•  ¿Imayna joventaj kanki?

•  ¿Imaraykutaj maychus kajllata yuyana tiyan?

•  Kayta ruwawaj

•  ¿Astawan yachakuyta munawajchu?

•  Wakin jóvenes jinata ninku

•   Tukuy imapis allillan kananta yuyanki

   Valerie nin: “Tukuywan kʼacha kanaypaj kallpachakuni, jinallataj kusisqapuni kanaypajpis. Sapa día asirispalla kani. Ajina kay sumaj kaspa jinan”.

•   Ni ima allin kananta yuyanki

   Rebeca nin: “Imapis allillan kajtenqa mana allin kashasqanta yuyani. Chayrí ni creenichu allin kasqanta”.

•   Maychus kajllata yuyana

   Ana nin: “Tukuy ima allillan kananta yuyanchej chayqa, maykʼajllapis sonqo pʼakisqa kasunman. Ni ima allin kananta yuyajtinchejrí llakisqalla kanchej. Pero maychus kajllata yuyaspaqa, nitaj llakikunchejchu, nitaj sonqo pʼakisqachu kanchej”.

 Biblia nin: “Runaj sonqon kusisqa kajtenqa sapa día kusisqa kausakun” (Proverbios 15:15). Pikunachus tukuy ima allillan kananta yuyanankupaj kallpachakunku chaykunaqa, aswan kusisqa kanku. Chantapis ajina runasqa, ashkha amigosniyoj kayta yachanku. Manataj ni piman gustawanchejchu tukuy tiempo phutisqalla kaj runaswan kayqa.

 Ajina kajtinpis tukuy runaspuni kay jina llakiykunawan tinkunchej:

•   Sapa día noticiaspi uyarinchej guerrasmanta, sajra runas runasta wañuchisqankumanta, suwasmanta, waj imasmantawan.

•   Tukuy familias problemasniyoj kanku.

•   Tukuyninchej juchasapa runas kanchej, pantanchejtaj.

•   Wakin kutisqa amigosninchej sonqonchejta nanarpachiwanchej.

 Mana allinchu kanman chay problemas mana kasqanta yuyayqa. Nillataj allinchu kanman, chay problemasllapi anchata yuyananchej. Astawanpis maychus kajllata yuyananchej tiyan. Ajinata yuyaspaqa mana llakiykunawan atipachikusunchu. Chantá problemasniyoj kajtinchejpis kusisqallapuni kasun.

•   Pantaj runa kasqaykita yuyarikuy.

   Biblia nin: “Jallpʼa patapeqa mana uj cheqan runallapis kanchu ni jaykʼaj juchata ruwaspa allin kajtapuni ruwajqa” (Eclesiastés 7:20). Juchasapa runa kasqaykirayku, pantankipuni. Chaytaj mana niyta munanchu, ni imapaj valesqaykita.

   ¿Imataj maychus kajllata yuyanaykipaj yanapasunkiman? Imatapis aswan allinta ruwanaykipaj kallpachakuy. Jinapis ama yuyaychu ni jaykʼaj pantanaykita. Caleb sutiyoj joven nin: “Pantasqasnillaypi mana anchata yuyanaypaj kallpachakuni”, nispa. Chantá nillantaj: “Astawanpis pantasqasniymanta yachakunaypaj kallpachakuni” nispa.

•   Ama ni piwan kikinchakuychu.

   Biblia nin: “Ama noqallanchejpaj imatapis maskʼanachu, ujkuna ujkunawan atipanakusta rikhurichispa, ujkuna ujkunawantaj envidianakuspa” (Gálatas 5:26). Sichus redes socialespi ima fiestasmanchus mana invitasusqankumanta fotosta qhawanki chayqa, astawan llakikunki. Amigosniykitapis enemigosniykita jina qhawapuwaj.

   ¿Imataj maychus kajllata yuyanaykipaj yanapasunkiman? Mana tukuy fiestasmanpunichu invitasonqanku. Redes socialesqa uj runaj kausayninmanta mana tukuy imatapunichu rikuchin. Alexis sutiyoj sipas nin: “Redes socialespeqa runaj kausayninmanta allin imasllata rikunchej”. Chantá nillanpuni: “Runaqa kausayninpi mana tukuy ima pasasqantapunichu churan,” nispa.

•   Familiaykiwan, jinallataj wajkunawanpis allinta kausakunaykipaj kallpachakuy.

   Biblia nin: “Tukuy atisqaykichejta ruwaychej tukuywan allinpi kausakunaykichejpaj,” nispa (Romanos 12:18). Mana wajkunata kamachiyta atisunmanchu imatachus kausayninkupi ruwanankuta. Jinapis noqanchejmanta kashan phiñakunanchejchus manachus chayqa. Sapa ujninchej ajllakuyta atinchej tukuywan allinpi kausakuyta.

   ¿Imataj maychus kajllata yuyanaykipaj yanapasunkiman? Familiaykiwan allinta kausakunaykipaj kallpachakuy. Imaynatachus wajkunawan mana phiñanakunaykipaj kallpachakunki ajinata. Melinda sutiyoj sipas nin: “Tukuypis pantanchejpuni. Chayrayku maykʼajllapis pejpa sonqonta nanachisunpuni”, nispa. Chantá nillanpuni: “Pillapis imanawajtinchej, noqanchejmanta kashan phiñakusunchus manachus chayqa”, nispa.

•   Agradecekuyta yachay.

   Biblia nin: “Agradecekuychejpuni” (Colosenses 3:15). Agradecekuyta yachayqa ima sumaj imaschus kapuwasqanchejpi piensanapaj yanapawasun. Manataj yuyasunchu kausayninchejmanta mana allin kaj imaspeqa.

   ¿Imataj maychus kajllata yuyanaykipaj yanapasunkiman? Tukuypis problemasniyojpuni kanchej. Jinapis kausayninchejpi allin imas kanpuni. Rebeca nin: “Sapa día piensani, ima sumaj imaschus kapuwasqanpi. Chaykunatataj uj cuadernitopi anotani”, nispa. Chantá nillantaj: “Ima kajtinpis kausayninchejpi allin imas kanpuni. Chayta yuyarikunipuni” nispa.

•   Imayna amigosniyojchus kasqaykita qhawarikuy.

   Biblia nin: “Mana allin runaswan pureyqa, allin ruwayman yachasqa kasqanchejta chinkachin”, nispa (1 Corintios 15:33). Sichus thutojkunawan, sonqota nanachinapaj jina parlajkunawan chayri phiñasqalla purejkunawan purisun chayqa, noqanchejpis paykuna jina kasunman.

   ¿Imataj maychus kajllata yuyanaykipaj yanapasunkiman? Amigosniykeqa llakiykunapi tarikuspa thutunkuman, mana allin imastataj parlankuman. Paykunata yanapariy. Jinapis ama saqeychu llakiykunasninku qanta atipasunankuta. Michelle sutiyoj sipas nin: “Wakenqa tukuy tiempo llakisqalla kanku. Mana allinchu kanman tukuy amigosninchej ajina kanankoqa”, nispa.

 Biblia nin llakiy tiempopi kausashasqanchejta, kausaytaj may sajra kananta (2 Timoteo 3:1). Kay sajra mundopi tiyakusqanchejrayku, ichapis mana kusisqa kausayta atillankichu. Astawan yachakuyta munaspaqa, “¿Dioschu juchayoj runa ñakʼarinanpaj?” nisqa yachaqanata leeriy.