

Ino Leza Nguni Zina?

Ino Leza Nguni Zina?

Ikuti kamuyanda kuzyiba muntu umwi, cintu cakusaanguna ncomulangilwa kucita nkumubuzya kuti, “Ino ndinywe bani zina?” Ikuti Leza mwamubuzya mubuzyo ngweena ooyu, ino inga waingula buti?

“Ndime Jehova. Eeli ndezina lyangu.”Isaya 42:8.

Sena zina eeli ndipya kulindinywe? Ambweni ndipya nkaambo basanduluzi banji ba Bbaibbele tabavwuli naa tabasoleli limwi buya kulibelesya zina lya Leza. Kanji-kanji babelesya zina lyabulemu lyakuti “MWAMI” mubusena bwazina lya Leza. Nokuba boobo, zina lya Leza lilajanika ziindi zibalilwa ku 7,000 mumwaambo wakusaanguna wamalembe aa Bbaibbele. Zina eeli lijisi mabala one aa Chihebrayo aalembwa kuti YHWH naa JHVH, alimwi kuzwa kaindi, lyali kulembwa kuti “Jehova” mu Chitonga.

Zina lya Leza lilajanika mumalembe oonse aa Chihebrayo alimwi lilajanika amubusanduluzi bumbi bunji

Dead Sea Psalms Scroll First century C.E., mu CHIHEBRAYO

Tyndale’s translation 1530, mu CHINGISI

Reina-Valera version 1602, muci SPANISH

Union Version 1919, muci CHINESE

IKAAMBO NCOLIYANDIKA KAPATI ZINA LYA LEZA

Eeli zina lilayandika kapati kuli Leza lwakwe kumugama. Kunyina wakamuulika zina eeli Leza; wakalisalila buya lwakwe mwini. Jehova wakaambilizya kuti: “Eeli ndezina lyangu lyoonse alyoonse, alimwi oobu mbombubo mbondiyooyeeyegwa kuzyalani azyalani.” (Kulonga 3:15) Mu Bbaibbele, zina lya Leza limugeme lilajanika ziindi zinji kwiinda zina lyakwe lili lyoonse lyabulemu, mbuli lyakuti Singuzuzyoonse, Taata, Mwami naa Leza. Alimwi lilajanika ziindi zinji kwiinda zina lili lyoonse lyamuntu mbuli lyakuti Abrahamu, Musa, Davida naa Jesu. Kuyungizya waawo, Jehova uyanda kuti zina lyakwe lizyibwe. Bbaibbele lyaamba kuti: “Bantu abazyibe kuti yebo, oojisi zina lyakuti Jehova, yebo olikke ndonduwe Mupatikampatila atala aanyika yoonse.”—Intembauzyo 83:18.

Zina eeli lilayandika kapati kuli Jesu. Mumupailo iwiitwa kuti Taateesu naa Mupailo wa Mwami, Jesu wakayiisya basikumutobela kupaila kuli Leza kwiinda mukubelesya majwi aakuti: “Alisalazyigwe zina lyako.” (Matayo 6:9) Jesu lwakwe wakapaila boobu kuli Leza: “Taata, kopa kuti zina lyako lilemekwe.” (Johane 12:28) Jesu wakabikkila kapati maano kulemeka zina lya Leza mubuumi bwakwe, aboobo akaambo kaceeci wakali kukonzya kwaamba boobu mumupailo: “Ndabazyibya zina lyako alimwi ndiyoolizyibya.”—Johane 17:26.

Zina eeli lilayandika kapati kuli baabo bamuzyi Leza. Bantu ba Leza bakaindi bakalizyi kuti lukwabililo lwabo alufwutuko zyakayeeme akuzyiba zina lya Leza alimwi akulilemeka. Bbaibbele lyaamba kuti: “Zina lya Jehova ningazi njumu. Mululami ulatijila mulinjiyo eelyo ulakwabililwa.” (Tusimpi 18:10) Alimwi lyaamba kuti: “Muntu woonse wiita zina lya Jehova uyoofwutulwa.” (Joeli 2:32) Bbaibbele litondezya kuti zina lya Leza lyakali kuyoobaandaanya aabo bamubelekela. Lyaamba kuti: “Nkaambo misyobo yoonse yabantu iyakweenda umwi aumwi muzina lyaleza wanguwo, pele swebo tunakweenda muzina lya Jehova Leza wesu lyoonse alyoonse mane kukabe kutamani.”—Mika 4:5; Milimo 15:14.

NCOLIYUBUNUNA ZINA EELI

Zina eeli litondezya kuti Leza ulilibedelede. Basyaazibwene banji baamba kuti zina lyakuti Jehova lyaamba kuti “Upa Kuti Kube.” Jehova Leza wakapa muzeezo wancolyaamba zina lyakwe ciindi naakalyaamba lwakwe kwiinda mukubelesya majwi aaya kuli Musa naakati: “Ndiyooba Kufwumbwa Mbondasala Kuba.” (Kulonga 3:14) Aboobo zina lya Leza talyaambi buyo kaambo kamasimpe kakuti ngo Mulengi wazintu zyoonse. Zina lyakwe litondezya nguzu nzyajisi zyakupa kuti walo lwakwe kubikkilizya azilenge zyakwe zibe kufwumbwa ciyandika kutegwa azuzikizye makanze aakwe. Nokuba kuti mazina aabulemu alakonzya kwaamba cuuno ncajisi, bweendelezi bwakwe naa nguzu nzyajisi, pele lilikke zina lyakwe lyakuti Jehova, ndelyaamba bwini mbwabede alimwi ambwakonzya kuba.

Zina eeli litondezya kuti Leza ulatubikkila maano. Bupanduluzi bwazina lya Leza butondezya kuti ulazibikkila maano zilenge zyakwe, kubikkilizya andiswe. Kuyungizya waawo, mbwaanga Leza wakalizyibya zina lyakwe, eeci citondezya kuti uyanda kuti tumuzyibe. Mane buya, Jehova wakaliyubununa zina lyakwe kaindi, swebo katutanalengwa naa kuyeeya kujatikizya ndilyo. Aboobo cilisalede kuti, Leza uyanda kuti katumubona kuti Muntu ngotukonzya kuba acilongwe anguwe, ikutali leza wakuyeeyela buyo.—Intembauzyo 73:28.

Kubelesya zina lya Leza kutondezya kuti tulamuyanda. Mucikozyanyo, mulakonzya kwaambila muntu umwi ngomuyanda kuti abe mulongwe wanu kuti kamwiita kubelesya zina lyanu limugeme. Ino inga mwalimvwa buti kuti muntu ooyo wazumanana kubelesya mazina aambi buyo kutali zina lyanu limugeme? Mukuya kwaciindi ambweni inga mwatalika kudooneka naa muntu ooyo wakali kuyanda ncobeni kuti abe mulongwe wanu. Oobo mbocibede akuli Leza. Jehova wakabaambila bantu zina lyakwe alimwi utukulwaizya kuti katulibelesya. Ikuti twacita oobo, tutondezya Jehova kuti tuyanda kuba balongwe bakwe. Alimwi buya ulababona ‘aabo bazinzibala kuyeeya [naa, “bayandisya,” bupanduluzi buyungizyidwe] zina lyakwe.”—Malaki 3:16.

Kuzyiba zina lya Leza nintaamu yakusaanguna iiyandika kapati kutegwa tube balongwe bakwe. Pele tatweelede kugolela buyo waawo. Tweelede kumuzyiba mukamwini zina eeli alimwi akuzyiba bube mbwajisi.

INO LEZA NGUNI ZINA? Zina lya Leza ngu Jehova. Zina eeli litondezya kuti Leza ulakonzya kwaazuzikizya makanze aakwe