Skip to content

Skip to table of contents

Saida mak Ita bele halo se Ita-nia pár haree pornografia?

Saida mak Ita bele halo se Ita-nia pár haree pornografia?
  • “Haʼu sente hanesan haʼu-nia laʼen halo beibeik adultériu.”

  • “Haʼu sente la vale, la furak ona, no la iha folin.”

  • “Haʼu tenke tahan mesak deʼit. La iha ema ida mak ajuda haʼu.”

  • “Haʼu sente hanesan Jeová la hanoin haʼu.”

Liafuan sira iha leten hatudu kona-ba saida mak feen ida sente bainhira ninia laʼen haree pornografia. Karik feen sente katak nia labele fiar tan ninia laʼen tanba laʼen haree pornografia subasubar ba fulan ka tinan barak. Feen ida hatete: “Haʼu sente, ‘Haʼu ladún koñese didiʼak haʼu-nia laʼen. Karik iha buat balu tan neʼebé nia subar husi haʼu.’”

Informasaun neʼe prepara ba feen neʼebé ninia laʼen haree pornografia. a Ita sei haree kona-ba Bíblia nia prinsípiu sira neʼebé bele fó kmaan ba feen, ajuda feen atu fiar katak Jeová apoia nia, no ajuda feen atu hakbesik nafatin ba Jeová no iha dame. b

SAIDA MAK ITA BELE HALO?

Maski Ita labele kontrola buat hotu neʼebé laʼen halo, maibé Ita bele halo buat balu atu bele sente dame iha laran. Haree toʼok pontu sira tuirmai.

Keta fó-sala Ita-nia an. Karik feen ida sente katak ninia laʼen haree pornografia tanba ninia hahalok ruma. Alice c sente katak nuʼudar feto, nia falta buat ruma. Nia hanoin: ‘Tanbasá haʼu-nia laʼen gosta liu atu haree ba feto seluk duké ba haʼu?’ Feen balu fó-sala ba sira-nia an tanba hanoin katak sira-nia reasaun halo situasaun sai aat liután. Daniella hatete: “Haʼu hirus tanba haʼu-nia laʼen haree pornografia no haʼu hanoin katak haʼu-nia hahalok neʼe mak estraga ami-nia moris família nian.”

Se Ita mós sente hanesan neʼe, hatene bá katak Jeová la fó-sala ba Ita tanba Ita-nia laʼen nia hahalok. Tiago 1:14 hatete: “Ema ida-idak hetan koko liuhusi ninia hakarak rasik neʼebé dada nia no tenta nia.” (Rom 14:12; Flp 2:12) Jeová hafolin Ita-nia laran-metin ba nia.​—2 Krón 16:9.

Diʼak mós atu komprende katak se laʼen haree pornografia, neʼe la dehan katak ninia feen mak falta buat ruma nuʼudar feto. Matenek-naʼin sira esplika katak pornografia bele halo ema haburas hakarak seksuál la baibain toʼo nia sente katak la iha feto ida mak bele kumpre ninia hakarak neʼe.

Keta hanoin barak demais. Catherine dehan katak hanoin demais kona-ba ninia laʼen neʼebé haree pornografia kona ninia moris tomak. Frances dehan: “Haʼu laran-taridu kuandu la hatene haʼu-nia laʼen iha neʼebé. Haʼu-nia sentimentu la hakmatek loron tomak.” Feen balu fó sai katak sira sente moe kuandu hasoru maluk Kristaun seluk neʼebé hatene kona-ba laʼen nia problema. No feen balu dehan sira sente mesamesak tanba hanoin katak la iha ema ida mak komprende sira-nia situasaun.

Sentimentu sira-neʼe mak normál. Maibé, hanoin demais kona-ba neʼe sei aumenta Ita-nia estrese. Koko atu fokus deʼit ba Ita-nia relasaun ho Jeová. Hodi halo nuneʼe sei ajuda Ita tahan.​—Sal 62:2; Éf 6:10.

Se Ita lee no medita istória sira husi Bíblia kona-ba feto sira neʼebé hasoru susar no oinsá sira hetan kmaan hodi halo orasaun, neʼe sei ajuda Ita sente kmaan. Jeová la halakon kedas sira-nia susar, maibé halo sira sente dame. Porezemplu, Ana sente “laran-susar tebes” kona-ba ninia situasaun. Maibé, depois ‘halo tiha orasaun ba tempu kleur iha Jeová nia oin’, nia sente dame, maski nia seidauk hatene oinsá mak ninia situasaun bele sai diʼak.​—1 Sam 1:10, 12, 18; 2 Kor 1:3, 4.

Karik laʼen no feen presiza buka ajuda husi katuas sira

Buka ajuda husi katuas kongregasaun. Sira bele “sai hanesan fatin mahon husi anin, no fatin protesaun husi udan boot”. (Isa 32:2, nota) Karik sira bele rekomenda irmán ida neʼebé Ita bele tau fiar hodi ajuda no fó kmaan ba Ita.​—Prov 17:17.

ITA BELE AJUDA NIA KA LAE?

Ita bele ajuda Ita-nia laʼen atu halakon toman kona-ba haree pornografia ka lae? Karik. Bíblia dehan katak atu bele rezolve problema ka kontra hasoru inimigu, “ema naʼin-rua diʼak liu fali naʼin-ida”. (Ecle 4:9-12) Peskiza hatudu katak kuandu ema naʼin-rua mak apoia malu atu halakon toman kona-ba pornografia, neʼe sei lori rezultadu diʼak no feen bele tau fiar fali ba ninia laʼen.

Klaru katak buat barak depende ba laʼen nia hakarak atu hapara ninia toman kona-ba haree pornografia. Nia husu ona Jeová atu fó nia kbiit no buka ajuda husi katuas sira ka lae? (2 Kor 4:7; Tgo 5:14, 15) Nia haburas toman neʼebé bele ajuda nia atu hasees an husi tentasaun ka lae, porezemplu la uza demais sasán eletróniku no hasees an husi situasaun neʼebé bele tenta nia? (Prov 27:12) Nia hakarak ka lae, simu ajuda husi Ita no koʼalia nakloke ho Ita? Se nuneʼe, Ita bele ajuda nia.

Oinsá? Hanoin toʼok kona-ba feen-laʼen naran Felicia no Ethan. Ethan sai toman atu haree pornografia kuandu nia sei joven. Felicia ajuda Ethan atu sente katak nia bele fó sai ba Felicia bainhira nia hakarak haree pornografia. Ethan esplika: “Haʼu koʼalia nakloke ba haʼu-nia feen. Nia ajuda haʼu ho domin atu haʼu la monu ba situasaun neʼe no sempre cek haʼu. No nia ajuda haʼu atu la uza demais internét.” Tuir loloos, Felicia sente kanek tanba Ethan haree pornografia. Felicia dehan: “Haʼu-nia sentimentu hirus no laran-kanek labele ajuda nia atu livre husi ninia toman neʼe. Kuandu ami buka-hatene didiʼak tiha ninia problema, ikusmai nia prontu atu ajuda haʼu tahan hasoru haʼu-nia sentimentu.”

Hodi koʼalia nakloke ba malu bele ajuda laʼen atu nafatin livre husi pornografia no mós ajuda feen atu tau fiar fali ba laʼen. Liután neʼe, kuandu laʼen koʼalia nakloke kona-ba tentasaun neʼebé nia hetan, ninia atividade loroloron, no buat seluk tan, ikusmai fasil liu ba feen atu tau fiar ba nia tanba nia la subar buat ida.

Ita fiar ka lae, katak Ita bele ajuda Ita-nia laʼen? Se nuneʼe, Ita bele lee no koʼalia hamutuk ho nia kona-ba informasaun neʼe. Nia presiza halo planu atu la haree pornografia no halo Ita tau fiar ba nia. Duké hirus no lakohi koʼalia kona-ba problema neʼe, nia presiza koko atu komprende oinsá problema neʼe afeta Ita. Ita presiza apoia ninia planu atu hapara toman neʼe no fó nia oportunidade atu hetan fali Ita-nia fiar. Imi naʼin-rua presiza aprende saida mak book ema atu haree pornografia no oinsá atu rezolve ida-neʼe. d

Se Ita taʼuk katak problema sei mosu kuandu imi koʼalia kona-ba neʼe, husu katuas ida neʼebé Ita toman hodi bele akompaña imi naʼin-rua. Hanoin-hetan katak maski Ita-nia laʼen bele halakon toman kona-ba haree pornografia, presiza duni tempu atu bele tau fiar fali. Keta rende an. Haree ba mudansa kiʼik sira iha imi-nia relasaun. Fiar bá katak se imi naʼin-rua hatudu pasiénsia, imi-nia relasaun sei sai diʼak fali.​—Ecle 7:8; 1 Kor 13:4.

OINSÁ SE NIA KONTINUA HALO IDA-NEʼE?

Se Ita-nia laʼen haree fali pornografia, neʼe la dehan katak nia la arrepende an ka sei nunka husik toman neʼe. Se neʼe sai ona ninia toman, nia presiza tempu atu halakon ida-neʼe. Maski nia para ona ba tinan barak, maibé neʼe la dehan katak nia sei la monu fali ba toman neʼe. Atu la monu fali, nia presiza kontinua hakaʼas an iha toman diʼak maski problema neʼe rezolve ona. (Prov 28:14; Mt 5:29; 1 Kor 10:12) Nia presiza kontinua hafoun ninia dalan atu hanoin no aprende atu “odi buat neʼebé aat” hanesan pornografia, masturbasaun, no hahalok la moos seluk tan. (Éf 4:23; Sal 97:10; Rom 12:9) Nia hakarak hakaʼas an atu halo nuneʼe ka lae? Se nuneʼe, karik nia bele halakon duni toman aat neʼe. e

Fokus ba Ita-nia relasaun ho Jeová

Oinsá se Ita-nia laʼen lakohi hadiʼa problema neʼe? Neʼe bele halo Ita sente laran-susar, hirus, no sente hanesan nia la laran-metin ba Ita. Hatoʼo ida-neʼe ba Jeová liuhusi orasaun atu bele sente dame iha laran. (1 Ped 5:7) Kontinua hakbesik ba Jeová liuhusi estuda, orasaun, no medita. No fiar bá katak Maromak mós sei hakbesik ba Ita. Hanesan temi iha Salmo 34:18, Maromak “besik ho ema sira neʼebé laran-kanek” no ajuda sira sente kontente fali. Hakaʼas an atu sai ema Kristaun neʼebé diʼak. Buka ajuda husi katuas sira. No nafatin tau esperansa katak loron ida Ita-nia laʼen sei troka ninia hahalok.​—Rom 2:4; 2 Ped 3:9.

a Informasaun neʼe koʼalia kona-ba laʼen neʼebé haree pornografia. Maibé, prinsípiu sira-neʼe mós bele ajuda laʼen sira neʼebé ninia feen mak haree pornografia.

b Tuir Bíblia, haree pornografia laʼós razaun atu soe malu.​—Mt 19:9.

c Naran sira laʼós naran neʼebé loos.

d Ita bele hetan informasaun neʼebé bele ajuda iha jw.org no iha ita-nia publikasaun sira. Porezemplu, haree informasaun ho títulu “Pornografia bele estraga Ita-nia moris kaben” iha jw.org, “Ita bele manán hasoru tentasaun!” iha Livru Haklaken, 1 Jullu 2014, p. 8-10; no “Pornografia​—Bele estraga ita ka lae?” iha Livru Haklaken, 1 Outubru 2013, p. 3-7.

e Tanba susar atu hapara toman kona-ba haree pornografia, kaben-naʼin balu husu ajuda husi doutór no mós katuas sira.